سرویس تجسمی هنر آنلاین: نشست خبری اعضای انجمن نقاشان ایران به بهانه برپایی "پنجمین کارنمای پژوهشی اعضای انجمن هنرمندان نقاش ایران"(ویژه اعضای بالای ۴۰ سال) با حضور معصومه مظفری، بابک اطمینانی، امیر سقراطی، محمدرضا فیروزه‌ای از اعضای انجمن و آسیه مزینانی معاون هنری خانه هنرمندان ایران در تالار امیرخانی خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
ایجاد آرشیو منظم از رزومه اعضای انجمن نقاشان ایران
در ابتدای نشست بابک اطمینانی گفت: ما برای برپایی این کارنماهای پژوهشی اهداف مختلفی را دنبال می‌کنیم که مهمترین آن باخبر شدن از چگونگی فعالیت اعضا و رسیدن به یک آرشیو منظم از رزومه و آثار اعضای انجمن است.
او ادامه داد: در برپایی این کارنماها، ما هیچ داوری انجام نمی‌دهیم و هر هنرمند به انتخاب خود حداقل ۵ اثر از آثاری را که طی سال‌های اخیر خلق کرده است برای نمایش به ما می‌دهد.
اطمینانی بیان کرد: در حال حاضر کارنماها تبدیل به بی‌ینال‌های کوچک شده است که با ۴۰ یا ۵۰ هنرمند برگزار می‌شود. هدف ما این است که هنرمندها با ارائه حداقل ۵ کار خود ذهنیت و روحیات خود را در عرصه نقاشی به نمایش بگذارند تا مخاطب، گالری‌دارها و کیوریتورها آنها را بهتر بشناسند.
اطمینانی به ارائه آماری از تعداد هنرمندان حاضر در این نشست پرداخت و گفت: در برپایی این کارنماها هم از اعضای پیوسته و هم اعضای وابسته انجمن دعوت می‌شود، مشارکت اعضای زیر ۴۰ سال انجمن در چهار کارنمای قبلی ۳۲ درصد بود که ما با همه اعضا تماس می‌گیریم و آنها را مستقیم دعوت می‌کنیم اما به دلایل مختلف عده‌ای در این رویداد شرکت نمی‌کنند.
یکی از اهداف پژوهشی ما پیدا کردن دلایل شکل نگرفتن همکاری‌ها است. طی چهار کارنمای گذشته با ۵۱۵ نفر تماس گرفتیم که آثار ۱۸۷ نفر روی دیوار رفت و در مجموع هزار و ۱۱ اثر به نمایش گذاشته شد که حتی انتخاب قیمت آثار نیز به عهده خود هنرمندان است. اگر از ۵ اثری که هنرمندی ارائه می‌دهد ۳ اثر حذف شود ما به او پیشنهاد می‌دهیم در دوره بعدی حضور پیدا کند.
اطمینانی درباره ممیزی آثار در این کارنماها گفت: ما در انجمن به هیچ وجه آثار را داوری نمی‌کنیم اما طبیعتا بر اساس شئونات و ... ممکن است آثاری ممیز شوند که این بخش به تشخیص خانه هنرمندان است. اگر از ۵ اثری که هنرمندی ارائه می‌دهد ۳ اثر حذف شود ما به او پیشنهاد می‌دهیم در دوره بعدی حضور پیدا کند.
اطمینانی درباره پنجمین کارنمای پژوهشی نیز گفت: این کارنما با حضور ۴۵ نقاش بالای ۴۰ سال و عضو انجمن جمعه ۲۲ اردیبهشت ماه افتتاح می‌شود.
وارد جریان آرشیوسازی شده‌ایم
در ادامه نشست معصومه مظفری بیان کرد: ما در انجمن، مجموعا کمی بیش از هزار عضو داریم و در حال حاضر نیز ۳۰۰ نفر پشت در هستند تا کارهای‌شان داوری شود و عضویت‌شان مشخص شود اما در اساسنامه انجمن نقاشان آمده است که انجمن در قبال جامعه هنری ایران مسئولیت دارد.
او ادامه داد: برای همین ما به فکر جذب هنرمندان خارج از انجمن هستیم و شاید در نمایشگاه‌های دیگرمان از حضور آنها بهره ببریم اما در کارنمای پژوهشی موضوع ما ایجاد یک آرشیو در درون انجمن است وگرنه مشکل نبود آرشیو از هنرمندان تجسمی در کل سیستم هنری کشور وجود دارد.
مظفری گفت: ما نمی‌دانیم در استانی مانند سیستان یا اصفهان چند نقاش حرفه‌ای کار می‌کنند. الان این کارنما شکل گرفته و ما از یک جامعه کوچک‌تر وارد جریان آرشیوسازی شده‌ایم. امیدوارم بتوانیم تکلیف این موضوع را مشخص کنیم و الگویی باشد برای گسترده‌تر کردن این موضوع.
او افزود: این آرشیو کمک می‌کند که وقتی حرفه‌ای‌ها، کیوریتورها، گالری‌دارها و حتی پژوهشگران بخواهند درباره هنرمندان تحقیق یا انتخابی بکنند به یک آرشیو آماده مراجعه کنند.
کار انجمن در این کارنماها جمع‌آوری داده‌هاست
در ادامه، اطمینانی در تکمیل صحبت‌های مظفری بیان کرد: کار خود انجمن این نیست که نحوه بیان و فرم و محتوای آثار هنرمندان را نقد و تحلیل و طبقه‌بندی کند. کار ما در این کارنماها جمع‌آوری داده‌هاست تا بتوانیم آنها را در اختیار هر خواهانی بگذاریم. ممکن است یک زمان کیوریتوری بخواهد با یک ایده، نمایشگاهی برپا کند و ما می‌توانیم منبع موثقی برای نحوه تفکر تعداد قابل توجهی نقاش معاصر باشیم.
امیر سقراطی هم درباره امکان برگزاری کارنماها در شهرستان‌ها بیان کرد: ما در هیچ شهرستانی گالری‌ای نداریم که بتوانیم با چنین گستردگی‌ای نمایشگاه برپا کنیم. نهایتا بتوانیم نمایشگاهی با حضور ۴۰ هنرمند بگذاریم که از هر کدام تنها یک اثر باشد که چنین نمایشگاهی دردی را دوا نمی‌کند. به گمان من آنچه مهم است برپایی ورک‌شاپ‌ها در شهرستان‌ها است اما انجمن متولی این کار نیست و بودجه لازم را ندارد. نهادهایی مانند وزارت ارشاد در این سال‌ها باید این وظیفه را انجام می‌دادند و از انجمن‌ها تقاضای کارشناس برای فرستادن به شهرستان‌ها و برپایی ورک‌شاپ‌ها می‌کردند.
او ادامه داد: یکی از اهداف انجمن نقاشان که جزو آرزوهای ما محسوب می‌شود این است که یک گالری داشته باشیم و بتوانیم در طول سال دست‌چینی از آثار اعضا را به نمایش بگذاریم؛ فضای نمایشگاهی کوچکی که دائم در حال فعالیت باشد اما متاسفانه این کار بودجه زیادی می‌خواهد.
سقراطی گفت: قرار است از این پس در کارنماهای پژوهشی، نشست‌های نقد و بررسی و بحث و گفتگو نیز برپا شود.
هیئت مدیره قبلی نتوانست عضوگیری کند
معصومه مظفری در ادامه نشست درباره نحوه عضوگیری انجمن گفت: هیات مدیره انجمن ۳ سال یک بار تغییر می‌کند. متاسفانه هیات مدیره قبلی به دلیل مشکلاتی که در ثبت انجام شد نتوانست هیچ عضوگیری انجام دهد.
او ادامه داد: وقتی ما کار را در هیات مدیره آغاز کردیم با خودمان فکر کردیم برای اعضایی که در حال حاضر داریم چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم و اگر صرفا بخواهیم اعضای جدیدی اضافه کنیم و نتوانیم کاری برای آنها انجام بدهیم این عضوگیری چه فایده‌ای دارد. در نتیجه فکر کردیم در ابتدا باید کمیته‌ها و آرشیو انجمن را سر و سامان دهیم.
فیروزه‌ای دیگر عضو حاضر در نشست نیز در ادامه این بحث گفت: انجمن ۱۸ سال سابقه کار دارد و در این سال‌ها بالا و پایین‌های زیادی را دیده است. ما اگر عضوگیری را متوقف کردیم برای رفع اشکال کمیته‌ها بود. در این سال‌ها عضوهایی گرفته شده است که مدت‌هاست نقاشی نمی‌کنند و نقاش محسوب نمی‌شوند. متاسفانه نحوه عضوگیری طی دوره‌هایی به سامان نبوده است و اتفاقا آنان اعضای پیوسته هستند که حق رأی دارند. ما بدنبال تغییر جدی بودیم. در حال حاضر تغییراتی که در اساسنامه داده‌ایم در مرحله ثبت شرکت‌ها است. گرچه در این مدت ۵ جلسه برای عضوگیری اعضای جدید نیز برگزار کرده‌ایم و این طور نبوده که به طور کامل این موضوع را کنار بگذاریم.
در این زمینه مظفری تاکید کرد: در تابستان امسال بنا داریم روند عضوگیری را سرعت بیشتری دهیم.
مظفری همچنین گفت: دوره‌های هیات مدیره در انجمن نقاشان ۳ ساله است. از همان دوره نخست تلاش بر این بوده که از کسانی که در یک دوره عضو هیات مدیره بودند کسانی در دوره بعد نیز حضور داشته باشند اما در دوره‌هایی این اتفاق نیفتاد ضمن اینکه از همان دوره اول هیات مدیره به اشتباهات اساسنامه پی برده بود اما هر بار که به ارشاد برای تصحیح این اساسنامه مراجعه شد اساسنامه آماده ای روبروی هیات مدیره ها گذاشته شد که به مراتب بدتر از این اساسنامه بود.
او اظهار داشت:ما می دانیم یکی از ایرادات این اساسنامه این است که نمی توانیم هیچ عضوی را به دلیل عدم فعالیت حذف کنیم در حالی که در انجمنی مانند انجمن سینمایی اگر کسی تعداد سال مشخصی فعالیت نداشته باشد خود به خود عضویتش حذف می‌شود.
مظفری بیان کرد: منظور ما این نیست که در را ببندیم تا کسی نیاید اما باید بتوانیم برای اعضای خود کار قابل ملاحظه ای انجام دهیم.
تضمینی برای امتداد داشتن کارنما نیست
او در ادامه این نشست گفت:هیچ تضمینی وجود ندارد که هیات مدیره بعدی، کارنماهای پژوهشی را تعطیل نکند. ما چنین تضمینی نمی توانیم بدهیم اما می توانیم هوشیار باشیم برای دور بعد کسانی را به عنوان اعضای هیات مدیره معرفی کنیم که برنامه داشته باشند.
اطمینانی نیز گفت: امیدوارم برپایی این کارنامه ها بتواند به نحوی قانونی به شکل آیین نامه دراساسنامه انجمن گنجانده شود و به عنوان وظیفه انجمن تلقی شود چرا که ثمرات بسیار خوبی داشته است.
خانه هنرمندان از چتر حمایتی هیچ سازمانی بهره من نیست
در ادامه نشست آسیه مزینانی معاون هنری خانه هنرمندان ایران بیان کرد: درباره دریافت درصد فروش از انجمن ها باید گفت که این درصد بسیار ناچیز است و در حال حاضر ۵ درصد است اما واقعیت این است که خانه هنرمندان ایران به معنای واقعی از چتر حمایتی هیچ سازمانی بهره مند نیست. بودجه سالانه و مشخصی ندارد و با این وجود تمام تلاش خود را کرده تا خانه ای برای همه انجمن ها باشد. ما کمترین درصد ممکن را از فروش آثار از انجمن نقاشان گرفته ایم در حالی که در شورای عالی خانه هنرمندان توافق روی درصد فروش ۳۵ درصد است.
او ادامه داد: کارنمای پژوهشی یکی از فعالیت های بسیار موثر انجمن نقاشان ایران است که امیدواریم این فعالیت ادامه دار باشد.
مزینانی گفت: کسب درآمد از هیچ انجمنی مساله خانه هنرمندان نیست. ما از ابتدای سال تا به امروز خدماتی که به انجمن ها ارائه کردیم در حدود ۴۰۰ میلیون تومان بوده است در حالی که دریافتی ما از خدمات آزادی که ارائه کردیم حدود ۳۰ میلیون تومان خواهد بود که هنوز آن را دریافت نکردیم اما ما نیز به همان گرفتاری های مالی دچار هستیم که انجمن ها گرفتار هستند.
مظفری در پاسخ به صحبت های مزینانی گفت: خوشبختانه در این چند سال اخیر برنامه ریزی در خانه هنرمندان منظم تر شده است و ما بسیار تلاش کردیم تا درصد فروش آثار را به ۵ درصد برسانیم. در طول یکسال سهمی که از فروش آثار نمایشگاه های انجمن به خانه هنرمندان ایران پرداخت کردیم ۶۰ میلیون تومان بود که از این بابت ناراحت نیستیم. اینجا ساخته شده برای انجمن ها و پولی که ما پرداخت می کنیم راه دوری نمی رود و خدمات رایگان بسیار خوبی را هم دریافت می کنیم. مساله ما هم اعلان پرداخت این ۵ درصد نیست.
مزینانی بیان کرد: در حال حاضر یکی از افتخارات مدیریت فعلی خانه هنرمندان ایران این است که شورای عالی تجسمی در خانه هنرمندان تشکیل شده است و برای هر نمایشگاهی که خارج از فعالیت های انجمن ها باشد نظر این شورا اعمال می‌شود. اعضای شورا واقف هستند که خانه هنرمندان در مسیری که در سال های گذشته طی کرده نتوانسته استاندارد ارائه آثار هنری را حفظ کند و موقعیت ممتاز خود را در این زمینه از دست داده است. به همین دلیل خریدار و مجموعه دار احتمال اینکه اثر ممتازی در خانه هنرمندان پیدا کند کمتر می بیند. این مساله و مسائل دیگر دست در دست هم داده تا آن اعتماد لازم برای خرید آثار هنری توسط خریداران بالقوه از دست برود.
او ادامه داد: ما در این دوره تلاش کردیم با نهادهای دولتی وارد مذاکره شویم و تفاهمنامه هایی را امضا کنیم. در مهمانی هنری که سال گذشته برپا شد ۵۰۰ میلیون تومان فروش داشتیم هر چند برای ما دردسرهای خودش را داشت. تمام تلاش ما این است که به وضعیتی برسیم که دوباره خانه هنرمندان جایگاه خودش را بدست بیاورد. در حال حاضر شبکه مشخص از خریداران داریم اما این لیست آنقدر قدرتمند نیست که به آنها افتخار کنیم.
مزینانی در پایان گفت: یکی از مزیت های خانه هنرمندان این است که ما به صورت روزانه با بازدید توریست های قابل توجهی روبرو هستیم اما قیمت گذاری آثار به گونه ای است که از نظر اغلب آنها گران است. به نظر می رسد باید روی این مسائل تصمیم گیری های جدی شود.