گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: ۲۵ اسفند به‌مناسبت زادروز پروین اعتصامی در تقویم به بزرگداشت این شاعر اختصاص یافته است. رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی سال ۱۲۸۵ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد. در حالی که کودکی بیش نبود با خانواده به تهران آمد. پروین از کودکی با مشروطه‌خواهان و چهره‌های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملک‌الشعرای بهار آموخت. در دوران کودکی، زبان‌های فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل یاد گرفت. دیوان اشعار او بالغ بر ۲۵۰۰ بیت است.
اشعار پروین را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، دسته اول که به سبک خراسانی گفته شده و شامل اندرز و نصیحت و بیشتر به اشعار ناصرخسرو شبیه است. دسته دوم اشعاری که به سبک عراقی گفته شده و بیشتر جنبه داستانی به‌ویژه از نوع مناظره دارد و به سبک شعر سعدی نزدیک است. پروین سال ۱۳۱۵ در کتابخانه دانش‌سرای عالی سرگرم کتابداری شد. این شاعر به‌دلیل بیماری حصبه ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ چشم از جهان فروبست و در مقبره خانوادگی اعتصامی، در صحن قم به خاک سپرده شد.
مریم زرنشان، نویسنده کتاب «پروین اعتصامی» از مجموعه «قرار با ستاره» که به‌تازگی با سه لاک‌پشت پرنده در فهرست چهلمین دوره از «نشان لاک‌پشت پرنده» قرار گرفته، این یادداشت را در اختیار هنرآنلاین قرار داده است: «هر جا سخن از شعر معاصر ایران است ناخودآگاه ستاره‌ای روشن در ذهن می‌درخشد. پدربزرگش در آشتیان زندگی می‌کرد. مادرش از ترک‌های تبریز بود. در ۶ سالگی همراه خانواده به تهران مهاجرت کردند. اولین آموزگارش پدر مهربان و عالمش بود. زبان عربی و انگلیسی را از پدر آموخت. از کودکی آرام و ساکت و صبور بود و جای عروسک، کتاب در دست داشت و لحظه‌هایش را با خواندن کتاب سپری می‌کرد.
دل کوچک و مهربانش به زلالی آب و آینه بود و روحیه‌ای لطیف و حساس داشت. کم حرف و خجالتی و متواضع و مهربان بود. در مدت عمر کوتاهش تاثیری عمیق بر شعر ایران گذاشت و با شعرهایش نام خود را تا ابد در دفتر شعر ایران حک کرد.
در خرداد ۱۳۰۳ (۱۹۲۴ میلادی) پروین از مدرسه فارغ‌التحصیل شد و به همین مناسبت در جشن فارغ‌التحصیلی با ایراد سخنرانی با شکوهی همه را شگفت زده کرد. موضوع سخنرانی پروین درباره بی‌سوادی و بی‌خبری زنان ایران بود و این سخنرانی مهم به‌عنوان اعلامیه‌ای تاثیرگذار در زمینه حقوق زنان در تاریخ معاصر ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به «اعلامیه زن و تاریخ» معروف است.
شخصیت و اندیشه پروین:
پروین اغلب تنها بود و تنهایی را دوست داشت. اندیشه‌ای بزرگ در سر داشت. ساده‌پوش، باوقار و آرام و صبور بود. کم حرف و ساکت بود. بیشتر فکر می‌کرد و کمتر حرف می‌زد. از انتشار نخستین چاپ دیوان او در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی توسط چاپخانه مجلس شورای ملی که همراه با مقدمه از ملک‌الشعرای بهار بود، بسیار استقبال شد.
سعید نفیسی در روزنامه ایران به معرفی دیوان پروین پرداخت و وزارت معارف برای تقدیر از پروین، به او نشان علمی اهدا کرد. این باعث شد پروین از انزوای بعد از طلاقش بیرون بیاید.
در زمان حکومت رضاشاه، دولت به دانشمندان، علما و بزرگان علم و ادب، مدال‌های لیاقت یا نشانه‌ای دولتی اعطا می‌کرد؛ مدالی که نشانه سپاس و احترام دولت از خدمات علمی و فرهنگی فرد موردنظر بود، و سپس دولت آن‌ها را در مراسمی خاص مورد قدردانی قرار می‌داد در سال ۱۳۱۵، مدال درجه سه لیاقت به پروین داده شد ولی او این مدال را قبول نکرد.
۱۵ فروردین ۱۳۲۰ در آغوش مادر مهربانش در عنفوان جوانی جان به جان آفرین تسلیم کرد.
جوایز:
۱-برنده جایزه ادبی لفن برگ
۲-اعطای نشان لیاقت از سوی رضاشاه (که پروین آن را قبول نکرد.)
۳-دریافت نشان علمی از سوی وزارت فرهنگ
نخستین شعرهای پروین در مجله «بهار» به مدیریت پدرش- مرحوم اعتصام‌الملک - انتشار یافت و او دختری نوجوان بود.
عبدالحسین زرین‌کوب از پروین با عنوان «زنی مردانه در قلمرو شعر و عرفان» یاد کرده است.
بزرگان براین باور هستند که پروین شاعری بلندپایه، حساس و بشردوست است. منتقدی هم پروین را به آرش کمان‌گیر تشبیه کرده است؛ از این حیث که او نیز همه جانش را در شعرش و کلامش و هیجان عشقش نهاده است.
در همین زمینه سعید نفیسی اظهار می‌دارد که: پروینی که من دیدم و بارها دیدم بدین‌گونه بود: قیافه‌ای بسیار آرام داشت. با تانی و وقار خاصی جواب می‌گفت و می‌نگریست. هیچ‌گونه شتاب و بی‌حوصلگی در او ندیدم. چشمانش بیشتر به زیر افکنده بود. یاد ندارم در برابر من خندیده باشد. وقتی که از شعر او، تحسین می‌کردم با کمال آرامش می‌پذیرفت. نه وجد و نشاطی می‌نمود و نه چیزی می‌گفت. هرگز یک کلمه خودستایی از او نشنیدم و رفتاری که بخواهد اندک نمایش برتری بدهد، از او ندیدم...».