سرویس مد و لباس هنرآنلاین: فرزانه عشایری از طراحان مد و لباس کشور با عنوان برند "دل‌ونو" که سابقه حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی را نیز دارد، درباره دلایل نبود ارتباط مؤثر میان طراحان و تولیدکنندگان عرصه مد و لباس به خبرنگار هنرآنلاین گفت: زمانی در ابتدای راه که نه سرمایه و نه تجربه قابل توجهی داشتیم، تلاش می‌کردیم که تمام بخش‌های مرتبط با طراحی، اجرا و فروش آثارمان را خودمان انجام دهیم اما از جایی به بعد که درمی‌یابیم طرح‌هایمان می‌تواند بخش عمده‌ای از نیاز بازار را مرتفع سازد، وارد مذاکره با تولیدکنندگان می‌شویم.
او افزود: متأسفانه اکثر تولیدکنندگان در ایران فقط سرمایه این کار را دارند یعنی تحصیلات آکادمیک در این زمینه کسب نکرده‌اند و بیشتر آن‌ها در امتداد موروثی بودن این شغل، وارد این فضا شده‌اند.
عشایری تصریح کرد: حال آنکه ما طراحان می‌توانیم در مسیر ارتباط درست با تولیدکننده، محصولی را به دست مصرف‌کننده برسانیم که شاید در حالت عادی توان خرید سفارشی آن را نداشته باشد، اما طمع تولیدکنندگان در بحث خرید طرح با قیمت پایین و عرصه محصول با قیمت بسیار بالا سبب می‌شود طرحی که طراح از سر دلسوزی با قیمت پایین به تولیدکننده فروخته است درنهایت رضایت جامعه هدف را به لحاظ قیمت فراهم نکند.
او با انتقاد از منش بازاری تولیدی‌ها اذعان داشت: این رویکرد سبب می‌شود که چه در قراردادهای مکتوب و چه لفظی، حق طراح ضایع شود. از سویی دیگر قانونی برای کپی‌رایت وجود ندارد و بر این اساس، گاه پیش آمده که امسال طرحی را از ما می‌گیرند و به بهانه اینکه امسال طرح به تولید نرسیده، پولی به ما نمی‌دهند و ما به‌یک‌باره می‌بینیم که سال بعد، طرح ما به تولید انبوه رسیده است.
این طراح لباس گفت: حتی در مواردی، طرح‌های پرفروش طراحان از طریق خیاط و برشکارها به دیگر تولیدی‌ها پیشنهاد می‌شود و این‌گونه زحمت و هنر یک طراح به‌سادگی نادیده گرفته می‌شود.
عشایری درباره نقش جشنواره‌های داخلی در ایجاد ارتباط میان طراحان و تولیدکنندگان گفت: جشنواره‌ها در اوج خود، طراح را با تولیدکننده‌ها آشنا می‌کنند و ویترین خوبی برای ما هستند اما گاهی وجهه هنری و اعتبار جشنواره در بحث مالی آن گم می‌شود.
او افزود: یکی دیگر از چالشهای ما طراحان به مجوزهایی بازمی‌گردد که در اختیار مؤسسات قرار می‌گیرند و آن‌ها با دریافت هزینه‌های گزاف از طراح، رگالی را در رویداد تجاری خود در اختیار طراح می‌گذارند اما کار به همین‌جا ختم می‌شود و نه حمایتی در بحث فروش طرح وجود دارد و نه بازدیدکنندگان و خریداران واقعی پا به این رویدادها می‌گذارند.
عشایری افزود: بر اساس قانونی، هر تولیدکننده در هر سال باید با سه طراح قرارداد رسمی داشته باشد تا یک سری مجوزها از طریق وزارت صمت دریافت کند اما در همین قانون، اشاره‌ای به رعایت حق طراح نشده است.
این طراح لباس گفت: من با برندهایی کار کرده‌ام که ادعا دارند زارای ایران هستند اما آثار زمستانه و پاییزه من را به‌راحتی کپی و حق و حقوق من را پایمال کردند. درنهایت نیز فاکتور مورد نظر خود را صادر کردند به من گفتند اگر اعتراضی وجود دارد، با وکیلمان صحبت کنید و وقتی قانون مدونی در راستای حمایت از طراح برای رسیدن به حقوق مادی و معنوی وجود ندارد، همه چیز را بر وجدان تولیدکننده واگذار می‌کنیم و در این شرایط است که اغلب اوقات با سرخوردگی، عطای ارتباط با بخش تولید را به لقایش می‌بخشیم.