سرویس مد و لباس هنرآنلاین: لباس سیاه و سفید مردان بختیاری برای بسیاری از ما آشنا است. خطوط پهن و باریک سیاه که از سرشانه لباس به سمت پایین آمده است نقشی ساده و چشمگیر به وجود آورده که هویت خاصی به پوشش مردان ایل بختیاری بخشیده است. چوقا یا چوخا که به عنوان یکی از صنایع دستی عشایری استان چهار محال و بختیاری در فهرست آثار ملی ثبت شده است دستباف زنان عشایر بختیاری است و به رنگ سیاه و سفید تهیه میشود.
زنان بختیاری با استفاده از پشم سفید گوسفند بالاپوشی جلوباز و بدون آستین میبافند که بلندی آن تقریبا تا سر زانو میرسد. هر چه نخ به دست آمده از پشمها نازکتر باشد، بافت چوقا زیباتر میشود. تاریخ بافت این پوشش بیش از صد سال است و هنگامی که رضا شاه پوشیدن قبا را ممنوع کرد، استفاده از چوقا رواج یافت.
در مورد نقش پلهای خاص چوقا گفته میشود خطهای سفید آن نماد سپنتا مینو هستند که از پایین به بالا میآیند و خطهای سیاه که بیانگر انگره مینو است از بالا به پایین میآیند. این نقش که بیانگر پیروزی نیکی بر بدی است از نقوش مقبره کوروش گرفته شده است. نقشهای چوقا، ستونهایی کوتاه و بلند هستند و طرح این ستونها را از ساختمانهای دوره هخامنشی میدانند. از سوی دیگر گفته میشود نقوش هندسی چوقا برگرفته از شاخ های گوسفند نر بزرگ است که نقش رهبری گله را به عهده دارد و نمادی از صلابت،قدرت و ایستادگی است که به مرور خطوط هندسی کمی تغییر کرده و از شکل آن دور شده است.
به علت متراکم بودن بافت چوقا و پشمی بودن آن تا حدودی مانع نفوذ باران میشود و علاوه بر اینکه گرما را در زمستان نگه میدارد، در تابستان هم رطوبت و خنکی را حفظ میکند. پود چوقا از خامه پشمی است که توسط زنان ایل ریسیده میشود و تار آن از نخ پنبهای بسیار ظریف است که از بازار خریداری میشود.
در پایان فصل بهار مردان ایل با زدن پشم گوسفند آن را تحویل زنان میدهند تا پشم را پاک کرده و با گذاشتن در آفتاب آن را میکروب زدایی کنند. سپس پشم را در آب شسته و پس از خشک شدن آن را به اندازه ضخامت نخ کاموای باریک میریسند.
پس از آماده کردن کلیه امکانات، یک روز و ساعت خوب توسط ایل بختیاری انتخاب میشود تا نصب دار فلزی یا چوبی انجام شود. پس از آن زنان بختیاری پشم های آماده را بافته و به لباسی تبدیل میکنند که پشت و روی آن یکی است.
برای بافت چوقا از دار خوابیده استفاده میکنند و تکنیک بافت آن نیز مانند تکنیک گلیم بافی است با این تفاوت که خیلی ریز بافت است و تار و پود نازک دارد. طول پارچه مخصوص چوقا دو و نیم تا سه و نیم متر و عرض آن ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر است و قطعات را پس از بافتن به اندازه لازم بریده و کنار هم میدوزند. مدت زمان لازم برای بافت یک قطعه چوقا حدود ۲۰ روز است.
انتهای پیام/