گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: حمیدرضا بسحاق مترجم و استاد دانشگاه، با این توضیح که کتاب «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» تمام مفاهیم مهم زیبایی‌شناسی را بررسی کرده است به هنرآنلاین گفت: برخلاف بسیاری از زیبایی‌شناسان که تاریخ زیبایی‌شناسی را از دوران جدید آغاز می‌کنند، وودیسواف تاتارکیویچ تاریخ زیبایی‌شناسی غرب را از دوران پیشاکلاسیک آغاز می‌کند، یعنی مفاهیم زیبایی‌شناسی را از یونان باستان تا قرن بیستم بررسی و تحلیل کرده است.
او با بیان این که تاتارکیویچ مجموعه‌ای سه جلدی با عنوان «تاریخ زیبایی‌شناسی» دارد، افزود: جلد اول این کتاب به دوره باستان، جلد دوم به قرون وسطی و جلد سوم به دوره جدید تا پایان قرن هفدهم اختصاص دارد، اما کتاب «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» هم خلاصه این سه جلد را دربردارد و هم سه قرن اخیر (۱۸، ۱۹ و ۲۰) را پوشش می‌دهد.
بسحاق با تاکید بر این که «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» تاریخ اشخاص نیست بلکه تحلیل مفاهیم است، ادامه‌داد: صد‌ها نظریه در این کتاب مطرح شده است. نام اصلی این کتاب «تاریخ شش مفهوم در زیبایی‌شناسی» است، زیرا نویسنده تاریخ شش مفهوم را بررسی کرده است: «خلاقیت»، «هنر»، «زیبایی»، «فرم»، «تجربه زیبایی‌شناختی»، «میمسیس (تقلید)». اما چون او علاوه‌بر این شش مفهوم از بسیاری از مفاهیم دیگر نیز سخن گفته است، نام آن به «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» تغییر داده شد.
او از این که کتابی به این مهمی تاکنون ترجمه نشده اظهار تعجب کرد و اظهارداشت: شاید یکی از دلایل، متن تخصصی و دشوار آن است. اصل کتاب به زبان لهستانی است و متن انگلیسی آن اساس کار من بوده است. خیلی از نقل‌قول‌ها، جملات هنرمندان و فیلسوفان به زبان اصلی (غیرانگلیسی) آمده و همین کار را سخت کرده بود؛ در هر فصلی تقریبا با ۵۰ جمله به زبان‌های مختلف برخورد داشتم.
بسحاق با این توضیح که بسیاری از پژوهشگران «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» را مهم‌ترین کتاب تاریخ زیبایی‌شناسی غرب می‌دانند، تصریح‌کرد: یکی از اهدافم برای ترجمه کتاب این بود که الگویی باشد برای پژوهشگران ایرانی تا نظیر کار تاتارکیویچ را در فرهنگ خودمان انجام دهند. این روزها کتاب «زیبایی‌شناسی در تفکر اسلامی» اثر خوزه میگل پوئرتا ویلچز را ترجمه می‌کنم که روش این نویسنده را در متون اسلامی پیدا کرده است؛ چرا ما نباید این روش را در متون خودمان پیاده کنیم؟ ما متونی داریم که هم‌پایه متون غربی باشد، مانند «شاهنامه» فرودسی، «کلیات سعدی»، «مثنوی معنوی» و «خمسه» نظامی، اما متاسفانه فیلسوفان ما نگاه افلاطونی و ارسطویی به این آثار نداشتند.
او با بیان این که کتاب «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» کمک می‌کند به متون قدیم و جدید خودمان نگاه کنیم، اضافه‌کرد: ما دارای زیبایی‌شناسی هستیم ولی توجهی به آن نمی‌شود و دوست داریم صورت مسئله را پاک کنیم. این کتاب وقتی درباره زیبایی قرون وسطی و زیبایی‌شناسی عصر باستان سخن می‌گوید یعنی ما هم زیبایی‌شناسی داشتیم چون غرب و شرق تا پیش از دوران جدید تفاوت چندانی با هم نداشتند.
کتاب «تاریخ مفاهیم بنیادین زیبایی‌شناسی» توسط نشر گیلگمش ( ناشر کتاب‌های هنری نشر چشمه) منتشر شده است و کم‌تر از یک هفته به چاپ دوم رسیده. این کتاب شامل یازده فصل است: «تاریخ مفهوم هنر»، «تاریخ طبقه‌بندی هنر»، «تاریخ رابطه هنر با شعر»، «تاریخ مفهوم زیبایی»، «تاریخ مقوله زیبایی»، «مشاجره میان عینی‌گرایی و ذهنی‌گرایی»، «فرم: تاریخ یک اصطلاح و پنج مفهوم»، «تاریخ مفهوم خلاقیت»، «میمسیس: تاریخ رابطه هنر با واقعیت»، «میمسیس: تاریخ رابطه هنر با طبیعت و حقیقت» و «تاریخ مفهوم تجربه زیبایی‌شناختی» و برخی بخش‌های فرعی دیگر مانند «مفاهیم هنر نزد یونانیان و مفاهیم هنر در زمان ما»، «مفهوم هنر»، «مفهوم شعر»، «مفهوم زیبایی»، «مفهوم خلاقیت»، «افلاطون: دو نوع شعر»، «قرون وسطی: جدایی دوباره شعر و هنر»، «دوران جدید: گام آخر برای نزدیک کردن شعر به هنر»، «جدایی تازه شعر و نقاشی»، «تحول مفهوم زیبایی»، «نظریه بزرگ زیبایی»، «نظریه‌های تکمیلی»، «انتقادها به نظریه بزرگ زیبایی» و ...