سرویس موسیقی هنرآنلاین: نشست خبری دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان دوشنبه 15 مردادماه در ساختمان جدید دفتر موسیقی برگزار شد. این نشست خبری با حضور حسین علیزاده نماینده بخش موسیقی سنتی، آذین موحد نماینده بخش موسیقی کلاسیک، حمیدرضا اردلان نماینده بخش موسیقی نواحی، هومان اسعدی دبیر جشنواره و علی ثابت‌نیا مدیرعامل انجمن موسیقی برگزار شد.
در ابتدای این نشست خبری، علی ثابت نیا گفت: فراخوان این جشنواره اسفندماه سال گذشته منتشر و در تاریخ 4 تیرماه امسال به پایان رسید. ما حدود 1633 اثر ارسالی برای سه بخش مختلف داشتیم که 839 نفر بخش موسیقی سنتی، 571 نفر موسیقی نواحی و 233 نفر هم متقاضی موسیقی کلاسیک بوده‌اند.
مدیرعامل انجمن موسیقی ادامه داد: در نهایت 594 نفر به مرحله نهایی راه پیدا کرده‌اند که 388 نفر از بخش نواحی، 221 نفر موسیقی سنتی و 85 نفر نیز از ژانر کلاسیک بوده‌اند. از میان این تعداد 499 نفر متقاضی آقا و 115 نفر نیز خانم هستند. این جشنواره از روز 22 مردادماه تا 1 شهریورماه از 9 صبح تا 9 شب در فرهنگسرای نیاوران بخش موسیقی نواحی را صرفاً پوشش داده که اختتامیه آن نیز روز 2 شهریورماه در تالار وحدت برگزار خواهد شد. سپس از 6 تا 17 شهریورماه نیز دو بخش موسیقی کلاسیک و سنتی در تالار رودکی برنامه خواهند داشت که اختتامیه این بخش نیز روز 18 شهریورماه در تالار وحدت برگزار خواهد شد. اگر جشنواره جوان را آینده فرهنگی ایران ببینیم، عنصر مهمی در جامعه خواهد بود. پدیده‌ای که این‌همه متقاضی دارد و البته نسبت به تعدادی که در کشور موسیقی کار می‌کنند، اندک است. من شخصاً خودم در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکردم و نخواهم کرد و در عین حال برخی از کسانی که موسیقی کار می‌کنند در مسابقات و جشنواره‌ها شرکت نمی‌کنند.
حسین علیزاده دومین سخنران این نشست گفت: امروز روز ثابت شده که هر چقدر ارگان‌های دولتی با موسیقی مخالفت می‌کنند مردم انگیزه بیشتری برای پرداختن به موسیقی پیدا کردند. وقتی واژه جوان را به کار می‌بریم با انرژی همراه است. همین تیتر جشنواره هم مخاطب را جذب می‌کند. انگیزه ما هم که در این جشنواره فعالیت می‌کنیم همین است. ما این جشنواره را به‌صورت یک اتفاق ملی می‌بینیم.
او ادامه داد: قبل از اینکه به رقابت و جایزه فکر کنیم، حسِ امید برایمان ایجاد می‌شود. گاهی نویدهایی به وجود می‌آید که انسان احساس امید می‌کند. جشنواره جوان سمبلی برای این است که هیچ‌گاه امیدمان را از دست ندهیم. آنچه در تمام دنیا اتفاق می‌افتد، فرهنگ و هنر سرمایه یک سرزمین است. حاکمان یک سرزمین به این فکر می‌کنند که مردم چگونه می‌توانند خوشحال باشند. جشنواره جوان رویدادی است که شرکت‌کنندگان و والدینشان برق امیدی در چهره دارند، حتی اگر مقامی هم نیاورند.
علیزاده اضافه کرد: کلاً هر جشنواره‌ای که در ایران برگزار شده، تکیه متعصبانه‌ای به سنت‌ها داشته است. تکیه به یک روایت به‌خصوص در ردیف را درست نمی‌دانیم یا حتی تکیه بیش از حد به اجرای ردیف. ردیف به‌تنهایی به چه درد می‌خورد اینکه من آن را حفظ کنم و آن را درس دهم خوب است. ردیف رپرتواری است که معلم آن را دم دست دارد و از راه درس دادن آن کسب درآمد می‌کند. ما همیشه کشوری هستیم که می‌خواهیم به سنت‌ها تکیه کنیم.
این آهنگساز ادامه داد: در دهه‌های اخیر ردیف متوقف شده است. ردیف را در یک شب درست نکرده‌اند. این ردیف در طول تاریخ درست شده است. حالا می‌خواهند خلاقیت را از موسیقی و ردیف بگیرند. این نگاه بسته به ردیف در جشنواره جوان جاری نیست. سنت‌ها مانند قانون‌های دست و پاگیر شده‌اند که به جوانان اجازه نمی‌دهند پا فراتر از ردیف و سنت‌ها بگذارند. ما امسال کمی به سمت تغییر رفتیم، اما از نتیجه راضی نیستیم چرا که شاید شرکت‌کنندگان توجیه نبودند. هیچ‌وقت هیچ استادی ردیف استاد دیگری را اجرا نمی‌کرده است. درویش خان وقتی بداهه‌ساز می‌زد، خودش ردیف تولید می‌کرد. بعدها با تکیه بر تکرار موبه‌موی ردیف جلوی خلاقیت‌ها را گرفت.
این نوازنده همچنین گفت: ما اینجا نیستیم که از جشنواره دفاع کنیم. بخشی از مسائل در حوزه اختیارات ما نیست. البته در زمینه‌های مختلف آماده همکاری و هماهنگی هستیم. اینکه الان برق قطع می‌شود در حوزه اختیارات من نیست. ملاک حضور من در جشنواره موسیقی فجر نیست. شاید تا آخر عمرم این کار را نکنم. برخی از شرکت‌کنندگان در گروه‌های سنی الف شرکت می‌کردند و برنده می‌شوند، اما در گروه‌های سنی ب و ج موضوع بسیار جدی می‌شود و ما انتظارهای زیادی از آن‌ها داریم. پیشنهاد می‌دهم که جشنواره‌ای برای دانشجویان برگزار شود تا دانشجویان بتوانند با هم سن و سال‌های خودشان رقابت کنند.
حمیدرضا اردلان نماینده بخش موسیقی نواحی سومین سخنران، ضمن تأیید صحبت‌های علیزاده گفت: یکی از مهم‌ترین وجوهی که جشنواره دارد ملی بودن آن است که هم خود هنرمندان، شرکت‌کنندگان و هم خانواده‌های این افراد به آن اعتماد و ارج می‌نهند، اما اگر این عنوان از آن حذف شود فاجعه رخ می‌دهد. به‌تازگی شنیده‌ام که تصمیم گرفتند بخش نواحی را از ملی سوا کنند و از آن‌ها می‌خواهم از انجام این کار خودداری کنند، چرا که تنها با وجود موسیقی دستگاهی، موسیقی نواحی و موسیقی کلاسیک در کنار هم می‌شود این جشنواره را ملی نامید. جدا کردن موسیقی نواحی از جشنواره موسیقی جوان، شبیه به یک خیانت است.
او ادامه داد: جشنواره‌ای که دخالت مسئولان کمتر است و چهره‌های صاحب فن در آن هستند، موفق خواهد بود. یکی از مشکلات جشنواره ما نبود دبیرخانه دائمی است. برخی از سازها مانند دف، خیلی شرکت‌کننده دارند. تار، تنبور و آواز هم خیلی شرکت‌کننده دارند. اما ساز شمشاد که سازی باستانی است شرکت‌کننده اندکی دارد. همین ساز دوزله سه سال پیش یک شرکت‌کننده داشت، اما امسال چهار شرکت‌کننده دارد.
اردلان همچنین گفت: ما در جشنواره موسیقی جوان تنها به‌عنوان داور حضور داریم و تلاشمان این است که از نظر محتوا جشنواره را مدیریت کنیم و آنچه وارد جشنواره می‌شود کیفیت بالایی داشته باشد. یک نفر از درگز و باخرز زنگ زده و می‌گوید که رأی به من درست نبوده است. ما برای این تماس جلسه تشکیل داده‌ایم و فیلم اجرا را بازبینی کرده‌ایم و دیده‌ایم که رأی درست بوده است.
آذین موجد نماینده بخش موسیقی کلاسیک چهارمین سخنران نشست گفت: همیشه سؤالم این بوده که گفتمان و حضور ما در این رویدادهای هنری و خبری تأثیری در بالا بردن درک مردم از موسیقی دارد یا خیر. من واقعاً امیدوارم که با همت شما خبرنگاران این تأثیر دوچندان شود و به سمت پیشرفت برویم. ما در جایگاه خودمان سعی می‌کنیم که به سمت بهتر شدن برویم. ولی من لزوماً این پیشروی را در خانواده‌ها و شرکت‌کنندگان نمی‌بینم. این یکی از نگرانی‌های من است.
او ادامه داد: جشنواره موسیقی جوان کارزار موسیقی در ایران است. موسیقی باید در جایگاه خودش یعنی امری والا و تأثیرگذار در امور فرهنگی قرار گیرد و صرفاً کاری برای سرگرمی نباشد. این جشنواره در تمام مسائل نقش بسیار مهمی دارد. سؤال من این است که افرادی که در جشنواره شرکت می‌کنند، تا چقدر به این ظرافت‌ها توجه دارند. آیا جایگاه ورود به جشنواره‌ای ملی را می‌دانند در کجاست. تصور من این است که در بخش موسیقی این اتفاق نیفتاده است و ما هنوز موفق نشده‌ایم که جایگاه موسیقی در جامعه را تبیین کنیم. امید دارم که خبرنگاران عزیز با طرح مسائل جدی، موسیقی را به جایگاه واقعی‌اش سوق دهد.
موحد اضافه کرد: چرا در گروه سنی الف این‌قدر شرکت‌کنندگان زیاد است ولی در گروه سنی ب شرکت‌کنندگان کمتر و در گروه سنی ج شرکت‌کنندگان بسیار اندک هستند. بچه‌ها در گروه سنی الف با پشتیبانی خانواده‌ها در جشنواره موسیقی جوان شرکت می‌کنند، اما در گروه سنی ب و ج این شرایط وجود ندارد. من به موسیقی نگاهی جدی دارم و نگاهم گذران اوقات فراغت نیست. موسیقی شما را به درک عمیق‌تر وادار می‌کند و شما را به لایه‌های عمیق‌تری از تفکرتان سوق می‌دهد.
هومان اسعدی دبیر جشنواره در پایان تأکید کرد: گمان می‌کنم شش دوره است که این جشنواره به‌صورت مستمر با حضور ما برگزار شده است و در هر دوره تلاش کرده‌ایم نقاط ضعف و قوت خود را بررسی کنیم. در دوره قبل بخشی با عنوان حفظ ردیف موسیقی دستگاهی داشتیم که امسال هم هست و بخش دیگری اضافه شده است که تک‌نوازی در حوزه موسیقی دستگاهی است به شیوه خلاقانه، این جشنواره تا جایی که دیده‌ام نه‌تنها در ایران بلکه در سطح جهانی بی‌نظیر است، جشنواره‌ای که از 9 صبح تا 9 شب با حضور حدوداً 600 شرکت‌کننده و مشارکت بیش از 90 نفر از اساتید به‌عنوان هیئت‌های انتخاب و داوران مرحله نهایی برگزار شود. تلاش ما در این چند دوره همیشه بر این بوده است که نقاط ضعف و قوتمان را ارزیابی کنیم و نقاط قوت را تقویت و نقاط ضعف را برطرف کنیم.