نشست «حفاظت اضطراری از موزه‌ها در بحران؛ واکاوی تجربه‌ها و راهبردهای آینده» با حضور رئیس یگان حفاظت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، رییس ایکوم ایران، مدیران موزه‌های ستادی و استانی، به ریاست لیلا خسروی، مدیرکل امور موزه‌های معاونت میراث فرهنگی، روز چهارشنبه ۱۸ تیرماه به‌صورت مجازی و حضوری در سالن جلسات فجر وزارتخانه برگزار شد.

هدف این نشست، تحلیل دقیق اقدامات صورت‌گرفته در طول روزهای پرمخاطره جنگ ۱۲ روزه، بررسی نقاط قوت و ضعف شیوه های حفاظتی موزه‌ها و طراحی سازوکارهای علمی و اجرایی برای مواجهه با بحران‌های نظامی آینده بود.

در این نشست که با مشارکت فعال مدیران موزه های ستادی و استانی و کارشناسان حفاظت، مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری همراه بود، مدیرکل موزه‌های کشور با اشاره به تهدیدات واقعی و خطرناک ناشی از جنگ اخیر اظهار داشت: اگر تا دیروز در حال تدوین دستورالعمل برای مدیریت بحران بودیم، امروز در میانه‌ یک واقعیت تلخ و تجربه‌ میدانی قرار داریم.

وی افزود: بی‌تعهدی و عدم پایبندی دشمن به کنوانسیون‌های بین المللی نشان داده که موزه‌ها هم می‌توانند هدف قرار گیرند؛ چه از طریق حملات مستقیم و چه به‌واسطه اختلال در خدمات شهری، امنیتی و ارتباطی.

خسروی با تقدیر از آمادگی نسبی و واکنش سریع برخی از موزه‌ها در مواجهه با تهدیدات، از اقدامات پیشگیرانه همچون انتقال آثار ارزشمند به مخازن امن، ایمن‌سازی ویترین ها، تقویت پدافند غیرعامل در فضای موزه‌ای و مشارکت نیروهای مردمی و داوطلبان فرهنگی در حفاظت از اموال ملی به‌عنوان گام‌هایی تحسین‌برانگیز یاد کرد.

وی افزود: این‌ تجربه، زنگ بیدارباشی است برای بازبینی عمیق ساختارهای حفاظت اضطراری ما؛ نمی‌توانیم در آینده بر اساس طرح‌های قدیمی و بدون آمادگی واقعی ادامه دهیم.

خسروی گفت: تهدید علیه موزه‌ها، تهدید علیه هویت ملت ایران است. ما موظفیم آینده‌ای ایمن برای حافظه تاریخی این سرزمین بسازیم. اگر قرار است همچون سایر حوزه‌ها برای جنگ آماده باشیم، موزه‌ها هم باید سهم خود را در امنیت ملی داشته باشند.

وی همچنین اعلام کرد که اداره‌کل امور موزه‌ها به‌زودی سند جامع حفاظت اضطراری از موزه‌ها در بحران‌های نظامی را ابلاغ خواهد کرد. این سند به‌صورت یک الگوی ملی، نه‌فقط برای تهدیدات خارجی، بلکه برای کلیه بحران‌های طبیعی، امنیتی و اجتماعی نیز کارآمد خواهد بود.

در ادامه نشست، گزارشی از وضعیت موزه‌های شهرهای در معرض تهدید از جمله موزه ملی ایران، کاخ گلستان، مجموعه‌های فرهنگی‌تاریخی سعدآباد و نیاوران، موزه فرش، تخت جمشید و موزه پارس ارائه شد و نحوه شیوه های حفاظت و بسته بندی و استحکام بخشی اشیاء و آثار موزه ای مورد بررسی قرار گرفت.

«تدوین سند حفاظت از موزه‌ها در بحران‌های نظامی» و طرح «موزه‌دار افتخاری» از جمله پیشنهادهای مطرح‌شده در این نشست بود.