سرویس تئاتر هنرآنلاین: کشور ایران برای نخستین بار در جشنواره جهانی پراگ آثار تئاتری خود را به نمایش می‌گذارد. این جشنواره که هر چهار سال یک بار در پایتخت جمهوری چک به اجرا در می‌آید به المپیک طراحان تئاتر دنیا شهرت دارد.
مصطفی مرادیان مدرس دانشگاه تهران در گفت‌وگو با هنرآنلاین درباره حضور ایران در جشنواره پراگ گفت: کیوریتور پروژه ایران در پراگ، خانم الهه مرجوی، طراح صحنه است. او تحصیل‌کرده آمریکا و ساکن کانادا است و مدیریت این پروژه در پراگ با همراهی او انجام شده است.
او در ادامه افزود: اعضای تیم اجرایی تا به اینجا با همراهی بی‌چشم داشت خود، پروژه پراگ را حمایت کرده‌اند این در حالی است که حضور ایران در این تورنمنت جهانی نیازمند هزینه‌های مالی قابل توجهی است و انتظار می‌رود مرکز هنرهای نمایشی به عنوان بانی و مسئول تئاتر در کشور از این پرژوه حمایت کند. لازم به ذکر است که در پی مذاکرات انجام شده با مدیر محترم مرکز هنرهای نمایشی آقای شهرام کرمی، قول مساعدت مالی و همراهی مرکز با تیم اجرایی برای طراحی و اجرای غرفه ایران و همچنین اعزام افراد به پراگ داده شده است. اما هنوز نتیجه‌ای مبنی بر چگونگی و مقدار کمک هزینه اعلام نشده است. البته با توجه به شرایط مالی موجود در ایران، فستیوال پراگ حمایت‌های مالی محدودی را برای تشویق حضور ایران به عنوان نخستین بار در این فستیوال متقبل شده است.
مرادیان ضمن اشاره به اینکه در خصوص حضور ایران در جشنواره جهانی Prague Quadrennial رایزنی‌هایی انجام شده است، خاطرنشان کرد: پس از گذشت یک سال و پی‌گیری مداوم موفق به کسب جواز حضور ایران در چهارسالانه پراگ شده‌ایم. چهارسالانه پراگ هر چهار سال یک بار، طراحان برجسته تئاتر دنیا- صحنه، لباس، نور و گریم- را در راستای گسترش ایده‌های بصری تئاتر گردهم جمع می‌کند. چهارسالانه پراگ یا Prague Quadrennial با پیشینه ۵۰ ساله، بزرگ‌ترین رویداد بین‌المللی حوزه طراحی تئاتر در دنیا به شمار می‌رود. این چهارسالانه با نمایش هزاران طرح از ده‌ها کشور با همکاری طراحان، مدیران، دانشجویان و عموم مردم، فضای بی‌نظیری برای مبادله ایده‌ها به وجود می‌آورد که فراتر از محدودیت‌های طراحی و سبکی تئاتر است.
این مدرس همچنین افزود: ایران برای نخستین بار در سال ۲۰۱۹ در بخش نمایشگاه ملی، کنار بیش از ۸۰ کشور دیگر در چهارسالانه پراگ شرکت خواهد کرد و به معرفی آثار شاخص تئاتری خود که در چهار سال اخیر در ایران روی صحنه رفته‌اند، می‌پردازد. چهارسالانه پراگ ۲۰۱۹ در تاریخ ۱۶ تا ۲۶ خرداد ۱۳۹۸ در شهر پراگ برگزار می‌شود. موضوع نمایشگاه کشورها Transformation یا دگرگونی است. بر همین اساس، نمایشگاه ملی ایران به "توانایی تئاتر و تاثیر طراحی در ایجاد تحول در تماشاچیان" خواهد پرداخت.
او با بیان اینکه ایران برای نخستین‌بار غرفه‌ایی مجزا و مستقل با ابعاد 5 در 5 متر در اختیار دارد که در آن به معرفی تعدادی تئاتر که در چهار سال اخیر روی صحنه‌های تئاتر ایران رفته‌اند و به لحاظ جنبه‌های بصری قابل تأمل و توجه هستند، می‌پردازد، عنوان کرد: بدیهی است که هر کشور در پی معرفی تئاتر خود غرفه خود را طراحی و اجرا می‌کند و ایران نیز در تلاش است فضای مختص به خود را به گونه‌ای طراحی کند که بیان‌گر وضع تئاتر در ایران و همچنین همخوان با مفهوم دگرگونی که توسط دبیرخانه pq2019 اعلام شده است باشد. برای انتخاب آثار در این بخش تیم شش نفره عرفان صفری، نوشین مختارپور، فهیمه احمدلو، دریا جلیلی، درسا نعیمی و هستی خاندایی که همگی از دانشجویان و دانش‌آموختگان تئاتر و معماری از دانشگا تهران هستند آثار چهار سال اخیر را مرور و در نهایت به آرشیو منظمی از عکس‌ها رسیده‌اند. در این مرحله مشکلاتی از قبیل تعداد بالای کارهای چهار سال اخیر و همچنین عدم وجود عکس و تصویر مطلوب منجر به طولانی شدن تهیه آرشیوی دقیق شد که در نهایت در برخی موارد با تماس انجام شده با کارگردانان و برخی از طراحان تصاویر مطلوب کارها جمع‌آوری شد تا در اختیار تیم داوری قرار بگیرد.
مرادیان با اشاره به اینکه در این مسیر تلاش تیم جمع‌آوری بر آن بود که کارهایی را انتخاب کنند که به لحاظ بصری و طراحی فضا ارزشمند باشند، تصریح کرد: در این مسیر علاوه بر انتخاب نمایش‌هایی که در این چهار سال در سالن‌های مختلف تهران روی صحنه رفته‌اند، مرور آثار انتخابی در چهار دوره اخیر جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، کارهای برگزیده در سمپوزیوم بین‌المللی طراحی لباس و صحنه تهران و همچنین کارهای برگزیده مراسم مدال استاد خورشیدی نیز در دستور کار این تیم قرار گرفت.
او افزود: پس از این مرحله، تصویر و مشخصات اولیه حدود 100 اثر در اختیار داوران مرحله نخست؛ دکتر شیوا مسعودی، محمدرضا علی‌اکبری، آرمین جوان، شهاب آگاهی و مرتضی میرمنتطمی، قرار گرفت و نظر داوران مرحله اول به شرح زیر اعلام شد:
"اپراتور نسل چهارم" به کارگردانی باقر سروش، "اتاق ورونیکا" به کارگردانی رضا ثروتی، "اگه بمیری" به کارگردانی سمانه زندی‌نژاد، "این یک پیپ نیست" به کارگردانی محمد مساوات، "ایوانف" به کارگردانی امیررضا کوهستانی، "آکواریوم" به کارگردانی سیامک احصایى، "بوف کور" به کارگردانی ناصر حسینی‌مهر، "بوی خواب" به کارگردانی سهراب سلیمی، "بیضایی" به کارگردانی محمد مساوات، "بی‌پدر" به کارگردانی محمد مساوات، "پرومته/طاعون" به کارگردانی شهاب آگاهی، "پسران تاریخ" به کارگردانی اشکان خیل‌نژاد، "پنج ثانیه برف" به کارگردانی مرتضی میرمنتظمی، "پوزه چرمی" به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی، "تروما" به کارگردانی افسانه ماهیان، "خانه ابری" به کارگردانی مشترک سیامک احصایی و حمید پورآذری، "دارم این جا تجزیه می‌شم" به کارگردانی احسان گرایلی، "دام" به کارگردانی آرمین جوان، "دن کامیلو" به کارگردانی کورش نریمانی، "ریچارد سوم" به کارگردانی حمیدرضا نعیمی، "زبان تمشک‌های وحشی" به کارگردانی شیوا مسعودی، "سقراط" به کارگردانی حمیدرضا نعیمی، "سوراخ" به کارگردانی جابر رمضانی، "شرقی غمگین" به کارگردانی سعید زارعی، "صدای آهسته برف" به کارگردانی جابر رمضانی، "فصل شکار بادبادک‌ها" به کارگردانی جلال تهرانی، "فعل" به کارگردانی محمد رضایی‌راد، "کلاغ" به کارگردانی سمانه زندی‌نژاد، "مالی سویینی" به کارگردانی مرتضی میرمنتظمی، "می سی سی پی نشسته می‌میرد" به کارگردانی همایون غنی‌زاده، "نامبرده" به کارگردانی اصغر دشتی، "نمایش و چند داستان" به کارگردانی پیام لاریان، "ویتسک" به کارگردانی رضا ثروتی، "هار" به کارگردانی حسین پوریانی‌فر و "یافت آباد" به کارگردانی به کارگردانی محمد مساوات.
مصطفی مرادیان در پایان تصریح کرد: ایران بین هشت تا ده اثر را در غرفه خود به نمایش خواهد گذاشت که تیم داوری دوم از میان این آثار برگزیده را انتخاب خواهند کرد. علاوه بر این بخش، ایران برای نخستین بار در بخش معرفی طراح برجسته و تاثیرگذار خود دکتر علی رفیعی را معرفی کرده است. در این بخش که با همراهی منوچهر شجاع طراح صحنه به انجام خواهد رسید، دکتر رفیعی درباره طراحی در تئاتر ایران و یکی از اجراهای خود "شکار روباه" به همراه عکس و ارائه ماکت به سخنرانی خواهد کرد. ایران همچنین در بخش پرفورمنس حضور خواهد داشت؛ در این قسمت آقای شهاب آگاهی نمایش "پرومته/ طاعون" را به صورت پرفورمنس کارگردانی کرده است که در سه روز و سه مکان مختلف شهری در شهر پراگ به اجرا خواهند رسید.