گروه رادیو و تلویزیون خبرگزاری هنر ایران: رادیو سلامت به واسطه مسئولیتی که بر عهده دارد، برنامههای متنوعی را با محوریت مساله سلامتی، رابطه والدین با فرزندان، فرزندپروری و خصوصا ارائه آموزه‌های لازم به والدین در خصوص تربیت جنسی فرزندان روانه آنتن می‌کند و این شبکه از هر قشری شنونده دارد. در این راستا با نهضت باهنر، مدیر شبکه رادیو سلامت، به گفت‌وگو پرداختیم.
رادیو سلامت از دیرباز از زوایای مختلف به موضوعات سلامت پرداخته است، در این راستا در این شبکه رادیویی چقدربه کودکان اهمیت داده شده است؟
رادیو سلامت به عنوان یک شبکه تخصصی در حوزه سلامت کودکان را یکی از گروه‌های هدف دیده است و در برنامههای مختلف سعی می‌کند علاوه بر برنامه‌سازی، به امر ذائقه‌سازی مناسب کودکان بر طبق استانداردهای سبک زندگی ایرانی اسلامی بپردازد.
در حوزه کودک چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در این حوزه دو بعد مختلف مورد توجه است و برنامههای حوزه کودک دو دسته را شامل می‌شوند که یکی برای کودک و دیگری درباره کودک است و در نهایت هر دو منجر به اشاعه سبک زندگی سالم و فراهم کردن بستر مناسب برای آموزش و پرورش کودکان خواهد شد. لذا در کنداکتور محتوایی شبکه رادیویی سلامت به این گروه سنی توجه ویژه‌ای شده است و برنامههای مختلفی در این حوزه طراحی شده، به گونه‌ای که حتی می‌توان گفت در گامی فراتر، یک برنامه ویژه با عنوان «زنگ تفریح» تولید و برای اولین بار در کشور یک برنامه از رسانه ملی در تمامی مدارس مقطع ابتدایی کشور و در نرم افزار شاد پخش می‌شود.
برای کودکان چند برنامه در حال اجرا است و چه برنامه‌هایی در دستور کار دارید؟
در حال حاضر برنامه «سیبک و قصه‌های مادربزرگ» با ساختار نمایشی و با موضوع سبک زندگی سالم با زبان و گفتاری ساده برای کودکان تهیه و تولید می‌شود. برنامه «زنگ تفریح» هم برنامه دیگری است که با ساختار شعر و موسیقی و در بستری شاد سبک زندگی سالم را به کودکان آموزش می‌دهد. این برنامه علاوه بر پخش از رادیو سلامت طبق دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش در تمامی دبستان‌های کشور در یک زمان خاص پخش می‌شود و حتی برای بهره‌مندی بیشتر بچه‌ها و اولیا در نرم افزار شاد نیز بارگذاری شده است. برنامه «کودک من» نیز برنامه‌ای درباره کودک است که در قالب مجله‌ای جذاب آموزش‌های لازم را در راستای تربیت کودک به خانواده‌ها ارائه می‌کند. «مثبت تربیت» اما برنامه دیگری درباره کودک و با موضوع تربیت جنسی است که به خانواده‌ها تمامی نکات مهم و هشدارهای لازم در حفظ و صیانت از کودک در خصوص مسائل جنسی را می‌آموزد.
بسیاری از مادران در بحث مراقبت از کودکان کم تجربه هستند و برای دریافت پاسخ سوالات خود به فضای مجازی مراجعه می‌کنند، در این زمینه رادیو سلامت از چند متخصص بهره می‌گیرد و چه برنامه‌هایی را در دستور کار دارد؟
ما در برنامههای مختلف زنده و تولیدی از کارشناسان متنوع با پیشینه علمی بسیار معتبر استفاده می‌کنیم و در تمامی برنامه‌ها امکان پاسخگویی به مخاطب وجود دارد، علاوه بر آن فضای مجازی رادیو سلامت هم در پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه و هم در کانال‌های مختلف از جمله بله، ایتا، سروش و... توسط کارشناسان خبره که همگی عضو هیات علمی دانشگاه هستند، پاسخگوی سوالات مخاطبان است. این شبکه همچنین برنامه «مادرانه» که یک مجله علمی و درباره کودک با موضوع سلامت جسم و روان کودک است را تولید کرده است و برای فصل تابستان برنامههای آموزش و پرورشی با اولویت اوقات فراغت و برنامه‌ریزی برای کودکان به این مجموعه اضافه خواهد شد.
نیاز به مقوله طنز و خنده در جامعه امروز بیش از گذشته احساس می‌شود، رادیو سلامت چقدر اشاعه شادی و نشاط در جامعه را جدی گرفته است؟
مقوله طنز داستان ویژه خود را دارد. طنز خلاقیت ویژه‌ای است برای بیان جدی‌ترین موضوعات با زبان شوخی و خنده و مهم است که با لوده‌گی، توهین و استهزا همراه و اشتباه نشود، در همین راستا رادیو سلامت با بهره‌گیری از نویسندگان و تهیه کنندگان کاربلد سعی در بهره‌گیری از این ساختار هنری در برنامه‌ها دارد و برآن است به مخاطبان خود طنزی فاخر ارائه کند. برنامههای نیشتر، نیشگون، چهارخونه، دوربرگردون و ... از جمله برنامههای طنز محور شبکه هستند.
با توجه به فعالیت برخی از افراد در فضای اینستاگرامی و جذب مخاطب با ارائه توصیه‌های پزشکی، رادیو در این حوزه با ساخت برنامههای جدید چقدر توان مقابله با فضای مجازی را دارد؟
یکی از دغدغه‌های مهم رادیو سلامت به عنوان یک رسانه تخصصی پیش از پرداختن به حوزه سلامت، توجه به سواد رسانه‌ای است و در این امر هم در بخش‌های مختلف نسبت به آگاه‌سازی مخاطب اقدام کرده است؛ در مرحله دوم اما علاوه بر آنتن، فضای مجازی شبکه هم به نوبه خود فعالیت‌های بسیاری در اشاعه و ترویج سبک زندگی سالم دارد. در این راستا هم در پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه و هم در کانال‌های مختلف فضای مجازی محتوای بسیار مفید علمی فراهم شده و چندین پادکست نیز تهیه شده و در آینده نیز تولید خواهد شد.
امروزه مردم به فست فود روی آورده‌اند و سبک زندگی‌ها دست‌خوش تغییرات شده است، با این حال مردم علاقه دارند این نوع تغییر سبک زندگی را از طریق توجه به سلامتی خود جبران کنند، رادیو سلامت برای این موضوع چه ایده‌هایی دارد؟
به طورکلی شاید بتوان گفت شالوده اطلاع‌رسانی و برنامه‌سازی در شبکه رادیویی سلامت براساس توجه به سبک زندگی سالم است. تغییر سبک زندگی بر اساس تغییر رفتار صورت می‌گیرد و تغییر رفتار هم با بالا رفتن دانش، تکرار و مداومت بر رفتار صحیح انجام می‌شود؛ با این توصیف در رادیو سلامت در هر چهار بُعد سلامت جسم، روان، اجتماعی و معنوی سعی بر تکرار و تبیین اصول درست زندگی سالم و تاکید بر گام‌ها و مراحل پیشگیری است. از این رو استفاده از شیوه‌های نوین برنامه‌سازی و استفاده بهینه از فضای مجازی از نمونه فعالیت‌های شبکه در این راستا است.
در گذشته پزشکان و متخصصان در رادیو سلامت حضور می‌یافتند و پاسخگوی سوالات مخاطبان بودند؛ امروز در این شبکه رادیویی چند برنامه اینچنینی وجود دارد که مردم به صورت مستقیم با آن در ارتباط باشند؟
در حال حاضر هم این رویه ادامه دارد. برنامه فراسو هر روز صبح با موضوعات سلامت جسم، تغذیه، سلامت روان و سلامت مادر و کودک پخش می‌شود. برنامه خونه زندگی و بخش درمانگاه مهر به موضوعات سلامت می‌پردازد، برنامه نیم نگاه چالش‌های حوزه سلامت را با حضور مسئولان ذی‌ربط بررسی می‌کند، باهم حرف بزنیم مجله تخصصی در حوزه روان است که با حضور کارشناسان این رشته به صورت زنده پاسخگوی مخاطبان است، مجله‌های سالمندی، دامپزشکی و مجله پزشکی از پرمخاطب ترین‌های شبکه هستند و در برنامه سپهر دانش که مجله تخصصی برای پزشکان و کادر درمان است و البته در برنامههای تولیدی همچون مثبت 12هم امکان پاسخگویی از طریق ضبط تلفن‌ها وجود دارد.
به پرمخاطب‌ترین برنامه‌ها اشاره کردید، طی نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته می‌دانید پر مخاطب‌ترین برنامههای شبکه کدام هستند و چند درصد شنونده دارند؟
بله؛ در راستای پر مخاطب‌ترین برنامه‌ها می‌توان به مجله پزشکی، طب ایرانی، به زندگی سلام کن، فراسو، افق روشن و زنگ تفریح اشاره کرد.
خبرنگار: غزال ساری‌اصلان