گروه سینمایی هنرآنلاین: در ادامه اکران‌های دانشگاهی فیلم سینمایی «هِناس» به کارگردانی حسین دارابی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفاه، این اثر برای دانشجویان دانشگاه صداوسیما نمایش داده شد و پس از آن در جلسه پرسش و پاسخ کارگردان و تهیه‌کننده به سوالات دانشجویان پاسخ دادند.

حسین دارابی، کارگردان «هِناس» با اشاره به اینکه این اثر سفارش گروه سازنده به سازمان سینمایی سوره بوده است، بیان کرد: ما اصولا متهم به فیلم سفارشی ساختن هستیم. یعنی در ظاهر دغدغه نداریم و انگار کسی به ما گفته است فیلمی درباره شهید داریوش رضایی‌نژاد بسازیم. البته «هِناس» دقیقا یک اثر سفارشی است، اما پیشنهاد ساخت آن از سوی ما به سازمان سینمایی سوره ارائه شد.

وی درباره دلیل پرداختن به زندگی شهید داریوش رضایی‌نژاد مطرح کرد: پس از فیلم «مصلحت» و واکنش‌های خوبی که برایمان به ارمغان آورد، مدت‌ها فکر می‌کردیم که برای اثر جدیدمان به سراغ چه موضوعی باید برویم تا اینکه همراه با تهیه‌کننده و نویسنده اثر تصمیم گرفتیم قصه ترور شهید داریوش رضایی‌نژاد که از سال‌ها قبل روی آن فکر کرده بودیم را روایت کنیم.

کارگردان «هِناس» در پاسخ به این پرسش که چرا قصه از زاویه دید همسر شهید روایت شده، مطرح کرد: به دلیل مسایل امنیتی نمی‌توانستیم وارد زندگی کاری شهید شویم و قصه را از نگاه همسر ایشان روایت کردیم. من اگر می‌توانستم و اجازه می‌دادند قطعا در «هِناس» از دستاوردهایی که این دانشمند هسته‌ای برای ما داشته، صحبت می‌کردم اما در سینما پرداختن به چنین موضوعاتی سخت است. همچنین سینما در ایران ملاحظات و حساسیت‌هایی بیرونی دارد که فیلمساز هرچه قدر بر این منطبق باشد، راحت‌تر و بی‌دغدغه‌تر فیلم می‌سازد.

دارابی تاکید کرد: سوژه‌ای که ما در «هِناس» بدان پرداختیم، با این ملاحظات روبرو بود. با این نگاه نباید نزدیک شهید رضایی‌نژاد می‌شدیم، چون حساسیت در این فضا بالاست. بنابراین ترجیح دادیم برای به ثمر رسیدن کار، یک فیلم زنانه از زاویه دید همسر شهید بسازیم. همچنین من برای آنکه بدین فضا نزدیکتر شوم، چندین ماه فیلم دیدم، با افراد مختلف صحبت کردم و در ذهنم طراحی‌هایی انجام دادم تا به آنچه که هدفم بود، برسم.

وی با اشاره به اینکه سلیقه گروه سازنده اثر فضای قهرمان‌محور با موضوعات ملتهب و جذاب است، گفت: ما به دنبال ساخت فیلم جذاب، ملتهب و پُرکشش بودیم. چراکه از نظر من یک فیلم سینمایی هرچه قدر بخواهد بزرگ صحبت کند تا حرف جذاب نداشته باشد، دیده نمی‌شود.

این فیلمساز در جواب به این سوال که آیا دست‌کاری در زندگی شهره پیرانی همسر شهید داریوش رضایی‌نژاد برای جذابیت قصه اتفاق افتاده است، مطرح کرد: ذکر این نکته خالی از لطف نیست که همسر شهید، شخصیتی زنده و معروف است و یک زندگی واقعی دارد و اگر همراهی و همکاری بزرگوارانه ایشان نبود شاید این فیلم اصلا ساخته نمی‌شد. با وجود محدودیت‌ها، حساسیت‌ها و ملاحظاتی که در ایران برای ساخت اینگونه آثار وجود دارد، نمی‌توانستیم کارهای عجیب و غریب انجام دهیم، اما طبیعتا برای خلق درام، اندکی در زندگی ایشان دخل و تصرف کردیم. 

دارابی یادآور شد: البته شهره پیرانی نگران این دخل و تصرف‌ها بود که اتفاقا طبیعی‌ست و دائما به ما تاکید می‌کرد که روح زندگی داریوش که بسیار متعهد و مسئولیت‌پذیر بود، در فیلم جاری باشد. اما با این وجود تنها یک‌ نسخه از فیلمنامه را خواند و به ما اعتماد کرد در حالی‌که ما نسخه یازدهم را جلوی دوربین بردیم. 

وی درباره میزانسن‌های به کار برده شده در این فیلم اظهار کرد: سلیقه شخصی من، غلوکردن در فضای میزانسن‌ها از جمله لنزها، حرکت دوربین، بازی‌ها و... است. چراکه معتقدم هنر جای غلو، گیر انداختن و بزرگ کردن مسایل است و این اتفاق در سینمای ایران جواب می‌دهد. همچنین افراد ذاتا دوست دارند با احساساتشان بازی شود و در این مسیر مهم این است که قصه درست تعریف شود. 

دارابی افزود: همچنین سینما یعنی رنگ و لعاب پس نورها هم باید غلوآمیز باشند. با این همه اگر درام جذاب باشد، این موارد به جذابیت اثر می‌افزاید. از سوی دیگر صداگذاری اثر هم باید مخاطب را گیر بیندازد و در خدمت کار باشد یعنی اینکه می‌گویند سینما هرچه به واقعیت نزدیک‌تر باشد، درست است اینگونه نیست‌. 

به گفته کارگردان «هِناس»، قهرمان این اثر شهره پیرانی است که به نوعی راه همسرش داریوش رضایی‌نژاد را می‌رود و پای اعتقاداتش می‌ایستد. دارابی با بیان اینکه تولید «هِناس» با مشکلات بسیاری همراه بود، درباره ترکیب بازیگران این پروژه مطرح کرد: هر بازیگری توفیق بازی در نقش‌هایی را که برای اینگونه آثار نوشته می‌شود، ندارد. من برای نقش داریوش رضایی‌نژاد به دنبال کسی بودم که علاوه بر توانایی در بازیگری، به لحاظ ظاهری شبیه شهید باشد که در مجموع به این ترکیب از بازیگران رسیدیم.

وی با بیان اینکه یک سینماگر اگر صبور نباشد و کفش آهنین به پا نکند، باید از حضور در این عرصه انصراف دهد، اظهار کرد: فیلمساز در این وضعیت باید عاشق سینما باشد، چراکه راه سختی در پیش دارد. در حقیقت فردی ماندگار است که بتواند قصه بگوید و با آن یقه مخاطب را بگیرد‌. 

در ادامه این جلسه محمدرضا شفاه تهیه‌کننده اثر با اشاره به نسخه جدیدی که برای اکران عمومی آماده شده است، گفت: ما به عنوان فیلمساز اولین بازخوردها را در اولین اکران‌ها می‌گیریم؛ اولین اکران این اثر هم در چهلمین جشنواره فیلم فجر اتفاق افتاد و ما پس از گرفتن نظرات مختلف مخاطبان، نزدیک به ۴ ماه روی نسخه جدید کار کردیم. از آنجاکه این فیلم تکلیف دارد احساسات مخاطبان را برانگیزد چراکه داستان به شدت تراژدیک را تعریف می‌کند، فکر می‌کنم در نسخه کنونی این اتفاق بیشتر رخ می‌دهد.

تهیه‌کننده «هِناس» افزود: جامعه امروز ما به فیلمسازانی نیاز دارد که درباره شریف زندگی کردن صحبت کنند. چراکه دائما گفته می‌شود مگر کسی سالم زندگی می‌کند و اساسا آیا در چنین شرایطی امکان سالم زندگی کردن وجود دارد؟ بله، هنوز ما در جامعه‌مان قهرمان‌های فراوانی داریم. از دیدگاه من حتی کارگری هم که دستش به مال حرام نمی‌رود، قهرمان است و هم به زعم من فیلمی که درباره ایشان ساخته می‌شود، اثری انقلابی محسوب می‌شود.

تهیه‌کننده «هِناس» در پایان این جلسه با بیان اینکه نمی‌تواند بگوید کار بعدی‌شان در این ژانر است یا نه، گفت: مضامین و محتواهایی وجود دارد که مورد علاقه و دغدغه ماست و به همین دلیل وارد سینما شدیم البته دوستانی هم هستند که با دغدغه این مسایل وارد سینما می‌شوند. اما بعد فراموش می‌کنند چراکه مضامینی که جایزه می‌گیرد، جذاب هستند. اما امیدواریم بتوانیم با دغدغه اولیه‌مان همواره در این مسیر فیلمسازی را دنبال کنیم.

فیلم سینمایی «هِناس» به کارگردانی حسین دارابی و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفاه با پرداخت به زوایای زندگی شهید داریوش رضایی نژاد از شهدای ترور هسته‌ای اکران خود را از ۱۸ خرداد آغاز کرده و هم اکنون در سینماهای سراسر کشور ادامه دارد.