سرویس تئاتر هنرآنلاین: مراسم رونمایی از آخرین تألیف دکتر پرویز ممنون با عنوان "تاریخ تئاتر اصفهان- نمایش‌های سنتی" یکشنبه پنجم آذرماه با حضور این استاد و پیشکسوت پژوهش تئاتر، علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تنی چند از مدیران و مسئولان فرهنگی در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.
در ابتدای این مراسم علی مرادخانی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بیان خاطراتی از گفت‌وگوی خود با پرویز ممنون در شهر وین به منظور مکتوب کردن پژوهش‌های انجام شده توسط این هنرمند، پرداخت و گفت: مستندات تئاتر با وجود فراوانی، استحکام، قدرت و امکانی که دارد بسیار محدود و کم است در صورتی که این مستندات در حوزه‌های دیگر موجود است. باید موقعیت‌ها به گونه‌ای فراهم شود تا کسانی که توانایی انجام تحقیق و پژوهش دارند مستندات را برای نسل‌های آینده جمع‌آوری کنند.
مرادخانی ضمن اشاره به اینکه اطلاعات مکتوب که وارد عرصه تئاتر می‌شود، مورد توجه جامعه جوان قرار خواهد گرفت، عنوان کرد: حوادثی برای هنر تئاتر افتاده که ممکن است از آن‌ها بی‌اطلاع باشیم. با جمع‌آوری و منسجم‌سازی این موضوعات، موقعیت استفاده و بهبود وضعیت برای آیندگان فراهم می‌شود و در فرهنگ عمومی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
وی در پایان صحبت‌هایش گفت: مهدی شفیعی مکانی را خریداری کرده که قرار است تبدیل به موزه تئاتر شود. همچنین در آینده نزدیک دیگر آثار دکتر پرویز ممنون آماده چاپ خواهد شد.
در ادامه مراسم تندیس و لوح قدردانی جایزه پژوهشی جلال ستاری توسط داوود فتحعلی‌بیگی دبیر جشنواره نمایش‌های آئینی سنتی به پرویز ممنون که در زمان برگزاری جشنواره در ایران نبود اهدا شد.
فتحعلی بیگی در این بخش از مراسم خاطرنشان کرد: دکتر ممنون حاضر نبود هیچ جایزه دولتی را دریافت کند ولی با اصرار بنده و خانم لاله تقیان همسر آقای ستاری پذیرفت که این جایزه را دریافت کند.
در ادامه، پرویز ممنون درباره دلایل اینکه تمایلی به دریافت جوایز دولتی ندارد، یادآور شد: روزی در مراسمی در اصفهان حضور داشتم و دیدم که به بازیگران تقدیرنامه اهدا می‌شود. وقتی برای صحبت کردن روی صحنه حضور پیدا کردم خطاب به هنرمندان گفتم که نباید این تقدیرنامه‌ها را بگیرند زیرا اهدای تقدیرنامه کاری غیرحرفه‌ای و ابتدایی است. به هنرمندان گفتم که به‌جای این تقدیرنامه‌ها باید امکان و شرایط اجرایی برایشان فراهم شود، اما زمانی که صحبت از دریافت جایزه جلال ستاری شد، با توجه به پیشینه و دلیل راه‌اندازی آن و نیز صحبت‌های خانم تقیان این جایزه را با کمال میل قبول کردم.
این استاد دانشگاه در سخنانی توضیح داد: کتاب "تاریخ تئاتر اصفهان" را به هنرمندان گمنام این شهر تقدیم کردم، چرا که ۵۰ سال پیش برای این کتاب تحقیقاتی را انجام دادم و فرزندی که الان به دنیا آمده و شما شاهدش هستید باید ۴۰ سال قبل متولد می‌شد. ضمن اینکه جمع‌آوری اسناد این کتاب سیری طولانی دارد که سال‌ها قبل می‌توانست بانی انجام اقدامات دیگری هم باشد ولی کار در نهایت به اینجا رسیده است.
او اضافه کرد: زمانی که دانشجوی تئاتر در شهر وین بودم، به موزه تئاتر وین رفتم و از عظمت آن حیرت کردم. از آن پس هر وقت به اصفهان می‌رفتم و تئاتری می‌دیدم، عکس و بروشور کارها را جمع‌آوری می‌کردم. پس از چند سال مستندات بسیاری از کارهای تئاتر جمع‌آوری کردم و به پیشنهاد فریدون رهنما در سال 49، این اسناد را تبدیل به فیلم برای تلویزیون کردیم. سپس اولین نمایشگاه اسناد تئاتر ایران را در اصفهان برگزار کردیم.
این بازیگر و کارگردان تئاتر در ادامه افزود: در سال 56 بر اساس آن اسناد نمایشگاهی برگزار کردیم که اولین نمایشگاه اسناد تئاتر در ایران بود. این نمایشگاه چنان گسترده و ارزشمند بود که خانم تقیان در فصلنامه‌ای نوشت باید یک نمایشگاه دائمی باشد و علی نصیریان هم که آن زمان مدیر اداره تئاتر بود خواست آن را به تهران منتقل کنم تا در جشنواره‌ای که هنرمندان شهرستانی هم حضور دارند به نمایش درآید و آن‌ها هم برای انجام چنین کاری اقدام کنند و این دقیقاً زمانی بود که باید موزه تئاتر راه‌اندازی می‌شد.
ممنون ضمن اشاره به اینکه بعدها فیلم مستندی به نام "تاریخ تئاتر اصفهان" ساختیم که بعد از آن انقلاب شد و دستور آمد تمام پروژه‌های قبل از انقلاب متوقف و برای پیگیری‌شان دوباره اقدام شود، تصریح کرد: بعد از آن هم که جنگ و تعطیلی دانشگاه پیش آمد و دیگر این موضوع پیگیری نشد که سال‌ها بعد آقای مرادخانی را در کنسرت لوریس چکناواریان دیدم و باب آشنایی برای اقدامی جدید باز شد.
این هنرمند باسابقه تئاتر در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به دوره مدیریت حسین پاکدل در مجموعه تئاتر شهر گفت: آن دوره، دوره آشتی با هنرمندان قدیمی تئاتر بود و به خاطر حضور حسین پاکدل، حمید سمندریان و بهرام بیضایی توانستند کار کنند و من هم آمدم و تئاتری را اجرا کردم. در آن زمان برنامه "شب‌های نقد اصفهان" هم با حضور مرشد ترابی برگزار شد و اکنون چاپ این کتاب تنها کاری است که من برای اصفهان انجام دادم. اصفهانی که در این حوزه مثل زاینده‌رود امروز شوره‌زار و سنگلاخ است.
این چهره باسابقه تئاتر ضمن بیان اینکه این کتاب با حمایت مرادخانی بدون کلمه‌ای حذف و اضافه منتشر شد، متذکر شد: گفت‌وگوهایی با مرتضی کاظمی معاون اسبق هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین علی مرادخانی معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر فراهم شدن شرایط برای فعالیت داشتیم. وقتی به دفتر آقای مرادخانی رفتیم گفتم که قصد دارم این کتاب را بنویسم ولی دیگر تمایلی به طی کردن مراحل اداری برای چاپ کتاب ندارم.
این پژوهشگر مطرح تئاتر همچنین اضافه کرد: متن این کتاب همان‌طور که تحویل دادم بدون کلمه‌ای حذف یا اضافه منتشر شده و هیچ‌کس در آن دخالتی نکرده است. البته شاید عده‌ای این را بر بی‌خاصیت بودن کتاب در نظر بگیرند اما من هیچ‌گاه اهل چماق و ایدئولوژی نبودم اما مستقل بودم و برای حفظ استقلالم سال‌ها تلاش کردم.
وی با بیان اینکه من همیشه مستقل بودم و به همین دلیل در 40 سالگی زندگی‌ام را سوزاندم و به وین رفتم و از صفر شروع کردم، اظهار کرد: این کتاب اگر 40 سال پیش نوشته می‌شد، جوری دیگری بود ولی حالا و بعد از 40 سال من سر تا پا کنجکاو بودم و سعی کردم که در این کتاب فقط اسناد را کنار هم نگذارم و می‌خواستم ببینم چه خبری است و به همین دلیل سؤالاتی را هم در کتاب مطرح کردم.
ممنون در پایان عنوان کرد: در هنر نمایش مدارک کم داریم زیرا تئاتر گذرا است و هنر نقاشی و مجسمه نیست که بماند و مکتوب نیست.
ممنون در پایان این مراسم، پس از رونمایی از کتاب "تاریخ تئاتر اصفهان" چند نسخه آن را با امضای خود به حاضران اهدا کرد.