به گزارش هنرآنلاین ،در ابتدای این مراسم، همایون شجریان با قدردانی از عوامل تولید این آثار گفت: امروز از دو آلبوم «سر در گریبان» و «بانگ دُهُل» از پدرم رونمایی میشود و به نوبه خودم از همه محبتها و زحماتی که در این سالها برای موسیقی و اهالی موسیقی کشیده شده، صمیمانه سپاسگزارم.
همایون شجریان افزود: با توجه به اینکه پدر حضور نداشتند، لازم بود وسواس و دقت بیشتری به خرج دهیم تا این آلبومها بهدرستی و بهصورت مرحلهای به انتشار برسد. بخشهایی از این آلبوم، اجرای زنده است و به همین دلیل با چالشهایی در حوزه صدا مواجه بودیم و نیاز به کار بیشتری روی آن وجود داشت. با استفاده از فناوریهای امروز، این امکان فراهم شد که صدای خواننده از ارکستر تفکیک و میکس دلخواه انجام شود؛ چراکه متأسفانه میکس اولیه دلچسب نبود و ضبط از کیفیت مطلوبی برخوردار نبود و از نظر استانداردهای صوتی، برای انتشار مدنظر ما مناسب به نظر نمیرسید.
به همین دلیل وسواس زیادی روی این اثر به خرج دادیم تا در نهایت رادمان جان که تمامی زحمات را متحمل شدند، حدود هفت تا هشت ماه پیش کار را آماده کردند. پس از آن نیز مراحل انتشار، طراحی و سایر امور دنبال شد و عزیزان در همراهتل در کنار ما قرار گرفتند تا بتوانیم مراسم رونمایی را به بهترین شکل برگزار کنیم و اثر را در اختیار علاقهمندان قرار دهیم.
او ادامه داد: نمایشگاه عکسهای پدر و سازهایش توسط افسانه شجریان انجام گرفته است که یکشنبه ۳۰ و دوشنبه اول دی ماه در گالری ۹ موزه هنرهای معاصر برقرار اخواهد شد ، دلمان میخواست زمان برگزاری نمایشگاه شش ماه باشد اما متاسفانه امکان ثبت زمان بیشتر نبود.
شجریان همچنین درباره دیگر آثار استاد نیز گفت: بخشی از آثار با کیفیتهای نادرست و غیرمطلوب در اختیار مخاطبان قرار گرفته است و ما برای انتشار رسمی و استاندارد آنها برنامهریزی کردهایم. در همین چارچوب و با همراهی هنرمندان گرامی، مجید درخشانی و سعید فرجپوری، تصمیم بر این شد که در گام نخست، این دو آلبوم برای انتشار آماده شود.
آنچه در این آثار برای ما اهمیت مضاعف داشت، ثبت آخرین اجراهای زنده استاد در اروپا بود؛ اجراهایی که پیش از سفر ایشان به آمریکا و پیش از تشدید شرایط بیماری ضبط شدهاند. هدف ما انتشار هرچه سریعتر این آثار بود و بیتردید در آینده نیز آثار دیگری از پدرم در اختیار علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
سعید فرج پوری، یکی از آهنگسازان این آثار، نیز در این مراسم اظهار کرد: انتشار این دو آلبوم تازه جای خوشحالی دارد؛ آثاری که با زحمات استاد شجریان و آقای دادمان آماده شد و امروز رونمایی میشود، هرچند جای استاد شجریان بسیار خالی است.
او ادامه داد: بخش «سر در گریبان» از این مجموعه توسط بنده آهنگسازی شده و ایده اولیه آن به سال ۱۳۹۲ بازمیگردد. در دیداری که آن سال با استاد شجریان داشتم، این اثر را پیشنهاد کردم که با استقبال و تأیید ایشان روبهرو شد و در برنامه ضبط قرار گرفت. حدود یک سال بعد، در سال ۱۳۹۳، استاد شجریان با من تماس گرفتند و پیگیر وضعیت آثار شدند.
فرج پوری افزود: در همان مقطع، قطعه «بانگ دُهُل» که از ساختههای مجید درخشانی ، برای اجرا در کنسرتهای اروپایی پیشنهاد شد. پاییز سال ۱۳۹۳ تور موفقی در ۱۰ شهر اروپا برگزار کردیم که در طول آن، حال و روحیه استاد بسیار خوب بود. در پایان این تور نیز گفتوگویی داشتیم مبنی بر اینکه همین برنامه در ایران اجرا شود.
این نوازنده کمانچه ادامه داد: پس از پایان تور، حدود هشت ماه گذشت و استاد شجریان با من تماس گرفتند و از مراحل اخذ مجوز برای اجرای این برنامه در ایران گفتند. با وجود پیگیریها این امکان فراهم نشد تا اینکه استاد شجریان وارد روند درمان شدند و در نهایت، این برنامه بهعنوان آخرین تور کنسرتهای ایشان در کارنامه هنریشان باقی ماند.
همچنین مجید درخشانی با تأثر از فضای مراسم گفت: سالها منتظر وقوع چنین اتفاقی بودیم و امروز روزی خاص برای همه ماست؛ روزی برای صحبت کردن از استاد شجریان و یاد کردن از او. من بهشدت تحت تأثیر قرار گرفتهام و واقعاً نمیتوانم صحبت کنم.
مجید درخشانی در ادامه با توجه به تحت تاثیر قرار گرفتن از نبود استاد شجریان در چنین مراسمی اشک فراق ریخت.
در ادامه این مراسم اعلام شد آلبومهای «بانگ دُهُل» و «سر در گریبان» شامل دو اثر منتشرنشده از آخرین کنسرتهای محمدرضا شجریان در سال ۱۳۹۳ در شهرهای مختلف اروپایی است. آهنگسازی این آثار را محمدرضا شجریان به همراه مجید درخشانی و سعید فرجپوری برعهده داشتهاند و قطعات در آوازهای دشتی، بیات ترک و دستگاه راستپنجگاه اجرا شده است. این آلبومها به همت نشر دل آواز در دسترس مخاطبان قرار میگیرد.
همایون شجریان در ادامه درباره سازهای ابداعی زندهیاد محمدرضا شجریان توضیح داد: انگیزه پدر از ساخت این سازها، یادآوری این موضوع به جامعه موسیقی بود که باید بهدنبال صداهای تازه باشیم و آنها را مطالبه کنیم. به گفته او، شنوندگان حتی بدون تخصص موسیقایی نیز حق دارند صداهای جدید را تجربه کنند و بشنوند.
شجریان با اشاره به جایگاه سازهای اصیل موسیقی ایرانی همچون تار، کمانچه و سنتور تأکید کرد که در کنار ارزش و محبوبیت این سازها، ضروری است سازندگان ساز و هنرمندان بهدنبال رنگهای صوتی تازه باشند و آنها را به مجموعه موسیقی ایرانی اضافه کنند.
وی با اشاره به نگاه پدرش به سازهای گروه زهی افزود: نظر ایشان این بود که ما در ارکسترهایمان سالها از ویولن، آلتو و ویولنسل استفاده کردهایم؛ سازهایی که نقش خود را بهخوبی در موسیقی ما ایفا کردهاند، اما چرا نباید تجربهای تازه با رنگوبوی شرقی داشته باشیم؟ این تجربه میتواند به ابداع سازهایی منجر شود که حتی به صداهای دلنشینتری هم برسند.
همایون شجریان تأکید کرد: پدرم سالها برای این مسیر زحمت کشیدند و از جوانی دغدغه سازسازی داشتند. از همان سالها ایدههای مشخصی درباره رنگ صوتی سازها داشتند و معتقد بودند تغییر در ساز نباید به تغییر هویت و رنگ اصلی صدا منجر شود. این موضوع حتی در خوانندگی هم اهمیت دارد و خوانندگانی که رنگ صدای ثابت و مشخصی دارند، معمولاً حرفهایتر تلقی میشوند، بهویژه در موسیقی کلاسیک.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به عصبانیتها، فشارهای اجتماعی و قضاوتهای تند گفت: عصبانیت آدمها و تحت فشار بودنشان قابل درک است، اما در قضاوت درباره هنرمند، باید همیشه سابقه هنری او را در نظر گرفت. عملکرد هنرمند در طول زمان نشان میدهد که کجا ایستاده، چگونه عمل کرده، موسیقیاش را چطور ارائه داده و چطور در کنار مردمش بوده است.
وی این وضعیت را یک ضعف دانست و افزود: اینکه فقط به آنچه من الان اینجا میگویم اکتفا شود، ضعف است؛ چون میتوان در یک جمله خود را معرفی کرد و همان جمله بارها تکرار شود، در حالی که عملکرد هنرمند است که جایگاه واقعی او را مشخص میکند.
همایون شجریان درباره واکنشهای تند، حتی همراه با فحاشی، گفت: این رفتار برای من پسندیده نیست، اما قابل درک است. بعضیها اگر باوری داشته باشند، ممکن است آن را به بدترین شکل بیان کنند.
وی در پایان این بخش با اشارهای ادبی گفت: «اگر با من نبودش هیچ میلی / چرا جام مرا بشکست لیلی؟» و افزود که بسیاری از این واکنشها میتواند از تعصب و علاقه نشأت بگیرد.
شجریان سپس به موضوع کنسرت خیابانی پرداخت و گفت: تا وقتی خیابان هست، مردم هستند و ما هم هستیم و این آرزو برای من وجود دارد. اما تجربههای گذشته نشان داد که اگر بخواهیم دوباره سراغ چنین ایدهای برویم، باید شرایط و آمادگی بیشتری وجود داشته باشد. برداشت من این بود که همه در اینباره همنظر نبودند؛ برخی استقبال میکردند و برخی دیگر زمان را مناسب نمیدانستند. با این حال، این آرزو بوده، هست و خواهد بود و امیدوارم روزی به حقیقت بپیوندد.
وی درباره دلیل برگزاری کنسرتها در خارج از کشور توضیح داد: تنها دلیل این موضوع آن بود که در داخل کشور و در وزارت کشور، امکان پاسخگویی به حجم علاقهمندان وجود نداشت. حتی اگر یکهشتم این تقاضا مدیریت نمیشد، بازارهای سیاه شکل میگرفت؛ در حالی که هدف ما این بود جوانان و خانوادهها با قیمت مناسب در کنسرتها حضور پیدا کنند. همین مسئله باعث میشد همواره نگران باشیم که با چه شرایطی مواجه میشویم. تجربهای که آقای قربانی رقم زدند، ما را امیدوار کرد که شاید بتوان سال آینده با استفاده از این سازهها، اجراهایی با جمعیت حدود هشت هزار نفر در هر سانس، در تهران و شهرستانها برگزار کرد.
همایون شجریان در بخش پایانی سخنانش درباره بازآفرینی آثار پدر گفت: فعلاً برنامه مشخص و ثابتی برای بازآفرینی وجود ندارد. ممکن است گاهی و بهصورت محدود، برخی از آثار پدر را متناسب با حالوهوای کنسرتها یا شرایط روز بازخوانی کنم.
وی درباره نام آثار و قطعات آلبومها نیز توضیح داد: نام اثر و قطعات از قبل مشخص بوده و این اسامی با دستخط خود پدر نوشته شدهاند. این قطعات پیشتر در کنسرتها اجرا شده و با همین نامها به مخاطبان ارائه میشدند.
شجریان همچنین درباره برنامههای جانبی همزمان با رونمایی آثار گفت: همزمان نمایشگاهی از عکسهای پدر که توسط خواهرم طی این سالها ثبت شده، به همراه نمایش سازهای ایشان برگزار میشود. این نمایشگاه در گالری موزه هنرهای معاصر و با همراهی مجموعه موزه هنرهای معاصر برپا شده و برای علاقهمندان قابل بازدید است.
درادامه، مراسم رونمایی از تمبر استاد محمدرضا شجریان برگزار شد. همچنین افتتاح نمایشگاه سازهای ابداعی زنده یاد شجریان در موزه هنرهای معاصر، پخش چند فیلم و سخنرانی تعدادی از هنرمندان بخش دوم برنامه را تشکیل می داد.
انتهای پیام