گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: یعقوب آژند پژوهشگر تاریخ، هنر و ادبیات، با اعلام این خبر به هنرآنلاین گفت: کتاب «محمد سیاه‌قلم هنرمندی با سه چهره» توسط انتشارات بایگانی در قطع رحلی، رنگی و به‌شکل نفیس به چاپ رسیده ولی چون قرار است طی مراسمی رونمایی شود هنوز در بازار عرضه نشده است.
او با این توضیح که محمد سیاه‌قلم از استادان قرن ۹ قمری است و حدود یک صد سال می‌شود که هنرپژوهان جهان درباره او صحبت می‌کنند، ادامه‌داد: به‌خاطر آثاری که خلق کرده هنوز پژوهشگران به نتیجه نرسیده‌اند چه کسی بوده است. در کتاب «محمد سیاه‌قلم هنرمندی با سه چهره» تمام نظرات درباره این هنرمند را آورده‌ام و یک به یک درباره آن‌ها بحث کرده‌ام. در نهایت ثابت شده او یکی از هنرمندان برجسته ایرانی است با این که آثارش در توپقاپی سرای ترکیه نگهداری می‌شود و آن‌ها می‌خواستند محمد سیاه‌قلم را هنرمندی ترک معرفی کنند.
آژند که در کتاب «محمد سیاه‌قلم هنرمندی با سه چهره» به معرفی، نحوه و روش آثار و تحلیل کارهای این هنرمند پرداخته، افزود: سال‌ها پیش در قالب کتابی جیبی که توسط انتشارات امیرکبیر نشر یافت درباره این هنرمند که در ایران ناشناخته بود نکاتی را مطرح کردم. انتشار کتاب نظر پژوهشگران زیادی را به خود جلب کرد. تحقیق و پژوهش درباره محمد سیاه‌قلم را ادامه دادم تا با دقت تمام او را به جامعه ایرانی معرفی کنم که این استاد چه کسی هست، چه کارهایی کرده و چرا هنرپژوهان راجع به او نقد و نظر می‌دهند. متاسفانه هر پژوهشگری او را به یک کشور نسبت داده از ترک، روس، چین و... نظرات بسیار عجیبی درباره این هنرمند مطرح شده است.
این استاددانشگاه محمدسیاه‌قلم را هنرمندی ایرانی اهل تبریز دانست، تصریح‌کرد: او در کنار استادش عبدالحی به سمرقند می‌رود و در آنجا کار می‌کند. سپس به هرات نزد بایسنقرمیرزا می‌رود و کار را ادامه می‌دهد. در هرات لقب «غیاث‌الدین» می‌گیرد. نظرات در این مورد بسیار متفاوت است و همه این گفته‌ها را در کتاب آورده‌ام و همه مطالب را با اسناد و مدارک ثابت کرده‌ام. غیاث‌الدین نقاش همان غیاث‌الدین محمد است و غیاث‌الدین محمد نقاش، محمدبن محمود شاه خیام است که در جوانی که نزد بایسنقر میرزا لقب «غیاث‌الدین» می‌گیرد چون در آن زمان نقاشان را با لقب نامگذاری می‌کردند. مثل (سیف‌الدین نقاش). در کتاب ثابت کرده‌ام اسم او محمد است با دو سندی که ارایه داده‌ام از منابع آن دوره. به هر حال استاد محمد سیاه‌قلم عنوانی است که شاگردانش که او را می‌شناختند در زیر آثارش به او لقب داده‌اند.
او با این توضیح که کتاب «محمد سیاه‌قلم هنرمندی با سه چهره» نخستین کتابی است که به شکل مفصل درباره محمد سیاه‌قلم چاپ می‌شود، اظهارداشت: این هنرمند یکی از استادان برجسته و نقاش جهانی است. او کارهایی عجیب و غریب انجام داده با تصاویر عجیب و غریبی از زندگی روزمره مردم.
آژند همچنین از تجدید چاپ و ویراست تازه کتاب «تحلیلی از تاریخ ایران مدرن» خبر داد و افزود: این اثر نخستین با در سال ۶۰ از سوی نشر نیلوفر منتشر شد. تحلیلی از دوره قاجار تا پهلوی را دربرمی‌گیرد و انتشارات بایگانی به‌تازگی آن را منتشر کرده است.
او این روزها مشغول پژوهش بر کتاب «تجدد و نوگرایی در هنر صفوی» است.