به گزارش خبرنگار هنرآنلاین ، "سومبات هاکوپیان" صاحب برند هاکوپیان در شمار دانش آموختگان آکادمی مولر آلمان است. او که امروز در شمار یکی از موفق‌ترین فعالان عرصه طراحی و پوشاک ایران به شمار می‌رود، معتقد است که طراحی لباس یک هنر است که نباید آن را نادیده گرفت. او که روز گذشته 15 اردیبهشت‌ماه در جمع دانشجویان دانشکده فنی شریعتی حاضر شد و به سوالات آنان پاسخ داد. سالن این دانشکده مملو از دانشجویانی است که دوست داشتند راز موفقیت این مرد مهربان اما جدی و منظم را بدانند. او که بارها در صحبت‌هایش تاکید می‌کند حاضر به استخدام و آموزش کلیه طراحان است، نظم را نخستین عامل برای ادامه همکاری ذکر کرد. خیل مشتاقان به گفت و گو با سومبات هاکوپیان به حدی زیاد است که خروجی سالن کنفرانس مسدود شده است. طراحان جوان با اشتیاق وافر از اهاکوپیان مشاوره می‌خواهند و او با خنده و حوصله پاسخ می‌دهد. آنچه می‌خوانید سوالاتی است که از سوی دانشجویان دانشکده فنی شریعتی مطرح شد و هاکوپیان با حوصله و علاقه به آن پاسخ داد. چطور توانستید از مشکلاتی نظیر جنگ عبور کنید و همچنان برند هاکوپیان را با کیفیت عرضه کنید؟
واقعیت این است که در ابتدای امر برند ما به صورت سفارشی کار می‌کرد اما به مرور کار به صورت تولید انبوه رسید. البته مشکلات در این عرصه بسیار فراوان بود. در زمان جنگ بخش خصوصی با فشار زیادی رو به رو بود. زیرا مواد اولیه به سختی وارد کشور می‌شد. البته من معتقدم که اگر به کاری ایمان داشته باشید، می‌توانید آن را پیش ببرید. ضمن اینکه مشکلات پس از انقلاب تنها مختص ایران نیست بلکه این اتفاق در کشور فرانسه نیز رخ داده است. با وجود مشکلات زیادی که در بخش تهیه مواد اولیه وجود داشت ما استانداردهای لازم را تغییر ندادیم. زیرا با تغییر این استانداردها می‌توانستیم مصرف مواد اولیه را کاهش دهیم. اما من معتقدم این کار اجحاف در حق مشتری است. این دوران با سختی‌های بسیاری گذشت اما سرانجام به گسترش رسیدیم. من معتقدم که باید به مشتری و کارکنان خودمان وفادار باشیم یعنی کیفیت را مدنظر قرار دهیم. ضمن اینکه بخش خصوصی باید روی پای خودش بایستد. من افتخار می‌کنم که تا امروز از کمک‌های دولتی بهره‌ای نبرده‌ام.
چرا برند هاکوپیان وارد بخش طراحی پوشاک بانوان نمی‌شود؟
این سوالی است که هر روز از من پرسیده می‌شود البته در حال بررسی برای این مساله هستیم. شاید یکی از مهمترین دلایل عدم ورود برند ما به این عرصه را بتوان نبود فضای کافی دانست. در حال حاضر پس از بررسی‌های زیاد به این نتیجه رسیده‌ایم که در آینده نزدیک این کار را شروع کنیم و صد البته در فکر آن هستیم.
از چه افرادی برای پیشرفت برند هاکوپیان استفاده می‌کنید و آیا طراحان جوان در کادر پرسنلی شما جایی دارند؟
یکی از نقاط قوت شرکت ما این است که تا امروز هیچ شخص غیر حرفه‌ای را در هیچ بخشی استخدام نکرده‌ایم. اغلب نیروهای ورودی ما را افراد جوان و تحصیلکرده‌ای تشکیل می‌دهند که توسط مجموعه آموزش داده می‌شوند و پروش می‌یابند. البته من معقتدم که رشته طراحی لباس تنها مختص طراحی نیست. بلکه تحصیلکرده‌های این بخش می‌توانند به عنوان مدیر تولید و کیفی نیز به فعالیت بپردازند؛ لذا نباید صرفا به این امر اکتفاء کنیم. ما در مجموعه خودمان از طراحان جوان استقبال می‌کنیم و البته قبلا نیز از فارغ التحصیلان این دانشکده بهره برده‌ایم.
به عنوان یک فعال و پیشکسوت در عرصه پوشاک ایران تا امروز چه حمایتی از طراحان جوان داشته‌اید؟
در سال‌های گذشته من سعی زیادی کردم تا توانستم برای نخستین بار متدهای فرسوده را از دانشگاه‌ها خارج کنم و متد مولاژ را به عنوان یک پایه علمی وارد بخش آموزش عالی کشور کنم. این کار بزرگی است که انجام گرفته است. چاپ 4 کتاب مرجع به عنوان پایه علمی این رشته از دیگر کارهایی است که در جهت حمایت از طراحان انجام داده‌ام. داشتن یک نهاد مدنی یکی از مواردی است که من معتقدم هنوز جایگاه آن در ایران شناخته نشده است. به همین خاطر انجمن طراحان پارچه و لباس را بسیار مغتنم می‌دانم و به عنوان نخستین رئیس هیات مدیره در آن فعال بوده‌ام و هنوز هم برای آن تلاش می‌کنم.
آیا ایده و نظر خاصی دارید که دانشجویان رشته طراحی لباس نیز بتوانند مانند شما باعث سرافرازی ایران شوند؟
بسیار علاقمند بودم که این سوال مطرح شود و این جای خوشبختی است. از سال 1975 در کشورهایی نظیر فرانسه و ایتالیا روندی شکل گرفت که کارگاه‌های کوچک توانستند تولیدات خوبی وارد بازار کنند. این روشی است که ما در گذشته نیز داشته‌ایم اما متاسفانه در حال دور ریختن موارد خوب هستیم. متاسفانه جوانان ما فکر می‌کنند که باید از جایی کار را شروع کنند که همه نوع لباس در آن تولید شود. یعنی روسری، مانتو، شلوار و کت و شلوار و ... را می‌خواهند به صورت همزمان در یک بخش تولید کنند. در عین حال سعی دارند همه اقشار جامعه از کم درآمد تا پردرآمد را نیز راضی نگاه دارند. در حالی که این امکانپذیر نیست. ابتدا باید تولید و نوع مشتری و خواسته او را بشناسیم. اشتباه نکنیم و همه چیز را برای همه کس نخواهیم. رشد یک کار در صورت محاسبات دقیق امکانپذیر است. من معتقدم که طراحان جوان نباید بلافاصله به سراغ کارگاه‌های بزرگ بروند زیرا کار باید به مرور و با سختی رشد کند. در واقع یک کار مانند کودکی است که باید آرام آرام رشد کند و سختی‌های خاص خود را دارد لذا ابتدا کوچک حرکت کنید. در یک کارگاه کوچک روند تولید یک طرح با سرعت بیشتری رخ می‌دهد زیرا به سرعت پارچه، طرح، دوخت و ... انتخاب می‌شود و کار آماده ارائه به بازار می‌شود اما در کارخانجات بزرگ این تولید یک روند خاص دارد که باید طی شود. به همین خاطر در کارگاه‌های کوچک می‌توان رشد خوبی را تجربه کرد. به نظر من برای شروع کار شراکتی نیز ابتدا خوب حرف بزنید و شرایط را مشخص کنید زیرا شراکت کار بسیار سختی است. سراغ کارهای ناشناخته نیز نروید زیرا سرمایه خود را از دست می‌دهید.
یک طراح خوب چه دانستنی‌هایی را باید بداند؟ و چطور باید وارد بازار این کار شویم؟
نگویید نمی‌دانم چطور باید وارد بازار کار شد، زیرا می‌دانید اما فضای آن وجود ندارد. طراحانی موفق هستند که تنها به دانسته‌های دانشکده اکتفاء نکنند. طراحی امروز بسیاری از دانشجویان ما شبیه به کشیدن یک عکس است. مسائل مختلفی در دنیای مد امروز وجود دارد که از آن باید بهره برد. باید ماشین، نخ و کلیه مواد اولیه این مسیر را بشناسید اما این کار با دانشگاه امکانپذیر نیست بلکه باید وارد یک محیط کار شوید و تجربه بیاموزید و تحقیق کنید. با مراکز خارج از کشور ارتباط برقرار کنید. مراکز فروش ماشین‌آلات دوخت، تولید نخ و ... را بشناسید. یک طراح باید بداند چطور دستور دوخت صادر کند اما دانشجویان ما در تنظیم الگو مشکل دارند. این بخش بسیار مهم است زیرا تجسم یک طراح را نشان می‌دهد. از شما طراحان جوان کارهای زیبایی دیدم که می‌تواند در عرصه بین‌المللی ابراز وجود کند. این نشان می‌دهد که دارای ذوق هستید و می‌توانید جاذبه‌هایی ایجاد کنید اما راه این کار بسیار طولانی است و جوانان امروز بسیار شتابزده هستند.
آیا از طراحان جوان و فارغ التحصیلان دانشگاه در مرکز خود دعوت به همکاری می‌کنید؟
حتی اگر روزی به نیروی تازه نیاز نداشته باشیم هم از طراحان و فارغ التحصیلان استقبال می‌کنیم. منتها در کارخانه من قوانین و انضباطی وجود دارد که باید به آن پایبند باشید. کار ما با دقیقه و ثانیه محاسبه می‌شود. متاسفانه یکی از ضعف‌های کشور ما بی‌انضباطی است.
آیا از پارچه چینی در تولید محصولات خود استفاده می‌کنید؟
نه به هیچ عنوان. اگر از پارچه چینی استفاده نمی‌کنم به معنای تاسف نیست بلکه هنوز اعتقاد ندارم که صنعت نساجی چین رشد کافی کرده باشد. ضمن اینکه اقتصاد دولتی این کشور قابل اعتماد نیست. محصولات ما اغلب از ترکیه و ایتالیا تامین می‌شود و اخیرا از فرانسه هم پارچه خریداری می‌کنیم.
کتاب‌هایی که به عنوان مرجع ذکر کردید در چه زمینه‌هایی هستند و توسط کدام انتشارات چاپ شده‌اند؟ آیا لوح فشرده آموزشی نیز دارند؟
جدول اندازه، لباس نازک زنانه، دامن و شلوار، ضخیم دوزی پالتو 4 کتابی است که منتشر شده است. هیچ کدام از این آثارلوح فشرده ندارند. البته یک کتاب هم درباره مدل‌سازی در دست تالیف دارم که امیدوارم تا اواسط سال جاری وارد بازار شود. انتشارات تمام این کتاب‌ها متعلق به خود موسسه است.
آیا برنامه جدیدی هم برای ایجاد تفاوت و نوآوری در برند هاکوپیان دارید؟
تولیدات امروز هاکوپیان از حالت انبوه خارج شده است و بیشتر به سمت سفارشات محدود حرکت کرده‌ایم. یعنی گاهی از یک سایز تنها یک مدل تولید می‌کنیم. زیرا دنیا نیز به سمت کالای سفارشی متمایل شده است. ضمن اینکه در قسمتی از فروشگاه‌ها بخش سفارشات را نیز فعال کرده‌ایم و در شهرستان‌ها نیز، طراحان برای دریافت سفارش به محل می‌روند. به دنبال شروع کار زنانه نیز هستیم.
به عنوان یک فرد فعال فعالیت‌های انجمن طراحان پارچه و لباس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متاسفانه به دلیل مشغله کاری کمتر فرصت می‌کنم که در جلسات انجمن حضور داشته باشم. اما این انجمن را به عنوان یک نهاد مدنی برای هویت بخشی به طراحان و فعالان این حوزه ضروری می‌دانم و از آن حمایت می‌کنم. کلاس‌های آموزشی که انجمن طراحی کرده، بسیار عالی است. این انجمن تلاش‌های بسیاری را برای ایجاد فضای کاری طراحان انجام داده است. به نظر من انجمن باید اهدافش را دنبال کند و یک انستیتو مد را در ایران شکل دهد. نیازمند یک مدرسه تخصصی مد نیز هستیم زیرا بسیاری از فارغ التحصیلان به این جنبه‌های تکمیلی نیاز دارند. اما بدانید که انجمن زمانی جایگاه پیدا می‌کند که شما دور آن باشید و از این نهاد حمایت کنید. باید بدانیم که طراحی پوشاک یک بخش هنری در کشور ما است که نباید رها شود.
چطور امکان مشاوره و گفتگو با شما وجود دارد؟
تمام دانشجویان و طراحان علاقمند به این کار می‌توانند از طریق ایمیل با من ارتباط برقرار کنند. البته در ایمیل زمینه کاری خود را نیز ذکر کنید. آدرس ایمیل من نیز در سایت هاکوپیان موجود است.
آیا دوره دیدن در کشورهای دیگر می‌تواند برای دانشجویان مثمر ثمر باشد؟
این نیز به محلی که برای آموزش انتخاب می‌کنید، وابسته است. کلاس‌های آموزش مد ایتالیا کاربردی و خوب هستند. اما باز هم باید بدانید که به کدام سو و با کدام هدف حرکت می‌کنید.
در چنین شرایطی برای شروع کار چه باید بکنیم؟
اگر بتوانیم به صنعت‌گران و مسئولان کشور بقبولانیم که در تمام دنیا طراح و طراحی موتور متحرکه کلیه صنایع است، موفق می‌شویم. به خصوص در صنعت پوشاک طراحی کلید اولیه است. مد هر روز تغییر می‌کند و جز طراحان کسی بر این روند تغییر موثر نیست. به این افراد توضیح دهید که ما آدم‌های پیش پا افتاده‌ای نیستیم تا جایگاه ما را بدانند و نگاه به این روند اصلاح شود.
انتهای پیام/61
سمیه باقری