گروه سینما هنرآنلاین: پس از گذشت سال‌های زیاد از ساخت فیلم «بازمانده» به کارگردانی زنده‌یاد سیف‌الله داد، هنوز فیلم دیگری به قدرت و قوت آن ساخته نشده است. مطالب زیادی در خصوص چرایی ماندگاری این فیلم نگاشته شده است؛ منتقدان بسیار تحسینش کرده‌اند و بسیاری گفته‌اند «بازمانده» چون سفارشی نبود و دلی ساخته شد ماندگار شده.
همچنین جمعی از حرفه‌ای‌ترین عوامل سینما در این فیلم کنار هم کار کردند تا اثری در خور ساخته شود. علیرضا زرین‌دست، عبدالله اسکندی و مجید انتظامی نمونه‌‌ای از این نام‌ها هستند. همچنین حضور بازیگران عرب و بازی در لوکیشن‌های لاذقیه و دمشق توانست کمک زیادی به فضاسازی فیلم کند.
همه این عوامل در کنار نویسندگی، کارگردانی و تدوینگری کم‌نقص سیف‌الله داد از «بازمانده» فیلمی ماندگار در سینمای ایران به یادگار گذاشت. منوچهر محمدی به عنوان تهیه‌کننده فیلم درباره دلایل موفقیت این فیلم گفته بود که «دوستان زیادی در حوزه فلسطین کار کرده‌اند اما آنچه باعث ماندگاری «بازمانده» شد این بود که ما پروپاگاندا نکردیم و این فیلم واقعا سینما بود.»توجه به موضوع حساس نسل کشی«بازمانده» فیلم تحسین‌برانگیزی است که می‌تواند هر تماشاگری را با خود همراه و ذهنش را در مقابل «نسل‌کشی» حساس کند.
مرحوم داد ایده داستانیِ فیلمش را از کتابی به نام «بازگشت به حیفا» از غسان کنفانی از برجسته‌ترین نویسندگان و متفکران جهان عرب گرفت و داد تلاش کرد برخلاف ماهیت داستان کنفانی که در جهت مواخذه نسل گذشته فلسطین بود با تمرکز بر روی شخصیت صفیه به عنوان مادر دکتر به نقش زنان در مقاومت و تلاش برای حفظ نسل و دوری از انفعال آنان بپردازد.در «بازمانده» به دلیل پرداختن به مفاهیم ریشه‌ای انسانی و حقوق ابتدایی مثل خانواده، مادرانگی، بقای نسل، هویت، وطن، سرزمین مادری، فرهنگ و اعتقاد و ارزش‌ها مخاطبش را یقه‌گیر می‌کند.
وقتی پای کودکان به عنوان ضعیف‌ترین انسان و یا بخش بزرگی از امکانِ امید به آینده به میان می‌آید دیگر هر وجدان بیداری تاب سکوت نخواهد داشت.در «بازمانده» عنصر اصلی نسل است که در شخصیت فرحان به عنوان آخرین بازمانده به نمایش گذاشته شده است. صفیه مادربزرگی است که تلاش می‌کند تنها نسل باقی‌مانده از خانواده‌اش را به دامن خود برگرداند. شاید سوال ایجاد شود چرا؟ چون بودن فرحان در خانواده یهودی یعنی از بین رفتن فرهنگ و اصالت فلسطین وگرنه که با بودن فرحان در کنار خانواده یهودی او زنده می‌ماند. ولی آیا زنده بودن به تنهایی کافی است؟
فیلم خوب ساختن مثل فرستادن انسان به فضاستداد در «بازمانده» با به تصویر کشیدن زندگی جاری مردم فلسطین پیش از هجوم نظامیان اسرائیلی نشان داده که در 1948 فلسطین در بستری آرام دچار غافلگیری و جنایتی شد که هنوز جهان را در شوک باقی گذاشته است. تصور کنید روزی در حال خوش و بش با اطرافیانتان هستید و منتظرید کنار خانواده بنشینید و غذایتان را صرف کنید که ناگهان چکمه‌ای می‌نشیند روی در خانه‌تان و نظامیان غاصب می‌ریزند در خانه و شهرتان!
در «بازمانده» تمام قطعات پازل به درستی کنار یکدیگر چیده شده‌اند. در این فیلم همه چیز به اندازه و درست است. قصه یکی از کلیدی‌ترین عناصر جذب مخاطب است که دچار شعارزدگی و کلیشه‌گرایی نمی‌شود. توجه به این نکات را سیف‌الله داد در دهه 70 به درستی فهمیده بود.
فیلم خوب و ماندگار ساختن در سینما کار سختی است و علیرضا زرین‌دست فیلمبردار «بازمانده»، به درستی به این موضوع اشاره می‌کند: «در روز‌های اول فیلمبرداری من به عنوان مدیر فیلمبرداری نسبت به سیف‌الله داد گارد داشتم و فکر می‌کردم خواسته‌های او دیکتاتورمآبانه است، ولی وقتی مدتی گذشت فهمیدم چنین تفکری در او وجود ندارد. او با ذهن آماده درباره سکانس‌ها به صحنه می‌آمد و حاصل شخصیتی که او از خودش به جا گذاشت، فیلم «بازمانده» است. به نظرم فیلم خوب ساختن از فرستادن انسان به هوا هم سخت‌تر است و سیف‌الله داد این فیلم را به خوبی ساخت.
«بازمانده» فیلم خوبی است که معمولا هر سال از تلویزیون پخش می‌شود و باز هم ارزش تماشا دارد. با ساخته شدن فیلمی مثل «بازمانده» خوشحالیم که فیلمی با چنین کیفیت در سینمای ایران ساخته شده و از سویی دیگر، افسوس می‌خوریم که چرا فیلمسازان ایرانی دیگر نتوانستند فیلمی در حد و اندازه‌های «بازمانده» بسازند. شاید این جمله منوچهر محمدی، فکت‌های خوبی درباره ناتوانی سینمای ایران درباره ساختن فیلم ماندگار دیگری با موضوع فلسطین برساند: «ما فیلم را با جان و دل ایمان و باور ساختیم. ما به این فیلم به چشم کار سفارشی و دستوری نگاه نمی‌کردیم، ما به این فیلم به چشم یک محمل برای ساخت فیلمی با پردواکشن عجیب نگاه نمی‌کردیم. فیلم درست درباره مردم فلسطین فیلمی است که با ضوابط و اصول حرفه‌ای ساخته شود و خودش را در مقابل خون‌هایی که در این سال‌ها در فلسطین بر زمینه ریخته مسئول بداند.»