سرویس تجسمی هنرآنلاین// رویکرد پروژهای به عکاسی و ارائه "مجموعه عکس"ها را باید یکی از نقطههای عطف در تاریخ عکاسی به حساب آورد. اگرچه بدیهی است که این رویکرد، همانند بسیاری از دستاوردهای جهان هنر، پیدایشی خلق الساعه نداشته و از تجربهها و ابداعات عکاسان دهههای پیشین سیراب شده، اما امروز یکی از گرایشها و امکانات عمده عکاسی و در حقیقت یک ژانر یا گونه از عکاسی را نمایندگی میکند.
گستره این رویکرد امروزه تمام عرصههای عکاسی را اعم از خبری، مستند اجتماعی و حتی "فتو آرت"ها را در برمیگیرد. به نظر میرسد عکاسان امکانات بالقوه بسیاری را در این گونه تشخیص دادهاند و از سوی دیگر تمایل به درگیر کردن بیشتر مخاطب با تصاویر در مجموعه عکسها بیشتر و بهتر قابل دسترسی است.
"مارتین رومرز" از عکاسانی است که پروژههای عکاسی ارزشمندی را خلق کرده است. یکی از پروژههای او مربوط میشود به عکاسی از آدمهایی که بینایی خود را براثر جنگ جهانی از دست دادهاند . او چهره امروز مردمی را عکاسی کرده است که روزی با هم دشمن بودهاند. بعضی از آنها در آن زمان کودکانی بودند که به دنبال پناهگاه میگشتند و بعضی دیگر، جزو مبارزان بودند . رومرز علاوه بر عکاسی با آنها مصاحبه هم میکند و حرفهایشان درباره مصیبتهایی که شاهد بودهاند، تکمیل کننده این مجموعه است.وی کانسپت این مجموعه از آثارش را چنین شرح میدهد: 65 سال از پایان جنگ جهانی دوم در اروپا میگذرد. بعد از اینکه جنگ تمام شد هزاران نفر از مردم، دیگر هرگز نتوانستند دوباره ببینند .
گاهی پیش میآید که "مجموعه عکس"ها شکلی گسترده و نامحدود به خود میگیرد وبه فعالیت یگانه و عمده عکاس تبدیل میشود. "یوسف کودلکا" یکی از این عکاسان است که خود را وقف عکاسی از کولیهای اروپای شرقی که در خطر نابودی هستند، کرده است. این مجموعه حاوی اطلاعات معینی درباره زندگی روزمره کولیها است و اطلاعات مردم شناختی بسیار دقیقی به بیننده میدهند. از نظر ویژگیهای بصری کودلکا به ارزشهای الگوی انسانی توجه میکند. الگویی که شامل نمایش، سبک شکوهمند، صمیمیت پرآب و تاب و تنهایی گزنده است. الگو و ساخت عکسهای او نمایش حماسی ارزشهای انسانی است.
عکس ها عموما معنایی عمیقتر از آن دارند که به ظاهر نشان میدهند. معنای ظاهری آن ها آشکار و بدیهی به نظر میآید و معنای درونی بر آنچه از آن عکاسی شده است و این که عکس چگونه و در چه شرایطی گرفته شده است دلالت دارند.
"مجموعه عکس"ها شاید به جهت برخورداری از ظرفیتهای روایتگری بیشتر و استمرارهای زمانی، امکان دلالتهای ضمنی بیشتری را به تصاویرمیبخشند. امری که بیش از پیش عکاسان را به خود جلب کرده و طیف وسیع تری از تصاویر امروز را در برمی گیرند.
بهروز فائقیان /31