گروه سینمایی هنرآنلاین: وحید ابراهیمی، مدیر فیلمبرداری فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» که این روزها در سینماها روی پرده رفته در گفتگو با هنرآنلاین درباره چگونگی حضور در این پروژه گفت: با هادی حجازی‌فر در «به وقت شام» ابراهیم حاتمی‌کیا آشنا شدم. در آن پروژه من فیلمبردار کار به مدیریت مهدی جعفری بودم و حجازی‌فر بازیگر بود.

وی ادامه داد: ابتدا جعفری من را برای حضور در این پروژه دعوت کرد اما ایشان به دلیل مشغله‌های کاری نتوانست به همکاری خود با حجازی‌فر در این فیلم ادامه دهد و پس از یک ماه مدیریت فیلمبرداری به من رسید. البته در همان یک ماه و همزمان با پیش‌تولید کار، من در گفتگوهایی که بین عوامل پروژه در جریان بود، حضور داشتم.

مدیر فیلمبرداری «موقعیت مهدی» با اشاره به اینکه ابتدا هیچ ذهنیتی نسبت به کارگردانی حجازی‌فر نداشته گفت: ایشان را به عنوان بازیگر می‌شناختم. در جلسات دورخوانی کم‌کم با ذهنیت او آشنا شدم. البته در یک تا دو ماه اول تصور نمی‌کردم این پروژه تا این اندازه جدی شود اما وقتی فیلمبرداری آغاز شد و به اصطلاح در دل کار رفتیم، متوجه شدم هادی برای همه بخش‌ها فکرهای بزرگی در سر دارد.

ابرهیمی در ادامه عنوان کرد: آهسته آهسته این تعامل بین ما شکل گرفت. در حقیقت درباره همه مسایل از جمله حرکت دوربین، سکانس‌های جنگی و شهری و... گفتگو می‌کردیم. جالب است بدانید که اوایل دوست داشتیم خودنمایی کنیم. یعنی به لحاظ فیلمبرداری حرکت‌های پیچیده‌ای انجام دهیم و سراغ کاشت دوربین در یک مکان مشخص نرویم اما وقتی یک نسخه سینمایی علاوه بر مینی‌سریال تولید کردیم به اصطلاح ورق برگشت و من خود را به عنوان فیلمبردار درگیر تکنیک نکردم. 

این مدیر فیلمبرداری تاکید کرد: بیشتر دنبال آن بودیم که فیلم روح داشته و برای مخاطب باورپذیر باشد. در حقیقت تلاش کردیم فیلمبرداری در خدمت فیلمنامه و اتفاقات سکانس‌های مختلف باشد البته این کار اصلا آسان نبود چرا که این اثر بستری برای من به عنوان فیلمبردار فراهم می‌کند تا راحت بتوانم خودنمایی کنم. با این وجود حرکت دوربین و همچنین انتخاب لنزها بر مبنای قصه و محتوای فیلم اتفاق افتاده است. همچنین بسیاری از سکانس‌ها از فیلم سینمایی کنار گذاشته شد چرا که در بحث فیلمنامه و قصه جایی نداشت و گروه سازنده سادگی را برای روایت فیلم برگزیده بود.

وی با بیان اینکه ساختن فیلم در ژانر دفاع مقدس آسان نیست، تصریح کرد: برخی مواقع سختی کار در پروژه‌ها هم دیده نمی‌شود اما آنچه من از مخاطبان درباره «موقعیت مهدی» شنیدم، این بود که سختی کار و زحمات همه عوامل گروه دیده شده است.

مدیر فیلمبرداری «موقعیت مهدی» با بیان اینکه یک گروه ۱۰ تا ۱۲ نفری مسئولیت فیلمبرداری پروژه را بر عهده داشتند، درباره چالش‌های آن اظهار کرد: میزانسن‌هایی که برای «موقعیت مهدی» در نظر گرفته شد، پیچیده بود. در حقیقت در برخی سکانس‌ها دوربین به صورت سیال با بازیگر حرکت می‌کرد و از یک نقطه به نقطه دیگر می‌گرفت. در این فاصله من هم مانند عوامل دیگر اما در انفجار، دود و... باید به قاب‌بندی، ترکیب بندی بازیگران و... توجه می‌کردم که کاری سخت بود.

ابراهیمی ادامه داد: به یاد دارم برخی روزهایی که در آبادان فیلمبرداری داشتیم، هوا ابری و حتی بارانی بود و این مساله حفظ راکورد نوری را برای من به عنوان فیلمبردار سخت می‌کرد. از سوی دیگر، در حقیقت من با پروژه‌ای روبه‌رو بودم که نزدیک به ۳۰۰ نفر برای آن زحمت می‌کشیدند و در مواقعی باید گذشت هم می‌کردم.

وی در بخش دیگر صحبت‌های خود با بیان اینکه پیش از «موقعیت مهدی» در یک یا دو اثر دفاع مقدسی به عنوان فیلمبردار حضور داشته، درباره تفاوت این فیلم با دیگر آثار جنگی عنوان کرد: در اولین ساخته سینمایی حجازی‌فر من تمام فضاها از جمله بخش‌های جنگی و شهری را به عنوان فیلمبردار تجربه کردم. از سوی دیگر فیلمبرداری کار را در دو تا سه فصل جلو بردیم این قضیه برای من به عنوان فیلمبردار جذاب و در عین حال پرچالش بود.

این فیلمبردار سینما ادامه داد: البته مهمترین تفاوت این پروژه با دیگر آثار، تفاوت دیدگاه حجازی‌فر نسبت به دیگر فیلمسازانی بود که با آن‌ها کار کرده بودم. آن اوایل فکر نمی‌کردم ایشان در حوزه نور، دوربین و لنز تسلط داشته باشد اما بعدها متوجه شدم تسلط بسیاری روی این قضیه دارد. در این پروژه بسیار از ایشان یاد گرفتم و «موقعیت مهدی» برای من ارزش افزوده داشته است. در حقیقت اعتماد ایشان باعث شد توانایی خود را به نمایش بگذارم.

ابراهیمی تاکید کرد: «موقعیت مهدی» و نسخه مینی‌سریالی که درباره برادران باکری ساخته شده حدود ۲ سال تا ۲ سال و نیم از زمان پیش‌تولید تا پایان پس‌تولید طول کشیده است. ما به عنوان عوامل سازنده عمر خود را پای این اثر گذاشته‌ایم اما قصد دارم بگویم شخصیت، دیدگاه و زندگی من به قبل از این پروژه و بعد از آن تقسیم شده است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا شش پرده بودن کار تاثیری روی فیلمبرداری داشته یا نه، توضیح داد: اساسا من زمانی که وارد یک پروژه می‌شوم و کارم را آغاز می‌کنم، تمام توانایی خود را برای بهتر شدن اثر به کار می‌گیرم. در اولین ساخته حجازی‌فر به عنوان کارگردان نیز برایم اهمیت نداشت سکانسی که می‌گیرم قرار است در نسخه مینی‌سریال استفاده شود یا نسخه سینمایی تا بر اساس آن لنز، نورپردازی، ترکیب‌بندی و... را انتخاب کنم.

فیلمبردار «خروج» با بیان اینکه فیلمبرداری بخش‌های جنگی کار برایش سخت بوده مطرح کرد: برای فیلمبرداری یک اثر با موضوع دفاع مقدس باید صد درصد تمرکز کرد. چرا که ممکن است با یک سکانس یک دقیقه‌ای روبه‌رو باشیم که بسیاری از عناصر با هم کار می‌کنند. به عنوان مثال چیدمان صحنه ممکن است چند ساعت طول بکشد. من باید دقت می‌کردم تا مجبور به فیلمبرداری دوباره نشویم.

ابراهیمی با اشاره به اینکه حجازی‌فر تصاویری را که از زادگاه خود داشت به او ارائه می‌داد تا برای فیلمبرداری مد نظر قرار بدهد، گفت: به عنوان مثال در نورپردازی بخش‌های شهری در سکانسی که نور آفتاب داخل خانه می‌افتد، پیشنهاد هادی بود و زمانی که آن را در تصویر می‌دیدم، متوجه می‌شدم ایشان پیشنهادهای درستی داده، به جزئیات بسیاری پرداخته و حس و حالی که دنبال آن بودیم، به تصویر کشیده شده است.

وی ادامه داد: البته ابتدا نسبت به چیزهایی که هادی می‌گفت گارد داشتم اما بعدها متوجه شدم همه مواردی که می‌گوید در خدمت اتفاقی است که در ذهن داشت و می‌خواست آن را عملی کند. خوشبختانه اکثر افرادی که فیلم را دیده‌اند با آن ارتباط برقرار کرده‌اند.

این فیلمبردار سینما در پاسخ به این پرسش که فیلمبرداری تا چه اندازه در نمایش احساس و عاطفه و وجه حماسی فیلم تاثیرگذار بوده است، گفت: حجازی‌فر از گذشته تصاویری مستند به من نشان داد تا جنس و نوع فیلمبرداری‌ام به چیزی که ۳۰ تا ۴۰ سال پیش بوده نزدیک شود. از سوی دیگر تلاش می‌کنم زمانی که فیلمنامه را می‌خوانم با کارگردان و فیلم ارتباط بگیرم و شبیه فیلم شوم.

موقعیت مهدی

ابراهیمی در پایان خاطرنشان کرد: درباره سکانس‌های احساسی فیلم باید بگویم از آنجا که من هم تُرک هستم، متوجه می‌شدم در صحنه چه اتفاقی در حال رخ دادن است و برایم عجیب و دور از ذهن نبود. در سکانس‌های جنگی هم دنبال شلوغ‌کاری نبودیم و از ابتدا تعامل کرده بودیم در عین تمرکز روی کار خود، ساده باشیم.