سرویس استانهای هنرآنلاین: نشست های تخصصی "چشم انداز تئاتر استان‌ها" طی روزهای ۲۵ و ۲۶ تیر با هدف الگو آفرینی، هم‌نواختی فرصت‌ها و تعالی مدیریت تئاتر در سراسر کشور، در محل هتل باباطاهر تهران و با حضور رؤسای شعب انجمن هنرهای نمایشی ایران، معاونین امور هنری و کارشناسان تئاتر ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد که مهم‌ترین اقدامات انجام شده در این همایش را مرور می‌کنیم.
سامانه صدور پروانه نمایش رو نمایی شد
ارائه مباحثی در خصوص فعالیت‌ها و برنامه‌های تماشاخانه‌های خصوصی و موسسات تک منظوره، بررسی فعالیت‌ها و برنامه‌های مشترک انجمن هنرهای نمایشی با ادارات کل استان‌ها، بررسی مباحث مربوط به ارزشیابی و نظارت و دیدار و گفت و گو با دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از جمله برنامه‌های روز نخست همایش "چشم انداز تئاتر استان‌ها" بود.
در این میان اما رونمایی از سامانه اینترنتی صدور پروانه نمایش اداره کل هنرهای نمایشی یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایی بود که در روز نخست برگزاری نشست "چشم‌انداز تئاتر استان‌ها" با حضور مهدی شفیعی مدیرکل هنرهای نمایشی، رحمت امینی مدیر شورای نظارت و ارزشیابی، مصطفی اشرف معاون فناوری اطلاعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ارمغان بهداروند مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی در هتل باباطاهر تهران صورت گرفت.
مهدی شفیعی مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی با اشاره به اهمیت این سامانه در تسریع روند کارهای صدور پروانه نمایش اظهار امیدورای کرد که شعب انجمن‌های نمایش در استانهای سراسر کشور بتوانند با امکانات موجود در این سامانه امور نمایشی در استان خود را با سرعت بیشتری انجام بدهند.
در دومین روز همایش "چشم‌انداز تئاتر استان‌ها" روساء و نمایندگان انجمن‌های استانهای کشور ضمن بازدید از پردیس تئاتر "شهرزاد" به عنوان یکی از تماشاخانه‌های تازه تاسیس توسط بخش خصوصی در تهران، با حضور در سالن شماره 3 این پردیس در دیدار با علی اکبر عبدالعی‌زاده مدیر و سردبیر "ایران تئاتر"، در جریان ظرفیت‌های رسانه‌ای حوزه تئاتر با نگاهی به کارکردهای این سایت و آخرین تغییرات صورت گرفته در این درگاه اینترنتی قرار گرفتند. همزمان با این برنامه جلسه مشترک شورای مدیران معاونت امور هنری با معاونین امور هنری ادارات کل استان ها نیز برگزار شد.
واگذاری مدیریت مجتمع‌های فرهنگی هنری به بخش خصوصی
قاسم خسروی مدیرکل دفتر نوسازی و تحول اداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این همایش با بیان اینکه نخستین راهکار و پیشنهاد برای بهبود شرایط مجتمع‌های فرهنگی هنری استان‌ها واگذاری مدیریت مجتمع‌ها به بخش خصوصی و کسانی است که صلاحیت آنها ثابت شده، گفت: درباره بحث واگذاری و تصدی‌گری مراکز هنری چند مبنای قانونی وجود دارد. ولی قبل از آن باید بدانیم که اکنون نزدیک به 630 مجتمع یا مرکز فرهنگی داریم که از بین آنها 41 مجتمع دارای تشکیلات مصوب است. به این معنی که دولت آنها را به رسمیت می‌شناسد و اعتبار دارند اما سایر مجتمع‌ها با وجود فعالیت سالیانه، تشکیلات ندارند.
خسروی با اشاره به اینکه نزدیک به 200 پروژه نیمه‌کاره در حال حاضر رها شده، افزود: دولت برای رفع این مشکلات تمهیداتی برای بخش خصوصی اندیشیده تا گروه‌ها هم متضرر نشوند.
خسروی مدیرکل دفتر نوسازی و تحول اداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه هدف رضایت مردم است، عنوان کرد: فعالیت‌های فرهنگی هنری از آن دست فعالیت‌هایی است که نه صرف اقتصادی دارد و نه کسی داوطلب آن می‌شود. اما به هر صورت واگذاری مدیریت اولین پیشنهاد ما است.
کمک دولتی به مراکز فرهنگی از زبان مدیرکل دفتر برنامه و بودجه
سیده راحله رودکی مدیرکل دفتر برنامه و بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از دیگر مدیران ارشدی بود که در آخرین روز همایش دو روزه "چشم انداز تئاتر استان‌ها" شرکت کرد.
رودکی با اشاره به اعتبارات محدود وزارتخانه برای تکمیل و تجهیز مراکز فرهنگی هنری گفت: موضوع کمک‌های فنی و اعتباری هنوز به طور مشخص بررسی نشده که سال 96 به چه شکل قرار است هزینه‌کرد داشته باشیم اما در سال 95 قرار بر این شد که برای طرح‌های نیمه دولتی، بخشی را به صورت کمک بلاعوض یا با سود کارمزد پرداخت کنیم. این می‌تواند کمک دولتی به مراکز فرهنگی از جمله تئاتر باشد.
او همچنین با اشاره به موضوع نظارت بر تفاهم‌نامه‌های مرکز هنرهای نمایشی افزود: امسال به نتیجه رسیدیم که ناظر اداره کل هنرهای نمایشی خود آقای شفیعی باشد و ایشان بر مجموعه اعتبارات ابلاغی استان‌ها نظارت داشته باشد. یعنی شما تفاهم‌نامه‌ها را تبادل می‌کنید و مدیرکل استان مجری و آقای شفیعی ناظر اداره کل هنرهای نمایشی خواهد بود. قرار است امسال به این صورت پیش برود تا بر روند فعالیت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هر استان نظارت کنیم که اعتبارات ابلاغ شده در جای خودش هزینه شود و برای مصارف دیگری جز آنچه در تفاهم نامه تصویب شده مصرف نشود.
رودکی همچنین در پاسخ به ابهام‌هایی در خصوص واگذاری مدیریت سالن‌ها و اختصاص درآمد آنها به استان و ذکر در موافقت‌نامه‌های سال بعد و اضافه شدن به سرجمع اعتبارها، گفت: در حال حاضر برخی از استان‌ها هستند که درآمدشان وصول و به خزانه واریز می‌شود و موافقت‌نامه مبادله شده به استان برمی‌گردد اما به نظرم برخی دوستان راه را اشتباه رفتند. باید حتما از طریق دستگاه‌های ملی این اتفاق بیفتد یعنی باید اطلاعات به دفتر بودجه ارائه شود و ما از سازمان برنامه درخواست کنیم که جزو درآمدهای استان قلمداد شود. بعد از اینکه واریزی‌ها قطعا اعلام شد و ما اعلامیه‌اش را دریافت کردیم موافقت‌نامه مربوطه همزمان با ابلاغ اعتبار به ستاد وزارتخانه نهایی شود و حدود 90 درصد اعتبار واریز شده به خزانه به استان‌ها برگردانده شود.
او خاطرنشان کرد: این درآمدها را دولت درآمد- هزینه قلمداد می‌کند. اما حتما استان‌ها باید اطلاعاتش را به دفتر بودجه وزارتخانه بدهند؛ ضمن قانون بودجه پیش‌بینی‌های لازم انجام شده و بسترش فراهم شده است موافقت نامه مربوطه توسط ستاد وزارتخانه مبادله می‌شود و مبالغی که مربوط به هر استان است از طریق ابلاغ اعتبار به ذی‌حسابی اداره‌کل خواهد شد و در فصولی که قبلا صحبت کردیم قابل مصرف است.
نباید در را به روی اعتراض هنرمندان ببندیم
مهدی شفیعی مدیرکل هنرهای نمایشی در آخرین نشست همایش "چشم انداز تئاتر استان‌ها" به جمع‌بندی مسائل مطرح شده در نشست‌های این همایش پرداخت و راهکارها و نکات قابل توجهی را برای حاضران در این همایش عنوان کرد.
شفیعی ساخت پلاتوهای تئاتری را یکی از فرصت‌هایی عنوان کرد که در اختیار انجمن‌های هنرهای نمایشی است و در این‌باره گفت: این اتفاق خیلی مسئله آرمانی و نشدنی نیست چراکه قبلا در استان کرمان و یکی دو استان دیگر هم انجام شده است. در واقع باید با استانداران، اعضاء شورای شهر، شهرداری‌ها و مدیران کل گفتگو و تعامل داشت و فرصت را فراهم کرد. از این سو هم وزارتخانه آمادگی دارد که در سطح کلان پای کار باشد تا تفاهم‌نامه‌هایی را که برای ایجاد پلاتوها در مرکز استان‌ها و شهرستان‌ها نیاز است امضا شود.
مدیرکل هنرهای نمایشی ادامه داد: اگر چنانچه اماکن و مجتمع‌های فرهنگی استانی در حال احداث است و شما متوجه شدید که با کمی تغییر می‌توان آنجا را به پلاتو تئاتر تبدیل کرد با ما در میان بگذارید تا پیگیری کنیم. چرا که ساخت سالن‌های بزرگ چند منظوره خیلی برای تئاتری‌ها و حتی سایر هنرها کارگشا نخواهد بود و سالن‌های کوچک استاندارد تئاتری بیشتر به درد ما می‌خورد.
او با اشاره به لزوم پیگیری‌ها برای ساخت سالن تئاتر توسط بخش خصوصی، اضافه کرد: در تهران، مشهد و کرمان و بعضی استان‌ها این اتفاق افتاده و اگر بتوان به خوبی آن را معرفی کنید و ظرفیت‌های دولتی‌اش را برای کسانی که توان مالی آن را دارند، معرفی کنید حتما شاهد راه‌اندازی سالن‌های خصوصی خواهید بود. این سالن‌ها طی دو سه سال اخیر در تهران ساخته شده و این حد رشد داشتند. البته با اینکه نقدهایی به برخی تولیدات در تماشاخانه‌های خصوصی وارد است اما باید این جریان خود را کامل کند.
مدیرکل هنرهای نمایشی با اشاره مجدد به ساز و کار مالی عنوان کرد: تاکید می‌کنم به معاونان محترم هنری استان‌ها که انجمن‌های نمایشی باید بازوهای اجرایی شما باشند و فقط امکانات مالی‌تان را محدود به تفاهم‌نامه با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نکنید.
شفیعی در ادامه با اشاره به موضوع ارزشیابی و نظارت گفت: گاهی مباحث وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حوزه تولید و شوراهای هنری و مدیریت تئاتر خلط می‌شود. حتما حوزه شورای ارزشیابی و نظارت را از شورای هنری تالارها و مدیریت تالارها در اجرای تئاتر کاملا مجزا کنید. همچنین حتما اعضای شورای ارزشیابی و نظارت برای اینکه به آنها خرده وارد نشود در استان‌ها هر دو سال تغییر کنند و افراد ثابتی در آن به صورت مستمر حضور نداشته باشند.
مدیرکل هنرهای نمایشی با تاکید بر اینکه شورای ارزشیابی و نظارت باید تا جای ممکن اساس را بر تعامل با گروه نمایشی بگذارد، خاطر نشان کرد: نباید فراموش کرد که امکان اعتراض به رای شورای نظارت در استان وجود دارد و حتی امکان طرح اعتراض در شورای عالی ارزشیابی و نظارت هم هست. نباید در را به روی اعتراض هنرمندان ببندیم و باید از ظرفیتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی فراهم کرده استفاده کرد.
حمایت مالی انجمن از کارهای پژوهشی تئاتر در استان‌ها
ارمغان بهداروند مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی نیز به عنوان آخرین سخنران همایش "چشم‌انداز تئاتر استان‌ها" به جمع‌بندی این همایش و مسائل مطرح شده در نشست های برگزار شده پرداخت.
بهداروند با بیان اینکه در این همایش بیشتر صحبت‌ها درباره پول، ساختمان و مسائل مالی بود، گفت: امیدوارم بعد از این در جلساتی که با هم خواهیم داشت بتوانیم درباره برخی حوزه‌های تخصصی تئاتر و امکاناتی که در مجموعه مشترک اداره و انجمن وجود دارد و کمتر در حوزه استانی پیرامون آنها صحبت شده حرف بزنیم.
مدیرعامل انجمن هنرهای با بیان اینکه در یک سال و نیم گذشته از هر استانی که در آن تاریخچه تئاتر استان و کتب پژوهشی تئاتر کار شده، همگی مورد حمایت قرار گرفتند از آمادگی انجمن برای حمایت مالی از کارهای پژوهشی تئاتر در استان‌ها خبر داد.
او همچنین خطاب به مدیران کل ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: استدعا می‌کنم اگر توان و اعتمادی در این مجموعه انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها می‌بینید حداقل در بحث جشنواره‌های استانی به شکل جدی‌تری از اعضای هیات رئیسه و به خصوص رئیس هیات مدیره انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها به عنوان دبیر یا دبیر اجرایی استفاده کنید و تخصصی کردن موضوع مدنظر باشد. اگر دبیر جشنواره‌ای رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان باشد ما به شکل ویژه از آن حمایت کرده و به صورت پررنگ‌تری در آن رویداد حضور خواهیم داشت. البته مشروط به این است که دوستان ما تمام توان خود را در بهتر برگزار کردن جشنواره به کار بگیرند.
آمادگی کانون تئاتر خیابانی برای برگزاری کارگاه‌های تخصصی در استان‌ها
سامان خلیلیان مدیر کانون تئاتر خیابانی نیز در این همایش در سخنان کوتاهی با اشاره به مشکلاتی که پیش از این در درج سوابق هنرمندان تئاتر خیابانی در پرونده‌های ثبت گروه‌های نمایشی وجود داشت که برطرف شده، از درج سوابق گروه‌های تئاتر خیابانی درخواست‌های ثبت گروه‌ها خبر داد.
مدیر کانون تئاتر خیابانی افزود: ردیف بودجه مشخص آموزش برای هر استانی در تئاتر خیابانی ابلاغ شده و با هماهنگی انجمن‌ها می‌توانیم اساتیدی را برای آموزش و برگزاری کارگاه بر اساس طبقه‌بندی هر استان از نظر سطح فعالیت در تئاتر خیابانی، در دوره‌های مقدماتی و تخصصی اعزام کنیم.
خلیلیان همچنین بر لزوم تعامل با شهرداری‌ها برای استفاده از بضاعت آنها برای تئاتر خیابانی تاکید کرد و از آماده شدن پورتابل تئاتر خیابانی در آینده نزدیک خبر داد.