به گزارش هنرآنلاین، غلامرضا امیرخانی، رییس سازمان، در این مراسم ضمن خیرمقدم به رئیس کتابخانه دولتی روسیه و هیات همراه گفت: من اواخر سال گذشته میلادی سفری به روسیه داشتم و در کتابخانه دولتی روسیه تفاهم‌نامه‌ای با آقای دودا امضا کردیم که این برنامه، اولین قدم اجرایی آن تفاهم‌نامه به شمار می‌رود.
پوشکین با قرآن آشنا بود
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادامه داد: پوشکین بزرگترین چهره ادبی روسیه است و شاید در جنبه‌هایی بتوان او را با فردوسی یا سعدی و در شاعران معاصر با ملک‌الشعرای بهار مقایسه کرد؛ شباهت‌های زیادی در مضامین آن‌ها وجود دارد.
امیرخانی قرن نوزدهم میلادی را دوران اوج ادبیات روس دانست و گفت: شروع این دوران با پوشکین و پایان آن با داستایوفسکی است. به‌ویژه وقتی که پوشکین مضامین زندگی مردم را وارد آثار خود می‌کند، ما بلافاصله آن را در ایران می‌بینیم؛ مخصوصا در آغاز دوره مشروطه که حدود ۱۲۰ سال پیش بوده است.
وی به علاقه پوشکین به فرهنگ شرقی و اسلامی اشاره و اظهار کرد: پوشکین مجموعه آثاری را با تاثیر از قرآن سروده که نشان می‌دهد واقعا با قرآن آشنا بوده است.
رئیس کتابخانه ملی ایران در ادامه گفت: تقریبا ۹۰ سال پیش، در سال 1315، در دانشگاه تهران بزرگداشتی برای پوشکین برگزار شد. مجموعه اسناد و مدارک و سخنرانی‌های آن برنامه با همراهی نشر کتابدار منتشر شده و امروز از آن رونمایی خواهد شد.
ایران سرزمین اصالت و تمدن است
وادیم والریویچ دودا، رئیس کتابخانه دولتی روسیه نیز در ادامه این مراسم ضمن ابراز خوشحالی از حضور در مراسم روز پوشکین گفت: این برنامه امروز به من ثابت کرد که ایران سرزمین بزرگ و با تمدن و فرهنگی است، چرا که تنها سرزمینی که با اصالت و فرهنگ و تمدن باشد می‌تواند چنین درکی از پوشکین داشته باشد.
وی با اشاره به نقاط مشترک فرهنگی دو ملت افزود: هم برای ایرانی‌ها و هم برای روس‌ها، وفاداری به هویت و تاریخ خودشان بسیار مهم است. تاریخ ما ریشه‌های طولانی دارد.
رئیس کتابخانه دولتی روسیه همچنین با قرائت شعری از پوشکین به معرفی این کتابخانه پرداخت و گفت: در سال‌های گذشته بیشتر به این پرداخته شده که کتابخانه‌ها نباید فقط به جمع‌آوری کتاب بپردازند، اما به اعتقاد من رسالت کتابخانه‌ها همین است و ما تلاش می‌کنیم تمام منابع مربوط به فرهنگ و تاریخ‌مان را جمع‌آوری و نگهداری کنیم.
دودا ادامه داد: ۱۷۰۰ نفر در این کتابخانه مشغول به کار هستند. سالانه ۴۰ میلیون بازدیدکننده حضوری و مجازی داریم و قدیمی‌ترین سند ما به قرن ششم میلادی بازمی‌گردد. همچنین آثار ما به ۲۷۲ زبان دنیا منتشر شده است.
وی با قدردانی از نگهداری آثار پوشکین در ایران اظهار داشت: در کتابخانه دولتی روسیه نیز آثاری از پوشکین که در ایران چاپ شده، وجود دارد. همانطور که شما به پوشکین علاقه نشان می‌دهید، ما نیز به نظامی و فردوسی علاقه‌مندیم و به آن‌ها افتخار می‌کنیم.
رئیس کتابخانه دولتی روسیه در پایان گفت: امروز برای من روز بسیار ارزشمندی است و همیشه در خاطرم خواهد ماند.
گلکار: پوشکین نوآوری جهانی بود.
آبتین گلکار، مدرس و مترجم ادبیات روسی نیز در ادامه درباره جایگاه پوشکین در ادبیات روس گفت: پوشکین در ادبیات روسی شخصیت بسیار بزرگی است و تقریبا در تمام ژانرهای ادبی آثاری آفریده است. یکی از مهمترین این آثار نمایش‌نامه‌های اوست.
گلکار با اشاره به تقسیم‌بندی متفاوت ادبیات روسیه افزود: برخلاف ایران که ادبیات را عموما به نظم و نثر تقسیم می‌کنیم، در روسیه و جهان غرب باید ژانر نمایشنامه را هم در نظر گرفت. او یک نمایشنامه بزرگ و چهار نمایشنامه کوتاه نوشته و خود تاکید داشت که خیال نوزایی تئاتر روسی را در سر دارد.
وی گفت: پوشکین نه فقط در ادبیات روسی، بلکه در بسیاری از حوزه‌ها در جهان یک نوآور محسوب می‌شود.
محمدخانی: باید پوشکین را دوباره کشف کنیم
علی‌اصغر محمدخانی معاون فرهنگی و امور بین‌الملل شهر کتاب هم که از دیگر سخنرانان این مراسم بود، گزارشی از برنامه‌های اجراشده در ایران با محوریت پوشکین ارائه کرد و گفت: ادبیات روسیه دو قرن سابقه دارد. پوشکین بنیان‌گذار ادبیات نو روسی است اما به اندازه چخوف، تولستوی و داستایوفسکی در ایران شناخته شده نیست.
وی افزود: روس‌ها شک ندارند که پوشکین بزرگترین شاعر و نویسنده روسی است و نزد آن‌ها جایگزینی ندارد. پوشکین یک اعجوبه است و باید بیشتر روی آثار او کار کرد.
ما باید در ایران پوشکین را دوباره کشف کنیم.
کزازی: پوشکین و سعدی همانند هستند
میر جلال‌الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی هم در سخنرانی خود با عنوان «پوشکین در جهان معاصر» گفت: باور من این است که پوشکین بزرگترین زبان‌آور روس است. او برای روسیه همان جایگاهی را دارد که سعدی برای ایران، شکسپیر برای انگلستان یا ویکتور هوگو برای فرانسه.
محمدی: پوشکین به زبان روسی شخصیت بخشید
زهرا محمدی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات روسی دانشگاه تهران و مترجم ادبیات روسی نیز در سخنرانی خود با عنوان «پوشکین، همه چیز روس‌ها» گفت: پوشکین ظرفیت‌های پنهان زبان روسی را کشف کرد و آثاری تدوین کرد که جهانی شدند. شعر روسی پیش از پوشکین چندان مورد توجه نبود اما او شعر را به میان مردم آورد.
وی افزود: فرم شعرهای پوشکین ساده بود و همین باعث شد مردم احساس کنند خودشان سروده‌اند. تنوع دیدگاه‌های پوشکین شگفت‌انگیز است و زندگی کوتاه او نشان از آزاداندیشی‌اش دارد.
مشارکت اندیشمندان روسیه
در این مراسم الکساندر سرگی‌یویچ آلیموف، رئیس دپارتمان گسترش روابط بین‌المللی فرهنگی در وزارت امور خارجه روسیه و رئیس هیات مدیره بنیاد روسکی میر، دیمیتری پاولوویچ ایوینسکی استاد دانشگاه دولتی مسکو و پوشکین‌شناس و دیمیتری پترویچ دوم باک رئیس موزه تاریخ ادبیات روسیه نیز طی ارتباط مجازی به بررسی زندگی، شخصیت و آثار پوشکین پرداختند.
در حاشیه این مراسم، نمایشگاهی از نسخه‌ها و ترجمه‌های آثار پوشکین در ورودی سالن همایش برپا شد.