سرویس معماری هنرآنلاین: مسجد باسونا در منطقه‌ای پر سر و صدا و گرد و خاکی، مشرف به یک گورستان و ساختمان‌های مسکونی است که همگی تحت تأثیر رفت و آمد احشام در خیابان‌ها قرار دارند. جاده‌های خالی، بازارهای موقت هفتگی و سیرکولاسیون شهری قدیمی، از موارد تأثیرگذاری هستند که بر روی پروژه مسجد تأثیرگذار خواهند بود. یکی از مهم‌ترین تأثیر عوامل فوق، تعبیه ورودی اصلی به بخش عبادتگاه مسجد بود.
طراحی ساختمان مسجد می‌بایست آرامش، صلح و هارمونی را به کاربران خود ارائه دهد. به همین دلیل چند نیاز ضروری را باید به بافت و طراحی مفهومی مسجد اضافه کرد. این راه حل بسته به تعبیه دیوار دولایه (دیوار دو جداره آجری با فضای خالی بین دو پوسته) داشت که فقط یک پنجره در آن قرار می‌گرفت که رو به گورستان قرار داشته،و با یک سیستم سقف هیبریدی پوشش داده شده بود. تشکیل یک مربع مرکزی (به ابعاد 6 در 6 متر) با یک گنبد انعطاف‌پذیر تک پوسته در مرکز مربع و 4 گوشواره مزین شده به شیوه‌های سنتی گچ‌بری، سقف مسجد را با ترکیبات هیبریدی به نمایش گذاشته است. حفره گنبد یک فیلترکننده تهویه است که نور غیرمستقیم و نسیم تازه را به داخل مسجد هدایت می‌کند. پوسته دولایه دیوارها و سقف مسجد (به غیر از گنبد تک پوسته) یک عامل فیلترکننده و خنک کننده هوای داخل است.
گنبد مسجد باسونا به بهره‌گیری از بلوک‌های آجری شنی که در سبک معماری مصر کاربرد دارند، هوا را در نیم تن در مترمکعب تعدیل می‌کند. متریال‌های به کار رفته در ساختار آجرها، شن، آهک و ماسه است. وزن سبک بلوک‌های گنبد در تثبیت گنبد نقش بسزایی ایفا کرده و تمام عناصر به کار رفته در سقف را با سازه‌ای ساده تعدیل کرده است. ابعاد هر آجر 100 در 200 در 600 میلی‌متر بود، و با یک الگوی چرخشی لانه زنبوری کنار هم چیده شده‌اند که علاوه بر برآیند زیبایی‌شناسی معماری اسلامی، پایستگی چینش آجرها را به ارمغان آورد. با این وجود نصب آجرها در یک گنبد یک پوسته با چنین چینشی، نیازمند پوشش فلزی است. به همین علت معمار پروژه یک سیستم فولادی را برای تثبیت آجرها در نظر گرفت تا تحمل وزن گنبد فقط به عهده سیستم بنا نباشد.
گوشواره‌های زیر گنبد یک عنصر شناخته شده و زیبا در معماری اسلامی است که به واسطه تکوین ایوان طاق دار به وجود آمده‌اند. این شیوه یک روش برای تسهیل انتقال بار گنبد به گوشه‌های مقطع مربع سقف است که با کنار هم گذاشتن هر 4 نیم طاق یک گنبد را تشکیل می‌دهند. در مسجد باسونا گوشواره‌ها به عنوان یک واحد مستقل با توابع نوآورانه بازنویسی شده است. گوشواره‌ها به لحاظ سازه‌ای جزئی از سیستم سقف، به واسطه شرایط زیست محیطی فیلترکننده هوا و نورگیر، به لحاظ زیبایی‌شناسی تکمیل کننده ابعاد هندسی پروژه هستند.
4 ورودی به ساختمان تعبیه شده که 2 ورودی در دسترس نمازگذاران و نیازهایشان قرار گرفته است. همچنین این دو ورودی دسترسی آسانی را با زیرساخت‌های روستا برقرار کرده تا رفت و آمد ساکنین به مسجد، راحت و مستقل باشد. طراحی سالن چند منظوره یک فضای ترکیبی برای جابجایی فصلی عبادت کنندگان در جمعه‌ها و ماه مبارک رمضان است. درمانگاه، کلاس‌های آموزشی، شبستان از عرصه‌های مسجد به شمار می‌روند. برگزاری برخی مراسم‌های آئینی و غیرآئینی از ویژگی‌های مهم مسجد به شمار می‌رود که برای افراد مسلمان و غیرمسلمان یک امتیاز محسوب می‌شود. اما شاید متفاوت‌ترین عنصر در طراحی داخلی مسجد را باید محراب آن دانست. محراب مسجد تشکلی از یک لوستر مکعبی جورچین است که بر روی دیوار شیشه‌ای مشکی قرار گرفته و نمای معاصری به مسجد بخشیده است.
منبع: آرل