سرویس معماری هنرآنلاین: در دنیای معماری امروز، کمتر کسی است که نام تادائو آندو، معمار خودآموخته را نشنیده باشد. آندو در 20 سالگی تصمیم به یادگیری خودآموز معماری گرفت؛ از این رو به مشاهده ساختمان‌های واقعی و مطالعه آثار معماران بزرگی همچون لوکوربوزیه، آلوار آلتو، فرانک لوید رایت و ... پرداخت و توانست آثار برجسته‌ای خلق کند. آندو از زمان تأسیس کارگاه شخصی خود در سال 1970 تاکنون بیش از یکصد و پنجاه پروژه معماری را طراحی کرده است که در عین سادگی از زیباترین و مشهورترین کارهای اوست.

آنچه درباره این معمار مشهور شایان ذکر است؛ نگاه متفاوت او به معماری، فضا و عناصر آن است. آندو سعی بر آن دارد تا این تفاوت را جسورانه در آثار خویش به نمایش گذارد. چه بسا همین اختلاف نگرش و صرفاً دنباله‌رو نبودن، در موفقیت آندو اثرگذار بوده است.

"شعر فضا" کتابی است که اندیشه‌های آندو را تبیین می‌سازد. اندیشه‌هایی که به رغم تفاوت‌ها، دریچه‌ای نو در ذهن خواننده می‌گشاید و او را به تأملی عمیق وامی‌دارد.

این کتاب در قالب سه بخش کلی تقسیم‌بندی شده است. در ابتدا مقالاتی از مترجم کتاب محمدرضا شیرازی آورده شده و پس از آن نگرش آندو در مقاله‌های او به رشته تحریر درآمده است. در پایان نیز نگاه سایر معماران به تفکرات آندو تحت عنوان مقاله‌های انتقادی آمده است که نشان می‌دهد آن‌ها درباره آندو چگونه می‌نویسند.

در بخشی از این کتاب آمده است: فضا از بزرگ‌ترین دغدغه‌های آندو است. وی همواره می‌کوشد پاسخ مناسبی برای فضا در طرح‌هایش ارائه کند. دیدگاه آندو در تعریف فضا به هایدگر نزدیک است. او ساختن مکان را بالاتر از ساختن فضا می‌شمارد و معتقد است که معماری شناختن مکان به عنوان شالوده فضاست. همچنین اعتقاد دارد معمار با زندگی بخشیدن به محیط به خلق مکان می‌پردازد و مکان، فضا را دربر می‌گیرد.

آندو برای این آفرینش به "گرد هم آوردن" عناصر طبیعی و محیطی می‌پردازد. از جمله این عناصر، چشم‌انداز، هندسه، طبیعت شامل نور، باد، آسمان و ... است که در فرایند مکان سازی به اندیشه‌های آندو جهت می‌دهد و با به کارگیری خطوط و احجام مکانی نو از ذهن او زاده می‌شود.

نگرش آندو به فضا و فضامندی انسان نکات جالب توجهی را بیان می‌کند که در ادامه به آن می‌پردازیم:

آندو بر این باور است که فضا در معماری مدرن به نوعی یکنواخت و خالی از تنوع است. همچنین تفاوت درون و برون محو می‌شود لذا معماری مدرن به دنبال نفی تفاوت‌ها در تعریف فضا است.

از دیدگاه آندو رایانه‌ها با مجازی ساختن فضا، ملزومات فیزیکی و کالبدی آن را نادیده می‌گیرند. از این رو معتقد است معماران باید به حس کالبد توجه بیشتری داشته باشند.

فضا در اندیشه آندو به نحوی تعریف می‌شود که همواره با زندگی ساکنین همراه است و از آن بریده نمی‌شود.

فضای آندو یک فضای یکپارچه و همگن نیوتنی نیست که تنها به کالبد توجه داشته باشد؛ بلکه هر دو کالبد و روان ساکنین را در برمی‌گیرد.

آندو همواره تأکید دارد که مکان شالوده فضا محسوب می‌شود بنابراین خلق مکان که در تعامل با چشم‌انداز و قلمروی خود باشد حائز اهمیت است.

آندو معماری را نتیجه دریافت ما از نیروهای سایت (محل طراحی) می‌داند و معتقد است معماری پاسخی است که ما به خواست زمین می‌دهیم لذا یافتن پاسخ مطلوب و درخور مستلزم شناخت کافی از سایت است.

آندو باور دارد که معماری باید در مکان ویژه خود بنیان نهاده شود و متناسب با روح مکان باشد. همچنین انتخاب مکان را فرایندی معنادار می‌داند.

رویکرد آندو به فضای معماری فضایی است با وجوه متعدد طبیعت؛ مانند آسمان، باد، نور و ... که گرد هم می‌آیند و انسان طی زندگی روزمره خود آن فضا را تجربه می‌کند.

بر اساس این گزاش، کتاب "شعر فضا" با ترجمه دکتر محمدرضا شیرازی و تنظیم و صفحه آرایی نشر کتاب فکر نو منتشر شده است.

منبع: آرل