به گزارش هنرآنلاین : در ادامهی برنامههای "دوشنبههای نقد تئاتر" کانون ملی منتقدان تئاتر ایران و در راستای گسترش کمی و کیفی نقد حضوری و تئاتر، نشست نقد و بررسی نمایش "P2" به نویسندگی "عباس جمالی" و کارگردانی "سید مرتضی میرمنتظمی" پس از اجرای این نمایش، روز دوشنبه 14 مهر 1393 در تالار حافظ برگزار شد.
در این نشست "دکتر رحمت امینی"، "بهزاد صدیقی" و "عرفان پهلوانی" از منتقدان کانون ملی منتقدان تئاتر ایران نمایش "P2" را نقد و بررسی کردند. این نشست با حضور پرشمار و گرم علاقهمندان به فرهنگ و هنر همراه بود و در آن عوامل نمایش نیز حضور داشتند.
عباس جمالی نویسنده و بازیگر این نمایش گفت: ماجرای نوشتن متن این نمایش از جشنوارهی فجر سال گذشته آغاز شد. ما از آذر سال گذشته کار خودمان را آغاز کردیم. چون نمایش در بخش بینالملل بود، ما باید منتظر میماندیم تا گروه ارمنستان به ایران برسد. این کار، تولید مشترک ایران و ارمنستان بود. ولی ما بخش متن و بخشهایی از اجرا مانند صحنه را با توجه به چیزی که مرتضی میرمنتظمی در ذهن داشت پیش بردیم. بر اساس این ذهنیت شروع به نوشتن کردیم و برای اجرای عموم دوبار کل اثر بازنویسی شد. سپس در روند تمرینها و با همکاری گروه اجرایی متن چکش خورد و باز هم تغییر کرد. من نه بلد هستم و نه میتوانم که مدام در خانه بنویسم. در خانه بخشی از متن را مینویسم، اما سر تمرینها و با گروه اجرایی متن چکشکاری و بازنویسی میشود.
عرفان پهلوانی که اجرا و مدیریت نشستهای دوشنبههای نقد تئاتر کانون ملی منتقدان تئاتر ایران را بر عهده دارد از عباس جمالی پرسید: نمایشنامهی شما از ویراست نخست تا اجرای جشنواره و از اجرای جشنواره تا اجرای عمومی چه دگرگونیهای اساسی را به خود دید؟
عباس جمالی در پاسخ گفت: در اجرای جشنواره چون کار در بخش بینالملل بود، فرمت کار بسیار متفاوت بود با فرمت فعلی و اجرای عمومی. این نمایش در جشنواره سه زبانه و به زبانهای فارسی، ارمنی و انگلیسی اجرا میشد. من متن جشنواره را طبق آن فضا نوشتم. بازیگران ارمنی ما بیشتر رقصنده بودند و نمیتوانستند چندان خوب دیالوگ بگویند. بازیگر دیالوگ نبودند. اما در اجرای عموم ما به قصه فکر کردیم و به دنبال قصه گقتن رفتیم. البته قصهگویی نه به شکل مرسوم، اما قصه گفتن مد نظرمان بود. گروه اجرایی خوب و باشعوری که داشتیم بسیار کمک کردند، ایده میدادند و متن مدام صیقل میخورد.
سید مرتضی میرمنتظمی که اغلب کمحرف است، در این نشست هم چندان صحبت کرد و گفت دوست دارم امشب بیشتر منتقدان، نویسندهی این نمایش و بازیگران آن صحبت کنند.
دکتر رحمت امینی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزهی هنری سازمان تبلیغات اسلامی و عضو کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در این نشست پیرامون فرایند اقتباس از متون ادبی و به ویژه آثار کلاسیک برای تبدیل به متن نمایشی و نمایشنامه گفت: داستان این نمایش، داستان ضحاک، در متون کهن در چند جا مطرح شده است. یکی از آنها شاهنامه است. اما در متون پیش از اسلام هم با نام آژیدهاک مطرح شده است و جناب بیضایی هم در واقع یک نگاه بسیار خاص و متفاوت در برخوانی خود با همین نام "آژیدهاک" به این داستان داشتهاند. من خیلی خوشحالم که یک گروه جوان به سمت متن و داستانی ایرانی رفتهاند. ما گروههایی در ایران داریم که وقتی به سراغ دراماتورژی یا اقتباس میروند، به سمت متنهایی میروند که امتحان خودشان را پس دادهاند. مانند هملت، مکبث و امثالهم. درست است که آنها متنهای بزرگی هستند ولی یک یا چندین بار به شکل متن دراماتیک به صورت مطمئن و شناخته شده درآمدهاند. بنابراین رفتم به سمت آنها خطرات کمتری برای کارگردان از نظر فنی دارد.
ولی وقتی به سمت متونی مانند ضحاک میرویم کار سختتر میشود. یک زمانی هست که به اصطلاح قدما متن تابع نعل به نعل دراماتیک و دیالوگه میشود. معمولا همان متن کهن با گفتاشنود نمایشی و سپس موسیقی و حرکت روی صحنه میرود. اما نگاهی که از قرار است ما از منظر درام، به معنی اخص کلمه، به چنین متونی بیاندازیم، چالشهای بیشتری را میطلبد. در واقع نویسنده که در اینجا آقای جمالی هستند، نمیخواهند همان متن را برای ما بازتعریف بکنند.
بهزاد صدیقی، مدیر انجمن نمایشنامهنویسان خانهٔ تئاتر و از اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در این نشست پیرامون چگونگی معاصرسازی از طریق ادبیات کلاسیک و کهن ما برای نمایشهای امروز و این دوره گفت: یک نوع نگاه، نگاه برداشت آزاد از ادبیات، حالا هر نوع ادبیاتی که باشد، چه ادبیات کهن و چه معاصر، است. من خیلی خوشحالم که این گروه از ادبیات کهنی استفاده کردهاند که سرشار از اندیشه و کهنالگوهای ایرانی است و خیلی خوب است که در بین آثار نمایشنامهنویسان و کارگردانان نسل جدید ما کسانی هستند که به این آثار رجوع میکنند و برای مخاطب امروز این آثار را معاصرسازی میکنند. حالا اینکه این نمایش چه قدر موفق است به نظر من هم برمیگردد به تجربهٔ نویسنده و کارگردان و گروه اجرایی و هم برمیگردد به اینکه ما چه قدر از ادبیات کلاسیک خودمان اطلاع، شناخت و آگاهی لازم را داریم و چه قدر میتوانیم برای مردمی که به آن نوع ادبیات، یعنی ادبیات کهن ما مسلط هستند و مطالعات قبلی را داشتهاند و دارند، میتوانیم نمایشی را با هماهنگی کامل و انسجام برایشان ارائه کنیم و آنها چه قدر میتوانند با این آثار ارتباط برقرار کنند. فکر میکنم مقولهای که به ویژه در بحث ادبیات کهن باید به آن توجه بسیار شود همان بحث کهنالگوها و اسطورههایی است که برای مخاطب امروز باید به این اسطورهها نگاه جدیدتری بشود. طبیعتا نویسنده و کارگردان باید از نگاه کلاسیک دوری کنند و بخواهند برای مخاطب اینجایی و اکنونی بنویسند و اجرا کنند.
آزاده صمدی، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و بازیگر نقش ارنواز در نمایش "P۲" در ادامهٔ این نشست گفت: خیلی از اتفاقهای نمایش در طول تمرین افتاد. آقای جمالی لطف کردند و برای من یک طرحی را در ابتدا توضیح دادند که خیلی برای من جذاب بود. من از ایشان خواستم که متن را بدهند بخوانم، اما ایشان گفتند شکل کار ما به این صورت است که در واقع در طول تمرینها و صحنه به صحنه و بر اساس خود بازیگران و فضای گروه و تمرینها متن نوشته میشود. متن را ایشان صحنه به صحنه مینوشتند و میآوردند و روتوش میکردند و بر اساس اتودهایی که میزدیم متن شکل میگرفت. ما یک روند تجربی داشتیم و برای من تجربهٔ خیلی خوبی بود. چون مدتها بود که تجربهٔ این شکل کار را نداشتم.
فرزانه سهیلی، بازیگر نقش شهنواز نمایش " P۲ " گفت: من از اجرای جشنواره در این نمایش حضور داشتم و چیزی که برای من خیلی در مورد کاراکتر شهنواز جذاب بود، این بود که ارنواز و شهنواز دو تا کاراکتری هستند که شاید ما تنها یک سری کلیت در مورد آنها میدانیم. مثلا در این حد که این دو دختران جمشید بودند که حالا همسران ضحاک شدهاند و این دو کاراکتر تفاوت چندانی با هم نداشتند. اما در این اثر و بر اساس ایدهٔ عباس جمالی این دو کاراکتر با یکدیگر متفاوت شدهاند و انگیزههایشان با هم فرق میکند و شاید بتوان هر کدام از آنها را نمادی از یک قشر دانست.
محمد ا... دادی، یکی دیگر از بازیگران نمایش" P۲" ، نقش جسورانهای را در این نمایش بازی میکند. او با توان بدنی چشمگیر و ستایشبرانگیزی در تمام طول اجرای نمایش، یعنی حدود ۷۰ دقیقه، یک نفس و بدون قطع میدود. او در مورد حضور خود در این نمایش گفت: من خودم هم نمیدانم چگونه این کار را انجام میدهم. من تمرینهای زیادی را انجام دادم. این نمایش برای من تجربهٔ غریب و عجیبی بود. من یک بازیگر هستم، اما شاید کاری را که انجام میدهم بعضیها فکر کنند تنها یک ورزشکار میتواند از عهدهاش بربیاید. انجام این کار گذشته از بخش جسمانی، یک بار عصبی و روانی هم دارد.
محمد ا... دادی ادامه داد: از آنجایی که انجام این کار توان و انرژی بسیار زیادی را میگیرد، هر چند شب در میان "تیام کریمایی" به جای من این نقش را بازی میکند و تاکنون سه شب هم خانم باران کوثری به جای ما اجرا رفتهاند.
عرفان پهلوانی در ادامهٔ این نشست و پیرامون نقش محمد ا... دادی گفت: آوردهاند که هنگامی که رابرت دنیرو برای بازی در فیلم گاو خشمگین آماده میشد یک مربی بوکس داشت که آن مربی به دنیرو گفت تو هر وقت خواستی بازیگری را کنار بگذاری، پیش من بیا و من از تو یک قهرمان جهانی و المپیک خواهم ساخت. فکر میکنم اگر محمد ا... دادی از مربیان ورزشی را دعوت کند تا کار او را ببینند، احتمالا برای شرکت در تیمهای ورزشی از او دعوت خواهند کرد.
نشست نقد و بررسی نمایش "P۲" با ادامهٔ گفتوگو و تبادل نظر میان منتقدان، عوامل نمایش و حاضران در نشست ادامه یافت و یک ساعت به درازا انجامید.
نشست آیندهٔ برنامههای "دوشنبههای نقد تئاتر" کانون ملی منتقدان تئاتر ایران، دوشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۳ برگزار خواهد شد و به نقد و بررسی نمایش کمدی موزیکال "بازینامهٔ عشق امروزی" به نویسندگی و کارگردانی محمد یوسفی در تالار سنگلج میپردازد. کانون ملی منتقدان تئاتر ایران امیدوار است که این نشستها با حضور چشمگیر علاقهمندان به فرهنگ و هنر و به ویژه دانشجویان و هنرجویان رشتههای هنرهای نمایشی همراه باشد.
انتهای پیام/