گروه سینما هنرآنلاین: سال 1402 برای سازمان سینمایی به عنوان متولی سینمای ایران سال پرفراز و نشیبی بود. سینمای ایران در این سال جانی تازه گرفت و توانست چند رکورد جدید را در بخش‌های مختلف خلق کند. این در حالی است که سینما سال قبل، بحران‌های بسیاری را پشت سر گذاشت. به عبارتی می‌توان گفت سال 402 آزمونی همه‌جانبه، جامع و گسترده برای محک و ارزیابی اندازه توان مدیریتی و ظرفیت‌های ساختاری سازمان سینمایی در حوزه منابع انسانی، توسعه زیرساخت‌ها، حوزه‌های سخت افزاری و نرم افزاری و... در مواجهه با اتفاقات و مشکلاتِ پیش‌بینی نشده بود. مشکلات تورم و گرانی و اثرات آن بر تولید و عرضه آثار سینمایی، جنبش می‌تو و تاثیر روانی آن بر جامعه و نیز، خانواده سینما، ناآرامی‌های چند‌ماهه جامعه و آسیب آن بر روند فروش گیشه فیلم‌ها، موضع‌گیری برخی از چهره‌های سینمایی در برابر حوادث سیاسی و تبعات آن، تخریب هدفمند، حساب شده و همه جانبه سینمای ایران توسط رسانه‌های معاند فارسی زبان که توسط فضای مجازی این هجمه پشتیبانی و حمایت شد، بایکوت جشنواره فیلم فجر از سوی برخی سلبریتی‌ها و چهره‌ها... سازمان سینمایی را در برابر یک کارزار ترکیبی حساب شده وتمام عیار از سوی اتاق فکر رسانه‌های معاند کشور قرار داده بود. سازمان سینمایی به عنوان بازوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالی که پشت سر گذاشت در بخش‌های مختلف تلاش کرده زمینه‌های تحقق چشم‌اندازها و اهداف کلان تعریف شده را فراهم سازد.
سینمای ایران در سال جاری شکل تازه‌ای از موفقیت‌های مختلف را در حوزه‌های گوناگون تجربه کرد که پیش‌تر آن را تجربه نکرده بود. هر چه سال گذشته پر از بحران‌های مختلف بود که جلوی تعالی سینما را گرفته بود، امسال سینما به مدد مدیریت فرصت‌ها، و در پرتو همدلی بخش بزرگی از جامعه سینمایی، فصل تازه‌ای از کامیابی و موفقیت را رقم زد و همه را به آینده این سینما امیدوار کرد.
توسعه زیرساخت‌ها به عنوان پیش‌نیاز رونق سینما
سیاست مدرن‌سازی سینماهای کشور در کنار نهضت سالن‌سازی که برای شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر در نظر گرفته شده است، برگ برنده دولت سیزدهم در حوزه لجستیک و سخت‌افزاری سینما محسوب می‌شود.
توسعه زیرساخت‌های سینمایی در سراسر کشور، مطالبه جدی مردم و مسئولان استان‌ها و شهرستان‌های مختلف است که نشان از اهمیت و تاثیرگذاری سینما دارد و به عنوان یکی از سیاست‌های جدی دولت مردمی، از سوی سازمان سینمایی کشور دنبال شد. این در حالی است که به موازات آن، توسعه سایر زیرساخت‌های سینما هم در حال تحقق است و به عنوان مطالبه مردم و بدنه سینما، در دستور کار قرار دارد.
در مجموع ۲۵۲ سینمای فعال در سال ۱۴۰۱ با ۶۳۵ سالن و122,339 صندلی وجود داشته است و همچنین، ۷۵ سینمای غیرفعال با ۱۰۰ سالن و 28,331 صندلی از دایره اکران خارج بوده‌اند.
در سال 1402 در حدود 234 سالن سینما به ناوگان اکران فیلم‌ها اضافه شد. که در مجموع ساخت سالن در دوسال گذشته را به بیش از 800 سالن رساند. با شتابی که در روند ساخت سالن سینما در شهرهای گوناگون در دولت سیزدهم صورت گرفته امیدواریم به زودی جشن ساخت 1000 سالن را شاهد باشیم.
آشتی پر شور مردم با سینما و شکستن رکوردها
اگر در سال‌های پیش اقبال مردم به سینما کم بود و سینما عملا به ضرر رسید، با برنامه ریزی‌های انجام شده و تلاش برای جلب رضایت مخاطب، سینما بار دیگر مخاطبان خود را به دست آورد.سینماها شلوغ شدند و این استقبال مستمر و ادامه‌دار شد تا آنجا که رکورد استقبال از فیلم‌ها در این سال شکست. اگر در ابتدای دولت سیزدهم سینمادارها به فکر تغییر کاربری و تعطیلی سینماها بودند و به خاطر عدم جذب مخاطب توان پرداخت بدهی‌ها و هزینه‌های جاری را نداشته‌اند بعد از گذشت دو سال اکثر این سینماها توانسته‌اند هم بدهی‌های سنگین قبلی خود را پرداخت کنند و هم، چراغ سینما را روشن نگاه دارند. حضور مخاطب 27 میلیون و پانصد هزار نفری در سال جاری علاوه براینکه رکورد جذب مخاطب را در بیش از دو دهه گذشته شکست، چراغ امیدی را برای کلیه اهالی خانواده سینما روشن کرد که به آینده سینما امیدوار باشند. در واقع، سینما با یک میلیون مخاطب در سال 1399 و 7 میلیون مخاطب در سال 1400، امروز به رقم حدود 28 میلیون نفر رسیده است و این همه نشان می‌دهد که مدیران سینما در جذب مخاطب که هدف اول سینماست موفق بوده‌اند.
تربیت نسل جدید سینماگران جوان به مثابه هوای تازه
در جشنواره فیلم فجر 42 حضور پررنگ نسل جوان کاملا مشهود بود. در حال حاضر کشور ما بیشترین نیروی جوان و کارآمد بالفعل و بالقوه را درعرصه هنرهای تصویری و نمایشی دارد که این خود ظرفیت شگرفی در منطقه و حتی در جهان محسوب می‌شود. وجود این همه نیروی جوان و نخبه همچنان که ما را به آینده این هنر در کشور امیدوار می کند، مسوولیت مدیران ارشد حوزه هنرهای تصویری را نسبت به خدمت‌رسانی درست و اصولی نیز سنگین‌تر و دشوارتر می‌کند. حمایت از 30 فیلمساز جوان از سوی سازمان سینمایی برای ساخت اثر بعدیشان در کنار حمایت‌های از قبل طراحی شده از مجاری مراکز سینمای جوان و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و بنیاد سینمایی فارابی و ایجاد باشگاه فیلم اولی‌ها و معرفی یک ظرفیت تازه نفس در سینمای ایران اتفاق بی‌سابقه و آینده نگرانه‌ای بود.
نگاه سازمان سینمایی همچنان که به حفظ و پرورش هنرمندان فعلی حوزه سینماست در جهت آموزش و تقویت نیروهای جوان و با استعداد نیز هست و این موضوع در دوره فعلی بسیار شدید شده است. البته اختصاص بسته حمایتی ( فاند) به فیلمسازان مختلف در برخی از جشنواره‌های جهان به یک سنت تبدیل شده اما در کشور ما بنابر ملاحظاتی راه درازی تا رسیدن به این موضوع وجود داشت که به یک رویه جاری و ساری تبدیل شود که خوشبختانه، به نظر می‌رسد در دوره فعلی سازمان سینمایی اولین گام‌های آن برداشته شده است که باید آن را به فال نیک گرفت و به استمرار آن دلگرم بود. چرا که بها دادن به نیروی جوان و مستعد علاوه بر اینکه آینده این هنر را در کشور تضمین می‌کند، به جوانان خلاق نیز، انگیزه می‌دهد.
علاوه بر این، کادرسازی و تربیت نسل جدید فیلمسازان، سیاستی است که در سال‌های اخیر از سوی سازمان سینمایی دنبال شده است. سازمان با برنامه‌ها و اقدامات متنوع و توجه جدی به جوانان که بخشی از آن، ماحصل سفرهای استانی بوده، به دنبال کشف و شناسایی استعدادها، سرمایه‌گذاری روی آن‌ها و بسترسازی برای جریان نوی فیلمسازی در ایران بوده است. سینمای ایران نیازمند هوایی تازه است که تنها با حضور فیلمسازان جوان شکل می‌گیرد. این امر نیازمند ریسک‌پذیری بالای مدیران سینمایی است که به جای تمرکز بر روی سینماگران امتحان پس داده، بر روی جوانان خلاق سرمایه‌گذاری کرده و نتایج آن برای چند دهه سینمای ایران تضمین کند. بخش زیادی از فیلم‌های اولی امسال که در جشنواره فجر هم خوش درخشیدند حاصل همین نگاه بود. این نگاه می‌تواند به تحول بنیادین در سینمای ما منجر شود.
حمایت گسترده از فیلمسازان جبهه فرهنگی انقلاب
اگر در برخی مقاطع، فیلم‌های موسوم به جبهه فرهنگی انقلاب چندان جدی گرفته نمی‌شدند، اما سال‌های اخیر، سیاست‌های سینمایی شکل تازه‌ای از بسترسازی برای تولید این‌گونه آثار ارائه داد. ساخت چنین فیلم‌هایی به خاطر محتوای آن‌ها نیاز به همراهی برخی نهادها و ارگان‌ها داشته که در این دوره شاهد تجلی بالاترین سطح از این نوع مشارکت‌ها هستیم. سازمان سینمایی با علم به این دشواری‌ها و موانعی که برای ساخت این فیلم‌ها وجود دارد پا در این میدان نهاد و تلاش کرد ساخت فیلم‌هایی با موضوع انقلاب و هشت سال دفاع مقدس به صورت یک «رویه» در این حوزه در آید.
شاید، بزرگ‌ترین معظلی که ساخت این گونه فیلم‌ها را تهدید می‌کند، هزینه ساخت این فیلم‌هاست که تهیه‌کننده خصوصی توان تامین آن را ندارد و باید حمایت نهادهای حکومتی از این نوع فیلم‌ها ادامه داشته باشد تا ساخت این نوع آثار ممکن شود.
اگر در ادوار گذشته وجود برخی ناهماهنگی‌ها و نارسایی‌ها مشکلاتی را برای تولید این آثار ایجاد می‌کرد، در دولت سیزدهم با هدایت سازمان سینمایی و نیز برنامه‌ریزی‌های بلند مدت توجه به این گونه فیلم‌ها افزایش یافت تا آنجا که بخش قابل‌توجهی از تولیدات این دوره متصف به جبهه فرهنگی انقلاب هستند. با این نگاه می‌توان گفت سازمان سینمایی علاوه بر اینکه توانسته فیلم‌های معمول سینما را به اکران برساند، موفق شده آثار انقلابی را هم تولید کند.
جشنواره چهل و دوم فجر تجلی‌گاه برخی از آثار تولید شده با سیاست‌های سازمان سینمایی بود. تقریبا در هیچ دوره ای این حجم از تولیدات موسوم به گفتمان انقلاب تولید نشده است. اگر در ادوار گذشته کم‌کاری در این حوزه از جمله انتقادات همیشگی به مسئولان سینمایی بوده در این دوره تلاش شده همه آن کم‌کاری‌ها و کم‌توجهی‌ها با ساخت آثار متنوع در حوزه جبهه انقلاب فرهنگی جبران شود. آسمان غرب، احمد، مجنون، پرویز، باغ کیانوش، ظاهر و چند اثر دیگر از جمله آثار شاخصی بودند که در جشنواره فیلم فجر امسال روی پرده رفتند و هر کدام به نوعی مورد استقبال قرار گرفتند.
ادامه دارد...