سرویس موسیقی هنرآنلاین: بانو پری ملکی خواننده، موزیسین و مدرس آواز یکی از هنرمندان عرصه موسیقی است که نقش برجستهای در معرفی موسیقی ایران در خارج از مرزها داشته است.
کنسرتهایی که پری ملکی به همراه گروه خنیا در 10 سال اخیر در سراسر اروپا برگزار کرده است، خارجیهای بسیاری را به موسیقی ایران علاقهمند کرده و افتخارات بسیاری را در جشنواره های بینالمللی به نام ایران رقم زده است.
ملکی گروه خنیا را در سال 1373 پایهگذاری کرد. این گروه در اجراهای خود، تلاش میکند به تجربههای جدید در زمینه شیوههای اجرایی موسیقی سنتی ایران دست یافته و فضایی تازه در زمینه موسیقی ارائه کند و در این مسیر گاه از موسیقی محلی ایران نیز بهره میجوید. اکثر اعضای این گروه را جوانانی تشکیل میدهند که با اندیشههای نو و خلاق در برنامههای این گروه سهم دارند. این گروه تلاش دارد ضمن حفظ اصالت موسیقی ایران در احیای آن گامهای مؤثری بردارد.
قرار است پری ملکی و گروه خنیایش روزهای هفتم و هشتم شهریورماه آینده در قالب یک کنسرت همخوانی در تالار وحدت به صحنه بروند. برگزاری این کنسرت فرصت مناسبی دست داد برای گفتوگو با این بانوی موسیقی ایرانی که میخوانید:
آن طور که در خبرها خواندیم، کنسرت جدید گروه خنیا شامل منتخبی از آهنگهای قدیمی و ماندگار موسیقی ایران است. بفرمایید چه کارهایی از چه آهنگسازان و ترانه سرایانی برای اجرای شهریورماه انتخاب کردید.
این برنامه در دو قسمت و در دستگاه شور و آواز دشتی، و آواز بیات ترک اجرا میشود که شامل 10 تصنیف قدیمی از ساختههای استادان موسیقی ایرانی به همراه چند قطعهسازی از ساختههای جلال امیرپورسعید است. تصنیفهای "بگو کجایی"، "شبگرد"، "عاشق مشو"، "ز کوی بلاکشان" و یک بحر طویل به روایت استاد حسین تهرانی برخی از این قطعات هستند. تصنیفها از ساختههای استادان مجید وفادار، حبیب الله بدیعی، همایون خرم، پرویز یاحقی، مرتضی محجوبی و مرتضی نیداوود و با ترانههایی از رحیم معینی کرمانشاهی، بیژن ترقی، اسماعیل نواب صفا، پژمان بختیاری، عبدالله الفت و شهرآشوب اصفهانی است.
در سالهای اخیر شاهد حضور فعال آقای امیرپورسعید در برنامههای گروه خنیا بودیم؛ چه در مقام آهنگساز و چه تنظیمکننده. با توجه به اینکه در کنسرت شهریورماه قطعات قدیمی اجرا خواهد شد، چطور ایشان به عنوان آهنگساز در این اجرا همکاری دارند؟
آقای امیرپورسعید بعد از خودم کلیدیترین نقش را در گروه خنیا ایفا میکنند. ایشان از اعضای ثابت گروه هستند و تعدادی از قطعات گروه خنیا از ساختههای ایشان است. در کنسرت امسال هم با توجه به اینکه برنامه شامل اجرای تعدادی از آهنگهای خاطرهانگیز تاریخ موسیقی ایران است، ایشان بسیاری از اوِرتورها را تنظیم کردند. در کارهای قدیمی بعضی از قطعات اورتور نداشتند که ایشان آن را ساختند که در این قسمت در مقام سازنده ظاهر میشوند؛ یا اینکه قطعات دارای اورتورهای طولانی و ارکسترال بودند که باید مجدد برای ارکستر کوچک تنظیم میشدند که در اینجا نقش تنظیمکننده دارند.
چرا برای این اجرا به سراغ بازتولید قطعات قدیمی رفتید؟ آیا فکر نمیکنید به قدر کافی کارهای قدیمی بازتولید شدهاند؟
این روزها آهنگسازان ایرانی از ملودیها و ساختارهای قدیمی فاصله گرفتهاند، و نتیجه این شده که قطعات امروزی بیشتر تکنیکال هستند ولی فاقد حس و حال. موسیقی ما دیگر تأثیرگذار نیست و با روح و فکر آدمها تماس ندارد. خیلی زود هم فراموش میشود. اما آهنگهای قدیمی یکی از دیگری ماندگارتر و تأثیرگذارتر هستند. نمیشود کنارشان بگذاریم و بگوییم خب دیگر بس است به اندازه کافی قدیمی اجرا کردهایم. اینها گنجینههایی هستند که هرچقدر آنها را اجرا کنیم بازهم کم است، بازهم شنیدنی هستند. و در این میان من وظیفه خودم دیدم، شرایطی مهیا کنم که جوان ما بتواند این آثار را در اجراهای زنده بشنود. گروه خنیا بر این باور است که وظیفهاش یادآوری و معرفی ساختههای ارزشمند قدیمی به نسل جدید نیز هست. چنین شد که ترکیب کنسرت اخیر را صد درصد از میان قطعات ماندگار تاریخ موسیقیمان انتخاب کردیم.
گروه خنیا در سالهای اخیر علاوه بر بازتولید بسیاری از آثار قدیمی، در زمینه تولید و آهنگسازی نیز فعال بوده اما تاکنون اقدامی در جهت انتشار هیچ یک از این آثار صورت نگرفته است. با توجه به اینکه آواز در گروه خنیا به صورت همخوانی است، فکر نمی کنم مشکلی در زمینه انتشار آلبوم وجود داشته باشد.
ما در این سالها بسیاری از کارها را ضبط کردهایم، اما اقدامی برای انتشار آنها نکردیم. مدتی است که این موضوع را مد نظر دارم، فقط این کارهای ضبط شده باید دستهبندی و سپس تنظیم مجدد بشوند و استانداردهای وزارت ارشاد در آنها لحاظ شود تا بعد از آن برای دریافت مجوزهای لازم اقدام کنیم. من امیدوارم به زودی کارهای لازم را برای انتشار آلبوم شروع کنیم.
در این کنسرت دو همخوان در کنار شما آواز می خوانند آیا همخوانها از اعضای قدیمی گروه خنیا هستند؟
یکی از همخوانها آقای فاروق کسمایی هستند که از شروع فعالیتهای گروه خنیا با ما همکاری داشتند، بعد از یک غیبت دو - سه ساله، حالا مجدد به ما پیوستهاند. ایشان از خوانندههای خوب کشور هستند و من هنگام اجرا روی صحنه در کنارشان بسیار احساس راحتی میکنم.
همخوان خانم ما هم نیکی شیرپیشه از شاگردان خودم هستند که خوانندهای بسیار مستعد است. من همیشه دوست داشتهام جوانها در گروه خنیا حضور داشته باشند و فکر می کنم این بچهها اعم از نوازنده و خواننده خیلی خوب از عهده کارها برآمدهاند.
گروه خنیا گروهی است که هم در حوزه موسیقی بانوان و هم همخوانی سالها در ایران فعالیت داشته است؛ نقش این گروه در شکوفایی و پیشرفت در این دو حوزه را چطور ارزیابی می کنید؟
گروه خنیا در شروع فعالیت خود، راهگشای حضور بانوان خواننده به موسیقی رسمی بود. به جرأت میتوانم بگویم این گروه سبب شد راه برای اجراهای بانوان با مجوز رسمی ارشاد هموار شود. بعدها با تشکیل گروه همخوانی، این شیوه اجرایی نیز مورد توجه دیگر گروهها قرار گرفت تا بدانجا که امروز به عنوان گونهای در موسیقی سنتی تثبیت شده است. علاوه بر این در همه این سالها گروه خنیا به جوانان این فرصت را داده تا قطعات و ساختههایشان به اجرا درآورند. من به عنوان یک زن خواننده و مدرس آواز در تمام این سالها تلاش کردهام به زنان بیشتری آواز و خواندن را بیاموزم و تغییری در زندگی آنها به وجود بیاورم. آنها به شنیدن موسیقی جدی ترغیب شدهاند و این بینش و دانش را به خانواده و فرزندانشان نیز منتقل کردهاند.
--------
کنسرت امسال گروه خنیا با عنوان "زمان که میگذرد" به همت مؤسسه فرهنگی هنری راد نو اندیش هفتم و هشتم شهریور در تالار وحدت برگزار میشود.
در این برنامه جلال امیرپورسعید علاوه بر نوازندگی تار، تنظیم قطعات را هم برعهده دارد. آوا ایوبی (عود)، بامداد ملکی (تنبک)، مرضیه رحیمزاده (سنتور)، سهیل مخبری (کمانچه) و خوانندگان فاروق کسمایی، نیکی شیرپیشه یاران پری ملکی و اعضای گروه خنیا در کنسرت شهریور هستند.