سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: فرزام کریمی مترجم، با این توضیح که کتاب "ناسور" دربرگیرنده 33 شعر از نلی زاکس است و توسط نشر تمدن‌علمی منتشر می‌شود، به هنرآنلاین گفت: شعرهای این کتاب از میان تمام سروده‌های این شاعر انتخاب شده. زاکس آلمانی زبان است و شعرهای او را از زبان انگلیسی ترجمه و با نسخه‌های آلمانی مطابقت داده‌ام.

او درباره محتوا و مضامین اشعار نلی زاکس، اظهارداشت: در شعر آلمان قرن بیستم شاهد ظهور راینر ماریا ریلکه هستیم که از قضا نلی زاکس ادامه‌دهنده راه او بود. در اشعار ریلکه زیبایی، موسیقی کلام و همین‌طور توجه ویژه به ذات اشیا به چشم می‌خورد. او این درس را از رودن مجسمه‌ساز فرانسوی آموخته بود که اگر می‌شود در مجسمه‌سازی این امر را حقیقت بخشید پس در شعر هم می‌توان به ذات اشیا حقیقت داد. ظاهرا بازگشت به درون برایشان حائز اهمیت بود یعنی این‌که انسانی که خود را به خوبی نشناسد قطعا نمی‌تواند جامعه پیرامونش را هم بشناسد. البته این یک بُعد از بازگشت به درون به شمار می‌رفت و بُعد دیگر زیبایی موسیقی کلام و ذات اشیا بود. ادامه همان راه ریلکه که این دو عامل در کنار هم جریان بازگشت به درون را شکل می‌دادند. در نوع دوم با جریان شعری روبرو هستیم که کاستی‌های اجتماعی را به تصویر می‌کشید که می‌توان از برتولت برشت به عنوان نماینده آن یاد کرد.

کریمی با این توضیح که تمام زندگی برشت را نمی‌توان در یک چهره خلاصه کرد بلکه او به جد دارای چهره‌های گوناگون بود، ادامه داد: در دوره اول با یک خواننده دوره‌گرد گستاخ روبرو هستیم که از سویی دیگر از نابه‌سامانی و تنهایی نغمه سر می‌دهد. حال چهره دوم او همان شاعر فرزانه و بلوغ یافته‌ای است که مشکلات تبعید رد و خطش را بر روح او به جا گذارده؛ شعری که دیگر از طبیعت و زندگی سخن نمی‌گوید بلکه انسان را با این سوال مواجه می‌سازد که طبیعت بدون انسان چه معنایی دارد؟ لحن او از خشم آلودگی‌های ابتدایی‌اش به یک آرامش و بلوغ دست یافته است.

او افزود: شعر اجتماعی آلمان در ابتدا از سوز و گداز گذشته از دست رفته سخن می‌راند و مدام در حسرت گذشته‌ای بود که نمی‌شد آن را به سادگی فراموش کرد اما دیری نپایید که این جریان مبتذل شکوه‌آمیز جای خود را به رویکرد تحول فکری و مردمی داد. اشعاری که جنگ را فراموش کرده بود و اکنون به مادیات توجه داشتند؛ به همین دلیل بسیاری از شاعران جوان آلمان در همان زمان از برشت تاثیر گرفتند و نمی‌توان منکر تاثیر عمیقی که برشت بر شعر آلمان شرقی گذاشت، شد. اگر چه در همان زمان در شعر آلمان شرقی شاعرانی حاضر نبودند شعر را فدای عقاید مارکسیستی خود کنند و عقاید آن‌ها سمبه پرزور و تمام محتوای شعرشان بود که همگی‌شان اخلال‌گر شناخته و به آلمان غربی تبعید شدند. در نوع سوم با طبیعت‌سرایی سر و کار داریم که اسکار لرکه را از پایه‌گذاران این سبک و سیاق می‌دانند. نوع چهارم که دستاورد باخمان بود به شعر به مثابه آزمایشگاه زبان می‌نگریست.

کریمی با بیان این که کتاب "ناسور" دو زبانه فارسی و انگلیسی منتشر می‌شود، افزود: دو زبانه بودن کتاب کار منتقدان را برای مقایسه راحت‌تر می‌کند چون بهتر می‌توانند ظرافت‌های شعری نلی زاکس و دقت مترجم را در انتخاب دقیق معادل‌ها دریابند. نام کتاب نیز برگرفته از توصیف وضعیتی کلی است و این که بعد از چندین و چند ماه مطالعه درباره این شاعر، زندگی و آثارش کل روایت زندگی زاکس را شبیه "ناسور" به معنای "زخمی که ورم کرده است" دیدم. او در سال‌های بعد از مهاجرت هم‌زمان که در سوئد زندگی می‌کرد هیچ‌وقت درد و رنج شکنجه‌های روحی و جسمی در طی جنگ جهانی دوم را از یاد نبرد.

او با این توضیح که مجموعه اشعار زاکس به زبان‌های دیگر هم ترجمه شده و جدای از شعر او یک نمایشنامه‌نویس رادیویی سرشناس به شمار می‌رفت، تصریح کرد: شهرت او پس از کسب جایزه نوبل در سال 1966 سرعت بیشتری گرفت. از میان دو مجموعه‌ای که از اشعار او به زبان انگلیسی ترجمه شده بود به نام "دودکش‌ها"، "جستجوگر" و از میان 70 شعر  33 شعر را که قابلیت رسانایی معنایی در زبان فارسی را داشتند و زبان و فضای آن برای مخاطب گنگ نبود را برگزیدیم. از سویی به علت یهودی بودن نلی زاکس و این‌که او از جمله افرادی به شمار می‌رفت که بعد از تجربه فاشیسم در جنگ جهانی دوم و تحمل شکنجه‌های روحی و جسمی فراوان به همراه مادرش به سوئد گریخته بود حساسیت‌هایی در انتخاب اشعارش وجود داشت و باید محدودیت‌ها را هم در نظر می‌گرفتیم.

کریمی درباره دیگر آثاری که در دست نشر دارد، توضیح داد: سه‌گانه‌های راک به نام‌های "تملل" ترجمه ترانه‌های جینیس جاپلین، "داج" ترجمه ترانه‌های امی واینهاوس و "آزادی آخرین آرزوی من است" ترجمه ترانه‌های آناتما مراحل اخذ شابک و فیپا را اخذ کرده‌اند و در وزارت ارشاد در مرحله بررسی برای صدور مجوز به سر می‌برند و توسط نشر علم منتشر خواهند شد. همچنین مجموعه‌ای تحت عنوان "مرگ بر نرودا" ترجمه اشعار نیکانور پارا که از جمله سردمداران جنبش ضد شعر در شیلی به شمار می‌رفت را در همین نشر در دست چاپ دارم. این مجموعه هم متشکل از بیست شعر و گفتاری مفصل پیرامون این است که چرا باید شعر گفت آن هم در زمانی که به لحاظ فلسفی دوران سرایش شعر از دهه شصت میلادی به سر آمده است.