سرویس تئاتر هنرآنلاین: عمارت مسعودیه بنایی تاریخی متعلق به دوران قاجار است که در خیابان جمهوری، نرسیده به بهارستان واقع شده است. گفته می‌شود؛ این عمارت در طول تاریخ خود همواره شاهد وقایع فرهنگی و هنری مختلفی بوده و ۷۰ سال میزبانی آموزش و پرورش را در کارنامه خود دارد. چندی پیش نیز در میان گسترش تاسیس سالن‌های خصوصی تئاتر در کلان‌شهر تهران، با افتتاح یک سالن تئاتر در این عمارت، یک سالن جدید در یک مکان تاریخی و دیدنی به فضای نمایشی پایتخت اضافه شد تا جذابیت‌های تاریخی عمارت مسعودیه با دیدن اثری نمایشی مضاعف شود.
زهره عزیزیان که مدیریت این تماشاخانه را به عهده دارد درباره راه‌اندازی این سالن نمایش به خبرنگار تئاتر هنرآنلاین گفت: ابتدا پیشنهاد راه‌اندازی این تماشاخانه از جانب ایمان افشاریان کارگردان تئاتر و سینما که خود نیز جزو فعالان فرهنگی است، مطرح شد و بعدا این پیشنهاد از طرف عمارت مسعودیه نیز به ما داده شد. البته ابتدا قرار بود ما تنها کارهای اسپانسرینگ را انجام دهیم اما بعد تصمیم به ورود مستقیم به پروژه گرفته شد. از آنجا که عمارت مسعودیه جزو میراث فرهنگی است برای ساخت و ساز و تبدیل حوضخانه این عمارت به تماشاخانه با مشکلات بسیاری روبرو بودیم از جمله اینکه به هیچ عنوان به دلیل فضای تاریخی این عمارت اجازه کوبیدن حتی یک میخ را به دیوارها و زمین این محل نداشتیم به همین دلیل هم وارد یک اتفاق دیگری شدیم و از داربست استفاده کردیم اما حتی این داربست‌ها هم مستقیم به روی زمین نصب نشده است به این معنی که زیر این داربست‌ها سازه‌ای تعبیه شده که این سازه از چوب و لاستیک تشکیل شده است که به هیچ عنوان صدمه‌ای به کف این مکان وارد نمی‌شود و تمام سازه‌های ما روی این داربست‌ها نصب شده‌اند. حتی برای اینکه سطح کف سالن آسیب نبیند صندلی‌ها نیز به صورت چرخ دار طراحی شده‌اند. به این ترتیب بدون اینکه هیچ آسیبی به این مکان وارد شود مراحل ساخت و ساز سالن انجام شد.
طراحی سالن با رعایت تمام ضوابط و استاندارهای تئاتری
رضا شاپور زاده که مسئولیت طراحی سالن نمایش عمارت مسعودیه را به عهده داشته نیز در رابطه با طراحی این سالن اظهار کرد: عمارت مسعودیه در واقع یک مکان کاملا تاریخی اما در عین حال در معرض تخریب بود که در شرایط نامناسبی قرار داشت که بعد متوجه شدیم قرار بر این است که این مکان بازسازی شود و کاربری آن به نوعی تغییر کند و قرار است به یک سالن آمفی تئاتر تبدیل شود، ما این مکان را به کمک سپهر گودرزی بررسی کردیم و آیتم‌های مختلف را کنار هم چیدیم و به این نتیجه رسیدیم که بهترین شکل ممکن برای تبدیل این مکان ایجاد یک سالن تئاتر سه سویه است. به دلیل شکل صلیب وار این مکان نتیجه گرفتیم در طراحی سالن می‌توان از فضای حوضخانه به عنوان صحنه استفاده کرد و یک سن نسبتا بزرگ و مناسب در ابعاد ۸ در ۹ متر می‌توان برای آن ایجاد کرد و به دلیل قابلیتی که این مکان دارد می‌توان از سه سو جایگاه تماشاگران را طراحی کرد و سمت دیگر آن هم می‌تواند به عنوان پشت صحنه و حتی سن اضافه بر حسب نیاز کارگردان مورد استفاده قرار گیرد.
طراح سالن تئاتر مسعودیه در رابطه با بحث آگوستیک کردن سالن نیز بیان کرد: ما سعی کردیم تا آنجا که ممکن بود دیوارها را کاملا از نظر صداها ایزوله کنیم و بر این اساس سازه‌ای را روی سقف اجرا کردیم که از نظر بافت سنتی هم به کل آن مجموعه آسیبی وارد نکند البته این سازه بسیار به سختی نصب شد و خوشبختانه مورد وثوق قرار گرفته است.
شاپور زاده با اشاره به بحث ایمنی و سایر امکانات این سالن متذکر شد: این سالن بلک باکس ۲ در ورودی و ۲ در خروجی دارد بنابراین از نظر ایمنی بسیار امن است، همچنین امکانات کاملی از لحاظ سیستم صوتی، نورپردازی، سیستم گرمایش و سرمایش، نورپردازی، کیفیت صندلی‌ها و... دارد. ما بر حسب تجربه‌ای که در سالن‌های دیگر تئاتر داشته‌ایم سعی کردیم تمام ظرافت‌های ممکن را برقرار کنیم.
او همچنین با اشاره به ظرفیت سالن نمایش مسعودیه، ادامه داد: سالن ۱۵۱ عدد صندلی دارد و در صورت استقبال بیشتر چیزی حدود حداقل ۴۰ تا ۴۵ نفر تماشاگر خارج از ظرفیت صندلی‌ها می‌توانند در راهروی وسط و مقابل پای تماشاگران روی زمین به دیدن نمایش بنشینند. از سوی دیگر سعی کردیم صندلی‌هایی را برای تماشاگران تهیه کنیم که تماشاگران در مدتی که روی این صندلی‌ها به تماشای نمایش می‌نشینند احساس ناراحتی نکند چراکه معتقدیم سالن تئاتر باید این قابلیت را داشته باشد که در اختیار نمایش باشد نه اینکه معضلی باشد برای نمایش اما متاسفانه در اغلب سالن‌های خصوصی این موارد رعایت نمی‌شود و هر اندازه هم که اثر نمایشی جذابیت داشته باشد سالن به قدری قابلیت پایینی دارد که تماشاچی را از آن نمایش دل‌زده می‌کند.
درصدد رقابت باتماشاخانه های خصوصی دیگر نیستیم
عزیزیان مدیر تماشاخانه مسعودیه نیز در ادامه با اشاره به اهداف اهداف این تماشاخانه، خاطرنشان کرد: سعی ما در این تماشاخانه بر این است که به همه گروه‌های تئاتری کمک کنیم و این گونه نیست که تنها به چهره‌های خاص یا برخی آثار در ژانر خاص بها دهیم. این سالن را صرفا در جهت کمک به هنر تئاتر تاسیس کردیم نه به هدف رقابت با دیگر تماشاخانه های خصوصی.
جذابیت‌های فرهنگی و هنری عمارت مسعودیه لذت دیدن تئاتر را مضاعف کرده
مدیر تماشاخانه مسعودیه همچنین با اشاره به استقبال چشم‌گیر مخاطبان از اولین اجرای نمایش در این سالن تازه تاسیس، دلیل استقبال مخاطبان از دیدن نمایش در این سالن را با توجه به اینکه زمانی کم‌تر از دو ماه از تاسیس تماشاخانه می‌گذرد؛ جذابیت‌های این عمارت قدیمی به لحاظ هنری و فرهنگی دانست و افزود: ضمن اینکه اولین نمایشی که در این تماشاخانه به اجرا درآمده متشکل از تیم حرفه‌ای هنرمندان سینما و تئاتر است. به طور کلی طبق نظرسنجی که از مخاطبان این تماشاخانه صورت گرفته است؛ دریافتیم که اگثر مخاطبان به کلیت این مجموعه علاقمند بودند. طبیعتا علاقمندان تئاتر از آنجا که از دوستداران هنر هستند وقتی وارد مجموعه‌ای با این جذابیت‌های هنری و فرهنگی می‌شوند لذتی مضاعف خواهند برد.
احمد غلامی مهرآبادی، مدیر روابط عمومی این تماشاخانه نیز در پاسخ به این سوال که در مدت کوتاهی که از راه‌اندازی تماشاخانه مسعودیه می‌گذرد چه گروه‌هایی متقاضی اجرا در این سالن نمایش بوده‌اند، بیان کرد: در این مدت گروه‌های متعددی متقاضی اجرا در این سالن بوده‌اند ضمن اینکه لازم می‌دانم این نکته را هم یادآوری کنم که هدف از ایجاد این تماشاخانه حمایت صرف از گروه‌های خیلی خاص تئاتری نبوده است چون معتقد هستیم جریان‌های خاص تئاتری، سالن‌ها و تئاترهای خاص خود را دارند، به همین دلیل ما در این مدت از گروه‌های دانشجویی و مستقل تئاتری گرفته تا گروه‌های حرفه‌ای و شناخته شده تئاتر درخواست اجرا داشته‌ایم.
کیفیت خوب تنها اولویت انتخاب آثار
او در رابطه با نحوه انتخاب و ارزشیابی آثار هم ادامه داد: یک شورای ارزیابی آثار متشکل از نمایندگان تماشاخانه و نمایندگانی از عمارت مسعودیه آثار را ارزیابی و انتخاب می‌کنند. بر این اساس گروه‌های تئاتری درخواست‌شان را به ما منتقل می‌کنند و متن نمایشنامه را در اختیار ما قرار می‌دهند و ما در مدت زمانی مشخص به آنها پاسخ می‌دهیم. تنها اولویت تماشاخانه برای انتخاب آثار کیفیت اثر است و مواردی همچون بهره‌گیری از چهره‌ها و ستاره‌ها در انتخاب آثار تاثیری ندارد. معیار خوب بودن هم در درجه اول متن خوب است. اگر متن نمایش متن خوبی باشد قطعا زمینه برای اجرای یک نمایش خوب هم فراهم خواهد شد و در مراحل بعدی پیشینه و تجربیات گروه و کیفیت اجرا هم مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تماشاخانه نسبت به گروه های دانشجویی وحرفه ای یکسان برخورد می کند
در ادامه نیز عزیزیان در رابطه با رویکرد این تماشاخانه نسبت به کارهای دانشجویی گفت: من از دل تئاتر به این جریان وارد نشده‌ام به همین دلیل از روز اول نسبت به مسائل اقتصادی بسیار جدی بودم بنابراین اگر قرار است گروه‌های دانشجویی هم برای اجرا به ما مراجعه کنند باید برنامه مشخص و دقیقی داشته باشند. چراکه به هر حال ما با تاسیس سالن نمایش در این مجموعه تصمیم داریم علاوه بر اینکه نمایش‌های خوبی را به مخاطب ارائه می‌کنیم بازده مالی خوبی هم به دست آوریم. من معتقدم تئاتر باید اقتصاد داشته باشد و به هر حال باید عرضه و تقاضا باهم همخوانی داشته باشند و اگر قرار باشد گروه‌های دانشجویی هم در این سالن اجرا داشته باشند ما در خصوص مسائل مالی به همان منوالی که با گروه‌های حرفه‌ای برخورد داریم، رفتار خواهیم کرد؛ اگرچه تصمیم داریم در آینده به لحاظ مالی و دادن تخفیف در هزینه‌ها به گروه‌های تئاتری که به لحاظ مالی استطاعت ضعیف‌تری دارند کمک کنیم.
تلاش برای کم کردن هزینه‌های پیش تولید با ایجاد پلاتوهایی در مجموعه مسعودیه
مدیر تماشاخانه مسعودیه همچنین در رابطه با بحث تامین هزینه‌های این تماشاخانه ادامه داد: در رابطه با تامین هزینه‌ها تصمیم داریم در کنار اجرای نمایش یک سری کارگاه‌های آموزشی هم برگزار کنیم اما فعلا این کار در حد یک برنامه‌ریزی است. فعلا هم تکیه ما برای تامین هزینه‌ها بر روی اجرای نمایش است. از سوی دیگر از زمانی که تصمیم به تاسیس سالن گرفتیم تا زمانی که سالن افتتاح شد تقریبا حدود یک ماه و نیم به طول انجامید بنابراین فرصت زیادی نداشتیم برای اینکه برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم. ضمن اینکه من معتقدم با تکیه صرف بر اجرای نمایش نمی‌توان هزینه‌های سالن را تامین کرد. قرار نیست اینجا صرفا یک سالنی برای اجرای نمایش باشد، یکی دیگر از برنامه‌هایی که به صورت جدی در حال پیگیری آن هستیم برگزاری دوره‌های نمایشنامه‌خوانی است، همچنین هم اکنون با عمارت مسعودیه در حال مذاکره هستیم تا فضاهای خاصی در اختیار ما گذاشته شود تا بتونیم در آنجا کارگاه‌های آموزشی برگزار کنیم و یا فضاهایی را برای تمرین گروه‌های مختلف تئاتری ایجاد کنیم چون به هرحال کمبود پلاتوهای تمرین برای تمرین تئاتر تبدیل به یک معضل شده است و پلاتوهای خصوصی هزینه‌های سنگینی دارند و نمی‌خواهیم گروه‌های تئاتری پیش از اجرا این فشارها را متحمل شوند. چون برای یک گروه تئاتری از زمانی که می‌خواهد نمایشی را تمرین کند تا زمانی که به مجوز اجرا نرسد هیچ تضمینی وجود ندارد که بتواند نمایش خود را اجرا کنند چه بسا گروه‌های بسیاری که هزینه‌های زیادی را در زمان پیش از تولید کار خود متحمل شده‌اند و در بخش اخذ مجوز گیر کرده‌اند. من معتقدم یکی از کارهایی که همه مسئولین تئاتر چه دولتی و چه خصوصی می‌توانند انجام دهند این است که هزینه‌های پیش تولید و مخصوصا پلاتوها را پایین بیاورند. بنابراین ما برنامه داریم که فضاهای اینچنینی را هم برای گروه‌های تئاتری فراهم کنیم اما به هرحال اجرای آنها نیازمند مذاکراتی است.
تماشاخانه مسعودیه کارهای کودک و عروسکی را از نمایش های دیگر مستقل نمی داند
غلامی مدیر روابط عمومی تماشاخانه مسعودیه در مورد اینکه آیا این تماشاخانه رویکرد خاصی درمورد حمایت از کارهای کودک و تئاتر عروسکی دارد یا خیر، تاکید کرد: تماشاخانه مسعودیه کارهای کودک و عروسکی را از نمایش‌های دیگر مستقل نمی‌داند چرا که ما معتقدیم تئاتر کودک در نتیجه کم توجهی به آن، به حاشیه رانده شده است. قطعا اگر کاری در این حوزه به ما پیشنهاد شود ما از آنها حمایت خواهیم کرد و قرار بر این نیست که تنها کارهای بزرگسال در این سالن روی صحنه برود؛ بنابراین ما با نمایش کودکی که با معیارهای این تماشاخانه همخوانی داشته باشد مانند دیگر کارهای تئاتری به صورت مستقل برخورد خواهیم کرد و هیچ تفاوتی در این زمینه قائل نخواهیم شد و حتی معتقد هستیم کارهای کودک می توانند بهتر از نمایش‌های بزرگسال بازدهی اقتصادی داشته باشند.
آینده خوبی برای تماشاخانه مسعودیه متصورم
هومن صفار هرندی یکی دیگر از مدیران تماشاخانه مسعودیه با اشاره به چشم‌اندازهای این تماشاخانه ادامه داد: من آینده بسیار خوبی برای این تماشاخانه متصور هستم و همان گونه که از محیط اصلی این عمارت قدیمی که حدود ۱۷۰ سال قدمت دارد مشخص است؛ این عمارت مدت زیادی از دید مردم خارج بوده اما با بازگشایی این تماشاخانه و همت مدیریت این عمارت در پیشرفت این امر این مجموعه با حضور مخاطبان تئاتر جانی دوباره گرفته است. البته در کنار تماشاخانه مسعودیه برنامه‌های دیگری در این عمارت اعم از دایر کردن مکان‌های فرهنگی و بازسازی و بازگشایی فضاهای موجود درعمارت به تدریج در حال پیشروی است بر این اساس من پیش بینی می‌کنم ظرف دو سال آینده این مکان یکی از پاتوق‌های زیبای فرهنگی تهران شود.
او همچنین در پایان درباره مدت زمانی که قرار است از این حوضخانه به عنوان تماشاخانه استفاده شود، گفت: فعلا قرار است حوضخانه تماشاخانه مسعودیه به عنوان یک سالن تئاتری معرفی شود اما قرارداد ما با عمارت مسعودیه دائمی نیست و این تماشاخانه به مدت محدودی دایر خواهد بود که در صورت توافق دو طرف تمدید خواهد شد.
انتهای پیام/