گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: مسعود خیام نویسنده، با اعلام این خبر به هنرآنلاین گفت: از ۶ شاعر بزرگ و مشهور ایران پیش‌تر به آثار فردوسی، خیام، سعدی، مولوی و حافظ، نگاهی گذرا انداخته بودم اما قادر نبودم به فضای آثار نظامی ورود کنم. شعرهای نظامی همه جا بود علاقه‌مند بودم بتوانم گنج بزرگ او را با زبان ساده برای جوان‌ترها بنویسم اما سر از کار او در نمی‌آوردم به‌طوری که چند سال قبل در مصاحبه‌ای گفتم «نظامی یک تابلو ورود ممنوع برای من نصب کرده» تا این که بالاخره راز گشوده شد. هر نوع خلاصه‌نویسی یک رمان، می‌تواند به آن لطمه جدی بزند؛ بنابراین فقط کوشیدم کل کتابم در حد یک معرفی‌نامه اولیه جهت آشنایی جوانان با کار عظیم نظامی باشد.

او با این توضیح که «خمسه» یا «پنج گنج» نظامی شامل کتاب‌های «مخزن‌الاسرار»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «هفت پیکر» و «اسکندرنامه» است، ادامه‌داد: داستان «خسرو و شیرین» سه قهرمان اصلی دارد، خسرو پرویز، شاه مقتدر ساسانی، شیرین و فرهاد. قهرمانان اصلی داستان «لیلی و مجنون» همین دو نفر هستند. در «هفت پیکر» شخصیت اصلی بهرام گور ساسانی و در اسکندرنامه، اسکندر مقدونی است. در این داستان‌ها نکته‌های حکیمانه فراوان گنجانده شده که بابت همان‌ها به شاعر لقب «حکیم نظامی» داده‌اند. بسیاری از سخنان نظامی جزو مشهورترین ضرب‌المثل‌های زبان فارسی است.

خیام، نظامی را یکی از بزرگ‌ترین شاعران ایران دانست و افزود: این حکیم، داستان‌سرایی است که با بهره‌وری از صنعت استعاره کار خود را عرضه کرده و جهان‌گیر شده. یکی از تاثیرگذارترین داستان‌های عاشقانه جهان عشق «وامق و عذرا» است. این داستان که اصل آن یونانی است در زمان ساسانیان به فارسی ترجمه شد. عنصری، ملک‌الشعرای دربار سلطان محمود غزنوی آن را به‌نظم درآورد. نظامی از آن بهره‌ها برد و داستان‌های «خسرو و شیرین»، «شیرین و فرهاد» و «لیلی و مجنون» را سرود؛ «حجله همان است که عذراش بست/ بزم همان است که وامق نشست». داستان «ویس و رامین» فخرالدین اسعد گرگانی نیز از آن نشات گرفته است. بعید می‌دانم شکسپیر در «رمئو و ژولیت» از این همه بی‌تاثیر بوده باشد.

این کتاب پس از مقدمه کوتاهی شامل بخش‌های «مخزن‌الاسرار»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «هفت پیکر»، «اسکندرنامه»، «شرفنامه» و «اقبال‌نامه» است.

«شاهنامه در بمباران»، «خط آینده»، «خیام و ترانه‌ها»، «گلستان سعدی برای نوجوانان»، «موش و گربه عبید زاکانی»، «شعر نو برای مبتدیان جوان»، «پادشاه صورت و معنا»، «احمد شاملو- عکس فوری»، «شاهنامه برای جوانان»، «نیم‌نگاهى به مولوى»، «مثنوى براى جوان‌ترها»، «سیاهچاله‌ها»، «نیم‌نگاه، از ارستو تا هایزنبرگ» و ترجمه «شب ایگوانا» تنسی ویلیامز از جمله آثار نشر یافته مسعود خیام محسوب می‌شوند.