سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "ستاره‌شناس" نوشته دیدیه ون کولارت با ترجمه و کارگردانی اصغر نوری از 30 مردادماه ساعت 18:30 در سالن سایه مجموعه تئاترشهر روی صحنه است و بازیگران این اثر نمایش احمد ساعتچیان، سهیلا صالحی و غزاله رشیدی هستند.
اصغر نوری در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره انتخاب، ترجمه و اجرای این اثر نمایشی گفت: من نمایشنامه "ستاره‌شناس" را در سال 1394 ترجمه کردم و این اثر همان زمان توسط انتشارات کوله‌پشتی چاپ و منتشر شد. به منظور ترجمه یک نمایشنامه همواره سه ویژگی را مدنظر قرار میدهم؛ در وحله نخست ترجمه آثاری برایم حائر اهمیت است که به نمایشنامه آن علاقمند شوم و مرحله دوم این است که نمایشنامه قابلیت اجرا در ایران را داشته باشد. در ترجمه آثار توجه دارم تا پیشنهاد تازه اجرایی در نمایشنامه وجود داشته باشم.
او ضمن بیان اینکه موضوع و مضمون نمایشنامه "ستاره‌شناس" از جامعه ایرانی به دور نیست، خاطرنشان کرد: مخاطب ایرانی در این اثر این امکان را دارد که سوالات و مسائل امروزه خود را در آن ببیند ضمن اینکه این نمایشنامه یک پیشنهاد تازه برای درام ایرانی دارد و تئاتر ما با این اثر با سبک و شکل جدیدی از نمایشنامه آشنا می‌شود. به لحاظ نمایشنامه‌نویسی شیوه تازه‌ای در این متن است و آن بازی با سیالیت زمان است.
نویسنده و کارگردان نمایش "دو روایت از شکسپیر" در ادامه افزود: نمایش "ستاره‌شناس" پیش از این توسط گروه جوانی در سالن استاد خسرو شکیبایی اجرا شده بود و من نیز یک بار آن را نمایشنامه‌خوانی کردم. اوایل سال جاری زمان اجرایی از سوی مجموعه تئاترشهر به ما اعلام شد و یکی از پیشنهادهای من اجرای این اثر نمایشی بود چراکه به نظرم با توجه به شرایط گروه تئاتر خودمان و شرایط امروز جامعه ایرانی، انتخاب مناسبی بود.
نوری داستان نمایش "ستاره‌شناس" را اینگونه توضیح داد: اتفاقات این نمایش در یک مطب روانشناسی می‌گذرد. دو زن به منظور روانکاوی از طریق نوبت‌دهی اینترنتی وقت ملاقات با روانشناس را می‌گیرند. پس از مراجعه متوجه می‌شوند سیستم نوبت‌دهی زمان ملاقات این دو را در یک ساعت مشترک اعلام کرده است. آن‌ها می‌فهمند روانکاوی در مطب حضور ندارد و آن دو باید با صحبت کردن با یکدیگر روانکاوی شوند. دو زن از گذشته و حال با یکدیگر به گفت‌وگو می‌نشینند...
او با بیان اینکه نمایش "ستاره‌شناس" به مسائل انسان مدرن و امروزی می‌پردازد، عنوان کرد: این اثر درباره تنهایی، هویت، مسئله زمان است و اینکه چه زمانی از گذشته، حال و آینده حائز اهمیت است. مهمترین مسئله‌ای که در این نمایش وجود دارد روابط انسانی است و اینکه چرا ما به سمت و سوی رابطه با افراد می‌رویم و به دنبال چه هستیم؟ اساساً ترس از تنهایی است که ما را به سمت رابطه با دیگران سوق می‌دهد یا فکر می‌کنیم به آن شخص علاقمندیم؟ مفهوم عشق چیست؟ تمام این مسائل در این اثر نمایشی عنوان می‌شود.
این مترجم در ادامه افزود: به اعتقاد من همه تماشاگران در سالن در این خود روانکاوی شرکت خواهند کرد چراکه مسائل طرح شده در این اثر سوالاتی است که برای همه افراد پیش می‌آید و مخاطب با مباحثی در این نمایش روبرو می‌شود که مسئله امروز یا فردای خودش است.
اصغر نوری ضمن اشاره به اینکه تمرینات این نمایش حدود دو ماه و نیم به طول انجامید، درباره میزان وفاداری‌اش به نمایشنامه اصلی در اجرا گفت: من در ترجمه آثار کاملاً وفادار به متن هستم اما به نظرم کارگردان باید در اجرای اثر ترجمه دیگری را نیز لحاظ کند و باید متن را به زبان صحنه تغییر دهد و برخی از صحنه‌ها را کوتاه یا اضافه کند و این امری است کاملاً طبیعی. در اجرای این نمایش با ایده‌های تازه خودم، بازیگران، طراحان و عوامل گروه، تغییرات جزئی اعمال شد و تصویرهایی به کار اضافه شد.
او همچنین اضافه کرد: تا پیش از بازبینی نمایش، نود درصد در اجرا به متن اثر وفادار بودیم اما متاسفانه سانحه‌ای برای یکی از بازیگران نمایش خانم سروناز نانکلی پیش آمد که مجبور به تغییراتی در پایان نمایش شدیم. نانکلی بازیگر نقش چهارم متن بود که در پایان نمایش حضور ده دقیقه‌ای داشت اما ورودش به نمایش گره‌هایی را از اثر باز می‌کرد. با اتفاقی که برای او افتاد این شخصیت از نمایش حذف شد و دو دقیقه بازی در سکوت برای بازیگر مرد درنظر گرفته شد تا داستان دچار نقصان نشود.
مترجم و کارگردان نمایش "ریچارد سوم اجرا نمی‌شود" درباره سبک و فضای اجرایی نمایش "ستاره‌شناس" یادآور شد: بیس این اثر رئالیستی است اما نوع نگارش نمایشنامه چندان رئالیستی نیست و بیشتر تئاتری و نمایشی است. نمایش مکان ثابتی دارد که مطب روانشناس است. این مطب با تغییر نور تبدیل به مکان‌های مختلفی می‌شود که این دو زن در خاطراتشان از گذشته می‌گویند. سبک اجرایی این نمایشی بسیار سیال است و این سیالیت در بازی و طراحی‌های نمایش دیده می‌شود.
او با بیان اینکه "ستاره‌شناس" فضای مینمال و طنزی دارد، در ادامه افزود: اجرای این نمایش کاملاً مینی‌مال است و همه چیز در آن مینی‌مال در نظر گرفته شده است؛ از طراحی صحنه و لباس تا نوع بازی‌ها که بسیار موجز، سریع، مفید و مختصر است. بار طنز این نمایش بسیار قوی است و در مدت زمان یک ساعت نمایشی، فضا مدام در حال تغییر است.
اصغر نوری درباره موسیقی نمایش عنوان کرد: در پایان کار یک موسیقی معروف فرانسوی پخش خواهد شد اما در بین نمایش شعر کوتاهی از مجموعه اشعار آلن برن را که خودم ترجمه کرده‌ام، را انتخاب کرده‌ام که حسین آگنج موسیقی برای آن ساخته و با صدای من و نازیلا باباپور این ترانه خوانده می‌شود. این موسیقی تم فرانسوی و غربی دارد.
این نویسنده، مترجم و کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه در سالهای اخیر تئاتر دچار معضل تازه‌ای با عنوان پر کردن سالن شده است، تصریح کرد: متاسفانه اخیراً بر تعداد سالن‌های تئاتر افزوده شده اما تماشاگر واقعی تئاتر رشد چندانی نداشته است و من نام "تماشاگر حباب" را روی برخی از مخاطبان تئاتر می‌گذارم؛ آ‌ن‌هایی که به دنبال دیدن سلبریتی‌ها و عکس گرفتن با آن‌ها به سالن‌های تئاتر می‌آیند. در کلیت با این موضوع مشکلی ندارم چراکه این اتفاق در همه جای دنیا رخ می‌دهد اما به نظرم مرکز هنرهای نمایشی باید بعضی از سالن‌ها را با عنوان سالن تئاتر هنری نشانه‌گذاری کند تا مخاطب تئاترهای هنری که دغدغه جذب تماشاگر را ندارند و با حمایت اجرا می‌روند؛ با تماشاگران آثار نمایشی سلبریتی محور تمیز داده شوند و مخاطب بداند که قرار است چه کاری را ببیند.
او در ادامه صحبت‌هایش گفت: مشکل اینجاست که برخی از هنرمندان با سابقه تئاتر به جای مقاومت و یافتن راه حلی به این منظور دم دستی‌ترین راه حل را انتخاب کرده‌اند و برای پر کردن سالن نمایش‌شان به سمت تئاترهایی با سخیف‌ترین و زشت‌ترین شوخی‌ها و دیالوگ‌‌ها روی آورده‌اند و این موضوع باعث شده تا تماشاگر خود را از دست بدهند چراکه برخی از مخاطبان تئاتر برای اولین بار است که به تماشای نمایشی می‌نشینند و تصورشان این می‌شود که تئاتر یعنی همین شوخی‌های وقیحانه و از سوی دیگر تئاتر حرفه‌ای را به نابودی می‌کشانند.
اصغر نوری در پایان گفت: ما در نمایش "ستاره شناس" هر طیف از تماشاگر را با طنزی سالم، بدون حرف زشت و ادای ناجور، می‌خندانیم. یکی از انگیزه‌های من برای ترجمه این نمایشنامه این بود که به شکل هنری این امکان وجود دارد که مخاطب را خنداند.
دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: تهیه‌کننده: سمانه افکاری، مجری طرح: موسسه فرهنگی هنری برگ، طراح صحنه: سعید حسنلو، طراح لباس: سهیلا صالحی، طراح نور: محمدرضا رحمتی، آهنگساز: حسین آگنج، مدیر تولید و برنامه‌ریز: سید فرشاد هاشمی، دستیار کارگردان: حامد تارخ، مدیر هنری: احسان کار، مدیر تبلیغات و روابط عمومی: امیر قالیچی، گروه کارگردانی: فهیمه نیک خواه و فرزانه شاکری و خواننده: نازیلا باباپور و اصغر نوری.
علاقمندان به منظور تماشای این نمایش می‌توانند بلیت آن را از سایت تیوال تهیه کنند.