به گزارش هنرآنلاین: نمایش "مکبث" اثر ویلیام شکسپیر با کارگردانی مجید بشکال و با بهره‌گیری از نمادها و نشانه‌هایی بومی بندرعباس در جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک به صحنه می‌رود.

مجید بشکال کارگردان این نمایش در گفتگو با ستاد خبری هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک، "مکبث" را دغدغه جهان امروز دانست و توضیح داد: همه ما یک مکبث در درون خود داریم که هر از گاهی بیدار می‌شود و به شکل‌های مختلف دست به جنایت می‌زند. دنیا امروز اسیر مکبث‌ها است؛ اسیر وسوسه‌ها و خشونت‌ها. اگر کمی به اطراف و به درون خود نگاه کنیم، آن را می‌بینیم اما قرار نیست همه "مکبث"‌ها شاهی را بکشند. گاهی ما انسانیت را قربانی جاه‌طلبی و قدرت‌طلبی می‌کنیم. چیزی که می‌تواند ما را از دست این مکبث نجات دهد، عشق است.

این کارگردان با بیان این که بخشی از اتفاقات و چند دیالوگ نمایش از متن اصلی "مکبث" است، ادامه داد: بخش دیگر با نگاه به رویدادهای درون متن دراماتورژی و طراحی و رویدادها با توجه به تحلیل و ایده‌ای که داشتیم، جاگذاری شد. ایده محوری نمایش که هم بر طراحی و هم کارگردانی اثر گذاشته با ارجاع به نحوه تفسیرهای عرفانی صورت گرفته است. در این نوع نگاه همه شخصیت‌ها در ابعاد وجود یک فرد تفسیر می‌شوند و کثرت شخصیت‌ها را در نوعی تفسیر وحدت‌گرایانه جمع می‌کند.

نمایش عروسکی مکبث

کارگردان نمایش "از جنس خاک" تکنیک اجرایی نمایش را تلفیقی از سیاه، ماسک و حضور یک بازیگر دانست و گفت: نمایش "مکبث" توسط مکبث، لیدی مکبث و ساحره پیش می‌رود. بازیگری که در صحنه حضور دارد، با این سه کاراکتر برخورد دارد.

بشکال با این توضیح که در طراحی عناصر صحنه و عروسک به نمادها و نشانه‌هایی بومی توجه داشتم، اضافه کرد: این نماد و نشانه‌های بومی در خدمت تحلیل و ایده تازه کار قرار دارند و به هیچ عنوان تزیینی نیستند. در نمایش با عروسک‌هایی روبرو هستیم که چهره انسانی ندارند و در طراحی چهره آن‌ها از فرم برقع استفاده شده است. البته در فرم کلی برقع تغییراتی شکل گرفته که مختص به این کار است. همچنین در طراحی ماسک‌ از فرم درختان بومی با تاکید دراماتیک وغیرتزیینی بهره بردم.

او که برای نخستین بار در بخش بزرگسال جشنواره اجرا دارد، گفت: بیشتر کارهای عروسکی که در گذشته به صحنه بردم، ویژه مخاطب کودک و نوجوان بوده و کودک و عروسک همیشه لحظات خوبی را رقم زدند. البته در نمایش "زن" که براساس نمایش‌نامه "عروسی خون" لورکا نوشته شد، از تکنیک تئاتر کاغذی استفاده کردم که در بندرعباس و سالن قشقایی به صحنه رفت و قبل از آن به جشنواره آوینیون و ادینبورگ دعوت شده بود.

نمایش‌نامه "مکبث" اثر مشهور نوشته ویلیام شکسپیر است که در این اثر ساحره، مکبث را پادشاه می‌خواند و به او وعده پادشاهی می‌دهد. مکبث این موضوع را به لیدی می‌گوید. لیدی اصرار دارد در شبی که شاه میهمان آن‌ها است او را به قتل برساند. این‌گونه مکبث به پادشاهی می‌رسد.

مجید بشکال کارگردان، بازیگر، طراح و سازنده عروسک، طراح صحنه و نور نمایش است. طراح لباس زینب موسوی‌پور و موسیقی کاری از امین باصره است.

فتحیه بقایی، زینب موسوی‌پور، آیدا ماندگاری، روناک حاجیان، مرتضی شنبه‌نیا و ابراهیم پورشریفی عروسک‌گردانان نمایش هستند.

زمانی که عروسک‌ها مهم می‌شوند

نمایش "سیمین و فرزان" به نویسندگی و کارگردانی فهیمه عابدینی، در هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک به صحنه می‌رود.

عابدینی در گفتگو با ستاد خبری هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک توضیح داد: پس از آشنایی با اپرای "روسلان ولودمیلا" از میخائیل ایواوویچ گلینکا که متن آن توسط الکساندر پوشکین نوشته شده ترجمه انگلیسی اثر را پیدا کردم و براساس آن نمایش‌نامه "سیمین و فرزان" را نوشتم.

او دلیل انتخاب این اثر را جذابیت و اتفاقات آن دانست و افزود: "روسلان و لودمیلا" پر از رخدادهای عجیب و غریب است. پس از ترجمه، متن را از فضا و اسم‌های روسی خارج کردم و به شکل و محیط ایرانی درآوردم. اثر کامل شده به مرور زمان بارها تغییر کرد تا شکل نهایی به خود گرفت.

نمایش سیمین و فرزان

بازیگر نمایش "هزار قصه یک شب" با این توضیح که طراحی عروسک‌ها براساس کتاب‌های چاپ سنگی انجام شده، گفت: با رفعت هاشمی‌سی‌سخت و مرضیه سرمشقی که هر دو طراح هستند درباره متن صحبت کردم و نمونه‌هایی مطرح شد. از میان نمونه‌ها به طراحی براساس چاپ سنگی رسیدیم که فضای اثر را خیلی بیشتر ایرانی و ملموس‌ می‌کرد.

عابدینی با بیان این که تکنیک کار رومیزی است، تصریح کرد: عروسک‌های کاغذی داستان را به عنوان دو راوی روایت می‌کنند. سازه کلی به مینیاتور نزدیک است و صحنه‌های جزیی و کوچک در آن اجرا می‌شود. دو نوازنده تار و تنبک نیز در سازه قرار می‌گیرند و موسیقی ایرانی در راستای حس و حال صحنه نواخته می‌شود. در مرحله نخست بازبینی داوران نکاتی را پیشنهاد دادند که فرم کلی کار را خیلی بهتر کرد. فضای مختصر و محدودی را برای اجرا در نظر گرفته بودیم که با نظر داوران فضا گسترده‌تر شد.

عروسک‌گردان "چمدان سگ ملوس" با این توضیح که نمایش "سیمین و فرزان" گروهی جلو رفته است و همگی با هم تلاش کردیم به نتیجه مطلوبی برسیم، گفت: جشنواره تئاتر عروسکی اتفاق هیجان‌انگیزی است و بسیار علاقه‌مندم همیشه در آن شرکت داشته باشم. خوشایند است که در ایامی عروسک‌ها مهم می‌شوند و سالن‌ها مملو از افرادی است که درباره عروسک صحبت می‌کنند. در شادپیمایی خانواده‌ها با عروسک‌ها شرکت دارند و اتفاقات جالبی می‌افتد.

او ادامه داد: یکی از اتفاقات مهم دوره قبل اجرای عمومی گرفتن نمایش‌های راه یافته به جشنواره بود که موجب شد کارهای عروسکی در کنار آثار بزرگ‌سال دیده شوند. نمایش عروسکی باید در حد تئاتر غیرعروسکی مهم باشد و مخاطب آن را تماشا و تجربه کسب کند. اسم عروسک که می‌آید دافعه ایجاد می‌شود و مردم ترجیح می‌دهند کار غیرعروسکی ببینند. امیدوارم این تفکر از بین برود و وجود عروسک در یک نمایش امتیاز آن محسوب شود.

در نمایش "سیمین و فرزان" تماشا می‌کنیم، در شب عروسی سیمین و فرزان، عروس گم می‌شود و پدر سیمین به فرزان و دیگر خواستگاران قبلی می‌گوید هر فردی او را پیدا کند داماد می‌شود.

طراحی و اجرای صحنه‌های داخلی نمایش به عهده رفعت هاشمی‌سی‌سخت، طراحی سازه‌ی کلی بابک جوانمرد و صادق صادقی‌پور و اجرا به عهده بابک جوانمرد است.

صادق صادقی‌پور و فهیمه عابدینی بازیگر و عروسک‌گردان نمایش هستند.

هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک با دبیری مرضیه برومند یکم تا هفتم شهریور ماه برگزار خواهدشد.