به گزارش هنرآنلاین، خیابان فلسطین جنوبی و بعضا برخی بناهای تاریخی در فلسطین شمالی و چند بنای تاریخی در دو منطقه تحت پوشش پهنه بافت تاریخی تهران، این روزها در کابوس تخریب قرار دارند. تاکنون خانه ایتالیا تخریب شده، بنای "زند نواب" چند بار زخمی لودرها شده، خانه "متین دفتری" در انتظار تخریب است، بخش‌هایی از بنای ارزشمند "چاپخانه تابان" را حذف و خانه چوپانی را برای تخریب خالی کرده‌اند.این سرانجام رو شدن مجوزهای خروج از ثبت آثار تاریخی این بناهاست.
اما امروزه از سوی برخی از کارشناسان میراث فرهنگی؛ بحث ثبت ملی خیابان فلسطین جنوبی مطرح شده است که می‌تواند در جهت حفظ این بناهای تاریخی تهران موثر باشد.
در اواخر سال گذشته، علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفت‌وگویی با ایسنا درباره شنیده‌ها و دیده‌هایش از مجوزهای تخریب بناهای تاریخی گفت: "در زمانی که در شرکت توسعه فضاهای فرهنگی تهران حضور داشتم در کتابی پهنه‌های تاریخی پایتخت را ثبت کردیم، تا کسی نتواند به آن‌ها تعرض داشته باشد، موضوع خوبی است که معتقدم می‌توان آن کتاب را در فهرست آثار ملی ثبت کرد."
او تاکید کرد: "چون بحث بر سر پهنه‌های تاریخی شهر تهران است، اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، همیشه این دقت را دارد که هیچ‌کس حق تخریب بناهای تاریخی در پایتخت را ندارد و با هر اتفاقی به شدت مقابله می‌شود."
وزیر میراث فرهنگی، درباره پیشنهادِ ثبت ملی خیابان فلسطین جنوبی اظهار کرد: "امکان ثبت ملی این خیابان وجود دارد، حتی می‌توان این خیابان را به عنوان یک محور ارزشمند در فهرست آثار ملی به ثبت رساند."
قدم‌هایی که باید برای حفظ میراث فرهنگی برداشت
نصرالله آبادیان شهردار منطقه ۱۱ تهران نیز درباره این پیشنهاد به ایسنا گفت: "بهترین کار توجه شهروندان به حفاظت از بناهای تاریخی شهر است، در واقع معرفی این بناهای تاریخی به جامعه قدم خوبی است که باید برای شناخت ارزش‌های شهر برداشته شود و متخصصان و کارشناسان در این زمینه وارد شوند."
او با اشاره به وجود قوانین مشخص در این زمینه و معیارهایی که برای شناخت بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی در این ضوابط مشخص شده‌اند، اظهار کرد: "این قوانین بر اساس قوانین حاکم و برای نهادهای قضایی مانند دیوان عدالت اداری، به عنوان یکسری معیار، ملاک عمل است."
وی توضیح داد: "از یک سو ذینفعانی که خود مالک هستند، از واجد ارزش بودن بنای تاریخی‌شان اطلاع دارند و به احیای آن علاقمند هستند، اما از سوی دیگر برخی مالکان تمایلی به حفظ اثر دارای ارزش خود ندارند و می‌خواهند ملک خود را به یک ارزش افزوده بیشتر تبدیل کنند که در این میان مجموعه‌هایی مانند میراث فرهنگی و شهرداری تلاش می‌کنند تا در برابر این اتفاقات مقاومت کنند. اما از سوی دیگر مالک با پیگیری تلاش می‌کند تا سدِ این مقاومت را بشکند و در این میان به نهادهایی مانند مراجع قضایی و دیوان عدالت اداری مراجعه می‌کند تا در این موضوع دادخواهش باشند."
آبادیان با اشاره به وضعیت پرونده‌های قضایی برخی از بناهای تاریخی که مجوز تخریب گرفته‌اند، اظهار کرد: "درخواست صدور پروانه برای بنای تاریخی "متین دفتری" متعلق به سال ۹۲ بود، دو بار پروانه ساخت آن باطل شد و در حال حاضر نیز پروانه به همان صورت است، تاکنون میراث فرهنگی به وضعیت پرونده این بنا ورود کرده و حتی آن را در فهرست آثار ملی ثبت کرد، اما در نهایت به دنبال صدور رأیی از یکی از شعب دیوان عدالت اداری که شهرداری را الزام به صدور پروانه ساخت کرده است، وضعیت بنا تغییر می‌کند."
به گفته وی؛ در حال حاضر در این زمینه قوانین موجود نسبت بنا به دوره زندیه را تایید می‌کند که اگر بنایی متعلق به دوره زندیه نباشد، آن ملک تاریخی نیست.
او نیاز به برگزاری کارگاهی از سوی میراث فرهنگی با حضورنهادهای ذی‌مدخل مانند شهرداری‌ها، دیوان عدالت اداری و شورای عالی معماری و شهرسازی برای انجامِ یک مشورت همگانی و مطرح کردن پیشنهادهای مناسب با هدف برطرف کردن مشکلات امروزی و ارائه آن‌ها به مراجع قانون‌گذاری را در شرایط کنونی مورد نیاز می‌داند.
شهردار منطقه ۱۱ تهران تاکید کرد: از سوی دیگر باید فراکسیون‌های مختلفِ موجود در مجلس فعال شوند و پیشنهادات تصویب شده را به قانون تبدیل کنند. از سوی دیگر خود دولت نیز می‌تواند با توجه به اختیارات خود یک با ارائه یک لایحه به مجلس شورای اسلامی، قوانین موجود را به دوره‌های تاریخی بعد از زندیه نیز منتقل کند تا قاضی دادگاه در زمان صدور رأی بتواند به این قوانین نیز استناد و قوانینی زیردستی را برای آرای خود فراهم کند.
او با اشاره به جنبش عمومی مردم و اجتماعی ایجاد شده برای جلوگیری از تخریب خانه ارزشمند خیابان ایتالیا، اظهار کرد: به نظر می‌رسد این یک راهکار علمی و حقوقی است. جنبش‌های رخ داده خود نقشی موثر در این زمینه دارند.
شهردار منطقه ۱۱ تهران، درباره پیشنهاد ثبت خیابان فلسطین جنوبی به عنوان یک محور ارزشمند فرهنگی تاریخی یا ثبت آن در فهرست آثار واجد ارزش شهر تهران، بیان کرد: ما در محدوده تهران، ۲۰ کیلومتر مربع پهنه بافت تاریخی داریم که ۱۶ کیلومتر آن در منطقه ۱۲ و چهار کیلومتر در منطقه ۱۱ تهران است که خیابان فلسطین جنوبی نیز در همان پهنه در منطقه ۱۱ تهران قرار گرفته است.
وی تاکید کرد: همه پهنه به عنوان بافت تاریخی تهران دارای ضوابط است که بناهای ارزشمندِ آن، باید در کمیسیون‌های مرتبط و مشترک با میراث فرهنگی و شهرداری ثبت شوند و در نهایت در حوزه طرح تفصیلی نیز به این موضوع اشاره شود.
آبادیان به تبصره موجود برای پهنه بافت تاریخی اشاره می‌کند که بر اساس آن برای بناهای واجد ارزش باید حریم تعیین و ضوابط آن‌ها ابلاغ شود: امیدواریم در بازنگری طرح تفصیلی با کمک میراث فرهنگی، این پلاک‌ها تعیین تکلیف شوند.