بنیاد فرهنگی ـ هنری زنده یاد ایرج بسطامی در سال 1384 تأسیس شده تا متولی کلیه امور مرتبط با این خواننده موسیقی سنتی باشد. از اهداف این بنیاد، اعتلای فرهنگ و هنر اصیل ایرانی با تکیه بر داشته های فرهنگی این مرز و بوم و تلاش در بسط و گسترش آن است. تلاش سازنده در راه کشف استعدادهای مغفول مانده، تکریم و تمجید از هنرمندان بزرگ ایران و معرفی هنر آنان به نسل جوان و حفظ و نشر آثار ایشان، نکوداشت یاد و خاطره ایرج بسطامی و... از جمله فعالیت‌های بنیاد بسطامی است.
یکی از کارهای این بنیاد اعطای جایزه بسطامی به خوانندگان بود اما این برنامه فقط یک سال برگزار شد. فاطمه بسطامی در این باره می گوید: متاسفانه هیچ نهادی از این کار فرهنگی استقبال نمی کند و اگر ما یک حمایت‌گر مالی داشتیم این جشنواره را دوباره برگزار می کردیم.
خواهر زنده یاد ایرج بسطامی با اشاره به این که بنیاد بسطامی یک بنیاد نوپا و جوان است، تاکید کرد: ما توقع داریم کسانی که علاقه ای به فرهنگ و هنر این مرزو بوم دارند از این کار حمایت کنند زیرا هر روز بر تعداد علاقه مندان افزوده می شود اما متاسفانه نمی‌توانیم پاسخگوی آن‌ها باشیم.
وی در ادامه گفت: همچنین انتشارات آواز بیستون آلبوم " گلپونه های 1" را بدون اجازه از بنیاد بسطامی منتشر کرده است که ما به صورت قانونی پیگیر این موضوع هستیم زیرا این بنیاد یک مرجع حقوقی است و هرکاری در رابطه با ایرج بسطامی باید با اجازه بنیاد بسطامی انجام شود، همچنین ما اجازه نمی دهیم از نام هنرمندان سواستفاده کنند.
فاطمه بسطامی در ادامه افزود: به دلیل مصادف شدن ایام محرم و صفر با سالگرد ایرج بسطامی تصمیم گرفتیم که مراسمی خصوصی در آرامگاه ایشان در بم برگزار کنیم . همچنین جشنواره بنیاد ایرج بسطامی اول به دلیل مشکل مالی و دوم به دلیل همزمان شدن تولد و فوت زنده‌یاد بسطامی با ایام محرم و صفر امسال برگزار نخواهد شد.
ایرج بسطامی (۱۳۳۶ -۱۳۸۲)، خوانندهٔ موسیقی سنتی ایرانی بود. او از پنج سالگی به خواندن آواز علاقه نشان داد و یدالله بسطامی عموی بزرگوارش استعدادش را کشف کرد و پرورش داد . ایرج در این سال ها ردیف های آوازی در مکتب تهران سبک استاد عبدالله خوان دوامی را نزد عمو فرا گرفت و در 22 سالگی به جرگه شاگردان استادان آواز ایران پیوست. وی در این سالها به رغم مشکلات راه و مسافت زیاد ، هفته ی یک بار برای فراگیری آواز از بم به تهران می آمد. ایرج نزد پرویز مشکاتیان آهنگ ساز و نوازنده ی نامی سنتور رفت تا تلفیق شعر و موسیقی را نزد او بیاموزد و کم کم نخستین آلبوم های خود را با مشکاتیان منتشر کرد.
آلبوم های " افشاری مرکب " ، " مژده بهار" ، " افق مهر" و "وطن من" در همین دوره به بازار عرضه شدند. در بوی نوروز نیز که حاصل همکاری گروه دستان و آهنگ سازی محمدعلی کیانی نژاد می باشد و از کارهای به یادمادنی موسیقی ایران است او آواز خواند. سپس بسطامی با همکاری کیوان ساکت " آلبوم فسانه" کورش متین ، "سکوت" و حسین پیرنیا "تحریر خیال " را خلق کرد.
از قلم نیفتد که آلبوم موسم گل حاصل همکاری او با محمدرضا درویشی بود و در آن یافت حاصل صدایش روی آهنگی از پیرنیا ست .آوازهای ایرج بیشتر بر پایه سنتور بود و در گام های بلند هیچ کس به مهارت وی نرسید با این همه ذوق و هنر در فقر شدید به سر می برد . او هرگز ازدواج نکرد و سرپرستی خانواده ی برادر مرحومش را بر عهده گرفت . آوازهای دشتی و محای او نیز در کرمان و کل ایران دارای شهرت بسیاری است .
بسطامی بسیار فروتن بود و شاید این تواضع یکی از علت های کمتر شناخته شدنش تا قبل از خاموشی بود. او اجازه نمی داد عکسش بر روی کاست هایش درج شود و یا مقاله ای در موردش نوشته شود. وی در اواخر عمر کوتاه اما گرانمایه خویش به زادگاهش بم پناه آورد و در خانه ی کاهگلی پدر که عاقبت بر سرش آوار شد ، چند صباحی زندگی کرد و سرانجام در سحرگاه پنجم دی ماه 1382 در زلزله بم زیر آوار ماند و زرق و برق جهان و تمام متعلقاتش وداعی بلند گفت.
پس از مرگ بسطامی برخی از کارهای گذشته و کنسرت های وی با اهالی موسیقی و نیز بی کاروان کولی « کیوان ساکت» انتشار عمومی یافت که الله مزار با هم نوازی سه تار بهداد بابایی از جمله این آثار بود.
وی در یکم آذر ماه سال ۱۳۳۶ در شهرستان بم متولد شد و طی حادثه زمین‌لرزه بم در تاریخ ۵ دی ۱۳۸۲ در خانه پدری خود در همین شهر درگذشت. از وی فرزندی بر جای نمانده‌است.
پایان پیام/46