به گزارش سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین ؛ فیروز ناجی را به عنوان شاعر پیشتر با شعرهایش از جمله مجموعه شعر نامهای بسیار و در مقام مترجم با "کرکرههای کشیده چاک چاک"؛ شعرهایی از رنه شار میشناختیم.
ترجمه ناجی از رنه شار خاص بود. این شاید اولین چیزی بود که در این دفتر شعر به چشم میآمد. "خاص" بودن این اشعار از دو جنبه بیش از همه نمود پیدا کرده بود: زبان شعر و نگاه شاعر به پدیدههای دور و برش. همچنان که میتوانیم رنه شار را موجد خصیصه دوم بدانیم، میتوانیم زبان شعرها را نیز برآمده از بیانمندی خاصی که ناجی انتخاب کرده بدانیم. برای خصیصه دوم شاید این شعر مثال خوبی باشد: "میوه کورست.درخت است که میبیند" و برای زبان اثر، شعری مثل:"زمانی مستِ غمی که از غم هیچ/ نداری مگر بلور" مثال خوبی است. ناجی در انتخاب واژه بلور "خاص" عمل کرده است چرا که میتوانست برای نمونه واژههای دیگری مثل اشک را انتخاب کند که البته شفافتر هم هست.
در شعرهای "وجد" باز هم ما با زبانی ویژه روبهرو هستیم و البته نگاه عجیب جوزپه اونگارتی به معمولیترین اتفاقهایی که به کرات روی داده است مثل ریزش برگهای پاییزی، اما اونگارتی و ناجی این تصویر را در شعر اینگونه سرودهاند:
چنانند که بر درختها برگهای پاییزی
نام این شعر"سربازها" است و احتمالا مهمترین قسمت این شعر؛ شعری که در عین سادگی نگاه و بیانمندی خاصی را برساخته است. یا در شعر "جهان" میخوانیم:
با دریا برای خود ساختهام تابوتی از خنکا
خشایار فهیمی مدیر هنری انتشارات پیکره میگوید:" این کتاب خیلی پیشتر ترجمه شده و قرار بود که در نشر"51" منتشر شود و موضوع به سالهای دهه پنجاه برمیگردد اما به دلایلی این اتفاق نیفتاد و شرایطی فراهم شد که امسال آن را چاپ کنیم.
او ادامه داد: "هرچند این ترجمه برای سالهای پیش است اما ترجمه خوب، قدیمی و نو ندارد و هر وقت میتوان سراغش رفت." شاعر "شهرزاد: عصب فاصله" درباره "وجد" و ترجمه فیروز ناجی میگوید:" به هرحال این اثر ترجمه فیروز ناجی است و ناجی خودش در شعر جایگاه خاصی دارد. این موضوع طبیعتا روی ترجمه شعرها هم تاثیر گذار بوده است؛ همان طور که در ترجمههای شعر بیژن الهی، یدالله رویایی و شاملو هم این را میبینیم."
فهیمی معتقد است: "دایره واژگانی و رفتار زبانی خاص در این کتاب و نوع همنشینی کلمات این شعرها را خاص کرده است." او با اشاره به ابتدای شکل گیری جریان موج نو در ایران و بعد تغییراتی که در آن توسط جریانهای دیگر شعری از جمله حجم، دیگر و شعر ناب صورت گرفت، میگوید: " این نوع رفتارهای زبانی و نوع خاص همنشینی کلمات را در مجموعه شعر "وجد" هم میتوان مشاهده کرد."
خود فیروز ناجی در مورد "وجد" و ترجمههایش از جوزپه اونگارتی در آخرین صفحه کتاب با یادداشتی کوتاه که در پایش تاریخ پاییز 91 درج شده، اینگونه توضیح میدهد: "یادگاری از اوایل دهه پنجاه، که همان سالها-بانام و بی نام- جسته گریخته در یک دو مجله درمیآید. بر اساس ترجمه فرانسوی ژان لکسور و مقابله با اصل ایتالیایی. یکی دیگر از دفترهای شعر که برای انتشارات پنجاه و یک آماده میشود، ولی به چاپ نمیرسد. عمر پنجاه و یک کوتاه است. به کمک فرانک هشترودی که چه زود ترک دنیا میگوید. و با نظارت بیژن الهی، که هنوز باور کردنی نیست دیگر در کنار دوستانش نیست. چاپ حاضر همان متن پنجاه و یک است، با مختصر دستکاریهایی ناگزیر."
جوزپه اونگارتی شاعر مدرنیست ایتالیایی در سال 1888 به دنیا آمد و در سال 1970 درگذشت. با اینکه او را به عنوان شاعری درخشان در میان شاعران معاصر ایتالیا میدانند اما اونگارتی در ایران چندان شناخته شده نیست.
شعری از مجموعه وجد با عنوان خواب را میخوانید: خواب دیدم دیشب دشتی شیار شیار از خنکا میان پردههایی متغیر از طلاژورد جلبک
انتهای پیام/