سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "آزمایشگاه متروک" به نویسندگی، طراحی و کارگردانی منصور صلواتی از 3 مهرماه ساعت 19:30 در سالن شماره 2 خانه نمایش مهرگان روی صحنه است و بازیگران این نمایش صائم متانی، فرزاد برهمن و محمد ناصری هستند.
منصور صلواتی در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره روند شکلگیری این نمایش گفت: پروسه نگارش نمایشنامه طی وقوع اتفاقی شکل نگرفته و در واقع این اثر برایم یک کنکاش درونی بود. جرقه نخستین نگارش این نمایشنامه از سخنان یک فیلسوف در ذهن من ایجاد شد و مرا به فکر واداشت. پس از آن طی چند سال کاراکترهای این نمایش و روند داستان این اثر شکل گرفت.
او درباره موضوع و مضمون این نمایش عنوان کرد: "آزمایشگاه متروک" به نوعی یک مبحث هستی شناسی از تنهایی بشر، تکرار روزمرگی او، سیر اتفاقات ذهنی انسان، ملالی که بشر دچار آن شده و سرگشتگیهایش است. مضمون این نمایش کلی است و به بحث هستی شناسی انسان، زندگی بشر در جهان هستی و تفکری که پشت ذهن هر انسان نهفته است، میپردازد. موضوع و مضمون این نمایش درباره انسانی است که دچار خفقان و ملال شده، انسانی که هر چه تلاش میکند ناامیدتر میشود. این نمایش درباره سه انسان لازمان و لامکان است. این اثر ضد روایت است و داستان خطی ندارد و ما در این نمایش از داستان گریزانیم.
کارگردان نمایش "تقدیم به ایتالو کالوینا" ضمن بیان اینکه تمرینات نمایش "آزمایشگاه متروک" به صورت فشرده حدود 4 ماه به طول انجامید، درباره سبک و فضای اجرایی این اثر یادآور شد: علاقمند به خلق یک فضای خفقانآور و مواجهه با یک فضا و دنیای جدید در نمایشنامه بودم. سبک به لحاظ اجرایی مینی مالیستی است اما از نظر مفهومی شاید به تئاتر معناباخته ابزورد نزدیک باشد چراکه به اعتقاد من ما جامعهای هستیم که دچار معناباختگی شدهایم و یک نهیلیست فزاینده در فضای جامعه ما شکل گرفته است و آدمها ناامید هستند و شاید هیچ دورنمایی از آینده برای انسانهای ما وجود ندارد. به همین دلیل من فضای تئاتر معناباخته را میپسندم و این نوع تئاتر را دنبال میکنم چراکه اعتقادم بر این است که این سبک بسیار به فضای کنونی جامعه ما نزدیک است و انگار انسانها دچار بیمفهومی در ارزشهایی شدهاند که به زندگیشان شکل میدهد و یا آن ارزشها اکنون بیارزش و بیمعنا شدهاند و یک سری از ارزشهایی که مفهوم یک جامعه بودند اکنون به قهقرا رفته و به نوعی به ضد ارزش تبدیل شده است.
او همچنین افزود: احساسم بر این است که این نوع تئاتر و فضا به حال و روز این روزهای جامعه ما نزدیک است، به خصوص از نظر مقوله امید. ژان ژاک روسو گفته است "امید آخرین چیزی است که دست از گریبان بشر برمیدارد." اما این امید بسیار زودهنگام در جامعه ما در حال رنگباختگی است و انگار انسانهای ناامیدی هستیم که تنها میخواهیم امید داشته باشیم و این موضوع فضا را به سمت معناباختگی برده است. سعیام بر این بوده تا این معناباختگی روی متن رخ دهد اما در زیرمتن، معنا وجود دارد بااینکه نوع این تئاتر به گونهای است که مخاطب از معنا بگریزد اما در حقیقت فرار از معنا، خود دنبال کردن معنایی است.
کارگردان نمایش "حجم غلیظ" درباره طراحی صحنه نمایش "آزمایشگاه متروک" اظهار کرد: قصدم بر این بود تا طراحی صحنه به مینیمال ترین شکل ممکن اتفاق بیافتد و هیچ چیز اضافهای در صحنه وجود نداشته باشد. در این اثر ما در یک خلایی هستیم و مکان و زمان نداریم. این نمایش طراحی صحنه مینی مال معلقی دارد چراکه شخصیتهای این نمایش در مکانی در تاریخ قرار دارند و معلق در جایی از تاریخ و هستی هستند. به همین دلیل علاقمند بودم طراحی صحنه به سمتی برود که زوائد و اضافهکاری نداشته باشد. ما در این نمایش خلایی داریم که در آن گیر افتادیم و مخاطب در این نمایش شاهد یک فضای سرد، یخ و ناامید است.
او درباره موسیقی این نمایش گفت: به دلیل آنکه فضای خلا نمایشنامه در نمایش نیز ایجاد شود در این اثر تنها در ابتدا و انتهای نمایش از موسیقی استفاده شده است. در این راستا با فرزاد برهمن که بازیگر و آهنگساز نمایش است به جمعبندی رسیدیدم که موسیقی هم دارای فضای خلایی باشد و با یک موسیقیِ هستیشناسی روبرو باشیم. بنابراین در موسیقی سعی کردهایم به سمت آواهای پراکنده در هستی برویم. تلاشمان بر این بوده تا در موسیقی برای مخاطب آشناییزدایی کرده و مخاطب را از هر نوع پیش فرضی دور کنیم چراکه این نمایش در یک سکوت اتفاق میافتد و مکث و سکوت در این نمایش بسیار حائز اهمیت است و موسیقی نیز در خلایی اتفاق میافتد که این سکوت را تشدید کند و سکوتی است که ما درونش آواهایی را میشنویم.
منصور صلواتی در پایان صحبتهایش گفت: در جریان هستم که این نوع سبک در ایران بسیار کم کار شده و مخاطب چندانی نداریم که با این نوع تئاتر و این نوع نگرش آشنایی داشته باشد اما امیدوارم این امکان را داشته باشیم که در آشنا کردن مخاطب با این نوع نمایش سهمی داشته باشیم چراکه این اثر یک نمایش مفهومی است و علاقمندم که در کشور ما نیز بیشتر جا بیفتاد. به اعتقاد من جامعه ما جامعه مفهومزدهای است و آنقدر از مفهوم صحبت شده که همه چیر بیمفهوم شده است. امیدوارم کمی به اصالت خودمان و آنچه که در ناخودآگاه جمعی همه ما وجود دارد، بازگردیم. ما ادبیات غنی داریم و امیدوارم بتوانیم ذرهای از این ادبیات را زنده کنیم. بسیاری هستند که در این حوزه تلاش میکنند اما به نظرم کافی نیست چراکه در بسیاری از جاها ما خوراک درستی به مخاطب نمیدهیم و سلیقه مخاطب را به نازلترین حد رساندهایم و او را دچار مفهومزدگی کردهایم. امیدوارم فضای تئاترِ مفهومیتری را داشته باشیم و سطح تفکر در جامعه یا حداقل در مخاطبان تئاتر را ارتقا دهیم.
دیگر عوامل نمایش "آزمایشگاه متروک" عبارتند از: دستیار کارگردان و برنامهریز: نرگس موسوی، جانشین تولید: محسن فرامرزی، آهنگساز: فرزاد برهمن، ساخت تیزر: رئوف جابری، طراح پوستر و بروشور: نرگس سوداوی، عکاس: راضیه بنیاردلان، دستیار موسیقی: آرزو لشگری، مدیر صحنه: صدرا صناعی، منشی صحنه: پارمیدا حاجاحمدی و طراح لوگو: مهرنوش غبرایی.
علاقمندان به تماشای این نمایش میتوانند بلیت آن را از سایت تیوال تهیه کنند.