سرویس موسیقی هنرآنلاین: روز پنجشنبه 24 مرداد در شانزدهمین روز سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان بخش "آفرینش در تک‌نوازی" زیرمجموعه بخش موسیقی دستگاهی برگزار شد.

تالار رودکی در این روز از نوازندگان سازهای سنتور، کمانچه، نی، تار و سه‌تار میزبانی کرد و نفرات راه‌یافته به مرحله نهایی مقابل هیئت داوران متشکل از حسین علیزاده، سیامک جهانگیری، محمدرضا فیاض و احسان ذبیحی‌فر قرار گرفتند و به اجرای قطعات خود پرداختند.

جشنواره در بخش اول با حضور نوازندگان ساز تار کار خود را آغاز کرد و کامیار روشنکار از رده سنی الف تنها شرکت‌کننده این بخش بود. سپس نوبت به ساز کمانچه رسید و یونس غلام‌زاده علم و پیام سرپرست یکتا از رده سنی ج مقابل هیئت داوران قرار گرفتند و به اجرای قطعات خود پرداختند.

در بخش ساز سه‌تار نیز نیما ابراهیمی از رده سنی ب و بهرنگ کاکی صحنه از رده سنی ج مقابل هیئت داوران قرار گرفتند و به اجرای قطعات خود پرداختند.

در بخش سنتور، عارف شاهدی نواز از رده سنی الف به روی صحنه آمد و قطعات خود را اجرا کرد. پس از او، مرتضی تقوی آلاشتی و کاوان کریمی از رده سنی ب و امیر آرش قاسمی کرمانی از رده سنی ج به‌نوبت به روی صحنه حاضر شدند و قطعات خود را اجرا کردند.

بخش نی نیز به دلیل غیبت شرکت‌کننده این بخش برگزار نشد. حسین بلالی از اصفهان و محسن میرزایی از فردیس غایبان روز شانزدهم جشنواره بودند.

بخش دوم و پایانی روز شانزدهم جشنواره، به نشست نقد و بررسی اجراها اختصاص داشت و هیئت داوران اجراها را مورد بررسی قرار دادند.

هر اتفاق و تغییر حتماً باید نگاه هنری داشته باشد

در ابتدای این نشست حسین علیزاده ردیف‌دان، آهنگساز، پژوهش‌گر و نوازنده تار و سه‌تار و عضو هیئت داوران بخش موسیقی دستگاهی در بخش "آفرینش در تک‌نوازی" در مورد اجراها گفت: این دومین سالی است که بخش "آفرینش در تک‌نوازی" به جشنواره موسیقی جوان اضافه شده و اجراهای امسال نسبت به سال گذشته بسیار بهتر بود. به هر صورت در هر رقابتی تعدادی از شرکت‌کنندگان به‌عنوان نفرات برتر انتخاب می‌شوند و تفاوت فاحشی بین فردی که مقامی کسب می‌کند و فردی که مقامی به دست نمی‌آورد وجود ندارد. این یک مسئله طبیعی است و از نظر من تمام شما نوازندگان جوان برنده هستید، به دلیل اینکه تمام اعضای هیئت داوران از اجراهای شما لذت بردیم.

وی افزود: این بخش از جشنواره جرئت و جسارتی به نوازندگان می‌دهد که بتوانند آن چیزی را که فکر می‌کنند انجام دهند و آن فکر صرفاً به آن‌ها دیکته نمی‌شود. عده‌ای از نوازندگانِ امروز معمارهای عجیبی بودند. ساختمان‌هایی که ساخته بودند تمام زوایای آن با هم توازن نداشت. عده‌ای از نوازندگان نیز با احتیاط بیشتر پایشان را از خط قرمز فراتر می‌گذاشتند و عده‌ای نیز بی‌مهابا کار کردند، اما نتیجه خوبی گرفتند. هر اتفاق و تغییر حتماً باید نگاه هنری داشته باشد و تأثیرگذار باشد.

اضافه شدن بخش "آفرینش در تک‌نوازی" انتخاب بسیار هوشیارانه‌ای بود

محمدرضا فیاض آهنگساز، منتقد، مدرس موسیقی و نوازنده سنتور دیگر عضو هیئت داوران این بخش در مورد اجراها گفت: در ابتدا می‌خواهم از دوست عزیزم جناب آقای هومان اسعدی دبیر جشنواره موسیقی جوان به دلیل ساماندهی این بخش در جشنواره تشکر کنم. انتخاب بسیار هوشیارانه‌ای بود، به دلیل این که با ارزیابی این جشنواره می‌توان از واقعیت‌های جاری موسیقی جمع‌بندی درستی داشت و در عین حال به آینده و افق‌های پیش رو نگاه کرد.

وی افزود: بنده تعبیر مهندسی زمان را می‌پسندم. شما زمانی در اختیارتان است و مهم این است که در این زمان چه سازه‌هایی می‌گذارید و از چه ایده‌هایی استفاده می‌کنید. شما برای اجرای قطعاتتان حدود 12 دقیقه فرصت دارید که سازه‌های صوتی خودتان را ارائه دهید، سازه‌هایی که می‌خواهد در عین حالی که به مباحث فرهنگی ایران تکیه داده، سازه‌های شخصی خودتان باشد. برای چنین فرآیندی باید ذهن کل‌نگر داشت و من این ذهن را در مقابل ذهن جز نگر قرار می‌دهم.

فیاض در پایان تصریح کرد: پیشبرد یک مسیر و سازندگی تنها زمانی است که مؤلف همزمان بتواند بین دو اندیشه مختلف در نوسان باشد؛ از طرفی بتواند جزئیات بسیار ریز را ببیند و به‌صورت بسیار مینیاتوری به کوچک‌ترین عناصر تکیه کند و از طرفی بتواند حتماً کل‌نگر باشد. توصیه دوستانه من به شما این است که شخصیت خودتان را برای جزءنگر و کل‌نگر بودن همزمان توسعه دهید.

اجراهای بسیار خوبی را شاهد بودیم

سیامک جهانگیری آهنگساز و نوازنده نی و عضو دیگر هیئت داوران بخش موسیقی دستگاهی در بخش "آفرینش در تک‌نوازی" در مورد اجراها گفت: اجراهای بسیار خوبی را شاهد بودیم. ما با یک ظرفیت مشخص موسیقیایی و همچنین سازهایی که کاربرد خاص خودشان را دارند روبرو هستیم. عده‌ای از نوازندگان در ایده‌های شکل گرفته خیلی وام‌دار اتفاقات شنیداری‌ خود هستند. آن‌ها کمتر از این دامنه خارج می‌شوند یا این جسارت را به خرج می‌دهند که خودشان را به نقطه‌ای دیگر پرت کنند و از آن چیزی که به‌عنوان یک ظرف محتوایی وجود دارد، خودشان را به نقطه‌ای برسانند. این چیزی است که شاید بتواند اولین قدم‌های مؤلفه‌های نوازندگی این نوازندگان باشد.

جهانگیری در پایان بیان کرد: در مواقعی که ما یک زمان حدوداً 12 دقیقه‌ای برای اجرا داریم، خیلی مهم است که اتفاق موسیقایی در این مدت طوری پیش رود که تمام مجموعه یک اجرای خوب را با خودش داشته باشد. یعنی تکنیک، ذهنیت، نگاه موسیقایی و برنامه شما بتواند با خودش یک فراز و نشیب برای مخاطبین به همراه داشته باشد.

بخش "آفرینش در تک‌نوازی" یک اتفاق ویژه است

در پایان این نشست احسان ذبیحی‌فر نوازنده و آهنگساز و دیگر عضو دیگر هیئت داوران بخش موسیقی دستگاهی در مورد اجراها گفت: این قسمت از جشنواره به‌جرئت مهم‌ترین چیزی است که باید در موسیقی ایرانی به آن توجه کنیم و این بخش به‌صورت رسمی و جدی به آن می‌پردازد. همه ما ساز می‌نوازیم و موسیقی ایرانی را کار می‌کنیم تا درنهایت بتوانیم خلاق باشیم. قرار نیست فقط کلاس برویم و ساز بنوازیم بلکه ما باید ساز بنوازیم تا درنهایت بتوانیم به ساز خودمان اشراف داشته باشیم.

وی افزود: تمام اساتیدی که در نسل‌های گذشته موسیقی ایرانی را کار کرده‌اند و در حال حاضر نیز مشغول فعالیت هستند، تنها به دلیل این که خلاق بوده‌اند برای ما آشنا هستند. فکر می‌کنم این بخش در جشنواره یک اتفاق ویژه است چون به‌طور حرفه‌ای به این موضوع می‌پردازد و یادآوری می‌کند که همه ما باید روی این موضوع کار کنیم.

سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در سه بخش موسیقی نواحی، موسیقی دستگاهی و موسیقی کلاسیک برگزار می‌شود. بخش موسیقی نواحی از 5 مرداد آغاز شد و پس از 11 روز در 17 مرداد به کار خود پایان داد. با اتمام بخش موسیقی نواحی، اجراهای بخش موسیقی دستگاهی از 19 مرداد در تالار رودکی آغاز شد که تا جمعه اول شهریور ادامه دارد. در ادامه بخش موسیقی کلاسیک از 2 تا 4 شهریور برگزار خواهد شد.

مراسم اختتامیه و اعطای جوایز سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان سه‌شنبه پنجم شهریور از ساعت 18 در تالار وحدت برگزار می‌شود.

هومان اسعدی دبیر این رویداد هنری است که توسط انجمن موسیقی ایران و با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر موسیقی و با همکاری بنیاد رودکی برگزار می‌شود.