به گزارش هنرآنلاین، همزمان با روز ملی اهدای خون، آیتم‌های "چهارشنبه‌های تهران" در باغ کتاب به تاریخچه انتقال خون، آثار هنری و ادبیِ خلق شده حول این موضوع و ماجراهایی اختصاص یافت که مرکز انتقال خون تهران تا امروز از سر گذرانده است.
آفتاب عصرِ نهم مرداد به کمرِ شیشه‌های "سروستان" نشسته که صندلی‌های راهرو جنوبی در طبقه همکف باغ کتاب، کم کم پُر می‌شوند. اینجا همان محلی است که نشست چهارشنبه‌های تهران، پنج- شش هفته است پا گرفته و به صورت هفتگی ادامه یافته است. کلیپی که در آغازِ برنامه، از مانیتورها پخش می‌شود فیلم "دایره مینا" ساخته داریوش مهرجویی را دستمایه قرار داده تا تاثیر انکارنشدنی این فیلم بر حوزه سلامت و پزشکی ایران را یادآور شود. فیلمی که پشت پرده معضل خون فروشی در سال‌های قبل از انقلاب را به نمایش گذاشت و با فشار سازمان نظام پزشکی و وزارت فرهنگ وقت، توقیف شده بود.
"دایره مینا" در چند اینچ مانیتور روشن و در عرض چند دقیقه، آیینه تمام نمای روزهایی می‌شود که نیازمندان، رگ‌های خود را به دلال می‌سپردند و به تماشای پُرشدنِ شیشه‌ای می‌نشستند که لب به لب از خون، شاید بیست تومان می‌ارزید. نمایش همین کلیپ درباره "دایره مینا"، پیش زمینه‌ای برای سخنان امیر پوریا؛ مدرس و منتقد سینما فراهم می‌آورد. فیلمی که به زعم او می‌تواند موضوع بررسی تلفیقی هنر و دانش جامعه‌شناسی باشد و تاثیر شگرفی بر جامعه و زیست انسان‌ها بگذارد. مزیت اینجاست که هنرِ سینمای ایران در این حوزه به ساخت "دایره مینا" خلاصه نشده است. فیلم "بودن یا نبودن" کیانوش عیاری نیز توانسته تابوی ممنوعیت اهدای عضو پیش از فوت شخص را بشکند. با این حال، "دایره مینا" به مرجعی برای ساخت فیلمِ پرمخاطب امسال با نام "متری شش و نیم" تبدیل شده است. به گفته امیر پوریا اثرِ سعید روستایی در برگرداندن نوک پیکان از سمتِ معتاد به سمتِ توزیع‌کننده مواد، موفق عمل کرده و این رویکرد را مدیون فیلم "تیغ و ابریشم" مسعود کیمیایی بوده است. امیر پوریا با ارائه این تحلیل برای مخاطبان چهارشنبه‌های تهران، می‌گوید "دایره مینا" تصویر جامعه شهری دهه 50 را برای بیننده نقش کرده و مانند هر فیلم خوب دیگری، در درجه نخست نمایانگر انسان در پهنه شهر و در درجه بعد، نمایشگرِ او در پهنه اجتماع است.
گرامیداشت نام فریدون علا
پخش کلیپی که بر زندگی و فعالیت‌های دکتر فریدون علا، بنیانگذار سازمان انتقال خون، تمرکز کرده بستری برای سخنرانی احمد قویدل؛ مدیرعامل کانون هموفیلی در این نشست مهیا می‌کند.
احمد قویدل، حین آنکه انتقال خون را یک تحول اجتماعی می‌خواند با افتخار به تلاش‌های فریدون علا اشاره می‌کند. فعالیت‌هایی که منجر به اهدای داوطلبانه خون به جای فروش خون در سال‌های گذشته شده است. نتیجه این فعالیت‌ها تنومند شدن تفکری است که امروز، صف‌های طویل اهدای خون را در پسِ رویدادهای ناگوار می‌آفریند. احمد قویدل ضمن یادآوری فرایند فرهنگسازی اهدای خون سالم تاکید می‌کند انگیزه افراد از اهدای خون، اهدای سلامت به همنوع است بنابراین باید افرادی برای اهدای خون متقاضی شوند که دارای روابط سالم بوده و از سلامت خود اطمینان دارند.
مدیرعامل کانون هموفیلی در بخش دیگری از سخنان خود با نمایش چندین اسلاید توضیحاتی برای حضار ارائه می‌دهد که به روشنگری درباره تاریخچه هموفیلی، اشخاص ناقل این بیماری، اثرات آن بر نسل‌ها و آزمایش‌های فریدون علا در این حوزه می‌انجامد.
بخش ادبی چهارشنبه تهران، دقایقی بعد از پایان نمایش اسلایدها به نویسنده‌ای سپرده می‌شود که سال‌هاست در آزمایشگاه‌های پایتخت به فعالیت حرفه‌ای پرداخته است. مژده الفت؛ نویسنده و مترجم، روایتگرِ داستانی می‌شود که خرده واقعیت‌های نمونه‌گیری در آزمایشگاه‌های طبی را گردآوری کرده است. مدتی بعد، تریبون در اختیار محمد طلوعی؛ نویسنده قرار می‌گیرد تا رازِ سر به مُهرِ ساختمان سازمان انتقال خون تهران برملا شود. ساختمانی که شناسنامه‌اش با نام علی اتحادیه گره خورده و یادگار معماری کارت پستالی دوران قجر است. آنطور که محمد طلوعی روایت می‌کند ساختمان فعلی، مدتی در تملک "احمد قوام" بوده است. اما مصادره این مِلک و برگزاری مزایده در سال 1364، ساختمان را به محلی برای فعالیت سازمان انتقال خون تبدیل کرده است. آنچه می‌تواند مهملی برای پژوهش‌های بعدی باشد گردهم آمدن هیئت تحریریه و سردبیری نشریاتی همچون "پیام نو" و "پیام نوین" در این ساختمان بوده است. آرشیو ماهنامه پیام نو و پیام نوین شاهد حضور و تجمع بزرگانی در هیئت تحریریه و سردبیری این نشریات بوده که در تاریخ روزنامه‌نگاری و ادبیات کم سابقه به شمار می‌آید.
حجامت یا اهدای خون؟
کلیپ پایانیِ نهم مردادِ چهارشنبه‌های تهران، با محور قرار دادن این پرسش که "حجامت درد است یا درمان"، حقایقی برای بینندگان بازگو می‌کند. این نکته که حجامت قادر نیست به پاکیزگی خون و بدن انسان بیانجامد اصلی است که بر آن تاکید می‌شود با این حال حجامت هنوز هم طرفدارانی در جامعه دارد که عواقب ناخوشایند این عمل را به جان می‌خرند!
دکتر امید رضایی متخصص داخلی و فوق‌تخصص خون و اونکولوژی در قسمت پایانی نشست چهارشنبه‌های تهران یادآور می‌شود عمل حجامت، امروز به تجارت تبدیل شده به نحوی که منفعت‌طلبان به مقاله‌سازی و تولید محتوا پیرامونِ این عمل می‌پردازند. این روند، فرهنگ سلامت را منحط کرده و همچنان برخورد با حجامت به دلیل تجاری شدن این عمل و تولید منفعت حاصل از آن، کار بسیار دشواری است. به گفته دکتر امید رضایی این تاثیرپذیری با چنان گستره‌ای انجام شده که برخی افراد از قشرهای تحصیلکرده نیز در دام تبلیغات انجام حجامت و زالودرمانی گرفتار می‌شوند.