به گزارش هنرآنلاین به نقل از روابط عمومی برنامه، یکشنبه 10 خرداد، کیاوش صاحب نسق، آهنگساز و استاد دانشگاه، در کافه کتاب شهر کتاب مرکزی به بررسی و تحلیل تاثیر موسیقی شرق بر غرب پرداخت و گفت: موسیقی شرق، یک شبه به غرب نرسیده است.
صاحب نسق در ابتدا گفت: بحث امروز بیشتر با تکیه بر باورهای غربی است که به واسطه آن نوعی شرقی‌مآبی یا شرقی‌نمایی را در موسیقی خود نشان می‌دهند. این نشانه‌ها، به صورت ریشه‌های مستقیم نیستند، چون به نظر اروپایی‌ها نیازی نیست موسیقی شرقی‌ای که او می‌نویسد، شبیه به ما باشد بلکه همان تصور رمزآلود از شرق و ترجمه‌هایی که از داستان‌های "هزار و یک شب" خوانده است، کافی است.
وی ادامه داد: در موسیقی غربی، سبک موسیقی شرق‌مآبانه به سبک‌های قبل بازمی‌گردد مثل اسطوره‌ها به علاوه، دانسته‌های عمومی موسیقی‌دانان برای نوشتن این نوع موسیقی کافی بوده است و در اپراهای شرق‌نما، مهم‌ترین نکته، درک هویت و تعلق خاطر آن اپرا به مکان‌های غریب و ناشناخته بوده است. حتی ادوارد سعید، مستشرق معروف جایی گفته است که نیازی به ارتباط و استفاده از زبان استفاده شده در شرق واقعی نداریم.
این آهنگساز افزود: اپرایی که ژان فیلیپ رامو با عنوان گل‌ها دارد، به خوبی نشان می‌دهد که اروپاییان شرق را جدی نگرفته‌اند چون ما به وضوح در این نمایش، شاهد یک اپرای کمیک هستیم که کمدی، مساله اصلی آن و درواقع کل داستان، یک شوخی است.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از این نشست به تاثیری که موسیقی ترکی و عثمانی بر موسیقی غربی و آهنگ موسیقی‌دانانی چون موتزارت گذاشته است، پرداخت و گفت: شاید برای ما عجیب و غیرقابل لمس باشد که مثلاً بعد از جنگ با عراق، موسیقی دشمن را تکرار کنیم یا از آن تاثیر بگیریم ولی برای اروپاییان، تکرار موسیقی ترکی و تاکید بر اینکه عثمانی‌ها موفق به فتح وین نشدند، غرور و افتخار است. هرچند که بعدها ترک‌ها با مهاجرت به اروپا، آنجا را فتح کردند! به هر حال تکرار آهنگ طبل و مارش ترک‌هاف احساس شعف و برتری اروپاییان را نسبت به ترک‌ها نشان می‌دهد.
صاحب نسق همچنین به تک خوانی و آواز در موسیقی غربی اشاره کرد و گفت: استفاده از تحریرها و آوازها که در موسیقی ایرانی و موسیقی مقامی، پیش‌درآمد خوانده می‌شود، نشان‌دهنده تاثیر موسیقی شرق بر غرب و وام گرفتن از این نوع موسیقی است به اضافه اینکه بر جنبه عرفانی موسیقی شرقی هم تاکید می‌کند.
وی پس از این، بخش‌هایی از آواز دراویش بتهوون را برای حضار پخش کرد و گفت: در این مرحله از تاثیرپذیری موسیقی غربی از شرق، شاهد ورود کلمات و متن قطعات هستیم که به شکل واضحی از شرق سخن می‌گوید. شما در بخش‌هایی از این موسیقی می‌شنوید "درود بر تو ای محمد/ درود بر تو ای کعبه/ درود بر آستین تو که ماه را نیمه کرد و آسمان هفتم که جایگاه توست/ درود بر تو ای پیامبر برگزیده" این اثر از بتهوون، نه تنها به نکوهش شرق نمی‌پردازد بلکه با سبک و سیاقی ترکی در یک قطعه چند بخشی، موسیقی شرقی را ستایش می‌کند.
در بخش‌هایی از این نشست، از آهنگسازان و موسیقی‌دانانی چون موتزارت، آلبرت کتلبی، بتهوون و ... قطعاتی پخش شد و نشانه‌ها و سمبل‌هایی که تاثر آنها از موسیقی شرقی را نشان می‌داد، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.