سرویس سینمایی هنرآنلاین: "ایدا" (Ida) از لهستان، "لویاتان" (Leviathan) از روسیه، "فورس ماژور" (Force Majeure) از سوئد، "قصه‌های وحشی" (Wild Tales) از آرژانتین، "تیمبوکتو" (Timbuktu) از موریتانی، "نارنگی‌ها" (Tangerines) از استونی، "جزیره ذرت" (Corn Island) از گرجستان، "متهم" (Accused) از هلند و "ناجی" (The Liberator) از ونزوئلا، فیلم‌های راه‌یافته به فهرست کوتاه نامزدهای بخش فیلم خارجی‌زبان جوایز اسکار 2015 هستند که آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسامی آن‌ها را جمعه شب اعلام کرد.

در این فهرست، شش فیلم از اروپا و جمهوری‌های سابق شوروی، دو فیلم از آمریکای لاتین و یک فیلم از آفریقا حضور دارند.

در میان فیلم‌های راه‌یافته به مرحله بعد، "ایدا" به کارگردانی پاول پاولیکوفسکی کارگردان بریتانیایی متولد ورشو و "لویاتان" ساخته آندری زویاگینتسف کارگردان روس از جمله فیلم‌های خارجی‌زبان هستند که در یک سال گذشته بسیار مورد توجه بوده‌اند.


"ایدا" از لهستان

"ایدا" هفته پیش در بیست و هفتمین دوره جوایز فیلم اروپا برنده جایزه شامل بهترین فیلم، کارگردان و جایزه انتخاب مردم شد. این فیلم سال گذشته جایزه بهترین فیلم جشنواره لندن را دریافت کرد و بعدا برنده جایزه بزرگ جشنواره ورشو، جایزه فیپرشی جشنواره تورنتو و جایزه اصلی جشنواره گدینیا نیز شد. "ایدا" درباره یک راهبه کاتولیک جوان در لهستان دهه 1960 است که متوجه می‌شود پدر و مادرش یهودی بودند و در دوران اشغال کشورش توسط نازی‌ها به قتل رسیدند.

"لویاتان" اولین بار در دنیا ماه مه پیش در بخش مسابقه اصلی جشنواره فیلم کن روی پرده رفت و جایزه بهترین فیلمنامه را برد. این فیلم درباره فساد در حکومت روسیه است و انتخاب آن به عنوان نماینده این کشور در جوایز اسکار خیلی‌ها را شگفت‌زده کرد.

حضور دو فیلم "فورس ماژور" ساخته روبن اوستلوند و "قصه‌های وحشی" به کارگردانی دامیان زیفرون نیز در فهرست کوتاه نامزدهای بخش فیلم خارجی‌زبان دور از انتظار نبود.

"فورس ماژور" امسال جایزه داوران بخش نوعی نگاه جشنواره کن را برد و در جشنواره تورنتو هم در بخش نمایش‌های ویژه حضور داشت. این فیلم روایتی کمدی از خانواده‌ای است که هنگام گذراندن تعطیلات در اقامتگاهی در پیست اسکی با بحران روبرو می‌شوند.

"قصه‌های وحشی" نیز در هر دو جشنواره کن و تورنتو با استقبال فراوان روبرو شد. این کمدی سیاه از شش اپیزود بی‌ارتباط با هم تشکیل شده و داستان‌هایی درباره واکنش‌های خشونت‌آمیز را به تصویر می‌کشد. تعدادی از ستاره‌های سینمای آرژانتین مانند ریکاردو دارین، اسکار مارتینس، لئوناردو ازبارالیا، اریک ریواس، ریتا کورتزه و... در "قصه‌های وحشی" بازی می‌کنند. این فیلم تولید مشترک آرژانتین و اسپانیاست و پدرو آلمودوار فیلمساز اسپانیایی یکی از تهیه‌کنندگان است.

"تیمبوکتو" به کارگردانی عبدالرحمان سیساکو اولین فیلمی است که از طرف موریتانی به آکادمی معرفی شده است. این فیلم ماه مه پیش در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن نمایش داده شد و جایزه داوران کلیسای جهانی را برد. "تیمبوکتو" در جشنواره‌های تورنتو و نیویورک هم روی پرده رفت. سیساکو متولد موریتانی و بزرگ‌شده در مالی است. فیلم جدید او تولید مشترک فرانسه و موریتانی است.

"نارنگی‌ها" به کارگردانی زازا اوروشادزه در جشنواره فیلم ورشو برنده جایزه بهترین کارگردان شد و در جشنواره فیلم شب‌های سیاه تالین جایزه بهترین فیلم استونیایی را برد. داستان این فیلم سال 1992 و در دوران جنگ در آبخازی در دهکده‌ای کوچک روی می‌دهد، زمانی که این سرزمین می‌کوشید خود را از گرجستان جدا کند. تنها دو نفر در این مکان دورافتاده زندگی می‌کنند: ایوو و مارکوس، دو استونیایی که زندگی آن‌ها با چیدن نارنگی از درختان می‌گذرد. آن‌ها نارنگی‌ها را می‌فروشند و امیدوارند با پول آن بتوانند به استونی برگردند و از جنگ جان سالم به در ببرند. تا اینکه یک روز نبردی سخت درست جلوی خانه آن درمی‌گیرد و...

"جزیره ذرت" به کارگردانی گیورگی اواشویلی یک فیلم تقریبا بی‌کلام و درباره یک کشاورز سالخورده و نوه دختری‌اش است. داستان در دورترین مناطق شرقی اروپای دوران معاصر در جزیره‌ای روی می‌دهد که گرجستان را از منطقه جدایی‌طلب آبخازی جدا می‌کند. جنگل‌های پوشیده در مه و کوه‌های دوردست پسزمینه داستان مردی است که با طبیعت و رقبای انسانی مبارزه می‌کند. این فیلم ژوئیه پیش جایزه بزرگ یا گوی بلورین بهترین فیلم بخش مسابقه رسمی جشنواره کارلووی واری را دریافت کرد.

"متهم" به کارگردانی پائولا فان در اوست از روی داستانی واقعی ساخته شده و درباره لوسیا دی برک پرستار هلندی معروف به "فرشته مرگ" است که به زندان ابد محکوم شد. این دومین فیلم فان در اوست فیلمساز هلندی است که به اسکار معرفی شده است. سال 2002 نیز فیلم "زوس و زو" به کارگردانی او در رقابت اسکار بخش فیلم خارجی‌زبان حضور داشت.

درام تاریخی "ناجی" به کارگردانی آلبرتو آرولو فهرست کوتاه نامزدهای بخش فیلم خارجی‌زبان را کامل می‌کند. این پروژه 50 میلیون دلاری تولید مشترک اسپانیا و ونزوئلا و درباره سیمون بولیوار رهبر نظامی و سیاسی است که در قرن نوزدهم بخش زیادی از منطقه را از استعمار اسپانیا آزاد کرد. ادگار رامیرز بازیگر معروف ونزوئلایی که شهرت بین‌المللی دارد در "ناجی" بازی می‌کند.

از شگفتی‌های فهرست کوتاه حذف تعدادی از رقبای جدی بخش فیلم خارجی‌زبان است. از جمله "خواب زمستانی" به کارگردانی نوری بیلگه جیلان از ترکیه که امسال جایزه نخل طلای جشنواره کن را گرفت، "دو روز، یک شب" ساخته ژان-پی‌یر و لوک داردن از بلژیک و "مامان" به کارگردانی زاویه دولان و برنده جایزه داوران جشنواره کن امسال. "سرمایه انسانی" از ایتالیا، "Difret" از اتیوپی و "خدای سفید" از مجارستان از دیگر فیلم‌های مطرحی بودند که فرصت رقابت در جوایز اسکار را از دست دادند.

"امروز" به کارگردانی رضا میرکریمی و نماینده ایران نیز نتوانست به فهرست کوتاه راه پیدا کند. همین‌طور "چند متر مکعب عشق" ساخته جمشید محمودی که از طرف افغانستان به آکادمی معرفی شده بود و "مردان" به کارگردانی بتین قبادی که از عراق به اسکار رفت. آذربایجان هم فیلم "نبات" با بازی فاطمه معتمدآریا بازیگر ایرانی را به اسکار فرستاده بود.

امسال برای اولین بار 83 کشور نمایندگان خود را به آکادمی معرفی کردند که یک رکورد است. 71 کشور در سال 2012 و سال 2013 76 کشور در این رقابت حضور داشتند. بجز موریتانی کشورهای پاناما، مالت و کوزوو نیز برای اولین بار وارد رقابت اسکار شدند.


"ناجی" از ونزوئلا

نامزدهای بخش فیلم خارجی‌زبان در دو مرحله انتخاب می‌شوند. در مرحله اول صدها تن از اعضای کمیته عمومی بخش فیلم خارجی‌زبان به دو گروه تقسیم شدند و به مدت دو ماه فیلم‌های معرفی‌شده را دیدند. آن‌ها بر مبنای امتیاز 6 تا 10 به فیلم‌ها نمره دادند. شش فیلمی که بالاترین متوسط امتیاز را توسط کمیته عمومی کسب کردند، به دور بعد راه پیدا ‌کردند و دو سوم فهرست کوتاه را شکل دادند. سپس 20 عضو کمیته اجرایی بخش فیلم خارجی‌زبان پس از اطلاع از شش فیلم انتخاب‌شده تشکیل جلسه دادند و سه فیلم را دیگر انتخاب کردند.

در مرحله بعد، سه کمیته‌های ویژه در نیویورک، لس آنجلس و لندن فیلم‌های فهرست کوتاه را در سه روز می‌بیند و بعد درباره پنج نامزد نهایی تصمیم می‌گیرد که اسامی آن‌ها 15 ژانویه 2015 (25 دی) همراه نامزدهای دیگر بخش‌های جوایز اسکار اعلام می‌شود.

تمام اعضای آکادمی بعد از دیدن آن پنج فیلم برنده اسکار فیلم خارجی‌زبان را انتخاب می‌کنند. مراسم هشتاد و هفتمین دوره جوایز آکادمی یکشنبه 22 فوریه (صبح دوشنبه 4 اسفند 1393) در دالبی تیه‌تر برگزار می‌شود.

امسال برای اولین بار نام کارگردان برنده اسکار فیلم خارجی‌زبان همین‌طور نام کشور معرفی‌کننده روی تندیس درج می‌شود.

علی افتخاری