به گزارش هنرآنلاین به نقل از ستاد خبری هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی تهرانـ مبارک، شارلوت پوییجک‌جولین؛ نویسنده و کارگردان نمایش "اگزویا" که از کشور هلند و با گروه مجیکال‌تئاتر در این دوره از جشنواره حضور دارد، درباره شرایط اجرای تئاتر عروسکی در هلند و شهر ماستریخ، گفت: ما تنها گروه تئاتر عروسکی در ماستریخ هستیم. ما در خانه خودمان سالنی ساخته‌ایم. درواقع ما گروهی کاملا مستقل هستیم. چون گروه بسیار پرکاری هستیم، معمولا هر ماه در سالن خودمان تئاتر اجرا می‌کنیم. برخی از ماه‌ها که امکان اجرای نمایش در سالن را نداریم، مکان اجرا را به گروه‌های دیگر اجاره می‌دهیم چون گروهی مستقل هستیم و بودجه‌ای برای اینکه به گروه‌های دیگر بپردازیم تا برای سالن ما نمایش آماده کنند.
او ادامه داد: ما تنها گروه در ماستریخ هستیم که تئاتر عروسکی اجرا می‌کنیم. قبلا یک پیرمرد بود که تئاتر عروسکی کار می‌کرد و چون در تلویزیون هم برنامه اجرا می‌کرد، بسیار معروف بود اما بعد از مرگ او، به‌غیر از ما گروه دیگری در این شهر تئاتر عروسکی کار نمی‌کند.
این کارگردان تئاتر در ادامه افزود: گروه‌های بسیار زیادی در هلند هستند که تئاتر عروسکی کار می‌کنند اما اغلب آن‌ها برای کودکان تئاتر آماده می‌کنند و تنها چهار الی پنج گروه تئاتر عروسکی برای بزرگسال تولید می‌کنند. ما هم آثاری برای کودکان اجرا می‌کنیم اما عمده فعالیت ما در زمینه تولید تئاتر عروسکی برای مخاطبان بزرگسال است.
او معقد است در طول حدود بیست سالی که تئاتر کار می‌کنم، حس کرده‌ام تئاتر عروسکی در هلند پیشرفت داشته است و کیفیت تئاتر عروسکی و گروه‌ها بالاتر رفته است.
پوییجک‌جولین شرایط آموزش تئاتر به کودکان در هلند را مناسب توصیف کرد و گفت: ما در کنار مدارس هنری، خصوصا مدارس مختص آموزش تئاتر، موسیقی و ... داریم. حتی کودکان نمایش‌هایی را آماده می‌کنند که در سالن‌های کوچک مدارس یا سالن‌های ورزشی، اجرا می‌کنند. حتی در برخی از موارد کودکان به‌صورت گروهی به سالن تئاتر ما می‌آیند یا ما به مدارس آن‌ها می‌رویم و برایشان تئاتر اجرا می‌کنیم. درواقع تبادل میان ما و مدارس وجود دارد. همچنین در مدارس ابتدایی از تئاتر برای آموزش استفاده می‌شود.
کارگردان گروه مجیکال تئاتر درباره نحوه آشنایی این گروه با جشنواره تهران ـ مبارک، توضیح داد: مدت‌ها قبل برای اجرایی رفته بودیم جمهوری چک. این برنامه نزدیک پراگ برگزار می‌شد. گروهی از ایران در این برنامه حضور داشتند که از ما دعوت کرد تا در جشنواره تئاتر تهران مبارک شرکت کنیم. از 12 سال قبل تا امروز پنج بار به ایران آمده‌ایم و در سه دوره جشنواره تهران ـ مبارک شرکت کردیم. برای حضور در هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی هم فیلم آثارمان را برای مسئولان برگزاری فرستادیم و آن‌ها "اگزویا" را انتخاب کردند.
این هنرمند تئاتر، در پاسخ به این پرسش که جشنواره این دوره را در مقایسه با دوره‌های قبلی که حضور داشت، چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: امروز که در اتاقم بودم، دوباره به برنامه اجراها نگاه می‌کردم و برنامه اجراهای سال 2006 جشنواره تئاتر عروسکی را پیدا کردم که برای اولین‌بار که به ایران آمدم و در جشنواره تهران ـ مبارک شرکت کردم. در آن زمان همه‌چیز برای من تازه بود و واقعا حضور در این جشنواره برای من تجربه بزرگی بود. در آن زمان یک کارگاه آموزشی برگزار کردم. در دوره‌های قبل کمی آزادی بیشتر حس می‌کردم اما هنوز احساس می‌کنم جشنواره از کیفیت و سطح بسیار خوبی برخوردار است. گروه‌های خوبی به ایران آمده‌اند و نمایش‌های بسیار خوبی روی صحنه رفته‌اند. از آمدنم به این دوره از جشنواره بسیار خوشحالم و دوست دارم بارها و بارها به ایران بازگردم و در دوره‌های مختلف جشنواره تئاتر عروسکی شرکت کنم.
گزارش آخرین پاتوق شبانه هفدهمین جشنواره تئاتر عروسکی
در آخرین شب پاتوق شبانه، از کتاب "مبانی نظری تئاتر عروسکی" اثر شیوا مسعودی رونمایی شد و همه در کنار هم لحظاتی نوستالژیک را با موسیقی "خونه مادربزرگه" گذراندند.
در ششمین و آخرین شب پاتوق شبانه که سه‌شنبه ششم شهریورماه برگزار شد، بخش ابتدایی پاتوق، به مراسم رونمایی کتاب "مبانی نظری تئاتر عروسکی" نوشته شیوا مسعودی با حضور مولف اثر، پوپک عظیم‌پور و فریندخت زاهدی برگزار شد.
ابتدا فریندخت زاهدی درباره نخستین مواجهه‌اش با کتاب "مبانی نظری تئاتر عروسکی" گفت: کتاب بسیار دیر به‌دست من رسید و قصد داشتم آن را تورق کنم تا درباره آن به گفت‌وگو بپردازم اما به‌محض اینکه کتاب را به‌دست گرفتم، نتوانستم آن را زمین بگذارم و دو روز با این کتاب سپری کردم که بسیار به من خوش گذشت.
این استاد دانشگاه در توضیح بیشتری درباره این کتاب افزود: اگر تئاتر عروسکی را به بخش‌هایی همچون آموزشی، سیاسی‌اجتماعی، سرگرم‌کننده یا فلسفی تقسیم کنیم، می‌بینیم در کتاب به این وجوه پرداخته شده است. "مبانی نظری تئاتر عروسکی" مقدمه‌ای جامع برای رسیدن به لایه‌های دیگری از تحقیق درباره تئاتر عروسکی است. در بخشی از این کتاب که درباره تاریخچه پیدایش تئاتر عروسکی است، می‌بینیم به تحقیقاتی به کشف عروسک مفصل‌دار در جیرفت اشاره کرده است. این تحقیق مشخص کرده که عروسک‌ها پنج‌هزار سال قدمت دارند یا در همین کتاب می‌خوانیم که تئاتر عروسکی بر روی کمدیا دلآرته موثر بوده است و این بحث را اثبات می‌کند.
وی ادامه داد: در تحقیقات شیوا مسعودی، مباحث فلسفی و زیبایی‌شناختی جالبی وجود دارد که می‌تواند در رویکرد ما به تئاتر عروسکی موثر باشد و می‌تواند این نظریه را که عروسک واسطه‌ای است برای مخاطب برای بیان واقعیت، به اثبات رساند. جای خالی نگاه جدی به تئاتر عروسکی در ایران کاملا مشهود بود. حتی تا چند سال پیش در ایران تئاتر عروسکی را مختص کودک می‌شناختند اما تلاش شیوا مسعودی و پوپک عظیم‌پور که به‌صورت آکادمیک بوده است، در تغییر این نگاه موثر بوده است.
در ادامه زاهدی با بیان اینکه کم‌تر درزمینه تئاتر عروسکی کار کرده است، گفت: تئاتر عروسکی ژرفانگر است. این نوع تئاتر ترکیبی است و با هنرهای تجسمی ارتباط مستقیم دارد. در این نوع نمایش، عروسک‌ها نماینده انسان‌ها هستند. درواقع تئاتر عروسکی از طریق نقد دوران خود به جامعه نزدیک می‌شود.
در ادامه، پوپک عظیم‌پور به بحث درباره کتاب پرداخت و گفت: در دهه هشتاد من و دکتر مسعودی مدرس دانشگاه شدیم. از ابتدا دغدغه شیوا مسعودی این نبود که تئاتر عروسکی به کودک تعلق دارد یا به بزرگسال چون او در هر دو حوزه کار کرده بود. دغدغه او گسترش افق و افزودن پایه‌های علمی این دو هنر بود تا بتواند کمبود منابع در ایران را جبران کند و این منابع را افزایش دهد.
او اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین مسائلی که در این کتاب مطرح می‌شود، این است که آیا عروسک‌ها از آیین‌ها آمدند یا عروسک‌بازی به تئاتر عروسکی رسیده است. باید بدانیم که تئاتر عروسکی به‌خوبی توانسته است شرایط را برای حضور خود فراهم کند. در قرون وسطی این تئاتر قدغن شد اما به راه خود ادامه داد و حتی به کلیسا رفت.
عظیم‌پور در ادامه صحبت‌های خود به ارائه گزارشی از فصل‌های کتاب "مبانی تئوری تئاتر عروسکی" پرداخت و گفت: این کتاب بسیار شیرین است و بخش‌های انتخابی و نحوه چیدمان آن‌ها لذت خواندن کتاب را بیشتر می‌کند.
سخنران پایانی این مراسم مولف کتاب؛ شیوا مسعودی بود. او درباره پروسه تالیف کتاب، توضیح داد: من این اثر را متعلق به دانشجویانم می‌دانم. چراکه در پروسه تدریس، آن‌ها سوال می‌پرسیدند و من دنبال جواب برای پیدا کردن شیوه آکادمیک آموزش تئاتر می‌گشتم. البته با وجود اینکه 14 سال است در دانشگاه تهران تدریس می‌کنم، شهامت تالیف کتاب را نداشتم تا اینکه دکتر زاهدی مرا به ناشر معرفی کرد و او به من گفت چنین کتابی را آماده کنم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در این سال‌ها ترجمه‌های بسیار خوبی از مقالات و آثار مربوط به تئاتر عروسکی منتشر شده‌اند اما درزمینه تالیف کار کم‌تری صورت گرفته بود و کتابی نداشتیم که با زبانی ساده و قابل‌فهم تئاتر عروسکی را مورد بررسی قرار دهد. از ابتدا تصمیم داشتیم کتاب را برای دانشجویان تئاتر عروسکی در مقطع لیسانس آماده کنیم و به‌همین‌دلیل از زبانی ساده استفاده شد. تلاش کردم که افق‌های تازه را در این کتاب نشان دهم. همچنین تلاش کردم بگویم تقابل تئاتر عروسکی کودک و بزرگسال از کجا اتفاق افتاد و الان چه باید کرد.
این کارگردان تئاتر افزود: خود من دو بخش از این کتاب را دوست دارم؛ "تئاتر عروسکی و ادبیات" و "تئاتر عروسکی و هنرهای تجسمی" در ایران به‌دلیل ارتباط بسیار کهنی که با ادبیات داریم، معمولا با نمایشنامه به‌سراغ تئاتر عروسکی می‌رویم درحالی‌که در کشورهای دیگر ارتباط میان هنرهای تجسمی و تئاتر عروسکی قوی‌تر است.
برنامه پاتوق پس از پایان مراسم رونمایی از کتاب "مبانی نظری تئاتر عروسکی" با نقالی "عشق سودابه به سیاوش" توسط فهیمه باروتچی که جایزه سوم نقالان کشور را کسب کرده است، ادامه یافت.
پایان‌بخش برنامه‌های آخرین پاتوق هفدهمین جشنواره بین‌الملل تئاتر عروسکی، اجرای آهنگ "خونه مادربزرگه" با حضور امین پروین در مقام موزیسین بود. این آواز نوستالژیک توسط سازدهنی نواخته شد و حاضران ترانه آن را زمزمه کردند.
جشنواره هفدهم نمایش عروسکی به صحنه پایانی می‌رسد
هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران ـ مبارک، امشب هفتم شهریور ماه به کار خود پایان می‌دهد. ساعت 20 امشب در فضای باز تالار وحدت برگزار می‌شود.
در اختتامیه این دوره از جشنواره که با طراحی امیر اثباتی برگزار می‌شود، سه هنرمند نمایش عروسکی؛ زهرا صبری، فرشته ابراهیمی و وحید خسروی تقدیر می‌شوند.
اجرای دو ترانه عروسکی و اجرای قطعات موسیقی توسط گروه موسیقی "شرنگ" به سرپرستی مهرداد بهزاد اول از دیگر برنامه‌های این اختتامیه است.
هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران ـ مبارک که با شعار "آسمون عروسک‌ها آبیه آبیه" و با آرزوی صلح و دوستی برای همه جهان آغاز شده بود، امشب ـ 7 شهریور ماه ـ راس ساعت 20 در فضای باز تالار وحدت به کار خود پایان می‌دهد.