پرویز پرستویی بازیگر سینمای ایران به تازگی با حضور در مستند «احمدمحمود آل خیام» زندگی احمد خیامی کارآفرین ایرانی را روایت کرده است. این هنرمند سرشناس با دریافت پنج سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد از جشنوارهٔ فیلم فجر جزو رکورد داران سینمای ایران محسوب میشود.
پرستویی دغدغه خیامیها را داشت
رضا استادی کارگردان و تهیه کننده این فیلم بیان کرد: از برادران خیامی مقدار اندکی فیلم صامت باقی مانده است. طی پنج سال گذشته که تحقیقات مربوط به ساخت این اثر را انجام میدادم؛با اعضای خانواده او در ارتباط بودم و هیچ صدایی از آن دو برادر نیافتم. حتی بخشی از فیلم را برای حمید خیامی فرزند احمد فرستادم که به گفته اطرافیان صدایش خیلی شبیه پدرش بود؛ اما نتیجه به هیچ وجه کیفیتی که بتواند به عنوان صدای احمد خیامی مورد پذیرش مخاطب قرار بگیرد را نداشت.
باید دایره مخاطبان مستند را گسترده کرد
کارگردان «احمدمحمود آل خیام» درباره عدم انتخاب صدایی ناشناخته و کمتر شنیده شده برای این روایت گفت: به عنوان فیلمساز تلاش میکنم تا دایره مخاطبان فیلمم گسترده شود. بخشی از این موضوع به نحوه روایت برمیگردد. بخشی مربوط به نوشتن فیلمنامه برای مستند و استفاده از ساختار هیبرید (دو رگه) مربوط میشود و در کنار اینها تلاش برای انتخاب تصاویر دیده نشده و با کیفیت، میتواند سطح تصویری اثر را تا حد امکان بالا ببرد. بدیهی است حضور چهرهای شناخته شده در مقام راوی و گوینده گفتار متن اگر به درستی صورت بگیرد میتواند دایره مخاطبان اثر را گسترده کند. البته در فضای مستندسازی سینمای ایران چنین رویهای مرسوم نیست و مستندسازی بیشتر شبیه به کار دستی و صنایع دستی است تا تولیدی با مختصات گسترده سینمایی که بتواند مخاطب فراوان جذب کند. به همین دلیل فیلمسازانی هستند که با وجود تولید بیش از ده فیلم، آثارشان به جز جشنوارهها در جای دیگری نمایش داده نشده و من شخصا علاقهای به مستندساز صِرف جشنوارهای بودن ندارم و ترجیح میدهم آثارم در پلتفرمها و یا اکران آنلاین برای طیف گسترده مخاطبان نمایش داده شود.
پرستویی متن مفصل و پُر از جزئیات این فیلم را صرفا روخوانی نکرد
این مستندساز درباره نحوه انتخاب پرویز پرستویی برای این روایتگری گفت: استاد پرستویی از چهرهها و سرمایههای ارزشمند سینمای ایران هستند. گذشته از جنبههای اخلاقی ارزشمند و شخصیت متواضع و عمیقی که دارند؛ تجربه زیستی ارزشمندی هم دارند.ایشان از سال ۱۳۴۸ در فضای هنری حضور داشتهاند. این دوران مصادف با یکی از مقاطع اوج زندگی برادران خیامی است و همین درک این دوران و تجربیات بعدیاشان به عنوان منشی دادگستری در سال شصت دلیلی مهم برای این انتخاب بوده زیرا تمام مقاطع این فیلم را به صورتی عمیق درک و زندگی کردهاند. ضمن اینکه آقای پرستویی در هر فیلمی که حضور داشتند،علاوه بر ظاهر و فیزیکشان که به نقش معنا داده، به واسطه لحن و صدای خاصی که دارند نیز به آن اثر شخصیت دادهاند. به همین دلیل با اولین جملههایی که در استودیو از ایشان شنیدم مطمئن شدم او خود احمد خیامی است.
اولین فعالیت پرستویی در سال ۱۴۰۴
تهیه کننده احمدمحمود آل خیام درباره علت پذیرش این حضور از سوی پرستویی نیز گفت: آقای پرستویی به بازیگری معروف است که بیدلیل نقش پیشنهادی را رد نمیکند. اطلاع دارم که در سال ۱۴۰۴ حدود پانزده پیشنهاد برای نقش آفرینی داشتهاند که نپذیرفتهاند. این مستند در واقع اولین فعالیت ایشان در سال ۱۴۰۴ است. من برای این مستند فیلمنامه نوشته بودم و بر اساس آن کار را پیش بردم. در ماکت ساخته شده از فیلم هم صدای خودم به جای صدای اصلی بود که این موارد را برای آقای پرستویی فرستادم تا اعلام نظر کنند.آقای پرستویی فیلمنامه را دوست داشتند و گفتند در یک بخشهایی از متن بغض کردهاند. ایشان هنرمند دغدغه مندی است و ضمن شناخت کاملی که از این دو برادر داشت؛ بر جزئیات مهمی از زندگی آنها مسلط بود و به همین دلیل متن مفصل و پُر از جزئیات این فیلم را صرفا روخوانی نکردند؛ بلکه حس و حال خود و همان پرستویی دوست داشتنی را در لحن و صدا جاری کردند. امیدوارم حاصل این زحمت آقای پرستویی و دیگر دست اندرکاران این فیلم باعث آشنایی مردم با این دو شخصیت موثر اقتصاد ایران شود.