گروه فرهنگ و ادبیات خبرگزاری هنرآنلاین: اربعین حسینی پدیده‌ای یگانه در عصر و زمانه ماست، این که افراد از طیف‌های مختلف فکری و اعتقادی در کنار هم یک همدلی عاشقانه را رغم بزنند، اتفاقی بی‌نظیر در زمانه ما و چه بسا در تاریخ بشریت است. در اربعین حسینی، نژاد و ملیت رنگ می‌بازد و تنها انسانیت و اهداف والای آن است که مبنای در کنار هم قرار گرفتن انسان‌ها و همدلی آن‌ها می‌شود. بنابراین باید این پدیده بی نهایت مبارک را بهتر شناخت و دقیق‌تر مورد واکاوی قرار داد. یکی از کتاب‌هایی که به شکل ریشه‌ای و عمیق موضوع اربعین حسینی را مورد بررسی قرار داده، کتاب «قدم عاشقی» اثر استاد محمد رضا عابدینی است.
این کتاب حاصل پیاده‌سازی سخنرانی‌های حجت‌الاسلام عابدینی درباره موضوع اربعین حسینی است که توسط نشر معارف به چاپ رسیده است. کتاب «قدم عاشقی» در قالب سه گفتار تدوین شده که در گفتار اول به نبرد تاریخی حق و باطل پرداخته است. حق و باطل در طول تاریخ و نقش انبیای الهی در پیشروی جبهه حق، بخشی از گفتار اول این کتاب است. در ادامه گفتار اول، «قدم عاشقی» حماسه عاشورا را به عنوان گلوگاه درگیری حق و باطل تبیین می‌کند که در نهایت موجب مقدمه‌سازی برای پیروزی نهایی جبهه حق با ظهور حضرت ولی‌عصر (عج) می‌شود. گفتار دوم به شکل مصداقی پدیده پیاده‌روی اربعین را به عنوان امتدا‌د‌بخش جبهه حق و نصرت‌دهنده آن عنوان می‌کند که می‌تواند به عنوان یک الگوی اجتماعی و تمدنی برای جامعه بشری در نظر گرفته شود. در این گفتار، استاد عابدینی، اربعین را زمینه ساز ظهور می‌داند که می‌تواند اندیشه جهانی وحدت آفرین میان انواع انسان‌ها را تقویت کند. نقش اربعین حسینی در خالص‌سازی یاران جبهه حق و کادرسازی برای ظهور نیز موضوع‌های دیگری هستند که در این گفتار به آن ها پرداخته می‌شود.
در پایان با خواندن گفتار سوم زیارت اربعین و متن زیارت‌نامه اربعین را بهتر می‌شناسیم و حجت الاسلام عابدینی در این گفتار، این زیارت را کمال غایی زائر می‌داند. در پایان کتاب «قدم عاشقی»، به عنوان حسن ختام زیبای این اثر فاخر، تفسیر زیارت‌نامه اربعین حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) را می‌خوانیم.
بخشی از کتاب «قدم عاشقی» را از نظر می‌گذرانیم:
«حضرات معصومین علیهم السلام) به عنایت الهی مفتخر به این طهارت ذاتی شده‌اند که «إِنما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُظْهِرَکُمْ تطهیرا» ؛ لذا سراسر نور و طهارت هستند و هرکس به اندازه ارتباط و محبت و تبعیت، ایشان زنده و طاهر می‌شود. حقیقت زیارت نیز تشرف به محضر امام معصوم (علیه السلام) به عنوان جلوه طهارت مطلقه خدای سبحان است که همۀ مراتب وجودی انسان را تحت الشعاع قرار می‌دهد و به میزانی که ،زائر خود را به ،کسی که زیارت می‌شود، یعنی امام معصوم (علیه السلام) بسپارد، تطهیر وجودی می‌شود و عبودیت در وجود او محقق می‌گردد. پس ،زیارت ارتباط با حقیقت آب حیات و طاهر و مطهر حقیقی است.
زائر به واسطه اتصال وجودی به حقیقت ولایت کلیۀ الهی که امام معصوم (علیه السلام) است در عین این که طهارت وجودی می‌یابد خاصیت مطهر بودن نیز پیدا می‌کند این انسان بهره‌ای از حقیقت آب بودن پیدا می‌کند و با هر کسی ارتباط برقرار می‌کند در وجود او همچون آب، تأثیر طهارت گذاشته و او را حیات می‌بخشد؛ لذا در روایت شریفی از رسول خدا (صلى التعلیم اله وارد شده است که فرمود: «مَثَلُ المُؤْمِنِ الْمُخْلِصِ کَمَثَلِ الْمَاء » " : یعنى مؤمن مخلص، خاصیت آب گونگی دارد و خود و اطرافش را طهارت حقیقی می‌بخشد.
در جریان اربعین این همنشینی و محبت و زیارت در تمام لحظات و حالات که انس با امام است انسان را به آب طاهری بدل می‌کند که به وسیله آن نه فقط خود طاهر می‌شود بلکه تبدیل به پاک کنندۀ دیگران هم می‌شود. لذا این جمعیت زائر در هر لحظه هم خودشان به سوی طهارت حرکت می‌کنند و هم بر اطراف خود تأثیر طهارتی مضاعف می‌گذارند این تکرار موج طهارت در هر سال آثار عظیمی به جای خواهد گذاشت که پس از سالیان طولانی اثر روحانی آن بیشتر آشکار می‌شود. طبق روایات ما ملائکه با زائر سیدالشهدا (علیه السلام) همنشین می‌شوند که این مطلب، حاصل همان طهارت وجودی است. اساسا تمام مراحل این سفر طهارت است. از ابتدایی که قصد زیارت در وجود زائر شکل می‌گیرد، تا مدت ها بعد از زیارت که به واسطه یاد و خاطره زیارت، با حقیقت امام همنشینی دارد، همه در زندگی او اثر طهارت می‌گذارد.»
محمد حسین خدایی