سرویس موسیقی هنرآنلاین: دوازدهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان در حال برگزاری است و در این روزها به موسیقی کلاسیک و دستگاهی می‌پردازد. داوران به اجراهای راه‌یافتگان به بخش نهایی گوش می‌دهند تا از میان آن‌ها برگزیدگان را انتخاب و در اختتامیه جشنواره اعلام کنند. این جشنواره روز دوشنبه 12 شهریورماه میزبان بخش ویژه آهنگسازی بود.

نگار بوبان، احسان ذبیحی فر، محمدرضا فیاض، سیامک آقایی و حسین علیزاده داوران بخش ویژه آهنگسازی را تشکیل می‌دادند.

شرکت‌کنندگان ایده‌های بسیار جدیدی داشتند

نگار بوبان درباره اجراهای این بخش گفت: با توجه به این که بار اولی بود که بخش ویژه در جشنواره برگزار می‌شد هم تنوع خیلی زیاد بود و هم شرکت‌کنندگان ایده‌های بسیار جدیدی داشتند و باعث خوشحالی است که بسیار درخشان ظاهر شدند.

او ادامه داد: در مجموع فکر می‌کنم تعدادی از شرکت‌کنندگان از مهارت و توانایی نواختن ساز به‌خوبی بهره برده بردند. تعدادی هم آنچه از موسیقی دستگاهی آموخته بودند در ساخت قطعات استفاده کردند. بعضی‌ها هم بسیار خوش‌صدا هستند و البته بودند کسانی که ترکیبی از همه این ویژگی‌ها را داشتند و این کار اساتید داوری سخت‌تر کرد. در مورد نقاط ضعف هم باید به این موضوع اشاره کنم که تعدادی از اجراها در یک روند و نظم کلی برای همراه کردن مخاطب پیش نمی‌رفتند.

اجراها رضایت‌بخش بود

احسان ذبیحی فر نیز دراین‌باره اظهار کرد: اجراهای بخش ویژه آهنگسازی کیفیت قابل قبولی داشتند و شرکت‌کنندگان عملکرد پخته‌تری را به نمایش گذاشتند. این بخش برای اولین بار است در جشنواره جوان حضور دارد و باید اجازه دهیم در سال‌های آینده هم تجربه شود و با گذشت زمان شرکت‌کنندگان بیشتر متوجه فضایی شوند که در آن قرار می‌گیرند. فکر می‌کنم آن چیزی که به لحاظ خلاقیت و ارائه یک برنامه موسیقایی یکدست و همین‌طور مبتنی بر سنت‌های موسیقی است باید به‌مرور اتفاق بیافتد و این مقوله پیچیده‌ای برای شرکت‌کنندگان در این سن است. امیدوارم در سال‌های آینده هدف‌گذاری‌های آموزشی به این سمت گرایش پیدا کنند.

او ادامه داد: در مجموع با توجه به سن کم شرکت‌کنندگان و تازگی این بخش، اجراها رضایت‌بخش بود. معتقدم نقش آقای اسعدی دبیر جشنواره بسیار پررنگ و حائز اهمیت است چرا که بخش عمده‌ای از این اتفاقات به خاطر حضور ایشان است. در واقع ایشان یک موزیسین بادانش هستند که بخش اعظم پیشرفت‌های جشنواره به خاطر وجود ایشان است. فکر می‌کنم همین که او امسال جشنواره این بخش را اضافه کرده است دبیر و دبیرخانه جشنواره کار سختی را انجام داده است و در مجموع کل همه کارها را به‌صورت منظم انجام شده است.

شرکت‌کنندگان نوازندگان خیلی خوبی هستند

سیامک جهانگیری ارزیابی خود از اجراها را این‌طور بیان کرد: با توجه به بحث گزینشی که در ابتدا صورت گرفت، شرکت‌کنندگان حاضر در این بخش نوازندگان خیلی خوبی هستند. ولی طبیعتاً تعدادی از آن‌ها اجرای درخشان‌تری داشتند. به نظر من این بخش بسیار فوق‌العاده است و فکر می‌کنم باید خیلی زودتر از این‌ها به جشنواره اضافه می‌شد چرا که بعد از این که شرکت‌کنندگان ردیف‌ها را حفظ می‌کنند و می‌نوازند، در ماحصل این جریان باید بتوانند هنرشان را ارائه بدهند و متوجه باشند چقدر می‌توانند از این محتوای ساختاری موسیقی دستگاهی ایران استفاده کنند. در واقع بتوانند محصولی را که در نهایت از موسیقی انتظار داریم در این بخش از جشنواره به نمایش بگذارند.

او ادامه داد: به هر صورت، امسال اولین دوره‌ای است که بخش ویژه آهنگسازی در جشنواره وجود دارد و من فکر می‌کنم حضور و تداوم این بخش می‌تواند به تشویق شرکت‌کنندگان در این جشنواره بیانجامد و با آینده‌نگری بهتر می‌توان مسیر روشنی را برای دوره‌های آتی جشنواره متصور شد.

امیدوارم سنگ بنای خوبی باشد

محمدرضا فیاض دیگر داور این جشنواره هم گفت: بخش قابل توجهی از اجراها بسیار درخور توجه بود. ولی مقدم بر اجرای هنرمندان فکر می‌کنم ایده اصلی جشنواره و سیاست‌گذاران جشنواره و این که چطور بر موازین کلاسیک نگاهی خلاقانه‌تر بر موسیقی داشت. این اولین تجربه بود و امیدوارم سنگ بنای خوبی باشد.

او ادامه داد: فکر می‌کنم نقطه قوت توانایی فنی و اجرایی و البته تکنیکی باشد و در مورد نقاط ضعف من فکر می‌کنم هنوز دستگاه فکری که بتواند راه گشای این توانایی‌های تکنیکی باشد به انسجام کافی نرسیده است و فکر می‌کنم با گسترش انواع مباحث نظری در حوزه این که چطور می‌شود در عین پای بندی به چهارچوب‌های موسیقی خلاقانه‌تری آفرید آن مبانی نظری باید در اینجا مطرح شود.

آثار کیفیت خوبی داشتند

سیامک آقایی پنجمین داور این بخش گفت: اجراها از نظر سطح کیفی بیش از سطح انتظار بود. با توجه به این که بخش ویژه آهنگسازی در جشنواره نوپاست و هم این که شاید با توجه به فضاهای دوره‌های قبلی جشنواره کمتر به خلاقیت و بحث آهنگسازی و ایجاد فضاهای نو کمتر تمرکز شده، این بخش توانست هم یک آغاز خوبی برای این ماجرا باشد و آثار کیفیت خوبی داشتند. البته توقع ما از اجراها کمی بیش‌تر است، اما در یک جشنواره این‌چنینی که فقط بر روی حفظ ردیف تأکید می‌شود. خیلی نمی‌توان انتظار خلاقیت و نوآوری داشت. این بخش به شرکت‌کنندگان پس از بحث حفظ ردیف یا در حقیقت حفظ اصول اولیه فصل جدیدی را گشوده است و به شرکت‌کنندگان کمک می‌کند بعد از حفظ کردن ردیف‌ها، با یک حرکت خلاقانه خودشان را محک بزنند.

شرکت‌کنندگان خلاقیت‌های بیشتری داشتند

حسین علیزاده آخرین داور این بخش درباره اجراها این‌طور توضیح داد: در طول جشنواره تعداد زیادی از اجراها را به تماشا نشستیم و از این میان هفت نفر که آثارشان از کیفیت بالاتری برخوردار بود انتخاب شدند. تعدادی از شرکت‌کنندگان خلاقیت‌های بیشتری داشتند و تعدادی هم الگوهای خاصی را تقلید کردند. ضمن این که به نوع اجرا و مهارت‌هایشان توجه می‌شد. ما بیشتر به کسانی توجه کردیم که از نظر ساختاری مبتکر هستند و نکته جالب توجه در مورد اجراها این بود که نوازندگان درخشان در رده‌های سنی پایین حضور داشتند و به نظرم باید به بخش ویژه در سال‌های آینده توجه بیشتری شود. به هر صورت بخش آهنگسازی تازه به جشنواره اضافه شده است و احتیاج به زمان دارد. من فکر می‌کنم هر چقدر جشنواره نگاه بازتری داشته باشد و باید فضای وجود داشته باشد که نشان دهد که این آموزش‌ها چه ثمره‌ای داشته است معمولاً کسانی که خلاق هستند با آموزش‌ها ایده‌هایشان شکل می‌گیرد. هدف ما در جشنواره این است که کمک کنیم شرکت‌کنندگان به بیان شخصی‌شان دست پیدا کنند، با این حال تعدادی از شرکت‌کنندگان آثار قبلی را تقلید می‌کردند. در مجموع تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان در این بخش ابتکار عمل داشتند و همین مسئله انتخاب نفرات برتر را برای ما مشکل ‌کرد ولی سعی کردیم کسانی را انتخاب کنیم که درخشان‌تر از سایرین بودند.

او ادامه داد: من فکر می‌کنم بنا به طبیعت ساز و ایده‌های ساختاری قطعات اجراها کاملاً متفاوت بود. به‌طور مثال شرکت‌کننده‌ای در بخش سنتور کاملاً سنتی می‌نواخت و نفر بعدی اجرای مدرن‌تری را به نمایش گذاشت. معتقدم در این بخش آنچه مهم است شیوه‌های بروز خلاقیت در شرکت‌کننده‌هاست.

آیین اختتامیه جشنواره ملی موسیقی جوان در بخش‌های موسیقی دستگاهی ایران و کلاسیک شامگاه یکشنبه 18 شهریورماه از ساعت 20 در تالار وحدت برگزار می‌شود.