سرویس تجسمی هنرآنلاین : نمایشگاه سه دهه تصویرگری ایران از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۹ از نسل‌های مختلف تصویرگری کشور در هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به نمایش درآمده است.
در رشته تصویرگری هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر انجمن فرهنگی تصویرگران ایران منتخبی از آثار سه دهه تصویرگری را از هنرمندان نسل‌های مختلف این رشته را به نمایش گذاشته و ۱۶۲ اثر تصویرگری از ۸۳ هنرمند تصویرگر در این دوره جشنواره حضور دارد.
پرویز کلانتری، فرشید مثقالی، نورالدین زرین کلک، غلامعلی مکتبی، منوچهر درفشه، صادق صندوقی، علی اکبر صادقی، محمدعلی بنی اسدی، ابراهیم حقیقی، اکبر نیکان‌پور، بهزاد غریب‌پور، بهرام خائف، فیروزه گل محمدی، ابوالفضل همتی آهویی، علیرضا گلدوزیان و کیانوش غریب‌پور از هنرمندانی هستند که آثارشان در جشنواره تجسمی فجر به نمایش گذاشته شده است.
اگرچه نمایشگاه حاضر به ارائه آثار سه دهه گذشته هنرمندان ایران اختصاص پیدا کرده، گستره بیش از این را برای بخش تصویرگری هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر باید متصور شد چرا که پیشینه فعالیت حرفه‌ای تعدادی از هنرمندان حاضر در این رویداد عملا از پنج دهه تجاوز می‌کند و به سال‌های دهه ۴۰ باز می‌گردد؛ هنرمندانی که نقشی غیرقابل انکار در پایه ریزی تصویرسازی نوین ایران داشته‌اند و در دوره یاد شده در کنار طراحی پوستر و نقاشی متحرک ایران نقشی انکارناپذیر در شکوفایی هنر تصویرگری ایفا کرده‌اند.
پرویز کلانتری، فرشید مثقالی، نورالدین زرین کلک، غلامعلی مکتبی، منوچهر درفشه، صادق صندوقی، علی اکبر صادقی، ابراهیم حقیقی و بهرام خائف را باید تعدادی از شاخص‌ترین هنرمندان پیشکسوت تصویرسازی نوین ایران دانست که علاوه بر ایجاد تحولی بنیادین در عرصه هنرهای تصویری ایران، در توسعه و فراگیری این هنر در عرصه عمومی جامعه و از طریق تولیدات متمرکز و پرشمار نیز سهمی قابل توجه باید برایشان در نظر گرفت چرا که با ایجاد تحولی در عرصه هنرهای دیداری و به ویِژه کتاب‌های آموزشی موجب تربیت بصری نوینی در نسل‌های بعد از خود شدند و فصلی تازه در ادراک بصری ایرانیان رقم زدند. با این وجود و با بهره گیری از تجربه‌های ارزشمند و متعالی این هنرمندان، تصویرگران نسل‌های تازه‌تر هم توانستند شکوفایی هنر تصویرسازی ایران را تداوم ببخشند؛ تا آنجا که تصویرگری ایران امروزه یکی از پرافتخار‌ترین و پویا‌ترین شاخه‌های هنرهای تجسمی کشور محسوب می‌شود.
نمایشگاه تصویرسازی هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با ارائه آثار سه دهه اخیر هنرمندان این رشته در حقیقت رویکردهای نوین تصویرسازی را از خلال دست آوردهای نسل پیشکسوت و تجربه‌های نسل‌های تازه‌تر به نمایش می‌گذارد و بیننده این مجموعه می‌تواند تا اندازه‌ای با مسیر تحولات این هنر در عصر حاضر آگاه و با مقطعی تعیین کننده از تاریخ تصویرسازی ایران آشنا شود.
توصیف دقیق و جزئی این روند اگرچه در محدوده این مجال امکان پذیر نشود، اما در شمایی بسیار عمومی شاید بتواند در ارائه دریافتی از مجموعه به نمایش درآمده در نمایشگاه تصویرسازی هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تا اندازه‌ای موثر باشد. آنچنان که از خلال آثار ارائه شده در این نمایشگاه مشاهده می‌شود، تصویرگری نوین ایران که تا اندازه‌ای متاثر از سنت قدرتمند گرافیک و تصویرسازی بلوک شرق، اما تلفیقی استادانه از زیبایی‌شناسی مکتب‌های هنری مهم دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی چون مکتب زاگرب از یک سو و کاربست عناصر بومی و ملی آشنای ایرانی از سوی دیگر، یکی از قدرتمند‌ترین و شاخص‌ترین دوره‌های تصویرسازی ایران را برای کشور به ارمغان می‌آورد. چیرگی غیرقابل انکار گرافیک بر زیبایی‌شناسی آثار تصویرسازی این دوره که اغلب مبتنی بر حرکت به سوی سطح‌های رنگی و خط، همچنین تکه چسبانی‌های موجز و مختصر که فرم‌هایی از عناصر ایرانی چون کاراکتر‌ها، معماری و پوشش‌ها را شکل می‌دهد، از عمده‌ترین خصلت‌های تصویرسازی‌های این هنرمندان است که در نهایت به بروز شیوه‌ای منحصر بفرد و درخشش آن در سطح جهان و در رویدادهایی چون جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن و بولونیا می‌شود.
جالب اینکه این افتخارات و درخشش‌ها از سوی نسل‌های بعدی تصویرگران هم استمرار می‌یابد و تا امروز روندی بدون توقف را طی می‌کند. با نگاهی به آثار هنرمندان نسل جدید به خوبی آشکار می‌شود که این هنرمندان اگرچه خصلت‌های استادانه تصویرگری نسل گذشته‌اش را حفظ می‌کند، به مختصاتی دست پیدا می‌کند که به جای خود ارزشمند و قابل تحسین است. دست اندازی به عرصه‌های تازه و تقریبا نامحدودی از فانتزی و ساختارهای خلاقانه فرمی در اغلب آثار این هنرمندان اگرچه وجه بارز و شاخص آن است، اما پیچیدگی‌های تکنیکی و رسمیت بخشیدن به اصالت ذهن را هم باید به فهرست ویژگی‌های این آثار باید افزود.
و بالاخره نکته دیگری که می‌توان به عنوان نشان هوشمندی و درایت نسل‌های جوان‌تر عرصه تصویرسازی در نظر گرفت، گذر به سلامت از برهه هجوم فن آوری‌های یارانه‌ای در عرصه گرافیک و تصویرسازی است که نزد این هنرمندان به تلفیقی خلاقانه و متعادل از توانایی‌های هنرمند و قابلیت‌های نرم افزاری می‌انجامد و اصالت‌های طبیعت هنرمند را در همنشینی با هوش مصنوعی-عنصری که می‌توانست آسیبی جدی در این عرصه به حساب بیاید- به ترکیبی موفق و جذاب بدل می‌کند.
در یک نگاه کلی آنچه در روند تحولات هنر تصویرگری ایران به ویژه طی دهه‌های گذشته، همانطور که بخشی از آن در نمایشگاه تصویرسازی هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ارائه شده، قابل تامل و چشمگیر است؛ تداوم و استمرار تقریبا بلافصل این مسیر در آفرینش‌های هنری نسل‌های گذشته تا امروز است که با کمترین میزان گسسست و تقریبا دست به دست از نسل‌های تصویرسازان ایران گذر می‌کند و به این ترتیب و همچنان که شمایی از این پدیده را در نمایشگاه حاضر می‌بینیم، بیننده را با پروسه‌ای چشم نواز و پر از جذابیت‌های بصری رو در رو می‌کند.
انتهای پیام/
روزبه صدر