گروه سینما هنرآنلاین: متولد یک اسفند 1360 است. کنار اسمش عنوان پرفروش‌ترین تهیه‌کننده سینمای ایران نشسته. سید ابراهیم عامریان تهیه‌کننده، کارگردان، مجری طرح و سرمایه‌گذار سینما و تلویزیون با فیلم‌های «تگزاس»، «دینامیت»، «انفرادی»، «نارگیل»، «کارگر ساده نیازمندیم» و «فسبل» است که از سال 1396 در صدر پرفروش‌ترین‌های سینمای ایران قرار گرفته. او که با مدیریت تولید فیلم‌ها وارد عرصه سینما شد، پس از چندی با هوشمندی تصمیم گرفت متناسب با نیاز جامعه به نشاط و خنده کمدی‌سازی را پی بگیرد. عامریان از ابتدای تهیه‌کنندگی توانست با فروش خوب تگزاس خوش بدرخشد. تدوام موفقیت‌های او در گیشه با فیلم‌های دینامیت و انفرادی او را بر سر زبان‌ها انداخت تا در 1402 با گیشه‌ی فسیل توانمندی خود را تثبیت و ماندگار کند. به قول خودش «سینمای ایران حالا، حالاها به فسیل مدیون است.» چرا که فسیل با مخاطب 7 میلیونی و فروش بیش از 302 میلیاردی تا به امروز، توانست امید و رونق سینما را استارت بزند. از آنجا که بخش بزرگی از گیشه سینمای ایران بر دوش فیلم‌های این تهیه‌کننده‌ی جوان و خوش‌نام است، پای صحبتش نشستیم. در ادامه عامریان از آثارش، سینمای ایران و جهان و برنامه‌هایش صحبت کرده.
به دلیل طولانی بودن، گفت‌وگوی انجام شده در دو بخش منتشر خواهد شد.
هنرآنلاین: «هفتاد سی» آخرین کار شماست به کارگردانی بهرام افشار. چه شد که روی کارگردانی بهرام افشار سرمایه‌گذاری کردید؟
عامریان: من روی بهرام افشار سرمایه‌گذاری نکردم. بهرام خودش جز بازیگران درجه یکی است که تا الان خوش درخشیده. در اولین کار رسمی تهیه‌کنندگی‌ام که «یک کارگر ساده نیازمندیم» بود با بهرام افشاری کار کردیم. بهرام هم در آن فیلم اولین نقش یکش را بازی کرد. تا به امروز هم «هفتاد سی» چهارمین کار مشترکمان است. «یک کارگر ساده نیازمندیم»؛ «فسیل»؛ «مرد عینکی» و «هفتاد سی» فیلم‌های بلندی است که با بهرام کار کردیم و البته یک فیلم کوتاه هم کار کرده‌ایم که می‌شود پنجمین کار مشترکمان.
هنرآنلاین: پس «هفتاد سی» دومین کار بهرام افشاری است. حتما شایستگی لازم را در افشار دیده‌اید. کسی که قاب و تصویر را می‌شناسد؟
عامریان: قطعا همین طور است. کار کوتاه افشار، کار خوبی شده. بهرام با استعداد است. من به استعداد بهرام چه در بازیگری و چه در کارگردانی اعتقاد دارم. به خودش هم گفته‌ام «اگر در بازیگری صد هستی، در کارگردانی هزاری» البته امیدوارم که مخاطب ببیند و بپسندد. این نظر مخاطب است که مهم است. ولی آنچه که من تا به اینجا از بهرام افشاری دیدم، فکر می‌کنم همه از دیدن فیلمش حیرت‌زده شوند.
هنرآنلاین: در مورد رونق این روزهای بازار سینما صحبت کنیم. نظر آقای اطیابی برای کار در ژانر کمدی این بوده که متناسب با نیاز جامعه به نشاط، فیلم کمدی می‌سازند و می‌توان این‌طور برداشت کرد که باعث اقبال دوباره مخاطب به سینما شده. افراد دیگری هستند که نظرشان نسبت به این دست کمدی‌ها مثبت نیست و آن را سخیف می‌دانند. شما این مسئله را چگونه می‌بینید؟
عامریان: سوال من از آنها این است که کمدی سخیف چیست؟ آیا «فسیل» سخیف است؟ کسی که «فسیل» را دیده باشد و آنرا سخیف بشمارد، بدسلیقه است. او احتمالا یا «فسیل» را ندیده یا از بس با متریال اینستاگرام سروکار داشته سنجشش اینستاگرامی شده. چنین کسی به «فسیل» می‌گوید سخیف. البته قریب به اتفاق مخاطبانی که «فسیل» را دیده‌اند آن را پسندیده‌اند. این شوخی نیست. با سخیف شمردن فسیل به ۷ میلیون مخاطبانی توهین کرده‌ایم که آمدند و آن را دیده‌اند و رضایت داشته‌اند. این‌ها را من به شخصه دیده‌ام. رفتم جلوی خروجی سینما و صحبت‌های مردم را گوش کرده‌ام. من حال خوب مردم را زمان خروج از سینما دیده‌ام. کلمه سخیف نه تنها برای «فسیل» بلکه برای هر فیلم کمدی دیگر مناسب نیست.
هنرآنلاین: و اینکه برخی می‌گویند همه رفتند سراغ کمدی؟
عامریان: به هر حال من تکلیفم مشخص است، کمدی سازم. از روز اول کمدی ساختم. به جز «کارگر ساده نیازمندیم» که کار خوبی است و من دوستش دارم، بقیه کارهای من همه کمدی بودند. من مسیرم را در جهت حال خوش مردمم انتخاب کردم. وقتی می‌بینم کمدی می‌سازم و حال دل مردمم خوب است و این جنس کار را دوست دارند، می‌روم کمدی می‌سازم. اینکه چرا همه به سمت کمدی آمده‌اند را نمی‌دانم. شاید به من نگاه می‌کنند. چون الان سه سال پیاپی است که من پرفروش‌ترین فیلم سال را دارم. سال ۱۴۰۰ «دینامیت» در شرایط کرونا، با ماسک و رعایت فاصله صندلی‌های سینما، فروش عالی‌ای داشت و رکورد هم زدیم، شدیم پرفروش‌ترین فیلم آن تاریخ ایران. همچنان در ۱۴۰۱ عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال و تاریخ سینمای ایران را خودمان با فیلم «انفرادی» ثبت کردیم. حالا ما «فسیل» را داریم. هر چند که «هتل» دارد خوب می‌فروشد و ممکن است «هتل» ررکورددار شود؛ اما این اتفاق را خوب تعبیر می‌کنم. این فروش خوب در کلیت به نفع سینماست و اتفاق خوش‌یمنی است. من از عامریان صحبت نمی‌کنم. من می‌گویم سینما باید بفروشد.
- این موفقیت بزرگ متعلق به جامعه سینما است و نه عامریان
چه دشمنان ما، و چه همکاران ما، یعنی همان‌هایی که برخوردشان با ما ،دشمنی را یادآوری می‌کند، باید بپذیرند فیلمی آمده که توانسته بعد از سال‌ها مخاطب ۷ میلیونی را به سینما آورده. اینکه آن فیلم کار عامریان است مهم نیست. مهم جذب مخاطب و کسب شادی مردم است. همگی باید خوشحال باشیم. خیلی‌ها بدون اینکه فیلم را دیده باشند، آن را نقد کردند. فقط می‌خواستند بگویند چرا این فیلم... بخشی از این صحبت‌ها، دوست ندارم از این عبارت استفاده کنم، ولی از حسادت است. در حالی که این موفقیت بزرگ متعلق به جامعه سینما است و نه عامریان. حرف از عامریان اشتباه است. باید همگی خوشحال باشیم که سینمای ما پتانسیل جذب ۷ میلیون مخاطب را پیدا کرده. ما امیدواریم این عدد را به ۱۰ تا ۱۵ میلیون مخاطب برسانیم. جامعه‌ی ما طبق آنچه که گفته می‌شود ۸۰ میلیون جمعیت دارد. هر چند احتمال می‌دهم بیشتر باشد اما خب... جا دارد مخاطب سینمایش هم به نسبت جمعیت کل سنجیده شود. با سنجش ۸۰ میلیون جمعیت در حال حاضر مخاطب سینما ۱۰ درصد از کل جمعیت است که رقم کمی است. ما امیدواریم افزایش پیدا کند. حرف، حرف سینمای ایران است. من امیدوارم روزی بتوانم این درصد را برسانم به ۵۰ درصد جمعیت بزرگسالانمان. امروز باید ۷ میلیون مخاطب را اتفاق خوبی دید چرا که نشانه موفقیت سینمای ایران است و مژده امکان رشد سینمای ایران را می‌دهد. این اتفاق جای خوشحالی است.
هنرآنلاین: آقای عامریان شما در انتخاب تیم فیلم‌سازی‌تان گزیده‌کار هستید. کارگردان‌های مشخص، بازیگران مشخص و تا حدودی فیلم‌‌نامه‌نویس مشخص. مثلا کارگردان‌های منتخب شما مسعود اطیابی، داود اطیابی، امینی و حالا بهرام افشارند. دلیل این گزیده‌کاری چیست. آیا در کشورمان فیلم‌ساز مستعد کم داریم؟
عامریان: البته با منوچهر هادی هم در «کارگر ساده نیازمندیم» کار کرده‌ام. نمی‌دانم شاید دلیلش خودم باشم. شاید نمی‌توانم با هر کارگردانی کار کنم. البته نکته‌ی دیگرش این است که هر کارگردانی هم از عهده‌ی کار کمدی برنمی‌آید یا تمایلی به کار کمدی ندارد. شاید حتی بتوان گفت تعداد کارگردان‌های کمدی‌ساز ما انگشت‌شمارند. عده‌ای از کارگردان‌های کمدی‌ساز هم هستند که هنوز موفق نشدیم با آنها کار کنیم. به هر حال با آنهایی که کمدی کار می‌کنند همکاری داشتم. مثلا آقای امینی یکی دو سالی است که همکاری‌مان را شروع کرده‌ایم. با ایشان قبل از این همکاری نداشتیم. یا بهرام افشار اولین کارش را دارد انجام می‌دهد. من ۱۰ کار ساخته‌ام که ۵ یا ۶ کارم با آقای اطیابی بوده. ایشان علاوه بر اینکه کارگردانی است که کمدی را می‌شناسند، انسان خوبی هم هستند. یکی از دلایلی که من علاقه‌مندم که با ایشان کار کنم، بعد انسانی ایشان است. من و مسعود اطیابی امروز حرف‌های هم را خیلی خوب می‌فهمیم. حرف‌هایمان هم حرف مخاطب است. حرف خودمان نیست. ما برای خودمان فیلم نمی‌سازیم. یکی از دلایلی که با هر کسی کار نمی‌کنم این است که نمی‌خواهم با کارگردانی کار کنم که برای خودش فیلم می‌سازد. فیلمی که ببرد در خانه‌اش آرشیوش کند و مخاطبی هم نداشته باشد. این چنین فیلمی، فیلم خوبی نخواهد شد.
- کارهای طولانی مدت، به لحاظ جسمی اذیتم می‌کند
هنرآنلاین: در کارنامه کاری شما علاوه بر فعالیت سینمایی، کار در نمایش خانگی هم وجود دارد. آیا می‌توان امیدوار باشیم روزی عامریان با صداوسیما همکاری خواهد کرد؟
عامریان: ممکن است پیش بیاید. هنوز برنامه‌ای ندارم. کلا سریال‌سازی زمان‌بر است. یک زمانی هم قصد داشتم به صورت گسترده سریال‌سازی کنم. اما از یک جایی مسیر زندگی شخصی‌ام به شکلی پیش رفت که کارهای طولانی مدت، به لحاظ جسمی اذیتم می‌کند و اجازه فشار کاری زیاد را به من نمی‌دهد. درست است که تهیه‌کننده هستم؛ اما تهیه‌کننده‌ای هستم که بابت فیلم‌ها حتی ممکن است بیش از کارگردان و بازیگر و عوامل تولید وقت بگذارم. بنابراین وقتی می‌گویم کار طولانی مدت برای‌م سنگین است، واقعا اذیت می‌شوم. پیش می‌آید کار تمام می‌شود، کارگردان و بازیگر می‌روند به‌سلامت و منِ تهیه‌کننده همچنان تا یک سال بعد هم درگیر مراحل تولید و اکرانم. در واقع برای من تایم اکران فیلم‌ها سخت‌تر و سنگین‌تر از مرحله‌ی تولید فیلم است. این را امروزی می‌گویم که تولید برای‌م راحت شده. وگرنه که یک روزی تولید هم شرایط خاص خودش را داشت. حالا تایم اکران انرژی زیادی ازم می‌گیرد.
هنرآنلاین: چه چالش‌هایی در اکران دارید؟
عامریان: متاسفانه اکران مثل جنگ است. جنگی که بین ما و همکارانمان است. با این حال آرزو می‌کنم که ای کاش همکارانم مثل من فیلم اکران می‌کردند. متاسفانه یکی از مشکلاتم این است که فکر می‌کنند اگر فیلم عامریان روی پرده نباشد، فیلم آنها می‌فروشد. اتفاقا من می‌گویم این طور نیست. وقتی فیلم من روی پرده است امکان فروش فیلم دیگری هم وجود خواهد داشت. حالا الزاما نه فیلم عامریان نوعی، بلکه هر فیلمی که در سبک فیلم‌های عامریان‌ند. مثلا همین «هتل». این را بر اساس تجربه می‌گویم. هر وقت فیلمی در کنار فیلمی پرفروش اکران شده، حتی اگر فروشش به مشکل هم خورده، با اکران در کنار فیلم پرفروش، فروشش رونق پیدا کرده. مردم می‌آیند فیلم خوب را می‌بینند، حالشان خوب است با هم قرار می‌گذارند، هفته‌ی بعد هم بیایند فیلم‌های دیگر ببینند. این یعنی رونق صنعت سینما و نه فقط یک فیلم.
هنرآنلاین: در اکران دینامیت هم چنین چالشی داشتید. همزمان شده بود با گشت ارشاد ۲ یا ۳.
عامریان: من با رقابت سالم مشکلی ندارم. رقابت ناسالم اذیت‌کننده است. اکران همزمان با یک‌سری از همکاران برای من دقیقا مثل جنگ است.
هنرآنلاین: ما نام عامریان را با موفقیت در فروش می‌شناسیم. همچنان اکران برای عامریان جنگ است؟
عامریان: خیلی‌ها می‌گویند خدا دوستت داشته یا خدا بغلت کرده. اما من واقعا برای فیلم‌هایم زحمت می‌کشم. برای من تفاوتی ندارد. من در بخش کودک هم «نارگیل» را دارم. که آن هم در سینمای کودک به غیر از سینمای انیمیشن، پرفروش‌ترین شده. «نارگیل» دست هر کسی بود با زیر یک تومان فروش کنار می‌رفت. ولی ادعای من این است که برای همه فیلم‌هایم چه کودک، چه اجتماعی و چه کمدی تلاشم را می‌کنم، در رقابت کم نیاورند. البته! تلاشم را هم در مسیر رقابت سالم خرج می‌کنم. اصلا روش‌های ناسالم را بلد نیستم. این در حالی است که یکی از تهیه‌کنندگان مصاحبه کرده بود، «عامریان گروهی دارد که می‌روند زیر تیزر فیلم‌های ما کامنت منفی می‌گذراند که فیلم ما نفروشد.» اصلا من چرا باید این کار را انجام دهم. مسائل این چنینی در اکران اذیت می‌کنند. اما خب الحمدالله ایستاده‌ایم و موفق بودیم.
هنرآنلاین: از «نارگیل» اسم بردید. آیا ممکن است شاهد فعالیت بیشتر عامریان در این حوزه باشیم؟
عامریان: قطعا! برای من فیلم‌سازی در حوزه کودک جنبه اقتصادی ندارد. من تمام درآمد حاصل از فروش «نارگیل» را صرف تبلیغاتش کردم. حتی بیشتر از فروش «نارگیل». چیزی که وجود دارد این است که وقتی شما برای کودک کار می‌کنی و با بازخورد کودکان روبه‌رو می‌شوی، این بازخورد آنچنان جذاب است که قانع می‌شوی باز هم برای‌شان فیلم بسازی. هیچ ربطی هم به موفقیت در فروشش ندارد. من «فسیل»م و «تگزاس»م فروخته! فکر می‌کنم باید خمس و زکات کارم را با ساخت یک کار کودک بپردازم. تا حال بچه‌ها را خوب کنم. مشکلی که در کار کودک وجود دارد این است که بازیگران نامی ما حاضر نیستند برای کودک بازی کنند. اما ما همچنان سعی می‌کنیم با بازیگرانی که برای کار کودک ارزش قائلند کار را پیش ببریم و حال بچه‌ها را خوب کنیم.
هنرآنلاین: «تگزاس» قرار است تا سری ۵ هم ساخته شود؟
بله! «تگزاس ۵» فیلم‌نامه‌اش هم نوشته شده و آماده تولید است. مقداری تولید «تگزاس ۵» سخت است؛ چرا که دیگر نمی‌توان هر بازیگری را گذاشت. باید همان بازیگران قبلی باشند. جمع کردن اکیپ بازیگران «تگزاس ۳» از ما زمان زیادی گرفت، ۳ تا ۴ سالی طول کشید. بخشی‌ش به دلیل کرونا بود. «تگزاس ۳» را ما ۳ بار پیش‌تولید کردیم و هر بار به دلیلی نشد. حتی در پیش‌تولید اول ما بخش خارج از کشور را هم فیلم گرفتیم اما خب نشد. در کل جمع کردن بازیگران در تگزاس سخت است اما ما تلاش می‌کنیم کار تولید شود.
بخش دوم گفت‌وگو به زودی منتشر خواهد شد.
زهرا عباسی