سرویس سینمایی هنرآنلاین: مراسم رونمایی از پوستر پنجمین جشنواره تلویزیونی مستند امروز سه‌شنبه مورخ ۲۲ تیرماه با حضور محسن یزدی مدیر شبکه مستند در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

محسن یزدی ضمن رونمایی از پوستر جشنواره، در ابتدای این نشست گفت: تلویزیون خانه مستند است و این ماجرا در سخنرانی‌ها و محافل تخصصی زیاد گفته می‌شود. اما متاسفانه مستند تلویزیونی آن شان لازم را ندارد و تبلیغات در اختیار مستندهای جشنواره‌ای است که به هر ترتیب آثار خیلی خوبی هم هستند.

وی افزود: برای مستند تلویزیونی نسبت به گذشته اتفاقات بهتری رخ داده و نباید به این صورت باشد که مستند تلویزیونی را سطح پایین در نظر بگیریم. امروز مستندسازهای درجه یکی در حال کار با تلویزیون هستند. ما خط قرمزی جز منافع ملی نداریم و تلویزیون از مستندسازان حمایت می‌کند.

یزدی در ادامه بیان کرد: امروز در حوزه پخش و تولید آثار، تلویزیون رقیبی ندارد. به نوعی پلتفرم‌های دیگر با فاصله قدرت تلویزیون را در زمینه پخش و تولید ندارند. شخصا علاقمند به کار کردن با مستندسازهای حیات وحش هستم و سعی کردیم این گونه از مستند را به آثار تلویزیون اضافه کنیم. به هر ترتیب هزینه ساخت این گونه مستندها بیشتر از گونه‌های دیگر بوده و نیاز به حمایت دارد. علاوه بر این مستندهای آرشیوی که طرفداران خاص خود را دارد نیز مورد توجه هستند. بخش دیگر، حمایت از مجموعه مستندها بوده که متاسفانه کمی دیر متوجه آن شدیم اما حمایت از اینگونه آثار را نیز در دستور کار خود قرار دادیم. 

مدیر شبکه مستند در ادامه با اشاره به اضافه شدن بخش کرونا به بخش جشنواره تلویزیونی مستند بیان کرد: این بخش را به صورت ویژه به جشنواره اضافه کردیم و برای آن جوایزی نیز در نظر گرفته شده است. البته می‌دانم که در جشنواره‌های دیگر نیز این بخش مورد توجه بوده اما به هر ترتیب باتوجه به شرایطی که در این مدت با آن گریبان‌گیر بودیم، ما هم خواستیم که از آثار در حوزه کرونا حمایتی صورت گیرد.

وی همچنین درباره پخش آثار از تلویزیون توضیح داد: از اول شهریور ماه پخش آثار برگزیده جشنواره از تلویزیون را آغاز کرده و به مدت یک ماه ادامه می‌دهیم. برای پخش آثار حق تالیفی نیز در نظر گرفته شده و پرداخت می‌شود. سه سال است که حق تالیف برای مستندسازان در نظر گرفتیم و خوشبختانه امسال نیز چنین رویکردی در دستور کار است.

یزدی افزود: ما علاقمندیم همه مراکز تولید در کنار تلویزیون دور میز باشیم و حمایت دو جانبه‌ای شکل گیرد. وضعیت امروز ما در مستند بسیار خوب است و هر شکلی از مستند که بخواهیم را می‌توانیم تولید کنیم. امروز حوزه مستند در حال رقابت با بخش داستانی است. شخصا به اندازه‌ای که اثر قابل توجه در حوزه مستند دیدم در حوزه داستانی ندیدم. اکنون با اجماع در این حوزه می‌توان اتفاقات خیلی خوبی را رقم زد.

مدیر شبکه مستند در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به حمایت حوزه هنری از جشنواره مستند تلویزیون گفت: امسال دوستان حوزه هنری برای ۵ فیلم برگزیده جشنواره شرایطی را در نظر گرفتند که اکران در سینما را تجربه کنند. سینمای پخش کننده آثار هم سینمای سپیده یا آزادی است. در این وضعیت شرایطی فراهم می‌شود تا سرمایه‌‌گذاران سینمایی نیز آثار را ببینند تا در صورت فراهم شدن شرایط از مستندسازان حمایت‌هایی صورت گیرد.

وی در ادامه صحبت‌هایش بیان کرد: برای تجلیل از مستندسازانی که در این مدت از دست دادیم، در مراسم اختتامیه جشنواره قرار است برای آنها بزرگداشتی برگزار شود.

در ادامه این نشست مدیر شبکه مستند به پرسش‌های خبرنگاران حاضر در نشست خبری پاسخ داد. وی درباره سانسور در این جشنواره توضیح داد: باتوجه به اینکه شبکه مستند یک شبکه تخصصی است، ما ممیزی خیلی سخت‌گیرانه‌ای نداریم و سعی می‌کنیم به موضوعات با دیدی باز نگاه کنیم. مگر اینکه با صحنه‌ای طرف باشیم که باعث لطمه خوردن به روح و روان مخاطبان باشد.

وی درباره حضور مستندهایی با موضوعات معضلات اجتماعی در این جشنواره بیان کرد: همه می‌دانیم که پنهان کردن مشکلات کمکی به حل شدن آنها نمی‌کند. ما نیز نگاهی بلند مدت داریم. بنابراین آثار باید نوری باشند که به تاریکخانه تابیده می‌شود. به هر ترتیب تا مطالبه‌گری نباشد، کمکی به حل موضوعات صورت نمی‌گیرد. اما جدا از این باید بدانیم که هر اثری قابلیت پخش ندارد. البته شاید ما هم در ایجاد ممیزی اشتباهاتی کرده باشیم اما رویکردمان نگاه صادقانه‌ای است که به حل معضلات کمک کند.

در بخش دیگری از این نشست، انتقادهایی نسبت به پوستر جشنواره مطرح شد. یزدی در پاسخ به این پرسش که چرا تنها یک مرد که مختص طبقه‌ای خاص از جامعه بوده، در پوستر تصویر شده است؟ گفت: به هیچ وجه نیت جناحی در طراحی پوستر مطرح نبوده است.

مدیر شبکه مستند در پاسخ به پرسش خبرنگار هنرآنلاین درباره تاکید شبکه روی امیدوارانه بودن مستندها که در سال‌های گذشته از تلویزیون پخش شده توضیح داد: شخصا مستندی را سیاه می‌دانم که در آن جبر جامعه بر توان افراد غالب می‌شود و گویی معضل برطرف شدنی نیست. البته منظورم ماله کشی نیست. مثلاً شما می‌توانید مستندی درباره حاشیه نشینی بسازید، اما وقتی در کنار آن، کمک مردم به این افراد را هم نشان دهیم، این موضوع سبب می‌شود تا مخاطبان نیز پس از دیدن اثر ترغیب شوند تا به حاشیه‌نشینان کمک کنند.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا امکان ساخت مستند درباره برخی از مشاهیر وجود ندارد، گفت: به ممیزی اعتقاد دارم اما ممیزی باید درست انجام شود و رفتار سلیقه‌ای در دستور کار نباشد. تاکنون کارهایی از شبکه پخش کرده‌ایم که شاید باور نکنید که آنها قابلیت پخش از تلویزیون را دارند. اینکه چرا برخی آثار قابلیت پخش از تلویزیون را ندارند، به این علت بوده که تلویزیون تریبون رسمی حاکمیت بوده و هر نکته‌ای که در آن گفته شود، حرف رسمی نظام تلقی می‌شود. البته شخصا بسیاری آثار را پخش کردم و کسی هم به من حرفی نزده است.

یزدی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره انتقادهایی که به پخش مستند شاملو و شجریان از تلویزیون مطرح شده بود، گفت: این مستند به هیچ وجه تحریف شده نبود. کارگردان آن هم اگر گفت مستندش سانسور شده، بعداً حرف‌های دیگری زد. چراکه آن اثر از لحاظ فنی در بعضی از سکانس‌ها با مشکل مواجه بود و به همین دلیل حذفیاتی در آن صورت گرفت که با کارگردان آن هم صحبت کرده بودم. هیچکس از مستند شاملو ایراد محتوایی نگرفت، فقط رکیک‌ترین فحش‌ها را به ما دادند. هیچکس نگفت مشکل تاریخی آن مستند کجاست.

وی افزود: درباره آقای شجریان نیز مستندی از شبکه افق پخش شد که آن اثر هم هیچ مشکل تاریخی ندارد. البته ممکن است شما تحلیل آن را نپسندید اما غلط تاریخی ندارد. به هر ترتیب باید بدانیم که تلویزیون مانیفست خاص خود را دارد. شاملو خودش می‌گوید که با دین ضدیت دارد، آیا باید آن را در تلویزیون تبلیغ کنیم؟ شاملو به مشاهیر بسیاری فحش می‌دهد؛ نقد نمی‌کند، بلکه فحش می‌دهد. این همان مواردی است که در آن مستند آمده است.

مدیر شبکه مستند درباره حق بخشی از مردم که علاقمندن در رسانه ملی خود روایت‌های دیگر را نیز تماشا کنند، گفت: اینکه مخاطب باید خودش را در تلویزیون ببیند. باید درباره موضوعات مختلف آزادانه بحث شود و به سوالات افراد مختلف جواب داده شود. البته به هرترتیب تلویزیون اصول خود را دارد. شاید هم در بخش‌هایی سخت‌گیری بیش از حدی شده باشد.