سرویس تئاتر هنرآنلاین: نشست رسانه‌ای نمایش "مجلس ضربت زدن" به نویسندگی بهرام بیضایی و کارگردانی محمد رحمانیان صبح یکشنبه 16 خردادماه با حضور محمد رحمانیان کارگردان، مهتاب نصیرپور، رضا مولایی، اشکان خطیبی، سانیا سالاری و یاسر خاسب در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. در آغاز این مراسم، محمد رحمانیان با ارائه توضیحاتی در مورد این اثر و اجرای آن گفت: پیش از عید، پیشنهاد اجرای دو نمایش به من و حمید امجد داده شد؛ این نمایش‌ها "مجلس ضربت زدن" و "مهر و آینه‌ها" بودند، اما بعد از آن پیگیری انجام نشد و من تمرین نمایش "عاشقیت" را آغاز کردم تا اینکه اردیبهشت‌ماه دوباره موضوع مطرح و تمرین‌ها آغاز شد. ابتدا صحبت‌هایی در مورد اجرای این نمایش در تالار وحدت داشتیم که من آن را نپذیرفتم، زیرا صحنه اجرای این تالار را به لحاظ فنی و وسعتی که داشت برای این اجرا مناسب نمی‌دیدم، بنابراین تصمیم به اجرای آن در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر گرفتیم.
او ادامه داد: قرار اجرای ما 18 خردادماه بود، اما به دلیل اینکه نمایش قبل از ما کار خود را یک هفته دیرتر آغاز کرد، زمان اجرای ما هم با تعویق روبه‌رو شد. به شکلی که باید کمبود اجراهای‌مان را با دو اجرا رفتن جبران کنیم.
رحمانیان با اشاره به شرط رضایت استاد بیضایی برای اجرای عمومی این اثر توضیح داد: نمایشنامه "مجلس ضربت زدن" به قلم استاد بیضایی چاپ شده است و در دسترس همه برای خواندن است. آقای بیضایی چندان موافق این اجرا نبود و تنها با پذیرش یک شرط آن را پذیرفتند. او تاکید کرد که برای اجرای عمومی حتی یک کلمه از نمایشنامه نباید حذف شود؛ بنابراین ما این مسئله را با مرکز هنرهای نمایشی مطرح کردیم و آنها نیز پذیرفتند.
او افزود: من به هیچ وجه زیر قولم نمی‌زنم و حتی به کلمه آن دست نزدم و متن به شکل کامل اجرا خواهد شد. بازبینی کار انجام شده و خوشبختانه ما با هیچ مسئله‌ای مواجه نشدیم. تنها نکته‌ای که باید به آن اشاره کنم نقش نویسنده است که آن را به چند نفر پیشنهاد دادم و آنها نپذیرفتند، بنابراین با اجازه استاد بیضایی تغییری ایجاد کردیم و نقش نویسنده را یک زن، یعنی به مهتاب نصیرپور سپردیم. شاید تنها تغییر، یک جمله که به جنسیت شخصیت نویسنده بازمی‌گردد مربوط باشد.
کارگردان نمایش "ترانه‌های قدیمی" بیان کرد: نمایشنامه "مجلس ضربت زدن" همانطور که گفتم پنج بار تجدید چاپ شده است و فکر می‌کنم این مسئله یعنی چاپ یک نمایشنامه در ایران بسیار قابل توجه و مهم است. این نخستین بار است که اثری را کارگردانی می‌کنم که بسیاری آن را خوانده‌اند و پرتیراژ است.
او با بیان توضیحاتی در رابطه با نمایشنامه اظهار کرد: پیش از این هم آثاری درباره قتل امام علی (ع) اجرا و به تصویر کشیده شده است، اما تفاوت دیدگاه بیضایی این است که از زاویه قتل یک روشنفکر توسط یک عده خودسر به ماجرا نگاه کرده است. او همچنین درباره رسم نخبه‌کشی در ایران صحبت می‌کند که فقط محدود به یک زمان مشخص نیست.
رحمانیان در رابطه با احتمال حضور بهرام بیضایی در زمان اجرای این نمایش و سفر به ایران خاطرنشان کرد: این امکان وجود دارد، دعوتی از سوی مرکز هنرهای نمایشی صورت گرفته است؛ اما بعید می‌دانم این اتفاق به دلیل فصل امتحانات و کلاس‌های متعدد استاد بیضایی در دانشگاه استنفورد وجود داشته باشد. امیدوارم امکان‌پذیر باشد چراکه دل همه ما برای حضور او و امکان گفت و گو با این هنرمند تنگ شده است.
او همچنین عنوان کرد: در صفحه اول نمایشنامه استاد بیضایی توضیحات بسیاری در مورد نمایش و راهکارهای اجرایی داده‌اند. این راهکارها، اجرا را هموار می‌کند. تلاش کردم از این راهکارها بسیار بیاموزم و با توجه به آنها نمایش را جلو ببرم.
او همچنین در رابطه با اینکه آیا از تمرینات نمایش فیلم‌هایی در اختیار استاد بیضایی قرار گرفته است یا نه؟ پاسخ داد: 10 صحنه از تمرینات نمایش را که آماده بود توسط خانم لاهیجی ناشر آثار استاد بیضایی برای او فرستادیم. حتما در طول اجراها فیلمی از نمایش تهیه و در اختیار او قرار می‌دهیم، اما هنوز مستقیما با آقای بیضایی صحبت نکرده‌ایم.
کارگردان نمایش "ترانه‌های محلی" همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا امکان ایجاد مخالفت‌هایی با این نمایش به واسطه موضوع حساسیت‌برانگیز آن وجود دارد توضیح داد: به دلیل ملتهب بودن موضوع امکان این وجود دارد که با مخالفت‌هایی روبه‌رو شویم. مخالفت‌هایی که ممکن است در روند اجرا تاثیر داشته باشد. مسئولین از ما خواستند که این نمایش را اجرا کنیم، اینکه تا چه اندازه آنها در کنار ما باقی بمانند را نمی‌دانم.
او تاکید کرد: استاد بیضایی با دیدگاه و نگرش خاص خود زبان به ستایش امام علی (ع) باز می‌کند. ما باید منتظر همه چیز باشیم! به نظرم آن کسانی که با آن به مخالفت برخواهند خواست وهابیون و افرادی هستند که دست به کشتن شیعه‌ها می‌زنند.
رحمانیان در بخش دیگری از سخنان خود و احتمال اجرای این نمایش در خارج از ایران بیان کرد: صحبت‌هایی در این زمینه داشته‌ایم و به احتمال بسیار و دلایلی که دارم نمایش در آمریکای شمالی به صحنه می‌رود. در خارج ایران سالهاست مردم شاهد اجرای نمایش‌های لس آنجلسی‌اند. بخشی از مخاطبین به ویژه نسل جوان و روشنفکران از دیدن این کارها فراری‌اند. اما اکنون تماشاگرانی به مخاطبین خارج ایران اضافه شده است. من سهم خودم و محمد یعقوبی را در این زمینه بالا می‌دانم. این گام بزرگ برداشته شده، البته بیشتر نمایش‌ها در این کشورها یک اجرا دارند و امکان دارد مخاطبین آنها کمتر از نمایشی باشد که شهرام شب پره در آن بازی می‌کند. اما با تغییراتی که در حال شکل‌گیری است و افزایش تعداد مخاطبان و بازخورد خوبی که نسبت به نمایش‌ها ایجاد شده است، من به مخاطبان خارج از ایران امیدوار شدم.
این کارگردان تئاتر در بخش پایانی سخنانش در مورد موسیقی این نمایش هم بیان کرد: بخشی از موسیقی به صورت زنده توسط مهدی ساکی اجرا می‌شود. بخش دیگر آن توسط هومن خلعتبری نوشته شده است. خلعتبری اعتقاد داشت با اینکه در بخشی از نمایشنامه زبان آرکائیک دارد و داستان آن به 400 سال قبل باز می‌گردد اما در عمل و اجرا کار استاد بیضایی اثری مدرن محسوب می‌شود. براین اساس موسیقی مدرن برای آن ساخته است.
در ادامه این نشست، مهتاب نصیر پور بیان کرد: خوشحالم در نمایشی حضور دارم که با متن از بهرام بیضایی و کارگردانی محمد رحمانیان است و دوست دارم این خوشحالی را با تماشاگران‌مان قسمت کنم.
او ادامه داد: این متن چاپ شده و در تمام کتاب فروشی‌های معتبر برای خواندن وجود دارد، ما تنها آن را اجرا کرده‌ایم. امیدوارم ظرفیت‌ها به حدی رسیده باشد که بتوان آن را کار کرد و این نمایش بابی را برای پرداختن به چنین موضوعاتی باز کند. مسائلی که بتوان در رابطه با آن بحث و گفت‌وگو کرد. موضوعاتی که ما در سینما هم با آن درگیر هستیم مانند فیلم "رستاخیز".
یاسر خاسب نیز در رابطه با طراحی حرکات این نمایش عنوان کرد: نمایشنامه استاد بیضایی خود یک فضای متفاوت را برای کار کردن در اختیار کسانی که روی متن او کار می‌کنند قرار می‌دهد که می‌توان بر مبنای آن حرکت کرد. موسیقی و حرکت در این نمایش در هم تنده شده‌اند.
اشکان خطیبی نیز در سخنانی کوتاه در رابطه با اجرا این اثر گفت: به صحنه بردن این نمایش کار بسیار دشواری است و در این مسیر مرکز هنرهای نمایشی و مجموعه تئاترشهر به شکل مادی و معنوی همراه ما بودند. تمرینات سه ماهه‌ای را پشت سر گذاشته‌ایم. به دلیل تاخیر اجرای قبلی با مشکلاتی روبه‌رو شدیم، نمایش دکور بسیار سنگینی دارد که توسط چهار کامیون به مجموعه تئاترشهر آورده خواهد شد. ما نزدیک ده روز است که منتظریم تا سالن اصلی در اختیار ما قرار بگیرد، طبیعتا نصب این دکور شش روز زمان می‌برد. امیدوارم بتوانیم در تاریخ مشخص شده به صحنه برویم.