سرویس تئاتر هنرآنلاین: شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت آذر ماه امسال با همت بنیاد روایت فتح و به دبیری امیر نصیربیگی در ۱۰ بخش تئاتر صحنه‌ای، بین‌الملل، بازتولید، خیابانی، محیطی، کودک و نوجوان، نمایشنامه‌نویسی، عکس، پوستر و همایش پژوهشی در تهران برگزار می‌شود. به بهانه برپایی این دوره از جشنواره با امیر نصیربیگی دبیر این جشنواره درباره برگزاری این دوره و دوره‌های گذشته گپ و گفتی داشتیم که در ادامه می خوانید:

 

با توجه به مسئولیت‌های تئاتری که طی سال‌های اخیر داشته‌اید، بفرمایید که آیا شما دانش‌آموخته تئاتر هستید؟

خیر، من تحصیلاتم در مقطع کارشناسی زبان و ادبیات فارسی است و در مقطع کارشناسی ارشد، مدیریت فرهنگی خوانده‌ام. اما اگر به دنبال این باشیم که آیا سوابق من ارتباطی با حوزه کاری در عرصه هنرهای نمایشی داشته یا نه باید بگویم که بیشترین فعالیت من در این عرصه تجربی بوده است و در کارنامه کاری من هم نویسندگی و هم کارگردانی تئاتر به چشم می‌خورد. پیشتر در استان آذربایجان شرقی و تبریز مسئولیت شورای نظارت بر نمایش را داشتم، دبیر و داور بودم و در بخشی از جشنواره‌ها به عنوان رئیس ستاد برگزاری مسئولیت ریاست آنها را به عهده داشتم، مقطعی نیز به عنوان ناظر تخصصی آموزش‌های هنری استان مشغول بودم و داوری و دبیری چند جشنواره تئاتری، فیلم و داوری فیلمنامه را در کارنامه خود دارم اما همواره به دلیل علاقه فراوان به تئاتر، تعلق خاطری به این عرصه هنری داشته و دارم و تاکنون دو اثر تئاتری از من نیز به چاپ رسیده است.

شما دبیری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت را به عهده دارید، برگزاری این جشنواره را تا چه اندازه ضروری می‌دانید؟ آن هم جشنواره‌ای که فواصل زمانی برگزاری آن منظم نیست.

قطعاً جشنواره باید برگزار شود با این شرط که گاه‌شمار مرتبی داشته باشد و نباید دچار وقفه شود و یا به تعطیلی بیانجامد. اگر قرار است جشنواره‌ای دوسالانه برگزار شود این اتفاق باید به صورت مرتب برنامه‌ریزی و اجرا شود. اما تداوم برگزاری این جشنواره به جهت آن است که بخش عمده‌ای از فعالان در عرصه تئاتر از همین جشنواره تئاتر مقاومت رشد کرده و به مراتب عالی در عرصه هنری و اجرایی تئاتر رسیدند. چندی پیش در دیدار صمیمانه‌ای که با شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی ارشاد داشتم، او اذعان کرد که با شرکت در این جشنواره فعالیت مؤثر و حرفه‌ای خود را در بُعد اجرایی تئاتر آغاز کرده است. بسیاری از دوستان فعال در امور هنری و اجرایی تئاتر نیز مراتب رشد و ترقی خود را از جشنواره‌ای نظیر تئاتر مقاومت آغاز کردند. قدمتی که این جشنواره دارد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و سوابق و مدارک آرشیوی که در دبیرخانه این جشنواره موجود است، حاکی از این است که از دوره دوم این جشنواره چه اساتید و هنرمندانی در کسوت دبیر و کارگردان در این جشنواره حضور داشته‌اند، هنرمندانی همچون فرهاد مهندس‌پور، حسین پارسایی، حسین مسافرآستانه، مرحوم سعید کشن‌فلاح و امیر دژاکام از جمله چهره‌های مطرح تئاتر کشور هستند که دبیری این جشنواره را تاکنون برعهده داشته‌اند و هنرمندانی همچون نادر برهانی‌مرند که دبیری این دوره از جشنواره تئاتر فجر را به عهده دارد و اشخاصی همچون حمیدرضا نعیمی هم از جمله هنرمندانی هستند که با این جشنواره مطرح شدند. این جشنواره به ویژه از دوره 4 و 5 تبدیل به یک رویداد مطرح تئاتری شد؛ رویدادی که خاطرم هست همگی از یک برهه زمانی به بعد انتظار انتشار فراخوان آن را می‌کشیدند، با این تفاصیل وقتی صحبت از این می‌شود که برگزاری چنین جشنواره‌ای چه ضرورتی دارد باید ابتدا دید که حذف آن چه تأثیری خواهد داشت و آیا ایجاد خلأ خواهد کرد یا نه؟ زمانی در مورد غیرضروری بودن یک جشنواره می‌توانیم صحبت کنیم که با برگزار نشدن آن کمبودی احساس نشود و هیچ اثری در بدنه حرفه‌ای تئاتر کشور نداشته باشد و جشنواره اساساً خنثی باشد. جشنواره تئاتر مقاومت هم همچون سایر جشنواره‌ها بستری است برای رشد و شکوفایی و استعدادیابی در عرصه تئاتر لذا من به شخصه با تعدد جشنواره‌های تئاتری مشکلی نداشته و ندارم چرا که برگزاری آنها موجب رویش و رشد هنرمندان می‌شود البته به شرط اینکه هدایت و راهبری درستی صورت گیرد و نظارت دقیق نیز بر آن وجود داشته باشد. 

با این تفاصیل جشنواره تئاتر مقاومت رویدادی ارزشمند و بزرگی است، پس چرا ثبات درستی نه در متولی برگزاری و نه در زمان برگزاری آن وجود ندارد؟

بله، کاملاً درست است. وقتی در بررسی ریشه تاریخی و قدمت این جشنواره دقیق می‌شویم مشاهده می‌کنیم که گاه این جشنواره را بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برگزار می‌کند اما بعد به دلایلی به یک تعطیلی ناخواسته دچار شده و پس از آن بنیاد فرهنگی روایت برگزاری آن را از سر می‌گیرد که از آن به بعد برگزاری این جشنواره به شکل دوسالانه تا سال 94 ادامه پیدا می‌کند. در سال 94 به دلیل تغییر در بدنه بنیاد روایت فتح، تصمیم بر این گرفته می‌شود که از آنجا که این بنیاد متولی برگزاری دو رویداد تئاتری یعنی "تئاتر بسیج" و "تئاتر مقاومت" است، این دو در یکدیگر ادغام شده و به شکل جشنواره‌ای واحد برگزار شوند، مقدمات برگزاری این جشنواره واحد فراهم می‌شود اما از آنجا که ما در روند مدیریت باید از تجارب قبلی نیز بهره‌مند شویم لذا یکی از آفت‌های متوجه تئاتر مقاومت این است که فرصت و مجال کافی در اختیار هنرمندان و کارگردانان تئاتر قرار نمی‌گیرد تا آنها به تولید اثری متعهدانه و تأثیرگذار برای شرکت در این جشنواره بپردازند و لذا سال 96 با وجود آنکه با تغییر در ساختار مدیریت بنیاد و انتصاب این حقیر به سمت مدیر گروه هنرهای نمایشی بنیاد روایت فتح، این امکان وجود داشت که ما با انتشار فراخوان، جشنواره را سال گذشته برگزار کنیم، تصمیم گرفته شد تا این جشنواره با تأمل و مطالعه بیشتر و با نگاهی کارشناسی‌تر بهمن‌ماه سال گذشته فراخوان دهد تا فرصت کافی چندماهه را در اختیار هنرمندان و گروه‌های نمایشی برای ارائه اثری مطلوب‌تر، قرار دهیم. فراخوان جشنواره اوایل بهمن سال گذشته منتشر شد تا هنرمندان در فرصتی تقریباً 5 ماهه با گزینش متن و یا نگارش متون نمایشی فاخر در عرصه تئاتر مقاومت برای حضور در جشنواره بپردازند. نکته حائز اهمیت اینکه برگزاری هر دو سال یکبار جشنواره تئاتر مقاومت برای بنیاد روایت فتح از این به بعد به عنوان یک اصل قطعی مطرح است و هیچ تفکر و ساختار مدیریت جدیدی قادر به توقف، تعطیلی آن در آینده نیست.

تئاتر مقاومت به عنوان جشنواره‌ای مهم و مؤثر به ویژه در دهه 60 و ابتدا دهه 70 مطرح است و همانطور هم که اشاره شد توانست نسلی طلایی از هنرمندان تئاتر در حوزه موضوعات دفاع مقدس را تربیت و تحویل دهد اما زمانی که بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس از برگزاری این جشنواره دست برداشت شاهد افت شدید و عجیبی هم به لحاظ محتوایی و هم ساختار اجرایی در آن بودیم، دلایل آن به نظر شما چیست؟

به عنوان نخستین دلیل این افت باید بگویم که تغییر در مجری و برگزارکننده این جشنواره از اهمیت بالایی برخوردار است، به هر حال خلأیی ایجاد شده و از یک طرف مسئولیتی جدید به مجموعه مسئولیت‌های یک نهاد اضافه شده است که باید فرصت داد تا خود را نسبت به موقعیت جدید هماهنگ و روزآمد کند و از طرفی به جهت برنامه‌های متعددی که مثلاً بنیاد روایت فتح در حوزه فرهنگ و هنر متولی برگزاری آن است لذا بخشی از توان و نیروی چنین مرکزی صرف حفظ انسجام و قوام کلیت برنامه‌های جاری آن شده و این امر موجب می‌شود که مثلاً در حوزه تئاتر و کیفیت‌بخشی به تولیدات نمایشی حساسیت و دقت کم شود که این امر یعنی کیفیت‌بخشی به شکل و شمایل یک رویداد زیرمجموعه بنیاد که نیاز به پرداختی هدفمند در جزئیات آن دارد. خاطرمان هست که زمانی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در دل خود سه انجمن داشت که یکی از مؤثرترین آنها متشکل از نمایشنامه‌نویسانی بود که کارهای مؤثری را به رشته تحریر درمی‌آوردند و آن زمان برای آنها اردوهای زیادی در مناطق عملیاتی مهیا می‌شد تا با قرار گرفتن در چنین فضاهایی، موقعیت‌های مورد نظر را از نزدیک لمس کنند و براساس برداشت و ایده شخصی به تولید متون نمایشی بپردازند؛ به طور حتم یک کار خوب نمایشی در مرحله اجرا براساس یک متن خوب نمایشی است که شکل گرفته و ساخته می‌شود. امروزه دیگر خبری از آن روند در خلق آثار نمایشی با موضوع دفاع مقدس نیست و به ویژه نسل جدید تئاتر دفاع مقدس تنها براساس ذهنیت و شنیده‌ها و شاید رجوع به برخی مکتوبات است که به تولید اثر می‌پردازند که چندان دلچسب نیست و نمی‌تواند آنگونه که باید و شاید تأثیرگذار باشد. حتی ما در روزگار کنونی نسبت به برخی از پدیده‌هایی که مصداق همان فرهنگ مقاومت دوران دفاع مقدس هستند نیز بی‌تفاوت هستیم، ظهور داعش و جریان مدافعان حرم در سوریه و برخی از کشورهای همجوار فرصت مناسبی را فراهم می‌آورد تا درام‌نویسان ما با حضور در محل و بطن حادثه به عمق جنایات صورت گرفته از سوی گروه‌های تروریستی واقف شده و به تولید کارهای تأثیرگذارتری بپردازند. قبول داشته باشید که روزگاری پیش از این مرکز هنرهای نمایشی ارشاد، سازمان بسیج و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، وفاق و یکدلی بیشتری داشتند و با هم‌افزایی این حوزه را به شکل ویژه‌ای حمایت می‌کردند و به طور خاص جوایز خوب و ارزنده‌ای برای جشنواره تئاتر مقاومت در نظر گرفته می‌شد که هنرمندان را در تمامی سطوح از مبتدی تا پیشرفته مجاب و ترغیب می‌کرد تا برای شرکت در این جشنواره بهترین اثر تولیدی خود را آماده و عرضه کنند اما در شرایط کنونی از آن موقعیت زمانی فاصله زیادی گرفته‌ایم. ما حتی در دبیرخانه و ستاد برگزاری این جشنواره یک برنامه درازمدت و هدفمند ترسیم شده نداریم و من امروز به عنوان دبیر این دوره از جشنواره متعهد و ملزم به برگزاری مجموعه کارهایی هستم و دبیرخانه و ستاد برگزاری پس از من به گروه و ساختار اجرایی جدیدی واگذار خواهد شد که آنها نیز برای برگزاری دوره بعدی جشنواره در دو سال آینده برنامه‌های مقطعی و گذرا را نیز برنامه‌ریزی خواهند کرد در حالی‌که ایده‌آل این است که ستاد جشنواره باید با نگرش هدفمند و آسیب شناسی و برطرف ساختن ضعف‌های دوره جاری و با نظر به سوابق جشنواره، راهی هدفمند برای رسیدن به شرایطی مورد انتظار و درخور موضوع دفاع مقدس را در تولیدات نمایشی خود پیش گیرد.

امیر نصیر بیگی

در اینکه فاصله گرفتن نسل‌های جدید از دوران دفاع مقدس موجب افت شدید حداقل در عرصه هنرهای نمایشی و به ویژه ادبیات نمایشی شده است که شکی در آن نیست. به هر حال نسل طلایی تئاتر دفاع مقدس و نمایشنامه‌نویسان این حوزه در روزگاری دست به خلق آثار می‌زدند که خود درگیر جنگ بودند و حتی در جبهه‌ها حضور داشتند و آنچه که می‌نوشتند چیزی بود که به عینه شاهد و ناظر آن بودند اما باید قبول داشت که تفکر حاکم بر فضای تئاتر دفاع مقدس و فرهنگ مقاومت در روزگار کنونی کمی جرئت و جسارت را از اهالی تئاتر گرفته است و آنها  نمی‌توانند آزادانه به مقوله دفاع مقدس بپردازند، چرا به آنها انگ سیاه‌نمایی و عبور از خطوط قرمز زده می‌شود در حالی‌که در دهه اول انقلاب اسلامی و مقارن با دوران دفاع مقدس این مجال و فرصت از سوی مسئولان به نویسندگان و کارگردانان تئاتر داده می‌شد، نظر شما در این رابطه چیست؟

ما هیچ وقت و در هیچ زمانی جنگ را قبول نداشته و نداریم و نخواهیم داشت و مقام معظم رهبری خودشان این واژه را تبدیل به دفاع مقدس کردند. اسلام دین رحمت است و پیامبر اسلام (ص) نیز در تمامی دوران‌ها امت اسلامی را به سازش و گفت‌و‌گو دعوت کرده‌اند. با این وجود در برهه‌ای از زمان بر ما جنگ و تهاجمی عارض شد و لذا ما را به دفاع واداشت. من اطمینان می‌دهم در شرایط کنونی اگر اثری ضدجنگ نوشته شود و در آن به دوران دفاع مقدس ولو به دیدی منفی که خانمان‌سوز است، پرداخته شود اگر خطوط قرمز را رعایت کند، جلوی آن به عنوان اثری که قصد سیاه‌نمایی دارد گرفته نخواهد شد. با این وجود من به عنوان یک مدیر در امور اجرایی تئاتر ارزشی، انقلاب و دفاع مقدس معتقد هستم که ما باید این خطوط قرمز را به خوبی و شفافیت کامل معلوم و معین کنیم چرا که اگر چارچوب‌ها مشخص نباشد خود اهالی هنر خط کشی‌هایی را به انجام می‌رسانند و خطوط قرمزی را برای خود فرض می‌کنند که دایره و محدوده آن بسیار تنگ‌تر و دست و پا بسته‌تر از خطوطی است که نظام تعیین کرده است. به نظر، تعیین نشدن خطوط و چارچوب مشخص در این حوزه تاکنون یکی از دلایلش این است که ما به ویژه در سال‌های اخیر با تعدد مدیریتی و تغییرات در ساختار مدیریتی مواجه بوده‌ایم و اساساً مدیریت تو در تو و اینکه چندین و چند مسئول تصمیم گیرنده که معمولاً هم کار آنها موازی با هم است در چنین فضای نامعلومی به اعمال سلایق مقطعی خود پرداخته‌اند در حالی‌که به نظر می‌رسد ما در حوزه نه‌ تنها تئاتر مقاومت بلکه کلیت تئاتر کشور باید از یک منشور تئاتر تبعیت کنیم که این منشور بنا به مصالح نظام، منویات و نقطه‌نظرات رهبری معظم انقلاب باید تدوین و تنظیم شود که متأسفانه تاکنون از چنین سند و منشوری بی‌بهره بوده‌ایم. ما اگر اصل ولایت‌مداری و تبعیت از مقام معظم رهبری را در هر حوزه‌ای به ویژه فرهنگی و هنری سرلوحه کار خود قرار دهیم و اینکه با بینش کامل نسبت به این مسئله که معظم له تا چه اندازه در موضوعات گوناگون اشراف لازم را دارند، واقف شویم تکلیف‌مان در این حوزه خطیر به ویژه آنجا که به موضوعات ارزشی چون انقلاب و دفاع مقدس می‌پردازد، روشن است. باید ابتدا به منظر ایشان و اینکه از چه زوایه‌ای و با چه هدفی به عرصه هنر نگاه کرده و می‌اندیشند توجه کرد و براساس آن و پیروی از ایشان در این خط مقدس حرکت کرد که البته به‌حق باید گفت اشراف و تسلط ایشان به این حوزه بسیار شگرف است و به هنر و نقش هنرمند در تأثیرگذاری در امور مهم و حساس جامعه اسلامی به خوبی واقف هستند.

قبول دارید برخی حساسیت‌ها و ممیزی‌ها در زمینه دفاع مقدس در سینما کمتر از تئاتر است؟ به طور مثال در برهه‌ای کارهای فیلمسازان شاخص دفاع مقدس از جمله ابراهیم حاتمی‌کیا و رسول ملاقلی‌پور علیرغم برخی اعتراضات، مجوز اکران می‌گیرند و با استقبال خوبی نیز مواجه شده و جریان‌ساز می‌شوند اما این سو در بحث تئاتر مقاومت اساساً اثر نمایشی به خاطر برخی از ایرادات متداول، مجالی برای بروز و ظهور پیدا نمی‌کند.

صد در صد با این قضیه موافقم و معتقدم نباید تبعیضی میان سینما و تئاتر در پرداختن به موضوعات همچون دفاع مقدس قائل شد. به طور قطع خط قرمزهای سینما و تئاتر در روایت برخی از مصادیق انقلاب و دفاع مقدس یکسان است و هر دوی آنها تابع مصالح نظام هستند. با این تفاصیل همانطور که اشاره شد برخی تصمیم‌گیری‌ها در روند اجرایی که معمولاً هم اعمال سلایق شخصی در آنها دخیل است و خط کشی‌ها و قید و بندهایی را به وجود می‌آورد موجب می‌شود، شکل منسجم و هدفمندی را در تولیدات تئاتر با موضوع دفاع مقدس شاهد نباشیم که همینجا فرصت را مغتنم شمرده و حالا که ساختار مدیریت مرکز هنرهای نمایشی ارشاد تغییر کرده است از مدیر جدید می‌خواهم تا با برپایی جلسات و نشست‌های هم‌اندیشی که در آن چارچوب و ضوابط قانونی و حدود و صغور فعالیت هنرمند تئاتر انقلاب و دفاع مقدس مشخص است، این مجال و فرصت را به اهالی تئاتر بدهند تا در فضای رها و با آرامش خاطر  با رعایت همه آن اصول و چارچوب‌ها، دست به تولید زده و حرف خود را به این واسطه بزنند.

مسئله دیگری که وجود دارد اعمال سلایق از سوی برخی از سازمان‌ها و نهادهای حامی تئاتر مقاومت است، به این معنی که روزگاری این جشنواره را بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس زیر نظر سپاه اداره می‌کرده و اکنون به دست بنیاد فرهنگی روایت فتح و با نظارت سازمان بسیج مستضعفین اداره می‌شود که در نتیجه این امر برخی افت و خیزهایی را به دنبال دارد، نظر شما چیست؟

نظر شخصی من خلاف این است. به هر حال در شرایط کنونی که سازمان بسیج مستضعفین متولی برگزاری این جشنواره است این سازمان نیز تابع شرایط و قوانین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان نیرو و نهاد بالادستی است. هرچند که ممکن است این میان هنرمندان، مدیران میانی در راستای اجرایی شدن این جشنواره و موارد مشابه با اعمال برخی سلایق جریان را از مسیر درست خود منحرف سازند. البته نباید نقش رسانه‌ها را نیز در این امر نادیده گرفت. به طور مثال تولید و اجرای اثری نمایشی توسط یک رسانه پوشش منفی داده می‌شود و این امر یک فضای متلاطم را در جامعه ایجاد می‌کند که احیاناً نمایش موردنظر ضد ارزشی و مغایر با مصادیق دفاع مقدس است در حالی‌که به واقع اینگونه نیست اما فضای کاذب رسانه‌ای جریانی را ایجاد می‌کند که مدیران نیز قادر به برگرداندن رأی مخاطبان این گونه تئاتری نیستند. با این وجود ورود به چنین بحثی نیاز به برگزاری یک نشست کارشناسی آسیب‌شناسانه دارد آن هم با حضور حداکثری کارشناسان و هنرمندانی که در ادوار مختلف دبیری این جشنواره را به عهده داشتند و اطلاع از این فرضیه که آیا در ادوار گوناگون برگزاری این جشنواره، اعمال فشار، سلیقه از سوی فرد و یا نهادی خاص امکان تأثیر در روند سیاست‌گذاری و اجرایی جشنواره تئاتر مقاومت را داشته یا خیر؟

جشنواره تئاتر مقاومت در طول برگزاری در ادوار مختلف خود تجربه حضور در مراکز استانی به غیر از پایتخت را هم به خود دیده است که این امر منجر به شکوفایی جشنواره و رونق آن در دوره‌هایی به سبب ایجاد انگیزه مضاعف میان هنرمندان شهرستانی به منظور حضور در این رویداد شد، پس چرا دیگر این روند تداوم پیدا نکرد و برگزاری جشنواره در تهران متمرکز شد؟

یکی از ایده‌آل‌های این حقیر تمرکززدایی در جریان رویدادهای فرهنگی و هنری است. حتی زمانی هم که در سازمان بسیج هنرمندان، مسئولیت معاونت هنری را به عهده داشتم نزدیک به 8 رشته هنری که جشنواره‌های آنها را به صورت دوسالانه برگزار می‌کردیم، هر دوره یکی از مراکز استانی میزبانی آن را به عهده داشت. اتفاقاً برگزاری جشنواره در جایی به غیر از تهران، بازخوردای خوبی دارد و در عین حال یکی از شاخص‌های مبحث عدالت فرهنگی محسوب می شود، با این وجود باید اذعان کرد که برگزاری جشنواره در مراکز استانی سختی و مرارت‌های خاص خود را دارد چرا که امکانات زیرساختی شهرستان‌ها در بعد اجرای آثار تئاتری قابل مقایسه با تهران نیست هرچند که صفا و صمیمیت و همکاری زایدالوصف همکاران در مراکز استانی همه نواقص را مرتفع می‌سازد. امسال هم برای برگزاری این دوره از جشنواره در یکی دو مرکز استان خیلی تلاش داشتیم اما به دلیل مشکلات مالی و کسری بودجه و مقارن با فعل و انفعالات و تغییرات مدیریت در بنیاد روایت فتح این امر میسر نشد تا ان شاء‌الله از ادوار آتی در این زمینه اقدامی صورت گیرد.

جشنواره تئاتر مقاومت به شکل بین‌المللی برگزار می‌شود و در بعد فراملی گویا بیشتر آثار از کشورهای همجوار و منطقه‌ای هستند که آمادگی حضور در این جشنواره را دارند و چندان آوازه این جشنواره به کشورهای دوردست به منظور مشارکت گروه‌های تئاتری آنها نرسیده است، دلیل آن چیست؟

جشنواره تئاتر مقاومت یک جشنواره موضوعی است و محور موضوعی آن نیز مقاومت و فرهنگ پایداری است و در درجه اول از گروه‌های تئاتری در کشورهای همسایه و همجوار که شئون مقاومتی آنها بسیار نزدیک به اهداف متعالی ایران در مبحث فرهنگ مقاومت و مقاومت اسلامی است دعوت برای ارسال آثار به این جشنواره می‌شود و حتی با این وجود آثار پس از ثبت درخواست حضور در جشنواره از نظر تکنیکال و محتوای مطرح شده در آنها مورد بررسی قرار می‌گیرند که چه بسا انتظارات ما را در هر دو بعد و حتی از ابعاد به شکل شاخص برآورده نسازند که در این صورت این شهامت را دبیرخانه جشنواره دارد که اعلام کند هیچ یک از کارهای خارجی انتظارات را برای حضور در این جشنواره برآورده نساخت و لذا جشنواره با تکیه بر توان گروه‌های داخلی در این دوره و یا سایر ادوار برگزار می‌شود. مطلب دیگری که وجود دارد اینکه ممکن است دعوت و شرکت یک گروه مطرح خارجی و یا افرادی در قالب چهره‌های نام‌آشنای تئاتر جهان بر اعتبار جشنواره بیافزاید که حتی ما برای آن هم فکری کرده‌ایم و دامنه تبلیغات و اطلاع‌رسانی خود را از کشورهای منطقه خاورمیانه گسترده‌تر ساخته‌ایم و هم‌اکنون که من با شما گفت‌وگو می‌کنم درخواستی از یکی از گروه‌های نمایشی از کشور فرانسه برای حضور در این رویداد تئاتری داریم اما این امر دلیل نمی‌شود که ما بدون در نظر گرفتن اهداف جشنواره نسبت به پذیرش این درخواست اقدام کنیم، بلکه این کار هم همچون سایر درخواست‌ها در حال بررسی است تا اگر مطابق با اهداف و چشم انداز جشنواره بود برای حضور و اجرا در آن دعوت شود. در مجموع 10 درخواست از گروه‌های نمایشی خارجی برای حضور در این جشنواره به دبیرخانه واصل شده است که توسط کارشناسان در دست بررسی است.

در بررسی ادوار گذشته جشنواره تئاتر مقاومت با این مورد مواجه می‌شویم که این جشنواره حتی در مقاطعی قصد رقابت با جشنواره تئاتر فجر را داشته است و از بعد کمی هم بخش‌هایی به جشنواره افزوده شده است، آیا واقعاً تئاتر مقاومت قصد رقابت با تئاتر فجر را دارد؟

ما اصلاً و به هیچ وجه قصد رقابت با تئاتر فجر را نداریم و جشنواره تئاتر مقاومت هم همچون سایر جشنواره‌های موضوعی همچون تئاتر بسیج، تئاتر ایثار و امثال آن درصدد است که اتفاقاً به مدد و کمک جشنواره تئاتر فجر بیاید تا این جشنواره به عنوان جشنواره رسمی جمهوری اسلامی ایران و در رأس همه جشنواره‌های تئاتری با غنا و وقاری در سطح عالی برگزار شود. این امر تنها از یک راه میسر است و آن اینکه هر کدام از جشنواره‌های موضوعی در زمینه محتوا و ساختار آثار اجرا شده در رویداد خود نهایت دقت و وسواس را به خرج بدهند تا از این رهگذر آثار منتخب و برگزیده هر یک از این جشنواره در خور شأن جشنواره تئاتر فجر باشد تا به این واسطه دبیرخانه ما و سایر جشنواره‌های موضوعی تئاتر با تعامل مؤثر با دبیرخانه تئاتر فجر نسبت به معرفی آثار برگزیده خود به منظور حضور در رویداد مهم تئاتر فجر اقدام کنیم. ضعف تئاتر فجر شاید طی این سال‌ها بیشتر به بخش بین‌الملل آن مربوط شود اما در بخش‌های داخلی این جشنواره این وظیفه ما در دبیرخانه جشنواره تئاتر مقاومت و سایر جشنواره‌های موضوعی است که با ارائه آثار خوب و شاخص تئاتری که اتفاقاً با موضوعاتی منطبق با گفتمان انقلاب اسلامی نیز همخوان است، بخش‌های گوناگون مربوط به تولیدات تئاتر داخلی جشنواره تئاتر فجر را هرچه پربارتر برگزار کنیم.

در این دوره بخش‌هایی به جشنواره تئاتر مقاومت افزوده شده است، همچون نمایشنامه‌خوانی و بازتولید آثار فاخر تئاتر مقاومت، لطفاً در مورد این دو گزینه هم توضیح دهید؟

بله، ما آثار شاخص ادبیات نمایشی دفاع مقدس و فرهنگ مقاومت را در قالب اجرای نمایشنامه‌خوانی در این دوره و با مشارکت چند گروه خواهیم داشت ضمن آنکه نمایشنامه‌خوانی آثار منتخب و برگزیده مسابقه نمایشنامه‌نویسی در این دوره از جشنواره نیز برگزار خواهد شد. اما در مورد بازتولید آثار شاخص تئاتر مقاومت، علیرغم اعلام قبلی در این زمینه با توجه به بروز مشکلاتی از جمله کمبود اعتبارات شاید نتوانیم قول مساعد و مؤثری در این زمینه بدهیم چرا که این آثار در برهه‌ای از زمان و با استفاده از امکانات و تجهیزات کاملاً حرفه‌ای اجرای موفقی را تجربه کرده‌اند و اگر قرار باشد با همان کیفیت اجرای عمومی بازتولید و در جشنواره شرکت داده شوند نیاز به هزینه و بودجه چشمگیری است که قادر به این کار نیستیم و نمی‌توانیم با حداقل امکانات اجازه بازتولید و اجرای این آثار را در جشنواره بدهیم چرا که نتیجه کار منجر به آن خواهد شد که اثر نمایشی با کیفیت بسیار نازل‌تر از اجرای عموم خود در جشنواره حضور داشته باشد که تبعات منفی به دنبال خواهد داشت.

امیر نصیر بیگی

در مورد بخش‌های مختلف این جشنواره و اینکه تاکنون چه روندی را پشت سر گذاشته‌ توضیح دهید؟

در شانزدهمین دوره جشنواره تئاتر مقاومت بخش‌های مختلفی پیش‌بینی شده است، تئاتر صحنه، خیابانی، محیطی، کودک و نوجوان، مسابقه نمایشنامه‌نویسی و البته بخش عکس و پوستر. در مورد تئاتر صحنه، خیابانی و محیطی باید بگویم که مهلت ارسال آثار به اتمام رسید و آثار رسیده، مرحله بازخوانی خود را نیز سپری کردند و نتایج این مرحله اعلام شده است و اواخر شهریور و اوایل مهرماه این آثار مورد بازبینی قرار گرفته تا آثار راه یافته به مرحله نهایی جشنواره مشخص شوند. در مرحله بازخوانی بخش تئاتر صحنه از میان 550 اثر متقاضی، 60 نمایشنامه که برخی از آنها از سوی گروه‌های مختلف چندبار درخواست داده‌اند و در بخش خیابانی در این مرحله 36 اثر و در بخش محیطی نیز 8 اثر مورد تأیید قرار گرفتند که باید در فرصت باقیمانده برای بازبینی آماده شوند. بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی و بخش کودک و نوجوان تا پایان شهریورماه همچنان فرصت دارند تا ما آثار متقاضی آنها را دریافت کنیم که این روال در مورد بخش عکس و پوستر هم در حال پیگیری است اما آنچه که ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم به منظور اجرای آثار نمایشی، 12 اثر در بخش صحنه، در بخش خیابانی و محیطی نیز 14 اثر را پیش بینی کرده‌ایم. مضافاً بر اینکه چند کار هم از چند جشنواره تئاتر موضوعی درخواست حضور در این جشنواره را داده‌اند که مورد بازبینی قرار گرفته و در صورت دارا بودن کیفیت لازم در جشنواره اجرا خواهند شد. سالن‌های در نظر گرفته برای اجرای آثار این دوره از جشنواره شامل مجموعه تئاتر شهر، منهای سالن اصلی، تالار مولوی، تماشاخانه سرو و دو تماشاخانه مهر و ماه حوزه هنری، تالار هنر و دو سالن از کانون پرورش فکری کودک و نوجوان و همچنین تالار حافظ است که بخشی از ظرفیت این جشنواره اختصاص به آثار نمایشی کودک و نوجوان دارد تا گروه‌های فعال در این بخش نیز بتوانند تعداد اجراهای بیشتری در جشنواره امسال را تجربه کنند.

در مورد شورای هنری این جشنواره هم توضیح بفرمایید، اینکه آیا انتخاب اعضاء صرفاً از جانب شما بوده است و یا حوزه‌های دیگر نیز در ترکیب آنها دخیل هستند و پرسش دیگر اینکه آیا نقطه نظرات آنها نیز مورد توجه و لحاظ در روند اجرایی جشنواره قرار می‌گیرد؟

طبیعتاً انتخاب نهایی اعضای شورا و همچنین قائم مقام جشنواره منطبق با نظر و خواست این حقیر بوده است و من حتی اصرار به بهره‌مندی از حضور آقای نصرالله قادری به عنوان قائم مقام این جشنواره داشتم که ایشان هم لطف کردند و این مسئولیت را پذیرفتند اما در مورد شورای هنری باید بگویم که وقتی صحبت از شورا به میان می‌آید یعنی تجمع عده‌ای کارشناس و صاحب نظر که پیرامون برخی امور و مسائل مطرح شده به شور و مشورت پرداخته و نقطه نظرات خود را مطرح می‌کنند تا به یک اجماع کلی برسند و به این واسطه شاهد یک وحدت رویه در سیاست‌گذاری‌ها و امور اجرایی جشنواره باشیم. به طور مثال شاید ذیل عنوان مقاومت، تک تک دوستان کارشناس قائل به یک تعریف براساس برداشت خود باشند که چندان مطابقت با سایر دوستان نداشته باشد و یا در امتداد تعریف آنها باشد، در چنین وضعیتی نیاز به تشکیل جلسات کارشناسی و تخصصی است تا به یک تعریف واحد و جامع در مورد برخی عبارات و واژگان برسیم و بعد این توافق را مثلاً با اعضای هیئت انتخاب و داوری در کلیه بخش‌ها در میان بگذاریم تا آنها ملاک و شاخص مشخصی در ارزیابی آثار به ویژه در حوزه محتوایی داشته باشند. از جمله دیگر مسائلی که در نشست‌های مشورتی شورای هنری به آنها پرداخته می‌شود حذف و اضافه بعضی از بخش‌های جشنواره بنا به ضرورت و اقتضائات هر دوره از جشنواره است، به طور مثال اضافه شدن بخش نمایشنامه‌خوانی علاوه بر برگزاری جلسات نمایشنامه‌خوانی آثار منتخب و برگزیده بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشنواره از جمله مسائلی است که در این دوره در این شورا مطرح شد و علیرغم آنکه اعتبارات جشنواره اجازه برگزاری چنین بخشی را نمی‌داد اما به عنوان یک اصل همچنان مطرح است و برای آن به شرط تأمین اعتبارات لازم برنامه‌ریزی صورت گرفته است.

صحبت از مشکلات مالی و کمبود اعتبارات این جشنواره شد، خواستم بپرسم بروز تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی در همه عرصه‌ها تأثیر خود را بر روند جشنواره گذاشته است و یا در زمانی که در مورد بودجه جشنواره تصمیم گیری صورت می‌گرفت پیش‌بینی‌های لازم به عمل نیامده است؟

به این نکته توجه داشته باشید که شعار جشنواره تئاتر مقاومت برگرفته از فرمایش مقام معظم رهبری است که می‌فرمایند هنر ما هنر مقاومت است و نه سازش و تسلیم. آنچه که مسلم است فشار تحریم‌ها شرایط خاص اقتصادی را بر جامعه ما تحمیل کرده است اما ما باید به ویژه در میدان عمل و مدیریت میدانی بسیار مصمم و پُراراده‌تر از قبل وارد کارزار شویم. در راستای این هدف ما باید بتوانیم جامعه هنری را نیز با دادن اطلاعات درست و صدق در گفتار و عمل در مدیریت شرایط خاص به وجود آمده همراه و سهیم کنیم و به طور قطع با چنین فرهنگ‌سازی و روراستی و صداقت در مدیریت است که جامعه هنری، دغدغه‌مند فعالیت در عرصه‌های هنر ارزشی و انقلابی، با کمبودها کنار آمده و چشم‌داشت قابل توجهی از جشنواره و رویدادهای هنری به ویژه در عرصه تئاتر نخواهند داشت و قطعاً با درک شرایط با حداقل‌ها نیز خواهند ساخت. با این وجود باید اعتراف کرد که بودجه جشنواره موضوعی همچون جشنواره تئاتر مقاومت با وجود آنکه نسبت به دوره قبل افزایش داشته است اما این افزایش نسبت مناسبی با ساختار اجرایی و برنامه‌های پیش‌بینی شده برای آن ندارد و ما همواره در مضیقه بوده و هستیم و اگر قرار باشد که این جشنواره به جایگاه واقعی خود در خور شأن مفهوم مقدس مقاومت نائل شود ابتدا نیاز به ردیف بودجه‌ای مشخص است که متناسب با شرایط مالی و تورم موجود افزایش پیدا کند و به طور مثال توقع می‌رفت که بودجه امسال جشنواره به نسبت دوره قبل سه یا چهار برابر افزایش پیدا کند. در بخشی از عرایضم اشاره به این نکته کردم که جشنواره تئاتر مقاومت به فکر رقابت با جشنواره تئاتر فجر نیست بلکه در فکر تقویت آن است. با چنین فرضی به نظر می‌رسد که مرکز هنرهای نمایشی ارشاد که متولی اصلی جشنواره تئاتر فجر است نیز باید از جمله حامیان اصلی این جشنواره باشد و در مورد جشنواره تئاتر مقاومت و چند جشنواره تئاتری تأثیرگذار موضوعی، به حمایت مالی پرداخته و بخشی از مخارج آن را تأمین کند چرا که تقویت چنین جشنواره‌ای با توجه به اینکه آثار منتخب و برگزیده آن در جشنواره تئاتر فجر نیز اجرا می‌شوند بر غنا و اعتبار آن نیز می‌افزاید. جشنواره تئاتر مقاومت چون ردیف بودجه سازمانی ندارد و بودجه آن از طرق سازمانی تأمین می‌شود لذا همواره با محدودیت‌هایی همراه بوده و هستیم که این امر نیاز به حمایت همه‌جانبه نهادهای فرهنگی و انقلابی از آن دارد.

پیرو توقعی که از مرکز هنرهای نمایشی دارید آن‌هم در بُعد حمایت‌های مالی آیا مذاکراتی نیز صورت گرفته است؟

بله، اما باید به این نکته توجه داشت که مرکز هنرهای نمایشی ارشاد نیز خود دچار محدودیت‌های مالی و اعتباری است و اساساً به دلیل عدم تخصیص ردیف مناسب برای تئاتر به نسبت بودجه فرهنگی کشور، کلیت تئاتر کشور وضعیت چندان خوبی ندارد. به نظر می‌رسد که این نقیصه باید از اساس مورد بررسی قرار گرفته و مسئولان در حوزه سیاست‌گذاری کلان در جهت رفع آن برآیند که قاعدتاً کمیسیون فرهنگی مجلس مهمترین مرجع در این زمینه و پیگیری مطالبات و حقوق حقه اهالی تئاتر است. چرا باید بودجه تئاتر در مقایسه با سینما بودجه ناچیزی باشد؟ در حالی‌که تئاتر اصل و اساس همه هنرهای نمایشی است و خروجی‌های آن است که وارد فعالیت در حوزه سینما می‌شوند. تئاتر با نشر مؤثر خود در لایه‌های جامعه، تأثیر بسزایی در فرهنگ‌سازی و اصلاح فرهنگی دارد در نتیجه مسئولان قانون‌گذار برای اختصاص بودجه چشمگیر و مشخص به منظور رشد و بالندگی تئاتر اقدامات اساسی به انجام برساند که به این واسطه مرکز هنرهای نمایشی ارشاد هم به عنوان متولی اصلی تئاتر قادر خواهد بود علاوه بر انجام امور محوله نظارت و حمایتی درخور از سایر جریانات تئاتری داشته باشد.

دبیر جشنواره تئاتر مقاومت آیا در روند ارزیابی و داوری آثار متقاضی شرکت در این رویداد دخالتی مستقیم دارد؟ جوان‌گرایی چطور، آیا در ترکیب داوران از جوانان استفاده کرده و می‌کنید؟

در جریان ارزیابی و اعلام اسامی آثار بخش تئاتر صحنه در مرحله بازخوانی چند تن از هنرمندان که بسیار هم شایسته بوده و در این زمینه دغدغه‌مند هستند از ما دلخور بودند که چرا در اعلام نتایج این بخش که 60 نمایشنامه پذیرفته شد، نام اثر و گروه آنها نیست که قاعدتاً با توجه به محدودیت‌های ساختاری رویدادهای هنری که جشنواره تئاتر مقاومت نیز از آن مستثنی نیست قادر به پذیرش همه آنها با آمار کامل نبودیم. خدا را شاهد می‌گیرم که من در جریان هیچ یک از ارزیابی دوستان در هیئت بازخوان و ارزیاب کوچکترین دخالتی نداشتم و حتی در مقاطعی برخی از این دوستان که در جشنواره‌های دیگر هم مشابه سمت‌های این جشنواره را داشتند به من خرده می‌گرفتند که بالاخره دبیر باید از اختیارات خود برای اعمال نفوذ نسبت به پذیرش و یا عدم پذیرش آثاری استفاده کند که من به آنها اعلام کردم این جشنواره رقابتی است و باید شایسته‌سالاری در آن حکم‌فرما باشد. ما در بخشی از تئاتر صحنه از چهره‌های مطرح تئاتری برای ارزیابی و داوری آثار استفاده کردیم اما به ویژه در بخش خیابانی سعی برآن داشتیم تا چهره‌های داور و ارزیاب کمتر شناخته شده باشند و تصور می‌کنیم این امر نتایج بهتری را به دنبال داشته و سازنده باشد. در بخش‌های دیگر جشنوار نیز تلفیقی از چهره‌های پیشکسوت و جوان‌ترها را در ترکیب هیئت داوران قرار داده‌ایم. در مورد استقبال هنرمندان از این جشنواره هم بگویم که در مرحله بازخوانی آثار، نمایش‌هایی از گروه‌های تئاتر 24 استان کشور به مرحله بازبینی راه پیدا کرده‌اند که این نشان از ثمربخشی و جا افتادگی این جشنواره در میان علاقه‌مندان و اهالی تئاتر دارد.

آیا در روند ارزیابی آثار در مرحله بازخوانی جشنواره به اثر و یا آثار شاخصی برخورد کردید که نشان از روند رو به رشد جشنواره داشته باشد و اینکه پرداختی متفاوت و حرفه‌ای به مقوله دفاع مقدس داشته باشند؟

برخی از آثار حتی با حذف نام آنها در مواجهه اولیه معلوم و مشخص می‌شوند که نویسنده آنها کیست چرا که به ویژه در حوزه تئاتر مقاومت، خیلی معروف هستند اما در مورد سایر آثار که نویسنده و کارگردانان آنها گمنام و ناشناخته هستند، شاهد بودیم که برخی از آثار امیدوارکننده و حتی در سطحی بسیار قابل قبول و حرفه‌ای به رشته تحریر درآمده بودند، با این حال ما برای در اختیار قرار دادن آنها نزد داوران و هیئت بازخوان، نام و نشان‌شان را حذف کرده و پس از درج کد شناسه، آن را برای بازخوانی تحویل بازخوانان می‌دادیم. با این وجود بازخوانان بدون اطلاع از نام نویسنده نمایشنامه در مواجهه با خود اثر از روایت برخی از آنها و ساختار نمایشی که برای آن طراحی شده بود ابراز شگفتی می‌کردند که این امر جای خرسندی است و نویدبخش این مطلب که در آینده نزدیک شاهد بروز استعدادهای تازه در حوزه تئاتر مقاومت هستیم. با این وجود به جهت همان ناشناخته بودن عوامل نمایش دوستان ترجیح می‌دهند تا زمان بازبینی اثر صبر کنند تا مشاهده شود که اثر در اجرای صحنه به چه شکل و شمایلی درخواهد آمد چون بعضی اوقات یک متن نمایشی خوب در اجرای صحنه دچار ضعف است و یا برعکس. صرف‌نظر از این من به عنوان دبیر این جشنواره از دوستان هیئت بازبین درخواست کردم که در جریان ارزشیابی آثار نهایت حساسیت و دقت را به کار بندند تا کارهای باکیفیتی را در مرحله نهایی جشنواره شاهد باشیم. نکته دیگری که به آن‌ها گوشزد شده است اینکه مراقب باشند از نظر موضوع، روایت و شیوه اجرا آثار در مرحله بازخوانی منطبق با اهداف جشنواره و محورهای موضوعی آن باشند و در غیر اینصورت با رد این گونه آثار فرصت را در اختیار آثاری که بیشترین ارتباط با محورهای موضوعی دارند بدهند. آرام آرام این مسئله باید فرهنگ‌سازی شود که وقتی محورها و اهدافی در فراخوان جشنواره لحاظ می‌شود، شرکت‌کنندگان به شرط رعایت آنها حق حضور در جشنواره را دارند چرا که بعضاً گروه‌ها و کارگردانان تئاتر بدون توجه به اهداف و چشم‌انداز و محورهای موضوعی جشنواره‌ها، کار خودشان را کرده و در نتیجه از ادامه راه باز می‌مانند.

آیا آماری از آثار ارسالی به جشنواره و اینکه کدامیک از استان‌ها بیشترین مشارکت را در این جشنواره داشته‌اند، دارید؟ میانگین سنی شرکت‌کنندگان در این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت چیست؟

به شکل کلی آماری احصا شده است که البته در حال حاضر همراهم نیست اما از آنجا که در ارزیابی در مرحله بازخوانی کدشناسه به هر اثر تعلق گرفت لذا دقیقاً نمی‌توان گفت که کدام استان بیشترین مشارکت را دارا هستند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان در این جشنواره نیز بین 28 تا 35 سال است. نکته مهم اینکه بانوان در این دوره از جشنواره مشارکت خوبی به ویژه در بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی داشتند و باید بگویم درصد مشارکت آقایان و بانوان در این بخش درصد متعادلی داشته است.

چنین اتفاقی می‌تواند موجب شود که در دوره‌های آتی جشنواره شاهد ایجاد بخشی ویژه بانوان نه به معنای تفکیک جشنواره از نظر جنسیتی بلکه در پرداختن به محورهایی ویژه بانوان با موضوع دفاع مقدس باشیم؟

به طور قطع چنین امکانی فراهم است اما باید این موضوع و بسیاری از ایده‌های مطرح شده در جهت قوام بیشتر جشنواره در شورای هنری و شورای سیاست‌گذاری جشنواره مطرح و در صورت صلاحدید و اجماع در آن لحاظ شود. ما در سازمان بسیج هنرمندان اهتمام جدی به حضور زنان در حوزه‌های فرهنگی و هنری مقاومت و طرح موضوعات با عنون حضور زنان در جریان دفاع مقدس داشته و داریم و به طور مثال در تدارک تدوین کتاب شعر انقلاب ویژه زنان هستیم؛ اما باید قبول داشت که در حوزه‌های دیگر همچون تئاتر نسبت به این مسئله اهمال و غفلتی صورت گرفته است که باید طرح موضوع شود و آن را عملیاتی کنیم.

شما در خلال صحبت‌ها به نحوی اشاره به جشنواره در ادوار آتی کردید که انگار قرار نیست دور بعد دبیری آن را به عهده بگیرید در حالی‌که یکی از دلایل انسجام و هدفمندی جشنواره‌های فرهنگی و هنری ثبات ساختار مدیریتی آن برای حداقل دو یا سه دوره متوالی است؟ چرا فکری برای دبیری ثابت برای چند دوره متوالی این جشنواره نشده است؟

بله من هم معتقدم که ثبات در ساختار مدیریت دبیرخانه است که منتج به نتایج خوب می‌شود اگر هم در مورد ادوار آتی جشنواره تئاتر مقاومت اینگونه سخن می‌گویم آن را به عنوان رویدادی مستقل از جشنواره امسال تلقی کرده که باید برای آن فکری هدفمند صورت گیرد تا با آسیب‌هایی که جشنواره امسال دچار آن است به آن وارد نشویم. به هر حال در دوره آینده به شرط ثبات، دبیر جشنواره و یا تغییر آن، نظرات کارشناسی اطرافیان و نقش مؤثر اصحاب رسانه بسیار تعیین‌کننده است که دبیر بتواند با استفاده از این نقطه نظرات ایرادات این حوزه را مرتفع نماید، به طور مثال در دوره‌ای ما در زمینه تئاتر مقاومت با فقر متن خوب نمایشی مواجه بودیم که اقدام مؤثر در این زمینه تشکیل یک گروه به سرپرستی نصرالله قادری بود که طی آن 7 نمایشنامه‌نویس خبره این حوزه با استفاده از کتاب‌های ادبیات شفاهی و برخی آثار مکتوب فرهنگ دفاع مقدس به دراماتیزه کردن روایاتی پرداختند که به ازای هر یک از آنها 7 داستان و در مجموع 49 داستان دراماتیزه شد که در نهایت هر کدام یکی از آنها را به عنوان نمونه تبدیل به متن نمایشی برای استفاده عموم علاقه‌مندان کردند. امسال هم در راستای رفع برخی نواقص در حوزه ادبیات نمایشی در حوزه مقاومت بالغ بر 20 کتاب از آثار نمایشی جدید را در مراسم افتتاحیه رونمایی خواهیم کرد.

بازبینی آثار همگی از طریق فیلم اجرای آثار نمایشی است. این مسئله به چه دلیل است؟ آیا کمبود بودجه و یا مسئله دیگر؟ آثار خارجی متقاضی حضور در جشنواره را نیز به همین طریق بازبینی می‌کنید؟ سهم ویژه‌ای برای آثار تهرانی به نسبت آثار شهرستانی در نظر گرفته‌اید؟

هم به دلیل کمبود بودجه و هم مدیریت بهینه وقت. شما در نظر داشته باشید که اگر قرار بر بازبینی آثار به طریق زنده بود حداقل ما باید یک ماه و نیم وقت صرف می‌کردیم لذا تصمیم به بازبینی از طریق فیلم داریم و برای آثار تهرانی با سایر آثار شهرستانی نیز در این مورد تبعیض قائل نمی‌شویم. آثار بین‌المللی هم که اشاره شد به این جشنواره درخواست شرکت داده‌اند براساس محورهای کلی مفهوم مقاومت و با در نظر گرفتن شرایط و ضوابط به دبیرخانه جشنواره ارسال شده‌اند که آنها را هم از طریق فیلم مورد بازبینی قرار خواهیم داد. سهم ویژه‌ای برای آثار تهرانی به نسبت آثار شهرستانی قائل نشده‌ایم بلکه مبنا را بر کیفیت آثار ارائه شده به منظور پذیرش قرار داده‌ایم. براین اساس ممکن است تمامی آثار پذیرفته شده برای حضور در مرحله نهایی جشنواره از شهرستان‌ها باشند و یا از تهران و اینگونه نیست که تعدادی را از شهرستان و تعدادی را از تهران پذیرش کنیم.

امیر نصیر بیگی

چیزی که مشخص است اینکه نسل جوان ما کمتر اطلاعی از دوران دفاع مقدس و فرهنگ برخاسته از آن دارند، از آن سو در جنگ نرم فرهنگی شاهد نفوذ و رخنه فرهنگ نامتجانس غربی هستیم و یکی از رویدادهای خنثی‌کننده این تهاجم فرهنگی بهادادن به جشنواره‌های تئاتر مقاومت است، پس چرا با وجود این حساسیت کمتر مسئولی به فکر اعتلا و رشد و ترقی چنین جشنواره‌ای از طریق حمایت مادی و معنوی درخور است؟

اینگونه نیست که مسئولان نسبت به این مهم بی‌تفاوت باشند اما مسئله اینجاست که ما در طول سال با تعدد برنامه‌های فرهنگی و هنری در حوزه مقولات ارزشی و انقلابی مواجه هستیم که نه به شکل مساوی ولی به نسبت اهمیت برای آن وقت، نیرو و هزینه اختصاص پیدا می‌کند با این وجود تصور می‌کنم که مسئولان در عرصه تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری حوزه فرهنگ و هنر مقاومت نیاز به این دارند که با برخی پیشنهادات سازنده و راهگشای نخبگان فرهنگی و اصحاب رسانه در حوزه فرهنگ و هنر مواجه شوند تا به این وسیله تشویق و مجاب شوند نسبت به این عرصه مهم و خطیر دلسوزی بیشتری به خرج دهند. حقیقت این است که ما در عرصه فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی نیاز به روحیه جهادی داریم و نباید اینگونه باشد که فراهم نبودن زیرساخت‌ها و تجهیزات آن هم به اندازه ایده‌آل، ما را از ورود به میدان کارزار و کار فرهنگی بازدارد و باید با همان روحیه دهه شصت در عرصه جنگ فرهنگی مجهز به سلاح فرهنگی به جنگ و جهاد بپردازیم. شاید برای این امر لازم باشد که در قالب نشست‌هایی این چنینی و روبرو شدن کارشناسان اصحاب رسانه با مسئولان طرح مسئله شود که ما بسته به میل و اراده شما آماده برگزاری چنین جلسات هم‌اندیشی برای بیان پاره‌ای نقطه نظرات سازنده هستیم.