سرویس استان‌های هنرآنلاین: این هنرمند جوان اصفهانی در توضیح ایده، اثر هنری‌اش در جشنواره هنرهای تجسمی فجر به هنرآنلاین گفت: این اثر در واقع نمونه‌ای از به کارگیری متفاوت بارکدها در آثار هنری هم به عنوان تزئین و هم به عنوان کاربرد است.
وفامهر در توضیح کاربرد این اثر هنری ادامه داد: بارکدهایی که شطرنجی شکل بوده و نام آنها کیوآر کد (qr) است و امروزه استفاده از آنها بر روی محصولات و کالاها فراگیر شده است؛ بسیار شبیه به کتیبه‌های کوفی در بناهای تاریخی و یا برخی از نقوش تزیینی بر روی سفالینه‌های تاریخی و یا دست‌بافته‌ها در آثار تاریخی کشور ما هستند.
او افزود: در این پروژه که بخشی از آن در جشنواره تجسمی فجر ارایه شده، برخی از این اشیا تاریخی همچون سفالینه‌ها، دست‌بافت‌ها و کتیبه‌های اجرا شده روی کاشی سنتی، بازسازی شده و از این کیوآر کدها به عنوان نقوش تزیینی این آثار استفاده می‌شود که این بارکدها نیز پس از رمزگشایی هرکدام دارای محتواهای مختلفی مانند موسیقی، متن نوشتاری، فیلم و یا صوت هستند.
این هنرمند عرصه تجسمی خاطرنشان کرد: کیوآرکدها (qr) نوعی بارکد هستند که امروزه بر روی انواع محصولات استفاده می‌‌شوند؛ به صورتی که مخاطب می‌تواند با دوربین و اپلیکیشن گوشی همراه خود آنها را رمزگشایی کرده و محتوای آنها را از مشخصات گرفته تا انواع اطلاعات مربوط به آن محصول مشاهده کند. در این پروژه چنین بارکدهایی را بر روی آثار هنری که در اصل نقوشی داشته‌اند که شبیه به این بارکدها بوده است بازسازی شده و با نقوش این آثار ترکیب می شوند و از نظر اندازه و رنگ متناسب با بستر مورد استفاده اجرا می شود؛ یعنی به طور مثال بر روی سفالینه ها با رنگ لعابی و به همان شیوه لعابگذاری روی سفال اجرا شده و یا در فرشها بافته می شوند.
وفامهر گفت: همچنین در این پروژه درمحتوای هرکدام از کیوآرکدهای اجرا شده در آثار، آدرس یک صفحه اینترنتی قرار دارد که در آن صفحه محتواهای متفاوتی متناسب با کانسپت اثر قرار گرفته است. مثلا در سفالینه‌ها و آبگینه‌ها، کیوآر کد با نقوش تاریخی ترکیب شده و اثر نهایی شبیه به سفال‌های شوش شده است، این ظاهر اثر است اما در ادامه وقتی مخاطب بارکد را با گوشی همراه خود در همان نمایشگاه (و یا بعدا وقتی به اینترنت دسترسی پیدا کرد) رمزگشایی کند، صفحه‌ای در اینترنت باز می‌شود که حاوی تصویر و متنی است درباره بحران کم آبی در منطقه خوزستان (همانجایی که سفالینه‌های شوش از آنجا برآمده) و یا در نمونه‌ای دیگر وقتی بارکد باز می‌شود، مجموعه‌ای از موسیقی و تصاویر میکس شده درباره بحران آب پخش می‌شود.
این هنرمند با بیان اینکه در این مجموعه چند ایده را پیگیری کرده است، افزود: اول اینکه در طول تاریخ، در همان لحظه مواجه شدن مخاطب با یک اثر هنری، هم صورت و هم محتوای آن توسط مخاطب درک می‌شد اما در این مجموعه من محتوا را از ظاهر اثر جدا کردم، یعنی اثر یک صورت و ظاهر دارد و یک محتوایی که در جایی دیگر (در یک سایت) قرار دارد؛ بر این اساس مخاطب می‌تواند در همان لحظه رویت اثر، از بارکد نیز رمزگشایی کرده و محتوای آن را مشاهده کند و یا اگر امکانات خوانش همچون اپلیکیشن مخصوص و یا ارتباط اینترنتی در همان لحظه نداشته باشد، می‌تواند بعدا و در مکان و زمانی دیگر محتوا را مشاهده کند.
وفامهر ادامه داد: نکته دیگر اینکه پیش‌تر یک هنرمند، پس از خروج اثر هنری از کارگاه خود، دیگر هیچ دخل و تصرفی در محتوای آن نمی‌توانست انجام دهد و اختیاری در محتوای کار نداشت اما در اینجا، هنرمند همواره می‌تواند محتوای سایت که لینک آن در کیوآر کد روی آثار قرار دارد را تغییر بدهد و در حقیقت محتوای اثری که دیگر در دسترس‌اش نیست را هرگاه بخواهد تغییر می‌دهد.
او با این توضیح که در این آثار امکان امتداد تعامل وجود دارد، تصریح کرد: در حقیقت این مجموعه یک ایده فراتعاملی است؛ چون در آثار تعاملی، تعامل بین مخاطب و اثر تنها در نهادی که اثر در آن ارائه شده معنا می‌شود و هیچ‌گونه دیتای گزارشی مثل فیلم و عکس نمی‌تواند امتداد این تعامل را با مخاطبی که در مکان حاضر نبوده برقرار کند، ولی در مورد رویکرد حاضر به هنر تعاملی، هرگونه دیتایی مثل عکس آثار در کاتالوگ و یا کتاب، نه تنها فرم اثر بلکه محتوای تعاملی آن را هم با خودش حمل می‌کند و هر مخاطبی بیرون از نهاد ارائه شده اثر می‌تواند در امتداد تعاملی آن شرکت کند.
این هنرمند با اشاره به تفاوت میان آثار تعاملی و آثار فراتعاملی، خاطرنشان کرد: آثار تعاملی مکان‌مند هستند ولی آثار فرا تعاملی اینگونه نیستند و در حقیقت برای تعامل با انسانی از جنس انسان معاصر امروزی طراحی شده‌اند که نیمی فیزیکی و نیم مجازی هستند و این رویکرد، امتداد جهان فیزیکی را در جهان مجازی توسعه می‌دهد. همچنین در این آثار امکان تعامل در فضاهای ارجاع داده شده و امکان کامنت‌گذاری و به اشتراک گذاشتن نظرات مخاطبان حاضر و غایب در فضای مجازی وجود دارد.
لازم به یادآوری است نهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تا 30 بهمن‌ماه درو موزه هنرهای معاصر تهران میزبان علاقمندان به هنر است.