سرویس تئاتر هنرآنلاین : نشست خبری نمایش "قلعه انسانات" به نویسندگی و کارگردانی علی شمس صبح چهارشنبه با حضور عوامل اجرایی این اثر نمایشی و اصحاب رسانه در سالن نشست مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. علی شمس در ابتدای این نشست خبری در خصوص این اثر نمایشی که محصول مشترکی میان ایران و ایتالیا است، گفت: زمانی که ایده تولید این کار مشترک شکل گرفت من به کارهای مشترکی فکر می‌کردم که در جشنواره‌های مختلف دیده می‌شد و به ایران می‌آمد و می‌دیدیم که چند کلمه فارسی به کار اضافه می‌کردند تا بازیگر خارجی آن‌ها را به عنوان به اصطلاح شیرین‌کاری تلفظ کند و تماشاگر را به ذوق و شعف وادارد. این اتفاق همواره در نظر من کاری جلف و خنک می‌آمد که هیچ جذابیتی نداشت. بنابراین همیشه این مسئله در ذهن من وجود داشت که ما چگونه می‌توانیم یک فرایند دوملیتی و دوزبانه را تولید کنیم بدون اینکه زبان دوم یک زبان تحمیلی باشد و زبان دوم زبانی باشد که اجرا را تکمیل کند. او با تأکید بر اینکه زبان باید کارکرد تکنیکال همچون کارکرد میزانسن در اجرا پیدا می‌کرد، افزود: این کار بسیار سختی بود و عمده تلاش من در "قلعه انسانات" این بود که من کاری کنم که زبان نه به عنوان یک عنصر تحمیلی، بلکه به عنوان یک عنصر تکنیکال در این نمایش شکل پیدا کند. یعنی اگر من نمی‌توانستم به این ایده برسم که زبان یک فرآیند میزانسنیک باشد، اساساً دست به تولید این نمایش نمی‌زدم. او در توضیح تغییرات ایجادشده در این نمایش نسبت به اجرای آن در جشنواره فجر سال گذشته، عنوان کرد: بازیگری که در جشنواره تئاتر فجر همراه ما بود به دلیل قراردادی که برای بازی در یک فیلم سینمایی داشت نمی‌توانست در این تاریخ با ما همراه باشد. در نتیجه بازیگر دیگری را جایگزین او کردیم که او با وجود زمان محدود و تمرین‌های فشرده توانست خود را هماهنگ کند و من از حضور او در این گروه بسیار خوشحال هستم. این نمایشنامه‌نویس و کارگردان جوان همچنین در رابطه با ایده کلی این نمایش نیز توضیح داد: ما یک ایده اصلی داشتیم که آن ایده از متن تسری پیدا کرد و به میزانسن رسید. ایده این بود که چشم ما آن اندازه وسعت ندارد که بتوانیم تمام فاجعه و یا هر اتفاقی را پیش چشم بیاوریم. بنابراین برای در چشم‌انداز آوردن تمام یک پدیده تنها راه این است که ما آن پدیده را کوچک کنیم و این می‌تواند به عنوان یک نگره زیبایی‌شناسی و به عنوان مفهوم زیبایی‌شناسی در تئاتر مورد استفاده قرار بگیرد. ایده کوچک کردن چیزها دقیقاً چیزی است که به ما کمک می‌کند تا بخش وسیعی از یک اتفاق را تعریف کنیم. شمس در توضیح اینکه چگونه می‌توان یک اتفاق را به لحاظ متنی و روایی کوچک کرد، افزود: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ما چیزها را به آدم‌های محدود تقلیل می‌دهیم و به لحاظ میزانسنی و اجرایی اشیاء را از حالت و طبیعت رئالیستی خود خارج می‌کنیم و آن‌ها را تقلیل می‌دهیم. بنابراین ما سعی کردیم چیزها را آن‌قدر کوچک کنیم که همه‌چیز در چشم‌انداز ما جای بگیرد، درست مانند نقشه جهان که آن‌قدر کوچک می‌شود که می‌توان تمام هستی را در یک نظر بررسی کرد. کارگردان نمایش "قلعه انسانات" درباره نوع کاربرد زبان در نمایش "قلعه انسانات" توضیح داد: هدف ما این بود که یک فرآیند دوملیتی را تولید کنیم که زبان دوم اجرا را تکمیل کند نه اینکه تنها یک تولید مشترک داشته باشیم. زبان باید کارکردی تکنیکال پیدا می‌کرد که این کار سختی بود. زبان ایتالیایی مثل زبان فارسی در ۶ فعل صرف می‌شود و هدف از استفاده زبان فارسی، ایتالیایی و عربی در کنار هم این بود که ایجاد ذوق و زیبایی کند. پریسا نظری یکی از بازیگران نمایش "قلعه انسانات" که ترجمه نمایشنامه از فارسی به ایتالیایی را هم بر عهده دارد نیز گفت: ترجمه این نمایشنامه به زبان ایتالیایی کار آسانی نبود و دلیل آن هم، سبک نگارش علی شمس است. البته تجربه همکاری در نمایش "از خوتای نامک" باعث شده بود تا با سبک نگارش شمس آشنا باشم، اما ترجمه این نوع نگارش به زبان ایتالیایی زمان‌بر بود. ترجمه باید به شکلی انجام می‌شد که سبک نگارش نویسنده حفظ شود و در عین حال اثر ترجمه‌شده برای مخاطب ایتالیایی هم سنگین نباشد.

کلودیو کوتونیو بازیگر ایتالیایی نمایش «قلعه انسانات» نیز در ادامه درباره تجربه خود از این تولید مشترک، اظهار کرد: زبان تئاتر، زبانی جهانی و خشونت هم یک موضوع جهانی است. حضور در نمایش "قلعه انسانات" برای من مانند یک مدرسه بود و باعث شد تا افق‌ نگاهم گسترش پیدا کند و رشد کنم. پیرو کاردانو یکی دیگر از بازیگران "قلعه انسانات" نیز در ادامه بیان کرد: مهم‌ترین اتفاقی که در این تجربه برای من رخ داد این بود که علاوه بر ایفای نقشی با کارگردانی علی شمس، خودم هم باید یک جنگ را بر صحنه تئاتر کارگردانی کنم. در ابتدا تفکیک این دو وضعیت برایم سخت بود، اما به مرور زمان موفق به انجام آن شدم. بازی در این نمایش برای من مانند بازی شطرنج است. وی درباره تجربه خود از مواجهه این نمایش با مخاطبان ایرانی در سی و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و مواجهه این اثر با مخاطبان ایتالیایی، خاطرنشان کرد: در ایتالیا به دلیل بحران اقتصادی و تعدد تئاترها، استقبال مخاطبان از تئاتر به اندازه استقبالی که مخاطبان تئاتر در ایران دارند، نیست. برای من یکی از نکات قابل توجه در این دو تجربه، استقبال قابل توجه مخاطبان ایرانی و صف‌هایی است که از مخاطبان برای تماشای نمایش شکل می‌گرفت. در ادامه محمدرضا کیوانی دراماتورژ صدای نمایش "قلعه انسانات" نیز در توضیح کار خود با بیان اینکه در این نمایش اصلاً با ملودی مواجه نیستیم، تأکید کرد: سعی کردیم در این کار به جای ملودی با فرکانس مواجه باشیم و در اصل در تمام طول اجرای نمایش فرکانس وجود دارد در نتیجه موسیقی در کار شنیده نمی‌شود. نمایش "قلعه انسانات" اثر مشترک ایران و ایتالیا به نویسندگی و کارگردانی علی شمس از امروز ۱۱ شهریورماه ساعت ۱۸ اجرای عمومی خود را در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر آغاز می‌کند. پیرو کاردانو، کلودیو کوتونیو و پریسا نظری بازیگران این اثر نمایشی هستند. انتهای پیام/