گروه سینما هنرآنلاین، فراخوان شانزدهمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار همچون ادوار گذشته، نگاهی پویا به دغدغه‌های اجتماعی و تاریخی انقلاب اسلامی دارد. در این دوره نیز همچون ادوار گذشته بخش «حافظه ملی» به چشم می‌خورد؛ این بخش هنرمندان را به بازخوانی تاریخ فرهنگی و اجتماعی انقلاب از دل روایت‌های مردمی دعوت می‌کند. «حافظه ملی» یعنی بازگشت به داستان‌های فراموش‌شده‌ای که هویت امروز ما را ساخته‌اند. جشنواره عمار با این محور می‌خواهد یادآور شود اگر هر جامعه‌ای حافظه تاریخی خود را از دست دهد، آینده‌اش را هم از دست داده است. روایت وقایع سیاسی انقلاب به‌همراه بیان ریشه‌های فرهنگی و اجتماعی آن از زاویه‌های مردم‌محور، نقطه عطفی در بازنمایی «حافظه ملی» است.
به دنبال زنده کردن حافظه ملی، همه چهره‌ها، آثار، مراکز، وقایع و جریان‌هایی که در سایه مانده‌اند جان می‌گیرند؛ تمام وقایع سیاسی و تاریخی ابتدای انقلاب تا فعالیت‌های فرهنگی پس از انقلاب، همه می‌توانند سوژه‌های زنده‌ای برای روایت تصویری و هنرمندانه باشند. از این طریق علاوه بر تقویت حافظه جمعی می‌توان نسل جوان را از تحریف تاریخی مصون داشت.
روایت مقاومت فرهنگی ایرانیان در برابر سیاست‌های ضد‌دینی و غرب‌زده در تاریخ معاصر یکی از محورهای بخش «حافظه ملی» است؛ از دوران کشف حجاب رضاخانی و ممنوعیت روضه‌خوانی تا مقاومت زیرزمینی مردم در برپایی آیین‌های مذهبی، همه در دل این روایت قرار می‌گیرند. فیلمسازان باید لحظه‌هایی را به تصویر بکشند که ایمان و فرهنگ مردم در برابر زور ایستاده است؛ آنجایی که مردم، روایت‌گر ایمان نسل‌ها هستند و مقاومت نه در میدان جنگ، بلکه در خانه و حسینیه معنا می‌یابد.
دفاع مقدس؛ حافظه‌ای زنده و مردمی
بخش «حافظه ملی» همچنین پیوندی عمیق با یادآوری هشت سال دفاع مقدس دارد؛ اما این پیوند در قاب‌های تکراری از خط مقدم خلاصه نمی‌شود. هنرمندان باید روایت‌های تازه و انسانی از پشت جبهه‌ها، پشتیبانی مردمی، مادران و نوجوانان گمنام جریان‌ساز در جبهه را ارائه کنند؛ تصاویری که نشان دهد مقاومت هشت ساله دفاع مقدس، یک تجربه جمعی برخواسته از اعتقادات مردم بوده و حافظه دفاع مقدس، هنوز در زندگی امروز ما جریان دارد.
تمایل به غرب‌باوری و غفلت از توانایی ملت ایران مسئله‌ای است که نقد اشرافیت سیاسی و زیاده‌خواهی جریان غرب‌گرا در عرصه‌های سیاست، فرهنگ و اجتماع را می‌طلبد. فیلمسازان خلاق می‌توانند با تولید اثر، وابستگی و ضعف جریان‌های غرب‌گرا مقابل دشمن بیگانه را بازنمایی کنند. این بخش بیش از آنکه نقدی سیاسی باشد، تحلیلی فرهنگی و اجتماعی از یک روایت پرتکرار در تاریخ معاصر ایران است.
انقلاب اسلامی ایران تنها یک تحول سیاسی نبود؛ انقلابی بود در حافظه تاریخی ملتی که قرن‌ها کوشیدند ایمان و استقلال خود را از زیر آوار سلطه و تحریف بیرون بکشند. درجهان پرهیاهوی امروز و در میانه هجوم رسانه‌های جهانی و روایت‌های تحریف‌شده، خطر فراموشی از همیشه نزدیک‌تر است. جشنواره مردمی فیلم عمار با طرح بخش «حافظه ملی» به‌دنبال موزه‌ای از خاطرات نیست، بلکه می‌خواهد آرشیو زنده‌ای از هویت مقاومت ملت ایران ترسیم کند.
زینب عشوریان(منتقد سینما)
انتهای پیام