به گزارش خبرنگار موسیقی هنرآنلاین،موسیقی سنتی همپای شعر سپید پیش نرفته است و شعر شاعرانی چون فروغ ، اخوان، شاملو و سایر بازتاب نگرشها و موقعیتهای اجتماع است اما این حالات در موسیقی ایرانی کمتر دیده میشود ، بسیاری معتقدند که این نوع موسیقی به دلیل قدمتی که دارد نمیتواند همطراز با شعر نو پیش رود و آهنگسازی بر روی اشعار نو سخت و دشوار است زیرا غزلهای کلاسیک ادبیات ایران وزن و ریتم مخصوص خود را دارند؛ به همین دلیل آهنگسازی بر روی این آثار ساده تر و گوش نوازتر است و شنونده موسیقی ایرانی با چنین آثاری ارتباط بهتری برقرار میکند؛ اما در شعر سپید مفهوم بسیار مهمتر از ریتم است و شاعرهای این سبک در پی منتقل کردن مفاهیم مورد نظر خود بوده و کمترین توجه را به ریتم شعر دارند.
موسیقی سنتی باید پایبند سنتها و اصول گذشته باشد
وحید تاج، خواننده در این باره میگوید: موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی پایبند سنتها است اما در حوزههای دیگر موسیقی شاهد این هستیم که موسیقیدانها و آهنگسازان جوان به سمت نوگرایی گرایش پیدا کردهاند. موسیقی ایرانی در چند سال اخیر به ویژه در آثاری که توسط جوانان منتشر و اجرا میشود، بازتاب شرایط شخصی وابسته به شرایط اجتماعی است و سطح تاثیر و تاثر هنرمندان فعال در عرصه موسیقی از جریانات اجتماعی خیلی بیشتر شده است اما موسیقی کلاسیک یا همان موسیقی سنتی باید پایبند سنتها و اصول گذشته باشد.
در حالیکه ملیحه سعیدی معتقد است، موسیقی سنتی باید تغییر کند زیرا با ارائه کارهای متفاوت میتوان مخاطبان را جذب کرد و در ادامه میافزاید: از گذشته تا امروز برای موسیقی سنتی از اشعار بزرگان مانند حافظ، مولانا، سعدی و... استفاده میشود اما باید با ارائه کارهای متفاوت مخاطبان را جذب کنیم که متاسفانه امروزه نه تنها مخاطبان به موسیقی توجه نمیکنند بلکه موسیقیدانها نیز به مخاطبان بی توجه شده اند.
پایه و اساس آهنگسازی در موسیقی ایرانی بر قالب غزل استوار است
همچنین پدرام درخشانی،آهنگساز و نوازنده سنتور با اشاره به اینکه پایه و اساس آهنگسازی در موسیقی ایرانی یا همان تصنیف سازی، بر قالب شعری غزل استوار است، خاطرنشان میکند: گاهی غزلی انتخاب شده و بر روی آن آهنگسازی انجام میشود یا اینکه ابتدا آهنگ ساخته و سپس برایش شعری بر میگزینند.غزلهای کلاسیک ادبیات ایران وزن و ریتم مخصوص خود را دارند؛ به همین دلیل آهنگسازی بر روی این آثار ساده تر و گوش نواز تر است و شنونده موسیقی ایرانی با چنین آثاری ارتباط بهتری برقرار میکند. همچنین در شعر سپید مفهوم بسیار مهمتر از ریتم است و شاعرهای این سبک در پی منتقل کردن مفاهیم مورد نظر خود بوده و کمترین توجه را به ریتم شعر دارند. حال آنکه در غزل و دیگر قالبهای شعر کلاسیک اینگونه نیست.
کیوان ساکت آهنگساز و نوازنده تار معتقد است آهنگسازی برروی اشعار نو سخت و دشوار است و در این باره میگوید: شعر کلاسیک ایران قافیه، وزن و عروض مشخصی دارد که همین امر آهنگسازی بر روی این قالبهای شعری را در مقایسه با قالبهای شعر نو راحت تر کرده است.موسیقی ایران در وضعیتی تکامل پیدا کرده که غزل، رباعی و مثنوی قالبهای شعری متداول در ادبیلت ایرانی بوده اند و طبیعی است که آنچه در موسیقی ایرانی وجود دارد با این قالبهای شعری سازگار تر است در نتیجه آهنگسازی بر روی شعر سپید نیازمند تجربه و شناخت عمیقی از ادبیات ایران است.
موسیقی سنتی غیرقابل تغییر است
ارسلان کامکار؛ آهنگساز و نوازنده عود با تاکید بر اینکه موسیقی سنتی غیرقابل تغییر است ،میگوید: موسیقی سنتی مانند هر سنت دیگری باید براساس معیارهای گذشته پیش رود و اگر بخواهیم آن را تغییر دهیم کلیت این نوع موسیقی نیز از بین میرود.موسیقی سنتی سالهای زیادی با اشعار کهن تلفیق شده است؛ پس در نتیجه همه مخاطبان این نوع موسیقی را با اشعار حافظ، مولانا و ... میشناسند.
وی در ادامه خاطرنشان میکند: شاید ما بتوانیم موسیقیهای دیگر را دچار تحول کنیم اما موسیقی سنتی باید مانند گذشته پیش رود و این روند حتی در 700 سال آینده هم به همین روال خواهد بود.اشعاری که در موسیقی سنتی از آن استفاده میکنیم باید دارای وزن و قافیه باشد و این ویژگیها فقط در درون شعر کهن وجود دارد، همچنین آهنگسازی بر روی اشعار نو بسیار سخت است و کار را برای آهنگساز دشوار میسازد اما آهنگسازی بر روی اشعار کهن ساده و راحت است.موسیقی به اندازه شعر همپای شرایط اجتماعی پیش نمیرود؛ البته بسیاری از موزیسینها در تلاش هستند تا یک هماهنگی بین شعر، موسیقی و شرایط اجتماعی به وجود آورند، همچنین پذیرش این موضوع در موسیقی برای مخاطبان سخت و دشوار است؛ زیرا روحیه مخاطب را مشوش میکند پس در نتیجه روحیه مخاطب باید در نظر گرفته شود.
تنگ نظریها موسیقی را مهجور کرده است
در حالیکه میلاد کیایی، آهنگساز و نوازنده سنتور معتقد است تنگ نظریهای تاریخی محرومیتهایی را برای این هنر به وجود آورده است که این موضوع سبب شده است موسیقی ما مهجور واقع شود و میگوید : موسیقی ما نه تنها همپای شعر نو پیش نرفته است بلکه با شعر کهن و ادبیات پربار و غنی ایرانی نیز پیش نرفته است که این موضوع ریشه تاریخی دارد. همچنین موسیقی اصیل ایرانی از نسلهای گذشته و سینه به سینه به ما رسیده است که بسیاری معتقد هستند باید به شیوه گذشتگان باشد و دچار تغییر و تحول نشود.همچنین بسیاری از هنرمندان میگویند موسیقی ایرانی ارث گذشتگان است و باید با اشعار کهن تلفیق شود؛ در صورتیکه در موسیقیهای جدید و امروزی از اشعار نو استفاده میکنند که شرایط اجتماعی را به خوبی بیان میکند.
گزارش از: غزاله سعادتی
پایان پیام/46